Metodyka edukacji polonistycznej 10-0S-MPO2
Ćwiczenia (CW) Semestr letni 2019/2020

Literatura obowiązkowa:

Czelakowska D., Metodyka wczesnoszkolnej edukacji polonistycznej, Kraków 2009 lub Dobrowolska D., Metodyka edukacji polonistycznej w okresie wczesnoszkolnym, Kraków 2015. (podręczniki dostępne na IBUK LIBRA w biliotece APS

Leszczyński G., Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko, Poznań 2015

Świerczyńska-Jelonek D., Walczewska-Klimczak G., Dziecko w dialogu z tekstem literackim, Warszawa 2015. (podręcznik dostępny w wersji elektronicznej na platformie ORE)

Lenartowska K., Świętek W., Wiersz w zintegrowanej edukacji elementarnej : książka pedagogiczno-metodyczna dla nauczycieli klas I-III szkoły podstawowej, Toruń 2006

Zabawa K., Literatura dla dzieci w kontekstach edukacyjnych, Kraków 2017

Żuchowska W., Oswajanie ze sztuką słowa: początki edukacji literackiej, Warszawa 1992

Raporty i rekomendacje OBUT PIRLS

Dla chętnych:

Mallett, M. (2010). Choosing and Using Fiction and Non-Fiction 3-11. London: Routledge.

Problematyka/tematy projektów na zaliczenie przedmiotu Metodyka edukacji polonistycznej:

1. W poszukiwaniu przyjaźni i miłości.

2. Nasze spotkania z Innym.

3. Rodzina dawniej i dziś.

4. My w Europie i świecie.

5. Wędrówki po Polsce.

6. Z wizytą u naszych przyjaciół na wsi.

7. W poszukiwaniu odpowiedzi na filozoficzne pytania (np. tolerancja, odpowiedzialność)

8. Dziecko i sztuka (teatr, film, muzyka, plastyka).

9. Tabu/kontrowersje w sztuce (w literaturze) dla dziecka.

10. Twórca/osobowość kultury i sztuki dziecka (np. pisarki Astrid Lindgren, Tove Jansson, Maria Kownacka,Wanda Chotomska, artysta, autorytet np. Janusz Korczak).

11. Żywioły w sztuce dla dzieci (np. woda, ziemia, powietrze, ogień).

12. Świat zwierząt w tekstach kultury dla młodego odbiorcy

13. Propozycja słuchaczy

Projekt zajęć edukacji polonistycznej - kryteria oceny

1. Problematyka projektu dla uczniów klas III lub IV szkoły podstawowej ma wynikać z założeń podstawy programowej edukacji polonistycznej, powinna być powiązana z innymi obszarami edukacji (np. społeczno-przyrodniczą, społeczną, muzyczną, plastyczną itp.)

2. Projekt może być zaplanowany na kilka tygodni, 3 miesiące, pół roku (ale do prezentacji bezpośredniej w grupie wybieramy najciekawsze pomysły, zadania, ćwiczenia).

3. Grupa studencka w dniu prezentacji na przyjmuje rolę uczniów i ewaluatorów projektu jednocześnie.

4. Cele, treści, formy i metody muszą odnosić się zarówno do edukacji kulturalno-literackiej jak i kształcenia językowego.

5. Powinna wystąpić wielostronna aktywność ucznia zogniskowana na tekście kultury/ lektury: mówienie, czytanie, pisanie, słuchanie, różne formy ekspresji (przede wszystkim słowna, dramowa, pozawerbala, teatralna).

6. Wszelkie pomoce dydaktyczne (np. karty pracy, fragmenty nagrań, kopie tekstów literackich) muszą być dołączone w formie załączników.

I. Przy ocenie projektów, brane są pod uwagę następujące elementy:

1. Sposób formułowania kolejnych tematów . 0-2 pkt.

2. Sposób formułowania celów operacyjnych. 0-4 pkt.

3. Różnorodność i oryginalność zastosowanych metod. 0-4 pkt.

4. Środki dydaktyczne (materiały źródłowe, karty pracy) 0-4 pkt.

5. Przebieg zajęć:

a. Kształcenie kulturowo-literackie (formy pracy z tekstem) 0-2 pkt.

b. Kształcenie językowe (ćw. w mówieniu i pisaniu) 0-2 pkt.

c. Dłuższa forma wypowiedzi 0-2 pkt.

d. Ewaluacja pracy uczniów 0- 3 pkt.

6. Formy działań pozalekcyjnych (w tym praca domowa) 0-3 pkt.

7. Sposób prezentacji (motywowanie uczniów, organizacja czasu) 0-4 pkt.

Max. 30 pkt.

30 -29 pkt. bdb

28 – 27 pkt. db +

26 – 24 pkt. db

23 – 20 pkt. dst +

19 -16 pkt. dst

15 – 0 pkt. ndst

1. Charakterystyka i funkcje edukacji polonistycznej, cele i treści kształcenia literackiego, kulturalnego, językowego w pierwszym etapie nauczana. Osiągnięcia ucznia po każdej klasie.

2. Projektowanie zajęć z języka polskiego. Warsztat pracy nauczyciela - konstruowanie programów, planów pracy, konspektów i scenariuszy zajęć, dobór środków dydaktycznych.Metody, strategie, formy pracy uczniów – klasyfikacja i charakterystyka.

3. Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Metody nauki czytania i pisania, specyficzne trudności. Kształcenie i doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem. Wprowadzenie litery.

4. Praca z tekstem literackim - sposoby i formy realizacji dominujących w poszczególnych klasach gatunków literackich: prozatorskich (baśnie, opowiadania), dramatycznych, poetyckich. Ćwiczenia w czytaniu i opracowywaniu dłuższych lektur. Rozwijanie zainteresowań i kompetencji czytelniczych uczniów.

5. Edukacja kulturalna dziecka w młodszym wieku szkolnym. Sztuka jako czynnik wspomagający rozwój osobowości dziecka. Uczeń w świecie tekstu, dźwięku i obrazu. Elementy edukacji filmowej, muzycznej i plastycznej w kształceniu polonistycznym.

6. Komponent interkulturowy w edukacji polonistycznej. Edukacja literacka wobec dylematów wielokulturowości i inności.

7. Kształcenie językowe: istota, cele i treści kształcenia językowego w zintegrowanym systemie edukacji wczesnoszkolnej. Kompetencja językowa a kompetencja komunikacyjna. Słownik i składnia dziecka w młodszym wieku szkolnym, sposoby i środki bogacenia czynnego słownika. Rozwijanie kompetencji tekstotwórczych uczniów. Zakres nauki o języku. Metody i techniki kształcenia sprawności językowej. Struktura i organizacja ćwiczeń w mówieniu i pisaniu. Nauka ortografii i interpunkcji, metody i środki opracowywania materiału ortograficznego. Typy ćwiczeń słownikowo- frazeologicznych, syntaktycznych, redakcyjnych, z zakresu kultury języka i poprawności językowej w klasach młodszych. Wspieranie kreatywności uczniów przez rozwijanie ich sprawności językowych.

8. Język polski jako obcy - elementy metodyki.

9. Kontrola i ocena osiągnięć dziecka. Sprawdziany kompetencji, kryteria oceny wypowiedzi i wypracowań uczniowskich.

10. Hospitowanie zajęć edukacji polonistycznej w klasach młodszych. Analiza i ocena w formie sprawozdań.

dyskusja problemowa, mikronauczanie, praca w grupach

Od 16 marca 2020 ćwiczenia w formie zdalnej łączonej zajęcia prowadzone asynchronicznie i synchronicznie, studenci otrzymują zadania do wykonania wraz z literaturą kontakt ze studentami odbywa się drogą mailową za pośrednictwem poczty w domenie aps.edu.pl

Weryfikacja zakładanych efektów uczenia się za pomocą zadań zwrotnych (przesyłanych pocztą elektroniczną lub/i w aplikacji TEAMS); opcjonalnie - dyskusji on-line.

Materiały do zajęć dostępne na:

Materiały online do tematu nr 3:

https://www.wsip.pl/upload/2019/01/E81818-Plac-Zabaw-kropki-kreski-i-litery/index.html

https://epodreczniki.pl/wczesnoszkolna/KL1_ORE_V9_WIOSNA_1_3_22_112_p3

https://www.wsip.pl/e-spotkania/dobry-start-film1/

https://www.wsip.pl/e-spotkania/dobry-start-film2/

https://didasko.com.pl/pl/c/NAUCZANIE-ZDALNE/79

Materiały on-line do tematu zajęć nr 4

http://wlaczpolske.pl/index.php?etap=10&i=790