Filozofia z elementami logiki [AK-0F-FEL] Semestr zimowy 2022/2023
Wykład, grupa nr 3

Literatura obowiązkowa:

Ajdukiewicz, T.; Zagadnienia i kierunki filozofii; W-wa: Aletheia; 2003;

Miś, A.; Filozofia współczesna. Głowne nurty; W-wa: Scholar; 2006

Stanosz, B.; Wprowadzenie do logiki formalnej. Podręcznik dla humanistów; W-wa: PWN; 2004

Literatura uzupełniająca:

Reale,G; Historia filozofii starożytnej t.1,2; Lublin: KUL; 2012

Kuderowicz, Z.; Filozofia nowożytnej Europy; W-wa: PWN; 1989;

Fragmenty wybranych dzieł źródłowych

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach i ćwiczeniach: 45 h

2. Opracowanie przedstawionych na wykładzie i ćwiczeniach treści w oparciu o prezentacje power point i obrazy filmowe - 15 h

3. Zapoznanie się z wybraną literaturą filozoficzną - 15 h

4. Przygotowanie się do egzaminu końcowego - 5 h

1. Przedmiot i zadania filozofii. Pochodzenie terminu filozofia. Podstawowe działy filozofii - metafizyka, epistemologia, etyka, estetyka, logika. Filozofia a wiedza potoczna oraz wiedza naukowa. Najważniejsze nurty myślowe w historii filozofii.

2. Podstawowe nurty starożytnej myśli filozoficznej: wczesnoprzyrodniczy racjonalizm grecki – przedstawiciele, główny przedmiot dociekań, proponowane rozwiązania.

3. Podstawowe nurty starożytnej myśli filozoficznej: grecki racjonalizm humanistyczny -przedstawiciele, główny przedmiot dociekań, proponowane rozwiązania.

4. Wybrane nurty średniowiecznej myśli filozoficznej: prąd panteistyczny, scholastyka i mistyka chrześcijańska

5. Wybrane nurty średniowiecznej myśli filozoficznej: augustynizm, empiryzm i tomizm średniowieczny

6. Z zagadnień filozofii nowożytnej: kartezjański system filozoficzny, hobbsowski naturalizm, spinozjański monizm

7. Z zagadnień filozofii nowożytnej: empiryzm, sensualizm i pozytywizm osiemnastowieczny, kantowski krytycyzm transcendentalny

8. Elementy filozofii współczesnej: egzystencjalizm, filozofia życia, personalizm, fenomenologia, filozofia umysłu i neurofilozofia.

9. Wybrane problemy filozoficzne: Szczęście. Szczęście - pojęcie potoczne a perspektywa filozoficzna. Rozumienie szczęścia w ujęciu przedstawicieli starożytnych szkół filozoficznych, w filozofii nowożytnej, współczesnej oraz neurofilozofii. Szczęście a inne modusy ludzkiej egzystencji – problem pełni realizacji człowieczeństwa. Filozofowie wobec problemu osiągalności szczęścia.

10. Wybrane problemy filozoficzne: Osoba. Własności osobowe w perspektywie filozofii starożytnej: rozumność, cnotliwość i ich funkcja w autokreacji podmiotu. Kategoria tożsamości osobowej i jej rezultaty dla rozwiązań w sporach bioetycznych. Wartości osobowe w ujęciu różnych szkół personalistycznych w dziejach filozofii: personalizmu fenomenologicznego i historycznego, personalizmu egzystencjalistycznego, personalizmu neotomistycznego, personalizmu filozoficzno-religijnego i personalizmu socjologicznego.

11. Wybrane problemy filozoficzne: Świadomość. Miejsce świadomości w charakterystyce istoty człowieka, wiedzy oraz kultury w wybranych nurtach filozoficznych. Rodzaje świadomości i ich funkcje w perspektywie przedstawicieli neurofilozofii: świadomość fenomenalna, dostępowa, monitorująca i samoświadomość. Problem redukowalności świadomości - misterianizm a zombizm. Hipotezy neuronaukowe nt biologicznych funkcje świadomości fenomenalnej.

12. Wybrane problemy filozoficzne: Wolność. Wolność woli a wolność działania. Determinizm i indeterminizm - rodzaje i ich charakterystyka wraz implikacjami w starożytnych szkołach filozofii życia. Kompatybilizm i inkompatybilizm wobec problemu pogodzenia wolnej woli z determinizmem oraz rozwiązania proponowane w tym sporze przez wybranych filozofów. Współczesne badania nad podejmowaniem wolnych decyzji w cognitive science i ich implikacje dla filozoficznych ujęć przestrzeni ludzkiej wolności.

13. Wybrane problemy filozoficzne: Inne umysły. Inny jako przedmiot poznania w ujęciu wybranych przedstawicieli filozofii. Epistemiczna asymetria w poznaniu Innego: dostępność wiedzy o zachowaniach a wiedzy o umyśle. Inny jako cudzy umysł w rozważaniach neurofilozoficznych. Nastawienie intencjonalne, mentalizacja i teoria umysłu jako modele mechanizmów poznawczych cudzych stanów mentalnych. Odzwierciedlanie cudzych umysłów - implikacje hipotezy neuronów lustrzanych dla filozofii Innego.

14. Wybrane problemy filozoficzne: Moralność. Kategoria dobra i zła w dyskusjach filozoficznych. Moralność - efekt konwencji społecznej, mechanizmów rozwoju osobniczego czy wrodzonej struktury moralnej? - poglądy wybranych przedstawicieli filozofii i neurofilozofii. Kompetencja moralna w perspektywie badań neuroetycznych - implikacje dla źródeł oraz roli norm moralnych w funkcjonowaniu człowieka oraz pojmowania zakresu moralnych powinności.

15. Wybrane problemy filozoficzne: Piękno. Esencjalistyczne a relatywistyczne ujęcie piękna w filozofii starożytnej. Rodzaje piękna: piękno estetyczne, etyczne i noetyczne. Doświadczenie estetyczne i mechanizmy odbioru dzieła sztuki w świetle badań fenomenologicznych i neuroestetycznych i wnioski dla rozważań nad istotą dzieła sztuki.

1. Prelekcje wraz z prezentacjami najważniejszych treści w Power point (prezentacje z rozszerzonymi treściami przesyłane są do użytku słuchaczy po wykładzie ).

2. Wskazywanie egzemplifikacji filozoficznych pojęć z zakresu wybranej problematyki w codziennym funkcjonowaniu i myśleniu człowieka oraz jego sferze społecznej i politycznej.

3. Prezentacje filmowe - fragmenty wykładów światowej sławy myślicieli i badaczy w odniesieniu do dyskutowanych kwestii.

4. Elementy interaktywne: minidyskusje, eksperymenty myślowe.

Wszelkie pytania etc. proszę kierować w dniach i godzinach dyżuru dla studentów.

Opis sposobów pomiaru efektów kształcenia:

1. Egzamin końcowy w postaci testu.

2. Weryfikacja systematycznego udziału słuchaczy w wykładach.

3. Zaliczenie ćwiczeń.

grupa wykładowa dla I DZEP

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach i ćwiczeniach: 45 h

2. Opracowanie przedstawionych na wykładzie i ćwiczeniach treści w oparciu o prezentacje power point i obrazy filmowe - 15 h

3. Zapoznanie się z wybraną literaturą filozoficzną - 15 h

4. Przygotowanie się do egzaminu końcowego - 5 h