Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wprowadzenie do teorii kultury [PE-2S-WTK] Semestr zimowy 2021/2022
Wykład, grupa nr 1

Przejdź do planu zaznaczono terminy wyświetlanej grupy
To jest strona grupy zajęciowej. Jeśli szukasz opisu przedmiotu, zobacz stronę przedmiotu
Przedmiot: Wprowadzenie do teorii kultury [PE-2S-WTK]
Zajęcia: Semestr zimowy 2021/2022 [2021Z] (zakończony)
Wykład [WYK], grupa nr 1 [pozostałe grupy]
Termin i miejsce: Podana informacja o terminie jest orientacyjna. W celu uzyskania pewnej informacji obejrzyj kalendarz roku akademickiego lub skontaktuj się z wykładowcą (nieregularności zdarzają się przede wszystkim w przypadku zajęć odbywających się rzadziej niż co tydzień).
każdy wtorek, 13:30 - 15:05
sala 2119
Budynek biblioteczno-dydaktyczny B jaki jest adres?
Terminy najbliższych spotkań: Daty odbywania się zajęć grupy. Prezentują informacje na podstawie zdefiniowanych w USOS terminów oraz spotkań.
Kliknij w datę by zobaczyć tygodniowy plan z zaznaczonym spotkaniem.
Wszystkie zajęcia tej grupy już się odbyły - pokaż terminy wszystkich spotkań.
Data i miejsceProwadzący
Liczba osób w grupie: 14
Limit miejsc: (brak danych)
Prowadzący: Andrzej Ciążela
Literatura:

C. Jencks, Kultura, Poznań 1995;

R. Konersmann, Filozofia Kultury. Wprowadzenie, Oficyna Naukowa, Warszawa 2009;

A. Kłoskowska, Kultura masowa, (dowolne wyd.);

M. Mead, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, (dowolne wyd.);

A.L. Kroeber, Istota kultury, (dowolne wyd.);

R. Scruton, Kultura jest ważna, Wiara i uczucie w osaczonym świecie, , wyd. Zysk i ska, Poznań2010

Wojciech Józef Burszta, Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia, PIW, 2008

Zakres tematów:

1) Pojęcie kultura. Kultura – wieloznaczność pojęcia

Hermeneutyczna refleksja nad pojęciem kultury – rzymski rodowód pojęcia

Integracja całokształtu praktyk życiowych wokół działalności rolniczej jako źródło generalizacji pojęcia „uprawa” na całość sposobu życia

Sposób życia Rzymian we wczesnym okresie rozwoju ich społeczeństwa (okres panowania królów i wczesnej republiki) jako decydujący dla ukształtowania właściwego rzymianom holistycznego rozumienia sposobu życia i jego pojęciowych ujęć znajdujących odbicie w pojęciach takich jak kultura, moralność, cnota(virtus) itd. Intuicyjne pojęcie kultury. Kultura, cywilizacja, Kultura jako „uprawa” rzymski rodowód pojęcia i jego konsekwencje.

Kultura –pojecie o rodowodzie wiejskim, miejski rodowód pojęcia cywilizacja. konsekwencje semantyczne. Grecka refleksja oparta na wyraźnych opozycjach pojęciowych. Kultura a paideia

2) Kultura jako pojęcie krytyczne.

Zagadnienie historii pojęcia kultura różne znaczenia i konteksty.

Źródła rozwoju wiedzy o kulturze zmiana kulturowa (kryzys kultury) jako stan sprzyjający refleksji o kulturze i praktycznej działalności. Pojęcie kultury - nieunikniona wieloznaczność – tradycjonalistyczne, humanistyczne i filozoficzno-naukowe rozumienie kultury. Wartościujące i opisowe ujęcia kultury .Kultura jako wymiar tradycji - kontynuacja określonego kształtu służby wartościom. Humanitas i humanizm jako sposoby refleksji nad kulturą. Wpływy greckie jako zderzenie z obcym „wzorem kultury” Kwestia „wzorów kultury”

3). Definiowanie kultury.

Kultura jako kultura duchowa i kultura jako styl życia Działy kultury - klasyfikacje. Wielowymiarowość refleksji nad kulturą, kultura i kultury, subkultury. Kultura obiektywna i kultura subiektywna. Kategorie kultury obiektywnej i subiektywnej. Problem ich stosowalności. Świadome i nieświadome w kulturze. Człowiek jako wytwór i jako krytyk kultury. Granice autokulturacji. Determinizm a konstruktywizm

5). Kultura jako swoisty byt.

Kultura – Natura. Kultura a natura. Kultura wobec natury. Kultura jako trzeci świat (świat wartości, obok świata faktów i świata przeżyć). Kulturalizm, naturalizm, dualizm.

6). Elitaryzm i egalitaryzm w kulturze

Spór źródła twórczości kulturalnej. Elity i masy. Spór o kulturę masową.

7). Dynamika rozwoju kultury

Tradycja, twórczość i proces rozwoju kultur.„Tragedia kultury”. Produktywizm, rozrost, specjalizacja. Toksyczność kultury. Degeneracja i barbarzyństwo .Fazy rozwoju kultur. Odczarowania. Kultura a cywilizacja. Dekadencja i imperializm jako objawy przejścia od kultury do cywilizacji.

8.) Zróżnicowanie kulturowe

Kultura, subkultura, kultura plemienna, kultura narodowa, kultura dominująca, kultura podporządkowana Zróżnicowania kultur. Jedność, homologia czy różnorodność. Nieprzekładalność kultur. Zderzenie kultur. Równość czy nierówność kultur.

9). Akulturacja. Kultura i przemoc.

Akulturacja jako zjawisko związane z rozwojem kultury. Wymuszenie i dobrowolność. Rodzaje przemocy. Narzucanie kultury z zewnątrz i upadek kultury pod wpływem z zewnątrz .Romanizacja, chrystianizacja, polonizacja, germanizacja, rusyfikacja, sowietyzacja, amerykanizacja. Akulturacja w wymiarze wewnętrznym. Dominacja kulturowa jako warunek jedności społeczeństwa. Relacje kultury dominującej i kultur podporządkowanych. Szkoła jako narzędzie akulturacji.

10). Kultura a rozwój cywilizacyjny

Kultura jedno i dwuwarstwowa Media w rozwoju kultury Rozwój mediów jako czynnik zmiany kulturowej.

11). Międzygeneracyjny przekaz kulturowy.

Rola międzygeneracyjnego przekazu w kulturze tradycyjnej. Koncepcja przekazu postfiguratywnego, kofiguratywnego i prefiguratywnego. Cywilizacyjne uwarunkowania przemian i ich możliwy zakres.

12). Kultura popularna. Kultura a „komercja” i konsumpcjonizm

Kultura popularna treść pojęcia, ambiwalencja znaczeń. „Komercja” jako zjawisko traktowania kultury jako towaru. Komercjalizacja kultury. Efekty komercjalizacji – produkty komercyjne. Efekt wspólnego pastwiska. Demoralizacja odbiorcy. Konsumpcjonizm jako zjawisko związane z przejściem gospodarki kapitalistycznej od ekonomii producenta do ekonomii konsumenta. Konsumpcjonizm jako styl życia. Bierność i podatność na manipulacje jako konstytutywne elementy „kultury konsumpcyjnej”. Teoria „potlaczu” jako próba wyjaśnienia konsumpcjonizmu jako zjawiska kulturowego.

13). Kultura ludowa Twórczość nieprofesjonalna.

Kultura ludowa - cechy zjawiska. Wartości kultury ludowej. Folklor. Kultura ludowa a twórczość nieprofesjonalna. Podstawowe różnice.

Twórczość nieprofesjonalna - margines czy droga rozwoju kultury.

Twórczość nieprofesjonalna a animacja społeczno – kulturowa.

14) . Kultura narodowa.

Kultura narodowa jako dynamiczna całość zdolna do rozwoju w czasie historycznym i podejmowania wyzwań. Wspólnota języka i doświadczeń historycznych jako naturalne ramy inkulturacji jednostki i droga ku wartościom uniwersalnym. Kultura narodowa z perspektywy konstrukcjonizmu kulturowego. Walka o hegemonię w kulturze narodowej

15). Kultura globalna

Czym jest globalizacja w sferze kultur. Czy jest możliwa kultura globalna?

Metody dydaktyczne:

Wykład z elementami dyskusji i prezentacji medialnych wykorzystujący filmy fabularne i dokumentalne : Szlachetny dzikus –prezentujacy sylwetkę i badania Bronisława Malinowskiego (Polska, Jerzy Domaradzki 1998) Przerwany sen aborygenów prezentujący największą populację paleolityczną współczesnego świata - Aborygenów australijskich i ich zderzenie ze wspólczesnością (Francja, Patrick Bernard i Ken Ung 2012) , Persepolis ekranizacja popularnego komiksu Marjane Satrapi (Francja, Marjane Satrapi i Vincent Paronnaud, 2007) Widmo wolności klasyczny najwybitniejszego surrealisty światowego kina Luisa Bunuela (Hiszpania, Luis Bunuel, 1974)

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie na ocenę ma charakter odpowiedzi ustnej. Składa się z 3 pytań ocenianych od 0 do 4 punktów każde; maksymalna liczba punktów wynosi 12; do zaliczenia jest wymagane uzyskanie 50% punktów.

Uwagi:

grupa I PKM

gr wyk I DUPE-PKM

2 punkty ETCS

Nakład pracy studenta

Zajęcia 30 godz.

Zapoznanie się z materiałami audiowizualnymi przesłanymi przez prowadzącego 20 godz.

Przygotowanie do egzaminu 10 godz.

Metody

Wykład z elementami dyskusji. Zapoznawanie się z materiałami audiowizualnymi.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)