Pedagogika specjalna

obowiązkowe

TREŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Niepełnosprawność w rodzinie (charakterystyka modelu rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym; sytuacja rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością).

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społecznie

Wiedza

Posiada usystematyzowany zasób terminologiczny z zakresu pedagogiki specjalnej rozszerzony o terminy stosowane w naukach humanistycznych i społecznych

Ma uporządkowaną, pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o źródłach i miejscu pedagogiki specjalnej w systemie nauk oraz jej powiązaniu z naukami humanistycznymi, społecznymi i medycznymi

Ma uporządkowaną, pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat subdyscyplin pedagogiki specjalnej, obejmującą terminologię i podstawy teoretyczne

Ma usystematyzowaną, pogłębioną wiedzę na temat specyfiki przedmiotowej oraz metodologicznej pedagogiki i pedagogiki specjalnej; zna różne podejścia metodologiczne oraz rozumie konieczność prowadzenia badań interdyscyplinarnych

Umiejętności

Posiada umiejętność spójnego, precyzyjnego i rozbudowanego wypowiadania się w mowie i piśmie oraz formułowania konstruktywnych uzasadnień na tematy dotyczące różnych zagadnień z pedagogiki specjalnej, wykorzystując różne ujęcia teoretyczne z dorobku pedagogiki specjalnej, jak i innych nauk humanistycznych i społecznych

Kompetencje społeczne

Docenia bogatą tradycję i dorobek pedagogiki specjalnej oraz utożsamia się z jej wartościami, celami i zadaniami

Egzamin w formie testu końcowego (pytania otwarte i zamknięte)

REŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Niepełnosprawność w rodzinie (charakterystyka modelu rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym; sytuacja rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością).

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społecznie

Literatura obowiązkowa:

Chrzanowska, I. (2018). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Dykcik, W. (red.). (2010). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca:

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Metody kształcenia:

wykład konwencjonalny, wykorzystanie technik audiowizualnych (prezentacja multimedialna w wykonaniu wykładowcy, film), klasyczna metoda problemowa (praca z tekstem i innymi najnowszymi źródłami informacji), E-learning, wykłady online za pomocą Teams

Nakład pracy studenta:

godziny kontaktowe (wykłady) - 30 godzin

przygotowanie do zajęć - 20 godzin

przygotowanie do egzaminu - 30 godzin

sumaryczna liczba godzin – 80 godzin

ECTS - 3 punkty

Sposoby pomiaru efektów kształcenia (okres zawieszenia zajęć):

1. egzamin w formie testu wielokrotnego wyboru (Egzamin "0" - 21.06. g. 12-13 - termin obowiązkowy dla wszystkich studentów; Egzamin "1" - 04.07. g. 8-9 - termin obowiązkowy dla osób, które nie zaliczyły testu; formularz testowy zostanie udostępniony poprzez aplikację Forms APS)

Uwaga: Linki do testów zostaną udostępnione na dzień przed egzaminem na indywidualne adresy USOSmail osób biorących udział w zajęciach.

2. recenzja artykułu naukowego dotyczącego aktualnej problematyki z zakresu pedagogiki specjalnej (przygotowane recenzje należy przesłać do 26.04.2020 r. na adres email: mwalachowska@aps.edu.pl)

Zawartość recenzji:

- forma i objętość pracy: czcionka Times New Roman, 12 pkt., interlinia 1,5, tekst wyjustowany, minimum 1800-2000 znaków ze spacjami (strona A4),

- opis bibliograficzny artykułu (autor, tytuł artykułu, tytuł czasopisma, numer czasopisma, rok wydania czasopisma, numery stron artykułu),

- przedstawienie treści artykułu (skrót),

- recenzja (własna opinia na temat przeczytanych treści).

...............................................................................................

Sposoby pomiaru efektów kształcenia (okres zwykły):

1. egzamin w formie testu końcowego (pytania otwarte i zamknięte)

2. recenzja aktualnego artykułu z czasopisma naukowego z zakresu pedagogiki specjalnej

Treści programowe:

1. Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna w ujęciu historycznym. Kierunki zmian we współczesnej polskiej pedagogice specjalnej.

2. Człowiek z niepełnosprawnością podmiotem pedagogiki specjalnej. Jakość życia, potrzeby, postawy społeczne wobec choroby, niepełnosprawności i cierpienia na przykładzie wybranych przewlekłych chorób dermatologicznych i psychicznych.

4. Proces rehabilitacji kompleksowej. Charakterystyka założeń i sposobów oddziaływania w ramach rehabilitacji: leczniczej, psychologicznej, pedagogicznej, zawodowej i społecznej.

5. Aktualne aspekty wybranych subdyscyplin pedagogiki specjalnej: pedagogika osób z autystycznym spektrum zaburzeń i pedagogika osób ze sprzężoną niepełnosprawnością.

5. Niepełnosprawność w rodzinie. Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym. Osoby z niepełnosprawnością w rolach małżonków i rodziców.

6. Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w różnych formach kształcenia (edukacja: specjalna, integracyjna, indywidualna i włączająca). Nowoczesne sposoby wsparcia pedagogicznego - wczesne wspomaganie rozwoju dziecka.

7. Organizacja kształcenia i specjalne potrzeby edukacyjne uczniów uzdolnionych jako współczesne wyzwanie pedagogiki specjalnej.

8. Edukacja inkluzyjna wobec ucznia INNEGO kulturowo w Polsce.

9. Wybrane metody dydaktyczne i terapeutyczne w warsztacie pracy pedagoga specjalnego.

10. Współczesne problemy geragogiki specjalnej. Starość a niepełnosprawność. Jakość życia seniorów, formy opieki i pomocy dla ludzi starszych. Osoba starsza w rodzinie - status społeczny i przyczyny zmian. Warunki dialogu międzypokoleniowego.

11. Media a środowisko osób z niepełnosprawnością. Obraz osoby z niepełnosprawnością w mediach. Nowe media jako narzędzia usprawniające życie osób niepełnosprawnych.

Literatura obowiązkowa / zagadnienia do zajęć (okres zawieszenia zajęć):

Temat 1 (termin pierwszych zajęć: 22.03.2020 r.; wykład uzupełniający na Teams: 06.05.2020 r. g. 16-18)

"Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna"

- historyczne początki polskiej pedagogiki specjalnej

- podmiot, przedmiot, cele i zadania pedagogiki specjalnej, podstawy

terminologiczne

- interdyscyplinarne powiązania pedagogiki specjalnej

- ogólny i specyficzny system pedagogiki specjalnej

Lektura obowiązkowa:

A. Zawiślak (2009). Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej. Kraków: Wyd. Impuls, s. 9-34. (Rozdział 1. Tożsamość pedagogiki specjalnej jako nauki) (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 2 (termin zajęć: 04.04.2020 r.; wykład uzupełniający na Teams 06.05.2020 r. g. 16-18)

"Człowiek z niepełnosprawnością podmiotem pedagogiki specjalnej. Postawy społeczne wobec choroby, niepełnosprawności i cierpienia"

- pojęcia: choroba przewlekła, niepełnosprawność

- teoria piętna i teoria stygmatyzacji; geneza, kategorie, wymiary i funkcje

piętna

- wizerunkowe piętno na przykładzie choroby dermatologicznej

- społeczne odrzucenie jako konsekwencja choroby psychicznej

Lektura obowiązkowa:

A. Zawiślak (2009). Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej. Kraków: Wyd. Impuls, s.117-134. (Rozdział 5. Człowiek z niepełnosprawnością) (IBUK Libra)

Lektura fakultatywna:

M. Wałachowska (2018). Wizerunek kobiety kontra przewlekła choroba dermatologiczna. "Problemy Edukacji Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych", Tom 27, nr 2, s. 111-126. (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 3 (termin zajęć: 26.04.2020 r. wykład na Teams g. 8-10)

"Niepełnosprawność w rodzinie"

- model "zdrowej rodziny"; model rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym

- psychologiczny wymiar macierzyństwa, ojcostwa i braterstwa w kontekście

niepełnosprawności dziecka w rodzinie

- dziecko z niepełnosprawnością wzroku, spektrum zaburzeń autystycznych,

chorobą przewlekłą w sytuacji życia rodzinnego

- rola pedagoga specjalnego wobec rodzicielstwa naznaczonego

niepełnosprawnością

- rodzina jako środowisko dynamizujące rozwój człowieka

- małżeństwo i rodzicielstwo - pragnienia i bariery osób z niepełnosprawnością

- osoby z niepełnosprawnością w rolach małżonków i rodziców (wyniki badań)

- aspekt przygotowania do małżeństwa i rodzicielstwa osób z

niepełnosprawnością

Literatura obowiązkowa:

Szarkowicz, D. (2009). W poszukiwaniu sił ... Osoba z niepełnosprawnością w rodzinie. W: D. Baczała, J.J. Błeszyński, M. Zaorska (red.), Osoba z niepełnosprawnością - opieka, terapia, wsparcie. (s. 115-124). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK. (IBUK Libra)

M. Wałachowska (2017). Wizerunek społeczny macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnością. "Forum Pedagogiczne", nr 1, s. 197-210.

(dostęp na: https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/fp/issue/view/120)

Filmy fakultatywne:

Film "Ojcowie dzieci z niepełnosprawnością"

http://www.integracja.org/portfolio/ojcowie-dzieci-z-niepelnosprawnoscia/

Film "Rodzicielstwo bez barier"

https://www.youtube.com/watch?v=88ONQF5u5iI

https://www.youtube.com/watch?v=wl8N_U2PjVg

...............................................................................................

Temat 4 (planowany termin zajęć: 16.05.2020 r.)

"Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka"

Literatura obowiązkowa:

Cytowska, B. (2014). Idea wczesnej interwencji i wspomagania rozwoju małego dziecka. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s.17-29). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

Literatura fakultatywna:

Korzon, A. (2014). Wczesna rehabilitacja dzieci z wadą słuchu. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s. 297-306). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

Gładyszewska-Cylulko, J. (2014). Postępowanie terapeutyczno-wychowawcze wobec dziecka niepełnosprawnego wzrokowo. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s. 336-355). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

Drzazga, A. (2014). Wczesna interwencja terapeutyczna u dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym za pomocą systemu nauczania kierowanego Petö. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s. 407-414). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 5 (planowany termin zajęć: 16.05.2020 r.)

„Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w różnych formach kształcenia”

Literatura obowiązkowa:

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 25-31. (Rozdział 2. Definicja specjalnych potrzeb edukacyjnych i rodzajów specjalnego wsparcia edukacyjnego) (IBUK Libra)

Literatura fakultatywna:

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 77-88. (Rozdział 7. Niepełnosprawność intelektualna) (IBUK Libra)

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 281-292. (Rozdział 17. Autyzm) (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 6 (planowany termin zajęć: 17.05.2020 r.)

Temat: „Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów uzdolnionych”

Literatura obowiązkowa:

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 135-145. (Rozdział 9. Szczególne uzdolnienia) (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 7 (planowany termin zajęć: 17.05.2020 r.)

Temat: „Edukacja inkluzyjna wobec ucznia INNEGO kulturowo w Polsce”

Literatura obowiązkowa:

Januszewska, E., Markowska-Manista, U. (2017). Dziecko „INNE” kulturowo w Polsce z badań nad edukacją szkolną. Warszawa: Wydawnictwo APS, s. 120-186. (Rozdział 5. Edukacja w warunkach wielokulturowości) (IBUK Libra)

...............................................................................................

Temat 8 (planowany termin ostatnich zajęć: 21.06.2020 r.)

Temat: „Współczesne problemy geragogiki specjalnej”

Literatura obowiązkowa:

Trafiałek, E. (2014). Rodzina jako obszar aktywności i źródło wsparcia w aktywnym starzeniu się. W: P. Szukalski, B. Szatur-Jaworska, Aktywne starzenie się. Przeciwdziałanie barierom. (s. 153-160). Łódź: Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego. (IBUK Libra)

Do wszystkich wskazanych tematów zajęć zostaną przesłane prezentacje multimedialne (forma komunikacji: USOSemail). Podana literatura dostępna jest na platformie IBUK Libra. Wskazane filmy znajdują się w wolnym dostępie na kanałach: Program TV Misja Integracja lub YouTube.

Zalecane czasopisma naukowe (recenzja wybranego artykułu):

"Człowiek Niepełnosprawność Społeczeństwo"

(dostęp na: http://www.cns.aps.edu.pl/wydania-archiwalne.aspx)

"Problemy Edukacji Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych"

(dostęp na: IBUK Libra)

"Forum Pedagogiczne"

(dostęp na: https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/fp/issue/archive)

"Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki specjalnej"

(dostęp na: https://niepelnosprawnosc.ug.edu.pl/archiwum.html)

"Kultura i Edukacja"

(dostęp na: http://www.kultura-i-edukacja.pl/ojs/index.php?journal=kie&page=issue&op=archive

...............................................................................................

...............................................................................................

Literatura obowiązkowa (okres zwykły):

Chrzanowska, I. (2018). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Dykcik, W. (red.). (2010). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca (okres zwykły):

Chrzanowska, I. (2017). Gerontologia (geragogika) specjalna - obszar koniecznych badań i refleksji pedagogiki specjalnej: wybrane zagadnienia. "Interdyscyplinarne konteksty pedagogiki specjalnej", 17, s. 117-141.

Dziewulski, M. (2002). Kompleksowa rehabilitacja - szansa na sukces. "Medycyna, Dydaktyka, Wychowanie", 3/4, s. 71-73.

Hłobił, A. (2012). Działalność szkoły we wspomaganiu rozwoju ucznia zdolnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Konarska, J. (2019). Niepełnosprawność w ujęciu interdyscyplinarnym. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM; Krakowska Akademia im. A. F. Modrzewskiego.

Lewowicki, T., Chojnacka-Synaszko, B., Piechaczek-Ogierman, B. (2014). Edukacja dzieci i młodzieży w środowiskach zróżnicowanych kulturowo. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Pisula, E. (2012). Autyzm. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Bartnikowska, U., Kosakowski, Cz., Krause, A. (red.) (2008). Współczesne problemy pedagogiki specjalnej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Formą kształcenia w okresie zawieszenia zajęć jest edukacja zdalna z wykorzystaniem następujących narzędzi komunikacji elektronicznej:

- poczta email (APS OUTLOOK kontakt ze starostami grup specjalnościowych; USOSmail indywidualny kontakt ze studentami; adres do korespondencji: mwalachowska@aps.edu.pl) - udostępnianie materiałów dydaktycznych w postaci prezentacji multimedialnych z treściami wykładowymi),

- aplikacja Teams (wykład i możliwość kontaktu z nauczycielem w terminach: 26.04. g. 8-10; 06.05. g. 16-18; 16.05. g. 13.15-15.40; 17.05. g. 8-10.25; 21.06. g. 10.30-12),

- platforma IBUK Libra (elektroniczna biblioteka z zasobem książek i artykułów

naukowych),

- aplikacja Forms (APS Office 365) - udostępnienie testu egzaminacyjnego sprawdzającego wiedzę.

Link do kanału Teams: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a5bb42df58b2244199a78943c80842fcd%40thread.tacv2/conversations?groupId=b2ca89c3-4bcd-4fb9-a70e-184683acee9a&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

...............................................................................................

...............................................................................................

Metody kształcenia (okres zwykły):

wykład konwencjonalny, wykorzystanie technik audiowizualnych (prezentacja multimedialna w wykonaniu wykładowcy, film), klasyczna metoda problemowa (praca z tekstem i innymi najnowszymi źródłami informacji)

Nakład pracy studenta:

godziny kontaktowe (wykłady) - 18 godzin

przygotowanie do zajęć - 27 godzin

przygotowanie do egzaminu - 30 godzin

sumaryczna liczba godzin – 75 godzin

ECTS - 3 punkty

Egzamin w formie testu końcowego (pytania otwarte i zamknięte) w dniu 15.06.2021r. o godz. 15.30.

TREŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Niepełnosprawność w rodzinie (charakterystyka modelu rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym; sytuacja rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością).

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społec

Literatura obowiązkowa:

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Chrzanowska I. , Szumski G., (red.), (2019). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

Dykcik, W. (red.). (2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Plichta P., Jagoszewska I., Gładyszewska-Cylulko J., Szczupał B. i in., (2018). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca:

Aksman J., Zinkiewicz B. (red.), (2019). Inkluzja wybrane aspekty w teorii i praktyce pedagogicznej. Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”.

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Olechowska A., (2019). Specjalne potrzeby edukacyjne w urzędowym dyskursie pedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Podgórska-Jachnik D. (red.), (2009). Problemy rzecznictwa i reprezentacji osób niepełnosprawnych. Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Skibska J. (red.), (2014). Wspieranie rozwoju małego dziecka. Bielsko Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH.

Szczepkowska K. (2019), Współpraca z rodzicami czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019

Trochimiak B., Wolan-Nowakowska M. (red.),(2017) Zatrudnienie wspomagane szansą na samodzielność osób z niepełnosprawności. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Zima- Parjaszewska M., Abramowska B., E.,(red.), (2017). Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik metodyczny dla profesjonalistów. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.

Link do zespołu:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a04b252a82ef4426b96f41518d9076a74%40thread.tacv2/conversations?groupId=a54064d7-5343-4f51-ab20-dbf64b5675fb&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Opis sposobów pomiaru efektów kształcenia realizowanych przez przedmiot

1. Egzamin w formie testu wielokrotnego wyboru (Egzamin „0” – 13.06.2021 r. – termin obowiązkowy dla wszystkich studentów; Egzamin „1” – 03.07.2021 r. g. 9.00-10.00 – termin obowiązkowy dla osób, które nie zaliczyły testu; formularz testowy zostanie udostępniony poprzez aplikację Forms).

2. Recenzja artykułu naukowego dotyczącego problematyki z zakresu współczesnych problemów pedagogiki specjalnej (termin przesłania recenzji na adres mwalachowska@aps.edu.pl - 28.03.2021 r.)

Zawartość recenzji:

- forma i objętość pracy: czcionka Times New Roman, 12 pkt., interlinia 1,5, tekst

- wyjustowany, minimum 1800-2000 znaków ze spacjami (strona A4),

- opis bibliograficzny artykułu (autor, tytuł artykułu, tytuł czasopisma, numer czasopisma, rok wydania czasopisma, numery stron artykułu),

- przedstawienie treści artykułu (skrót),

- recenzja (własna opinia na temat przeczytanych treści).

Proponowane czasopisma naukowe (recenzja wybranego artykułu):

"Człowiek Niepełnosprawność Społeczeństwo"

(dostęp: http://www.cns.aps.edu.pl/wydania-archiwalne.aspx)

"Problemy Edukacji Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych"

(dostęp: IBUK Libra)

"Forum Pedagogiczne"

(dostęp: https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/fp/issue/archive)

"Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki specjalnej"

(dostęp: https://niepelnosprawnosc.ug.edu.pl/archiwum.html)

"Kultura i Edukacja"

(dostęp: http://www.kultura-i-edukacja.pl/ojs/index.php?journal=kie&page=issue&op=archive

„Kwartalnik Niepełnosprawność”

(dostęp: http://kn.pfron.org.pl/kn/poprzednie-numery)

Opis szczegółowych treści programowych

Wykład 1 (termin: 06.03.)

Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna. Kierunki zmian we współczesnej polskiej pedagogice specjalnej.

• historyczne początki polskiej pedagogiki specjalnej

• pedagogika specjalna w systemie nauk

• interdyscyplinarne związki pedagogiki specjalnej (medycyna, psychologia, prawo)

• specyficzny system pedagogiki specjalnej (subdyscypliny)

• terminologia w pedagogice specjalnej

• kierunki zmian we współczesnej pedagogice specjalnej

Wykład 2 (termin: 06.03./20.03.)

Sytuacja człowieka z niepełnosprawnością. Wspólne i swoiste problemy osób z wybranymi rodzajami niepełnosprawności.

• wizerunek niepełnosprawności na przestrzeni dziejów

• pojęcie niepełnosprawności (definicja: biologiczna i prawna; biopsychospołeczny model niepełnosprawności)

• orzecznictwo w obszarze niepełnosprawności

• przyczyny niepełnosprawności

• niepełnosprawność w ujęciu psychologicznym

• jakość życia osób niepełnosprawnych

• obszary wykluczenia społecznego / warunki integracji społecznej

Wykład 3 (termin: 20.03./27.03.)

Postawy społeczne wobec choroby i niepełnosprawności. Potrzeby osób z niepełnosprawnością.

• choroba / niepełnosprawność / piętno / teoria piętna

• piętno choroby psychicznej

• piętno choroby dermatologicznej

Wykład 4 (27.03./28.03.)

Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – ojcostwo, macierzyństwo, sytuacja rodzeństwa.

• niepełnosprawność w rodzinie / model rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym

• rodzicielstwo (macierzyństwo, ojcostwo) / braterstwo w rodzinie specjalnej

• cele wychowania dziecka niepełnosprawnego w rodzinie (niepełnosprawność wzroku, autyzm, choroba przewlekła)

• rola pedagoga specjalnego wobec rodzicielstwa naznaczonego niepełnosprawnością

Wykład 5 (28.03./30.05.)

Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – organizacja systemu, raport dostępności, przykłady zastosowania

• wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – znaczenie terminu / podstawa prawna

• etapy postępowania terapeutycznego / zadania zespołu terapeutycznego

• charakterystyka prawidłowego rozwoju dziecka w wieku 0-6 lat

• wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim – charakterystyka

• wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością wzroku

• wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – raport dostępności

Wykład 6 (30.05./13.06.)

Uczeń ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi w systemie kształcenia

• istota kształcenia specjalnego / transformacja w obrębie kształcenia specjalnego

• typy systemów kształcenia

• system orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego

• organizacyjne formy kształcenia specjalnego (szkolnictwo specjalne, integracyjne, nauczanie indywidualne, edukacja włączająca)

Wykład 7 (13.06.)

Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży – identyfikowanie i sposoby ich zaspokajania

• pojęcie „specjalnych potrzeb edukacyjnych” / uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

• polskie prawo oświatowe a specjalne potrzeby edukacyjne uczniów

• specjalna organizacja nauki / metod dydaktycznych / IPET / WOPFU

• specjalne potrzeby edukacyjne ucznia po przebytej traumie

Wykład 8 (13.06.)

Współczesne problemy geragogiki specjalnej. Osoba starsza jako wartość w rodzinie.

• niepełnosprawność osób starzejących się

• geragogika specjalna: definicja pojęcia, cele

• jakość życia seniorów – formy opieki i pomocy

• osoba starsza w rodzinie – znaczenie łączności międzypokoleniowej

Spis literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Wykład 1 (termin: 06.03.)

Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna. Kierunki zmian we współczesnej polskiej pedagogice specjalnej.

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (1.1. Pedagogika specjalna a medycyna; 1.2. Pedagogika specjalna a psychologia; 1.3. Pedagogika specjalna a prawo; 1.5. Terminologiczne ustalenia, terminologiczne kontrowersje – wokół pojęcia „niepełnosprawność”)

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej. Kraków: Wydawnictwo Impuls, s. 9-34; s. 37-58; s. 59-84. (IBUK Libra) (Rozdział 1. Tożsamość pedagogiki specjalnej jako nauki; Rozdział 2. Systematyka w pedagogice specjalnej; Rozdział 3. Pedagogika specjalna w perspektywie historycznej)

Wykład 2 (termin: 06.03./20.03.)

Sytuacja człowieka z niepełnosprawnością. Wspólne i swoiste problemy osób z wybranymi rodzajami niepełnosprawności.

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (Rozdział 2. O podmiocie pedagogiki specjalnej – klasyczne ujęcia głównych rodzajów niepełnosprawności)

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej. Kraków: Wydawnictwo Impuls, s. 117-134. (IBUK Libra) (Rozdział 5. Człowiek z niepełnosprawnością)

Wykład 3 (termin: 20.03./27.03.)

Postawy społeczne wobec choroby i niepełnosprawności. Potrzeby osób z niepełnosprawnością.

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (1.4. Pedagogika specjalna a socjologia – wybrane problemy)

Wykład 4 (27.03./28.03.)

Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – ojcostwo, macierzyństwo, sytuacja rodzeństwa.

Obuchowska, I. (red.) (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie: praca zbiorowa. Warszawa: WSiP.

Strączek, K. (2016). Mamy z innej planety: historie kobiet, które urodziły niepełnosprawne dziecko. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Szarkowicz, D. (2009). W poszukiwaniu sił … Osoba z niepełnosprawnością w rodzinie. W: D. Baczała, J.J. Błeszyński, M. Zaorska (red.), Osoba z niepełnosprawnością – opieka, terapia, wsparcie. (s. 115-124). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK. (IBUK Libra)

Wykład 5 (28.03./30.05.)

Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – organizacja systemu, raport dostępności, przykłady zastosowania

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (4.1. Wczesne wspomaganie rozwoju a niepełnosprawność)

Gładyszewska-Cylulko, J. (2014). Postępowanie terapeutyczno-wychowawcze wobec dziecka niepełnosprawnego wzrokowo. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s. 336-355). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

Drzazga, A. (2014). Wczesna interwencja terapeutyczna u dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym za pomocą systemu nauczania kierowanego Petö. W: B. Cytowska, B. Winczura (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. (s. 407-414). Kraków: Wydawnictwo „Impuls”. (IBUK Libra)

Wykład 6 (30.05./13.06.)

Uczeń ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi w systemie kształcenia

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (4.4. Osoba z niepełnosprawnością w różnych formach edukacji – między segregacją a włączaniem)

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 25-31. (IBUK Libra) (Rozdział 2. Definicja specjalnych potrzeb edukacyjnych i rodzajów specjalnego wsparcia edukacyjnego)

Wykład 7 (13.06.)

Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży – identyfikowanie i sposoby ich zaspokajania

Zaremba, L. (2014). Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży. Identyfikowanie SPR i SPE oraz sposoby ich zaspokajania. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji. (dostęp: http://www.bc.ore.edu.pl/Content/671/identyfikowanie+spe_spr.pdf)

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 77-88. (IBUK Libra) (Rozdział 7. Niepełnosprawność intelektualna)

Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: PWN, s. 281-292. (IBUK Libra) (Rozdział 17. Autyzm)

Wykład 8 (13.06.)

Współczesne problemy geragogiki specjalnej. Osoba starsza jako wartość w rodzinie.

Chrzanowska, I. (2020). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Wydawnictwo IMPULS. (IBUK Libra) (5.4. Starość osób z niepełnosprawnością – wyzwanie dla pedagogiki specjalnej)

Wałachowska, M. (2018). Osoba starsza jako wartość w rodzinie. W: M. Kilian, E. Śmiechowska-Petrovskij (red.), Niepełnosprawność w okresie późnej dorosłości. (s. 369-392). Kraków: Wydawnictwo Impuls. (Biblioteka APS)

Opis metod kształcenia

Formą kształcenia w okresie zawieszenia zajęć w trybie stacjonarnym jest edukacja zdalna z wykorzystaniem następujących narzędzi komunikacji elektronicznej:

- aplikacja MS Teams (terminy wykładów w czasie rzeczywistym: 06.03. g. 12.10-14.50; 20.03. g. 10.30-12.55; 27.03. g. 10.30-12.55; 28.03. g. 10.30-12.55; 30.05. g. 15.45-18.10; 13.06. g. 10.30-12.55);

- aplikacja Forms (test egzaminacyjny sprawdzający wiedzę z zakresu przedmiotu – terminy: Egzamin „0” – 13.06.2021 r. – termin obowiązkowy dla wszystkich studentów; Egzamin „1” – 03.07.2021 r. g. 9.00-10.00 – termin obowiązkowy dla osób, które nie zaliczyły testu w terminie „0”);

Uwaga: Linki do testów zostaną przesłane na dzień przed egzaminem na indywidualne adresy USOSmail osób biorących udział w zajęciach.

- platforma IBUK Libra (elektroniczna biblioteka z zasobem książek i artykułów naukowych; dostęp poprzez stronę internetową Biblioteki APS);

- poczta USOSmail i APSmail, czat Teams (indywidualny kontakt z wykładowcą: dyżur studia stacjonarne: wtorek g. 11.30-12.30, środa g. 9.30-10.30; dyżur studia niestacjonarne: 13.03. g. 10.30-11.30, 08.05. g. 10.30-11.30; adres do korespondencji: mwalachowska@aps.edu.pl).

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych – 18 godz.

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć – 10 godz.

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia – 30 godz.

liczba godzin przeznaczona na inne zadania – 10 godz.

sumaryczna liczba godzin – 68 godz.

Link do kanału grupy wykładowej:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a5dd1e3a989c644af9bc04f6d0c51193e%40thread.tacv2/conversations?groupId=fd1136c9-ed17-40ca-beea-0e4b7463d56d&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Kod zespołu na Teams (umożliwia bezpośrednie dołączenie do zespołu):

qb95dbm

Kontakt do wykładowcy: mwalachowska@aps.edu.pl

Pomiar efektów kształcenia - egzamin w formie testu końcowego (pytania jednokrotnego wyboru i pytania otwarte).

TREŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Funkcjonowanie rodzin z osobami niepełnosprawnymi: sytuacja rodziców i rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością; sytuacja rodziców z niepełnosprawnością.

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społecznie.

Literatura obowiązkowa:

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Chrzanowska I. , Szumski G., (red.), (2019). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

Dykcik, W. (red.). (2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Plichta P., Jagoszewska I., Gładyszewska-Cylulko J., Szczupał B. i in., (2018). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca:

Aksman J., Zinkiewicz B. (red.), (2019). Inkluzja wybrane aspekty w teorii i praktyce pedagogicznej. Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”.

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Olechowska A., (2019). Specjalne potrzeby edukacyjne w urzędowym dyskursie pedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Podgórska-Jachnik D. (red.), (2009). Problemy rzecznictwa i reprezentacji osób niepełnosprawnych. Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Skibska J. (red.), (2014). Wspieranie rozwoju małego dziecka. Bielsko Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH.

Szczepkowska K. (2019), Współpraca z rodzicami czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019

Trochimiak B., Wolan-Nowakowska M. (red.),(2017) Zatrudnienie wspomagane szansą na samodzielność osób z niepełnosprawności. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Zima- Parjaszewska M., Abramowska B., E.,(red.), (2017). Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik metodyczny dla profesjonalistów. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.

Link do zespołu grupy wykładowej na MS Teams:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3aQEgi-j6jhgq4ydBTXGBtPI_iX2olr_wqSwdpUd9nBrg1%40thread.tacv2/conversations?groupId=9167c0c1-96a2-4ee3-857c-65c97fbb0521&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Metody kształcenia:

wykład konwencjonalny, wykorzystanie technik audiowizualnych (prezentacja multimedialna w wykonaniu wykładowcy, film), klasyczna metoda problemowa (praca z tekstem i innymi najnowszymi źródłami informacji), E-learning, wykład online za pomocą Teams

Nakład pracy studenta:

godziny kontaktowe (wykłady) - 30 godzin

przygotowanie do zajęć - 20 godzin

przygotowanie do egzaminu - 30 godzin

sumaryczna liczba godzin – 80 godzin

ECTS - 3 punkty

Egzamin w formie testu końcowego (pytania otwarte i zamknięte)

TREŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Niepełnosprawność w rodzinie (charakterystyka modelu rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym; sytuacja rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością).

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społec

Literatura obowiązkowa:

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Chrzanowska I. , Szumski G., (red.), (2019). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

Dykcik, W. (red.). (2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Plichta P., Jagoszewska I., Gładyszewska-Cylulko J., Szczupał B. i in., (2018). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca:

Aksman J., Zinkiewicz B. (red.), (2019). Inkluzja wybrane aspekty w teorii i praktyce pedagogicznej. Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”.

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Olechowska A., (2019). Specjalne potrzeby edukacyjne w urzędowym dyskursie pedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Podgórska-Jachnik D. (red.), (2009). Problemy rzecznictwa i reprezentacji osób niepełnosprawnych. Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Skibska J. (red.), (2014). Wspieranie rozwoju małego dziecka. Bielsko Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH.

Szczepkowska K. (2019), Współpraca z rodzicami czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019

Trochimiak B., Wolan-Nowakowska M. (red.),(2017) Zatrudnienie wspomagane szansą na samodzielność osób z niepełnosprawności. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Zima- Parjaszewska M., Abramowska B., E.,(red.), (2017). Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik metodyczny dla profesjonalistów. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.

Link do zespołu:

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: Egzamin w formie testu końcowego (pytania otwarte i zamknięte)

TREŚCI PROGRAMOWE

- Pedagogika specjalna jako interdyscyplinarna nauka społeczna (zarys historii pedagogiki specjalnej na ziemiach polskich jako dyscypliny praktycznej i naukowej; cechy charakterystyczne współczesnej pedagogiki specjalnej, nazewnictwo i terminologia; miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk i jej interdyscyplinarne powiązania z medycyną, psychologią i prawem; podmiot i przedmiot pedagogiki specjalnej).

- Człowiek z niepełnosprawnością (niepełnosprawność w definicjach; modele niepełnosprawności; przyczyny niepełnosprawności; stadia procesu przystosowania się do niepełnosprawności; sytuacja człowieka z niepełnosprawnością i jakość życia; niepełnosprawność w świetle stereotypów społecznych; integracja społeczna osób z niepełnosprawnością).

- Proces rehabilitacji kompleksowej - charakterystyka zagadnienia (proces rehabilitacji w definicjach; cele rehabilitacji; rodzaje rehabilitacji: lecznicza, psychologiczna, pedagogiczna, zawodowa, społeczna; podstawy prawne procesu rehabilitacji).

- Niepełnosprawność w rodzinie (charakterystyka modelu rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym; sytuacja rodzeństwa dziecka z niepełnosprawnością).

- Organizacja procesu kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce - system segregacyjny a system włączający

- Wybrane metody pracy pedagoga specjalnego.

- Andragogika i gerontologia specjalna - dorosłość i wiek podeszły w sytuacji niepełnosprawności.

- Analiza poszczególnych subdyscyplin pedagogiki specjalnej - wybrane zagadnienia z pedagogiki osób niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, osób z niepełnosprawnością intelektualną, osób zaburzeniami ze spektrum autyzmu, osób nieprzystosowanych społec

Literatura obowiązkowa:

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".

Chrzanowska I. , Szumski G., (red.), (2019). Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

Dykcik, W. (red.). (2009). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Plichta P., Jagoszewska I., Gładyszewska-Cylulko J., Szczupał B. i in., (2018). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Smith, D. D. (2008). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S. A.

Literatura uzupełniająca:

Aksman J., Zinkiewicz B. (red.), (2019). Inkluzja wybrane aspekty w teorii i praktyce pedagogicznej. Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”.

Obuchowska, I. (red.). (2008). Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

Olechowska A., (2019). Specjalne potrzeby edukacyjne w urzędowym dyskursie pedagogicznym. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Podgórska-Jachnik D. (red.), (2009). Problemy rzecznictwa i reprezentacji osób niepełnosprawnych. Łódź: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi.

Sahaj, T. (2013). Niepełnosprawni i niepełnosprawność w mediach. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

Skibska J. (red.), (2014). Wspieranie rozwoju małego dziecka. Bielsko Biała: Wydawnictwo Naukowe ATH.

Szczepkowska K. (2019), Współpraca z rodzicami czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2019

Trochimiak B., Wolan-Nowakowska M. (red.),(2017) Zatrudnienie wspomagane szansą na samodzielność osób z niepełnosprawności. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Zaorska, M. (2015). Niepełnosprawność sprzężona: wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogicznej. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zawiślak, A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls".

Zima- Parjaszewska M., Abramowska B., E.,(red.), (2017). Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik metodyczny dla profesjonalistów. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.

Metody kształcenia: prezentacje,wykład

Godziny kontaktowe , wykład 18

Przygotowanie się do zajęć, lektury 30

Przygotowanie się do zaliczenia 30

Inne formy

Sumaryczna liczba punktów ECTS 2