Pedagogika ogólna

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego, a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego oraz na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się potrzebą poszerzania wiedzy pedagogicznej na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

TREŚCI PROGRAMOWE

Pytania o pedagogikę:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. -

- Nowożytne rozumienie nauki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

- Działy pedagogiki współczesnej. Pedagogika a nauki z nią współpracujące. Zakresy współpracy pedagogiki z filozofią, psychologią i socjologią.

Podstawowe pojęcia pedagogiczne.

Pytania o wychowanie

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego.

- Charakterystyka procesu wychowania. Struktura procesu wychowania.

- Działanie edukacyjne a wychowanie. Wychowanie a kształcenie. Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia). Funkcje i nurty wychowania.

- Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kompensacyjna) oraz kreacyjna. Nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji; celowy – instytucjonalny; intencjonalnych wpływów społecznych; samowychowania.

- Celowość procesu wychowania . Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania. Wartości a cele wychowania (relacje). Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Podmioty wychowania. Wychowawca – wobec wartości, kompetencje osobiste i społeczne pedagoga oraz ich doskonalenie; wychowanek - ujawniający i rozwijający swą podmiotowość przez wychowanie. Relacje wychowawca – wychowanek; style wychowania.

Pytania o granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania.

- Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody.

- Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

Pytania o rzeczywistość: społeczno-kulturowe konteksty wychowania.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Problemy regionalne i ich implikacje dla edukacji.

- Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

- Problemy ładu aksjonormatywnego. Edukacja upodmiatawiająca przygotowująca do świadomego uczestnictwa, odpowiedzialności i podmiotowej komunikacji.

Pytania o współczesne środowiska i praktyki wychowawcze.

- Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mikro” – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie. Współczesne koncepcje oddziaływań wychowawczych w rodzinie (swoboda czy posłuszeństwo): A. Adler, T. Gordon., S. Sławiński

- Szkoła. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mezo” – szkoły. Krytyczna analiza codzienności szkoły. Relacje społeczne w szkole – czynniki poprawiające i psujące relacje. Funkcje adaptacyjne i emancypacyjne szkoły i praktyki ich realizacji. Edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej. Przykłady

- Instytucje kultury. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „makro” – kultury. Edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

WYMAGANIA

1. Znajomość literatury podstawowej.

2. Przepracowanie kursu e-learningowego (szkolenie w Teamsach, 19.02.2023r. zamknięcie kursu).

3. Uczestnictwo w ćwiczeniach i prezentacja własnej mapy pojęć pedagogicznych, słownika pedagogicznego lub uargumentowanej tezy pedagogicznej na forum grupy.

4. Zdanie egzaminu końcowego (egzamin zerowy - 26.01.2023 godzina 17.10 w auli C, pierwszy termin egzaminu - 02.02.2023 godzina 11.00 w auli A, egzamin poprawkowy - 16.02.2023 godzina 11.00 w auli A

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015

Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)

B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 21,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 7,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 7,

liczba godzin przeznaczonych e-learning: 10,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 50 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego, a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego oraz na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się potrzebą poszerzania wiedzy pedagogicznej na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

TREŚCI PROGRAMOWE

Pytania o pedagogikę:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. -

- Nowożytne rozumienie nauki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

- Działy pedagogiki współczesnej. Pedagogika a nauki z nią współpracujące. Zakresy współpracy pedagogiki z filozofią, psychologią i socjologią.

Podstawowe pojęcia pedagogiczne.

Pytania o wychowanie

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego.

- Charakterystyka procesu wychowania. Struktura procesu wychowania.

- Działanie edukacyjne a wychowanie. Wychowanie a kształcenie. Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia). Funkcje i nurty wychowania.

- Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kompensacyjna) oraz kreacyjna. Nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji; celowy – instytucjonalny; intencjonalnych wpływów społecznych; samowychowania.

- Celowość procesu wychowania . Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania. Wartości a cele wychowania (relacje). Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Podmioty wychowania. Wychowawca – wobec wartości, kompetencje osobiste i społeczne pedagoga oraz ich doskonalenie; wychowanek - ujawniający i rozwijający swą podmiotowość przez wychowanie. Relacje wychowawca – wychowanek; style wychowania.

Pytania o granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania.

- Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody.

- Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

Pytania o rzeczywistość: społeczno-kulturowe konteksty wychowania.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Problemy regionalne i ich implikacje dla edukacji.

- Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

- Problemy ładu aksjonormatywnego. Edukacja upodmiatawiająca przygotowująca do świadomego uczestnictwa, odpowiedzialności i podmiotowej komunikacji.

Pytania o współczesne środowiska i praktyki wychowawcze.

- Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mikro” – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie. Współczesne koncepcje oddziaływań wychowawczych w rodzinie (swoboda czy posłuszeństwo): A. Adler, T. Gordon., S. Sławiński

- Szkoła. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mezo” – szkoły. Krytyczna analiza codzienności szkoły. Relacje społeczne w szkole – czynniki poprawiające i psujące relacje. Funkcje adaptacyjne i emancypacyjne szkoły i praktyki ich realizacji. Edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej. Przykłady

- Instytucje kultury. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „makro” – kultury. Edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

WYMAGANIA

1. Znajomość literatury podstawowej.

2. Przepracowanie kursu e-learningowego. (szkolenie w Teams, 19.02.2023r. zamknięcie kursu).

3. Uczestnictwo w ćwiczeniach i przesłanie do 29.01.2022 uargumentowanej tezy pedagogicznej na Teams w zadaniach.

4. Zdanie egzaminu końcowego (egzamin zerowy - 18.12.2022 godzina 9.40 sala 2120, pierwszy termin egzaminu - 29.01.2023 godzina 13.30 sala 2120, egzamin poprawkowy - 19.02.2023 godzina 10.00 sala 3305.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015

Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)

B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 21,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 7,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 7,

liczba godzin przeznaczonych e-learning: 10,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 50 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

UMIEJĘTNOŚCI:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

KOMPETENCJE:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

PEDAGOGIKA OGÓLNA - WPROWADZENIE:

- ujęcia definicyjne;

- kompleksy tematyczne stanowiące obszar jej zainteresowań;

- jej miejsce w strukturze pedagogiki (subdyscypliny i działy pedagogiki).

PEDAGOGIKA JAKO DZIEDZINA WIEDZY O EDUKACJI:

- edukacja/praktyka edukacyjna (procesy i dyskursy edukacyjne) jako przedmiot zainteresowań pedagogiki;

- procesy szczegółowe wchodzące w skład edukacji (edukacyjne procesy naturalnego rozwoju, edukacyjne procesy uspołeczniania jednostki, edukacyjne procesy celowościowe);

-adaptacyjna i emancypacyjna funkcja edukacji, możliwość łączenia obu perspektyw;

- edukacja formalna, pozaformalna, nieformalna;

- pojęcia związane z procesami edukacyjnymi (wychowanie, kształcenie, system oświaty, socjalizacja, inkulturacja, opieka);

- związek między teorią i praktyką edukacyjną (potoczna a naukowa wiedza o edukacji, pedagogika a pedagogia);

- edukacja wobec zmian i wyzwań kulturowych (kultura nowoczesna a kultura ponowoczesna, społeczeństwo industrialne a społeczeństwo postindustrialne, problemy globalne (luka ludzka, społeczeństwo ryzyka), uczenie się jako droga do alternatywnej cywilizacji humanistycznej: ideologiczne, teoretyczne i praktyczne aspekty uczenia się;

- wzory uczenia się.

PEDAGOGIKA JAKO DYSCYPLINA NAUKOWA:

- metodologiczne podstawy pedagogiki;

- miejsce pedagogiki w systemie nauk, jej powiązane z innym dyscyplinami (zwł. psychologią, socjologią, filozofią);

- geneza pedagogiki jako dyscypliny naukowej (uwarunkowania kulturowe: oświeceniowa idea postępu, (neo)humanizm, nowoczesny model nauki, idea oświecenia publicznego, rozwój pedagogiki w obszarze niemieckojęzycznym, rozwój pedagogiki w obszarze polskojęzycznym);

- ewolucja tożsamości pedagogiki (od ortodoksji do heterogeniczności: ewolucja przedmiotu i paradygmatu badań pedagogicznych (wychowanie/edukacja, paradygmat pozytywistyczny/paradygmat postpozytywistyczny), jej związek z przemianami kulturowymi i w zakresie modelu nauki.

WYMAGANIA:

- znajomość literatury obowiązkowej;

- obecność i aktywność podczas ćwiczeń; opracowanie i prezentacja mapy pojęć pedagogicznych lub wybranej tezy pedagogicznej;

- zdanie egzaminu końcowego (termin egzaminu zerowego - 04.02.23, właściwego i poprawkowego - do ustalenia).

LITERATURA OBOWIĄZKOWA:

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, cz. I.: Wstęp do pedagogiki jako nauki i cz. III.: Pedagogika teoretyczna. Proces wychowawczego rozwoju człowieka, Warszawa 2000.

Pedagogika, Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 1., rozdz. I.: Pedagogika jako nauka, Warszawa 2003.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Gordon T. Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994.

Gołębniak D., Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 859-875.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc szkolna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 981-1002.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 365-380.

Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 407-417.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015.

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Warszawa 2011.

Pedagogika, Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 1., rozdz. II.: Rozwój i zmienność wychowania i kształcenia, Warszawa 2003.

Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym, red. T. Hejnicka-Bezwińska, Bydgoszcz 2011: Kostkiewicz J., Przedmiot pedagogiki (ogólnej) w sytuacji wielości nurtów i koncepcji pedagogicznych (s. 58-72); Przyborowska B., Pedagogika ogólna – jej wymiar holistyczny i integralny (s. 159-166); Stępkowski D, Poza alternatywą: adaptacja – emancypacja. W kierunku nieafirmacyjnej pedagogiki ogólnej (s. 167-177); Palka S., Teoretyczność i praktyczność wiedzy pedagogicznej (s. 255-264); Nowak M., O specyfice podejścia pedagogiki ogólnej do problemów praktyki i teorii pedagogicznej, s. 265-289.

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999.

Suchodolski B., Edukacja permanentna, Warszawa 2003.

METODY KSZTAŁCENIA:

- wykład wspierany prezentacjami multimedialnymi;

- dyskusje problemowe w czasie ćwiczeń.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

- liczba godzin kontaktowych: 21;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 9;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu: 15;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania pracy zaliczeniowej w ramach ćwiczeń: 5

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 50

(z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom odpowiada 1 punkt ECTS)

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

UMIEJĘTNOŚCI:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

KOMPETENCJE:

- egzamin pisemny (odpowiedzi na pytania zamknięte, o charakterze rekonstruującym oraz pytania otwarte, o charakterze problemowym);

- aktywność podczas ćwiczeń (poziom i jakość uczestnictwa w dyskusjach problemowych).

PEDAGOGIKA OGÓLNA - WPROWADZENIE:

- ujęcia definicyjne;

- kompleksy tematyczne stanowiące obszar jej zainteresowań;

- jej miejsce w strukturze pedagogiki (subdyscypliny i działy pedagogiki).

PEDAGOGIKA JAKO DZIEDZINA WIEDZY O EDUKACJI:

- edukacja/praktyka edukacyjna (procesy i dyskursy edukacyjne) jako przedmiot zainteresowań pedagogiki;

- procesy szczegółowe wchodzące w skład edukacji (edukacyjne procesy naturalnego rozwoju, edukacyjne procesy uspołeczniania jednostki, edukacyjne procesy celowościowe);

-adaptacyjna i emancypacyjna funkcja edukacji, możliwość łączenia obu perspektyw;

- edukacja formalna, pozaformalna, nieformalna;

- pojęcia związane z procesami edukacyjnymi (wychowanie, kształcenie, system oświaty, socjalizacja, inkulturacja, opieka);

- związek między teorią i praktyką edukacyjną (potoczna a naukowa wiedza o edukacji, pedagogika a pedagogia);

- edukacja wobec zmian i wyzwań kulturowych (kultura nowoczesna a kultura ponowoczesna, społeczeństwo industrialne a społeczeństwo postindustrialne, problemy globalne (luka ludzka, społeczeństwo ryzyka), uczenie się jako droga do alternatywnej cywilizacji humanistycznej: ideologiczne, teoretyczne i praktyczne aspekty uczenia się;

- wzory uczenia się.

PEDAGOGIKA JAKO DYSCYPLINA NAUKOWA:

- metodologiczne podstawy pedagogiki;

- miejsce pedagogiki w systemie nauk, jej powiązane z innym dyscyplinami (zwł. psychologią, socjologią, filozofią);

- geneza pedagogiki jako dyscypliny naukowej (uwarunkowania kulturowe: oświeceniowa idea postępu, (neo)humanizm, nowoczesny model nauki, idea oświecenia publicznego, rozwój pedagogiki w obszarze niemieckojęzycznym, rozwój pedagogiki w obszarze polskojęzycznym);

- ewolucja tożsamości pedagogiki (od ortodoksji do heterogeniczności: ewolucja przedmiotu i paradygmatu badań pedagogicznych (wychowanie/edukacja, paradygmat pozytywistyczny/paradygmat postpozytywistyczny), jej związek z przemianami kulturowymi i w zakresie modelu nauki.

WYMAGANIA:

- znajomość literatury obowiązkowej;

- obecność i aktywność podczas ćwiczeń; opracowanie i prezentacja mapy pojęć pedagogicznych;

- zdanie egzaminu końcowego: 10 pytań zamkniętych (testowych) i 2 pytania otwarte (termin egzaminu "zerowego" - 04.02.24, właściwego i poprawkowego - do ustalenia).

Link do kanału MS Teams: https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3aJmhtCCxZMZNdfTFYcaT65xGM7RTEb-ahRSJxNlgI7_I1%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=dc3161d7-ac26-438a-a0c4-ba97fc3fd451&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

LITERATURA OBOWIĄZKOWA:

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, cz. I.: Wstęp do pedagogiki jako nauki i cz. III.: Pedagogika teoretyczna. Proces wychowawczego rozwoju człowieka, Warszawa 2000.

Pedagogika, Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 1., rozdz. I.: Pedagogika jako nauka, Warszawa 2003.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Gordon T. Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994.

Gołębniak D., Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 859-875.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc szkolna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 981-1002.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 365-380.

Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 407-417.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015.

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Warszawa 2011.

Pedagogika, Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 1., rozdz. II.: Rozwój i zmienność wychowania i kształcenia, Warszawa 2003.

Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym, red. T. Hejnicka-Bezwińska, Bydgoszcz 2011: Kostkiewicz J., Przedmiot pedagogiki (ogólnej) w sytuacji wielości nurtów i koncepcji pedagogicznych (s. 58-72); Przyborowska B., Pedagogika ogólna – jej wymiar holistyczny i integralny (s. 159-166); Stępkowski D, Poza alternatywą: adaptacja – emancypacja. W kierunku nieafirmacyjnej pedagogiki ogólnej (s. 167-177); Palka S., Teoretyczność i praktyczność wiedzy pedagogicznej (s. 255-264); Nowak M., O specyfice podejścia pedagogiki ogólnej do problemów praktyki i teorii pedagogicznej, s. 265-289.

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999.

Suchodolski B., Edukacja permanentna, Warszawa 2003.

METODY KSZTAŁCENIA:

- wykład wspierany prezentacjami multimedialnymi;

- dyskusje problemowe w czasie ćwiczeń.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

- liczba godzin kontaktowych: 21;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 9;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu: 15;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania pracy zaliczeniowej w ramach ćwiczeń: 5

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 50

(z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom odpowiada 1 punkt ECTS)