Warsztaty umiejętności rozwiązywania problemów (praca z przypadkiem, kontrakt socjalny) 20-1F-WUP
Laboratorium/warsztaty (LAB) Semestr zimowy 2016/2017

1. D. Behling-Chawińska D., Praktyczne zastosowanie kontraktu socjalnego w pracy socjalnej (w:) A. Żukiewicz (red.), Ciągłość i zmiana w pomocy społecznej i pracy socjalnej. Księga jubileuszowa z okazji XV-lecia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2009.

2. R. Cybulska, E. Żołnierczyk, Kontrakt socjalny pracownik socjalny, Presshouse, 2010.

3. T. Kaźmierczak, B. Bąbska, M. Popłońska-Kowalska, M. Rymsza, Środowiskowe role zawodowe pracownika socjalnego, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.

A. Kotlarska – Bobińska, Pracownik socjalny jako badacz i strateg - nowe wyzwania w kształceniu, w: E. Kantowicz, A. Olubiński (red.), Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2003.

4. E. Majchrowska, J. Alarcon: Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach. Warszawa 2009.

5. L. Miś (red.) Praca socjalna skoncentrowana na rozwiązaniach, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.

6. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 poz. 930).

7. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. 2016 r. poz. 645 z późn. zm.).

8. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.).

9. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.).

10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. 2010 nr 218 poz. 1439).

11. Włoch, P. Domaradzki, Kontrakt socjalny – przewodnik dla pracowników socjalnych ośrodków pomocy społecznej, Praca Socjalna, 2005, nr 3,s. 3-85.

Wiedza:

Student otrzymuje rozszerzoną i praktyczną wiedzę dotyczącą metod pracy socjalnej. Zna terminologię używaną w pracy socjalnej oraz jej zastosowanie w praktyce.

Student potrafi dokonać analizy sytuacji jednostki i grupy, a także potrafi dokonać diagnozy problemów występujących w środowisku lokalnym.

Student potrafi przełożyć założenia teoretyczne na grunt praktyki pracy socjalnej. Umie przyporządkować i zastosować metody pracy socjalnej w odniesieniu do dokonanej diagnozy społecznej: indywidualnego przypadku, grupy, środowiska.

Student potrafi zastosować kontrakt socjalny. Zna definicje i funkcje kontraktu. Zna zasady formułowania celów, planowania działań oraz określania rezultatów działania. Zna zasady przeprowadzania oceny realizacji kontraktu.

Student umie wskazać zasoby instytucjonalne gminy i powiatu w budowaniu plan działań na rzecz rozwiązywania konkretnych problemów.

Umiejętności:

Student nabywa umiejętność swobodnego posługiwania się pojęciami z zakresu metod pracy socjalnej. Potrafi zastosować wybrane metody (techniki, narzędzia, strategie) pracy socjalnej.

Student potrafi identyfikować problemy społeczne potencjalnych klientów pomocy społecznej.

Student posiada umiejętności z zakresu form i sposobów skutecznego działania w pracy socjalnej, potrafi samodzielnie sporządzić diagnozę i plan pomocy.

Student zna infrastrukturę i zasoby instytucjonalne środowiska lokalnego.

Student zna przepisy prawne dotyczące stosowania kontraktu socjalnego. Potrafi dokonać wstępnej analizy przypadku i zadecydować, że w danej sytuacji kontrakt socjalny jest odpowiednim narzędziem wspierania klienta.

Kompetencje społeczne:

Student posiada wiedzę o istocie pracy socjalnej, jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych.

Student wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pracy socjalnej.

Zaliczenie na ocenę.

Warunki zaliczenia:

Przygotować i opowiedzieć przed grupą pojedynczo lub parach historię osoby lub rodziny, która znalazła się w trudnej sytuacji życiowej i musi korzystać z pomocy pracownika socjalnego. Opowiadanie musi zawierać historię tego przypadku, czyli jego diagnozę oraz opis pracy z danym przypadkiem (opis postępowania, plan pracy, jaką zaoferowaną pomoc itp.) oraz w jaki sposób zakończyła się lub nie praca z tym przypadkiem (niekoniecznie pozytywnie). Przypadek może dotyczyć różnych problemów: biedy, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, przemocy w rodzinie, problemów opiekuńczo-wychowawczych, samotności itp.

Omówienie problematyki poruszanej podczas zajęć: tematy, literatura przedmiotu.

Ubóstwo w Polsce. Współczesne problemy społeczeństwa.

Spirala ubóstwa – przypadki.

Reportaż: Pracownik socjalny. Social Workers in Poland - Zawód Pracownik Socjalny.

Metody pracy socjalnej:

• Metoda pracy socjalnej z jednostką.

• Metoda pracy socjalnej z grupą.

• Metoda środowiskowej pracy socjalnej.

• Nowe metody pracy socjalnej.

Narzędzia pracy socjalnej – obligatoryjne i fakultatywne.

Film instruktażowy, na co uważać rozmawiając z klientem pomocy społecznej.

Zasoby instytucjonalne gminy i powiatu w budowaniu działań na rzecz klienta pomocy społecznej. Ćwiczenia – przypadki – jakie zasoby instytucjonalne można wykorzystać?

Diagnoza indywidualnego przypadku – rozróżnienie i wyjaśnienie pojęć: studium przypadku (case study), praca z przypadkiem (case work). Etapy postępowania: diagnoza przypadku, opracowanie planu postępowania i prowadzenie przypadku. Zasady w stosowaniu metody indywidualnych przypadków.

Ćwiczenia sytuacyjne.

Metody diagnozowania potrzeb. Narzędzia diagnozy. Analiza SWOT.

Film – „Jedyna taka miłość” i ćwiczenia w odniesieniu do filmu.

Praca z przypadkiem. Co możemy zaoferować? – świadczenia pieniężne i niepieniężne. Ćwiczenia sytuacyjne.

Historie ludzkie.

Kontrakt socjalny. Praca z kontraktem.

Praca z przypadkiem – jak osiągać cele.

Film instruktażowy.

Praca z przypadkiem – trudny klient.

Ćwiczenia sytuacyjne.

Film instruktażowy.

Zajęcia 11-13

Przypadki przygotowane przez studentów – zaliczenie.

Podsumowanie.

Film instruktażowy „Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem”.

Mini wykłady, ćwiczenia, dyskusja, prezentacja multimedialna, filmy szkoleniowe, filmiki przedstawiające konkretne przypadki, warsztat, praca w grupach (dużych i małych), praca indywidualna na bazie kontraktu socjalnego.