Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej [PE-2M-BPS] Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2024/2025
Ćwiczenia, grupa nr 1

Literatura obowiązkowa (wykład/ćwiczenia)

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. (IBUK Libra)

Kilian, M. (red.)(2021). Pedagogika specjalna osób w starszym wieku. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. (IBUK Libra)

Literatura uzupełniająca (wykład/ ćwiczenia)

Aouill, B., Maliszewski, W. J. (2007). Media- komunikacja: zdrowie i psychologia. Toruń: Wydawnictwo: Adam Marszałek.

Błachnio, A. (2019). Potencjał osób w starości. Poczucie jakości życia w procesie starzenia się. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Chrąściel, Katarzyna (2007). Sieroctwo społeczne jako skutek dysfunkcjonalności wychowawczej środowiska rodzinnego. Wychowanie na Co Dzień, 7/8.

Czechowski, K., Wilmowska-Pietruszyńska, A. (2016). O potrzebie rehabilitacji kompleksowej. Niepełnosprawność- zagadnienia, problemy, rozwiązania, 19.

Domagała-Zyśk, E., Wiącek, G., Książek, M. (2017). Świat osób głuchoniewidomych. Wyzwania współczesności. Lublin: Wydawnictwo Episteme

Dykcik, W. (red.)(2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Fiszer, A. (2916). Nowe media jako narzędzia usprawniające życie osób niepełnosprawnych. Studia krytyczne/Critical Studies, 2.

Kilian, M., Śmiechowska- Petrovskij, E. (red.) (2018). Niepełnoprawność w okresie późnej dorosłości. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Obuchowska, I. (red.)(2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo WSiP.

Prysak, D. (2020). Nienasycona dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną. Parezja,2.

Sękowska, Z.(2001). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo WSPS.

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna, t.1 i 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.(IBUK Libra).

Struck-Pergończyk, M. (2013). Wizerunek osób niepełnosprawnych w środkach masowego przekazu- zarys zjawiska, Komunikacja społeczna, 4.

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. 2017 r. poz. 697, ze zm.).

Ustawa z dnia 09 czerwca 2022r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U.2022 poz.1700).

- Wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących (tyflopedagogiki). Definicje i klasyfikacje niewidzenia i słabowzroczności. Przyczyny niepełnosprawności wzrokowej. Konsekwencje wrodzonego i nabytego uszkodzenia wzroku dla funkcjonowania dziecka/osoby. System kształcenia, kierunki rehabilitacji, sytuacja społeczna i zawodowa osób niewidomych i słabowidzących.

- Wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niesłyszących i słabosłyszących (surdopedagogiki). Definicje i klasyfikacje dysfunkcji słuchu. Przyczyny uszkodzenia słuchu. Konsekwencje wrodzonego i nabytego uszkodzenia słuchu dla funkcjonowania dziecka/osoby. Metody porozumiewania się z osobami niesłyszącymi. System kształcenia, kierunki rehabilitacji, sytuacja społeczna i zawodowa osób niesłyszących i słabosłyszących.

- Wybrane zagadnienia z pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną. Niepełnosprawność intelektualna - definicja, klasyfikacja, przyczyny. Charakterystyka funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną - zróżnicowanie. System kształcenia, kierunki rehabilitacji, uwarunkowania adaptacji społecznej, sytuacja społeczna i zawodowa osób z niepełnosprawnością intelektualną

- Wybrane zagadnienia z pedagogiki osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Kryteria diagnostyczne aktualnie obowiązujące w Polsce (w okresie przejściowym) - ICD 10/diagnozowanie autyzmu. Charakterystyka funkcjonowania dzieci/osób z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera. Wybrane metody terapii autyzmu. Klasyfikacja zaburzeń ze spektrum autyzmu wg. ICD 11- podstawowe różnice/kierunki zmian. Edukacja, adaptacja społeczna osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego. (Metoda Ruchu Rozwijającego W.Sherborne; terapia integracji sensorycznej; metoda M. i Ch. Knilów - Programy aktywności, świadomość ciała, kontakt i komunikacja; Biblioterapia; metoda behawioralna (instrumentalna). Wybrane metody Komunikacji alternatywnej i wspomagającej (AAC).

- Sieroctwo społeczne jako problem pedagogiki specjalnej. Pojęcie i kryteria sieroctwa społecznego. Przyczyny, stopnie oraz skutki sieroctwa społecznego. Kompensacja sieroctwa społecznego w rodzinnych i instytucjonalnych formach pieczy zastępczej.

- Wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niedostosowanych społecznie (resocjalizacji). Pojęcie, objawy, przyczyny, stadia, typologie i diagnozowanie niedostosowania społecznego. Pojęcie resocjalizacji, fazy oddziaływań resocjalizacyjnych, modele resocjalizacji, metody pracy resocjalizacyjnej. Resocjalizacja w środowisku otwartym i zamkniętym - wybrane aspekty. Profilaktyka niedostosowania społecznego.

Metody dydaktyczne: praca z tekstem, rozmowa kierowana, ćwiczenia praktyczne- indywidualne i grupowe, prezentacja fragmentów filmów, prezentacja multimedialna w wykonaniu prowadzącego ćwiczenia

- kolokwium obejmujące materiał ćwiczeń - w formie testu jednokrotnego wyboru z pytaniem otwartym (na ocenę)

- praca zaliczeniowa: przygotowanie i przedstawienie prezentacji wybranej spośród podanych - metody pracy pedagoga specjalnego (praca grupowa na ocenę)

- aktywność merytoryczna podczas zajęć.

gr. ćwiczeniowa II ZU/PE - moduł B

Opis metod kształcenia:

Ćwiczenia: praca z tekstem, rozmowa kierowana, ćwiczenia praktyczne- indywidualne i grupowe, prezentacja fragmentów filmów, prezentacja multimedialna w wykonaniu prowadzącego ćwiczenia