Historia wychowania

Sposób pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin ustny z zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach.

Opis treści programowych:

Wykład:

Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele.

Wychowanie spartańskie i ateńskie. Wychowanie w starożytnym Rzymie w okresie republiki i cesarstwa.

Wychowanie i oświata w średniowieczu: wychowanie stanowe; Karol Wielki i jego wpływ na rozwój oświaty; powstanie uniwersytetów w Europie zachodniej i południowej.

Odrodzenie w Europie Zachodniej i w Polsce (Erazm z Rotterdamu, Mikołaj Rej); reformacja i jej skutki dla oświaty; szkolnictwo różnowiercze w Europie zachodniej (Jan Sturm) i w Polsce.

Próba reformy państwa przez wychowanie klasy panującej (Stanisław Konarski i Collegium Nobilium; Szkoła Rycerska).

Komisja Edukacji Narodowej.

Kierunki rozwoju oświaty europejskiej w XIX wieku (Pestalozzi, Herbart, Spencer).

Początki wychowania przedszkolnego (August Cieszkowski, Fryderyk Froebel, Edmund Bojanowski).

Oświata pod zaborem rosyjskim: Uniwersytet Wileński – Jan i Jędrzej Śniadeccy; Liceum Krzemienieckie – Tadeusz Czacki i Hugo Kołłątaj.

Oświata w Księstwie Warszawskim: Izba Edukacyjna i jej działalność na polu upowszechniania szkoły elementarnej.

Rusyfikacja szkolnictwa w Królestwie Polskim po Powstaniu Listopadowym; reforma szkolna Aleksandra Wielopolskiego; wybuch Powstania Styczniowego i ponowna rusyfikacja; strajk szkolny 1905 roku.

Oświata polska pod zaborem pruskim; Kulturkampf, strajk dzieci we Wrześni.

Oświata w zaborze austriackim i działalność Józefa Dietla.

Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego: ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza, wychowanie narodowe i państwowe – założenia, przedstawiciele.

Ćwiczenia:

Myśl pedagogiczna w starożytności: Platon, Arystoteles, Kwintylian.

Założenie Akademii Krakowskiej.

Casa Giocosa Vittorina da Feltre. Kontrreformacja, Ignacy Loyola, kolegia jezuickie i Ratio studiorum.

Racjonalizm, realizm i naturalizm w wychowaniu: myśl pedagogiczna Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke’a, Jana Jakuba Rousseau.

Wizja szkolnictwa dla ludu w koncepcji Grzegorza Piramowicza.

Polska myśl pedagogiczna 1 połowy XIX wieku (Stanisław Staszic, Jędrzej Śniadecki, Klementyna Hoffmanowa).

Polska myśl pedagogiczna 2 połowy XIX wieku (pozytywizm warszawski).

Pedagodzy Nowego Wychowania: Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Literatura obowiązkowa:

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

Kurdybacha Ł. (red.), Historia Wychowania, t.1-2, Warszawa 1968.

Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.

Literatura nadobowiązkowa:

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

Opis metod kształcenia:

wykład - metoda podająca, ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba punktów ECTS - 3

Link do grupy 1 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a6cde89eebd9e489a97cae8e7be43242b%40thread.tacv2/conversations?groupId=9b8ec7f5-2398-4b97-8f11-ff2869a439da&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 2 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ad483d89d30b84b7ca41976e214472d09%40thread.tacv2/conversations?groupId=8be24c57-3593-4de7-b030-fd75a5643779&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 3 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a3a15d9fe4aa146d8bf1dc009e18a8034%40thread.tacv2/conversations?groupId=657f9d1d-53bd-429a-8080-582f2a9759fd&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 4 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a4c5444ff049f4e0299e54c01e968971c%40thread.tacv2/conversations?groupId=031604d3-4aa9-4aa6-a76f-ffdcd0e3cd12&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 5 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ab43337217f9e433184bb7f403551974d%40thread.tacv2/conversations?groupId=2e3f5b93-b272-434f-a4d5-c636a5777208&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 6 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a30c609d6d6ac4aaa8673e201dcac6fbd%40thread.tacv2/conversations?groupId=f6cac64c-6497-4036-b3ca-38b97b80e050&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 7 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a0ad4364e38cf4f4a944db44e710fb7f8%40thread.tacv2/conversations?groupId=681a4341-5a4c-4d21-b191-ddd51817f5eb&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 8 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a6d9efcb2c0e147859ad5bfcce46259bd%40thread.tacv2/conversations?groupId=728abde0-e143-4b10-9c5c-cdbd9c29191b&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 9 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ae6befcc4b92a48dfacaf17381c4778a2%40thread.tacv2/conversations?groupId=d731633b-5bb7-4820-adfb-69baf180f482&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 10 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a62bd05ff9e264037987bb6ec69da6bbc%40thread.tacv2/conversations?groupId=b956e94e-2abf-4fb6-9b4e-0e11ac1fd03f&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 11 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a3afcee0a8c254401b64ca3d0e2f3de54%40thread.tacv2/conversations?groupId=97d773b2-d85e-4111-9c8c-767894730f3c&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do wykładu - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3abaebc19a7a5d41d6b0f66dd374c838a9%40thread.tacv2/conversations?groupId=dfe21148-1f88-4035-bc86-3f1e7b1877e5&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Sposób pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin pisemny (pytania zamknięte) z zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach.

Opis treści programowych:

Wykład:

Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele. Wychowanie spartańskie i ateńskie. Myśl pedagogiczna w Atenach (sofiści, Sokrates, Platon i Arystoteles). Wychowanie w starożytnym Rzymie.

Średniowiecze a Renesans. Uniwersytety w średniowieczu. Humanizm renesansowy wobec edukacji: poglądy pedagogiczne Jana Ludwika Vivesa, Erazma z Rotterdamu, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Mikołaja Reja. Szkolnictwo renesansowe: szkoły dworskie (Casa Giocosa Vittorina da Feltre).

Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau (w skrócie).

Upadek kultury w Polsce w I poł. XVIII w. i próby ratowania państwa przez wychowanie elit (Collegium Nobilium, reforma kolegiów pijarskich, Szkoła Rycerska). Myśl pedagogiczna Stanisława Konarskiego.

Komisja Edukacji Narodowej i Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.

Zróżnicowanie szkolnictwa na ziemiach polskich pod zaborami.

Szkolnictwo polskie pod zaborem rosyjskim: Uniwersytet Wileński i Liceum Krzemienieckie. Oświata w Księstwie Warszawskim; oświata w Królestwie Polskim do wybuchu Powstania Styczniowego (reforma Wielopolskiego); pozytywizm warszawski. Oświata pod zaborem pruskim: Kulturkampf, strajk dzieci we Wrześni. Oświata pod zaborem austriackim: Józef Dietl i Rada Szkolna Krajowa.

Początki wychowania przedszkolnego: Fryderyk Franciszek Fröbel. Początki nowoczesnego szkolnictwa elementarnego: Jan Henryk Pestalozzi.

Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego (Sejm Nauczycielski, ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza).

Pedagodzy Nowego Wychowania: Celestyn Freinet, Maria Montessori, Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Ćwiczenia:

Kalokagathia grecka a polskie szkolnictwo XXI wieku. Metoda majeutyczna Sokratesa i sokratejski optymizm poznawczy – możliwości wykorzystania myśli Sokratesa we współczesnej pedagogice.

Poglądy pedagogiczne Marka Fabiusza Kwintyliana: szkoła czy dom, bić czy nie bić; współczesne nam realia dotyczące edukacji szkolnej i domowej oraz przemocy nauczycieli wobec uczniów.

Szkolnictwo renesansowe: szkoły średnie wyznaniowe (gimnazja protestanckie, kolegia jezuickie). Metody wychowawcze stosowane w gimnazjach protestanckich i w kolegiach jezuickich w XVI-XVIII w.

Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau (szczegóły).

Myśl pedagogiczna Klementyny z Tańskich Hoffmanowej i wychowanie polskich dziewcząt w XIX wieku („hodowla aniołów”).

XIX-wieczna poezja moralizująca dla dzieci (Stanisław Jachowicz, Heinrich Hoffmann).

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

LITERATURA NADOBOWIĄZKOWA

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

Opis metod kształcenia:

wykład - metoda podająca (z prezentacją), ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 24

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 21

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba punktów ECTS - 3

Link do grupy 1 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3aa4203a84628a49d694134debf9b5b60c%40thread.tacv2/conversations?groupId=7d35ac83-6055-4f68-9121-456264e1a709&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 2 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a86c589157ddb480a94e46b0f68380a97%40thread.tacv2/conversations?groupId=68baebbd-498a-4929-93c0-1127d0e75ab8&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do grupy 3 - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a0cced9138e1942dfab27d47d0c70daf1%40thread.tacv2/conversations?groupId=31cf09fe-c6be-4f89-bad0-5f4658aa98e4&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Link do wykładu - https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a05d1730c4ea54578815c8979d4d84724%40thread.tacv2/conversations?groupId=86b04964-8889-4472-834a-b2ed99b0067f&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Sposób pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin pisemny z zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach.

Opis treści programowych:

Wykład:

Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele.

Wychowanie spartańskie i ateńskie. Wychowanie w starożytnym Rzymie w okresie republiki i cesarstwa.

Wychowanie i oświata w średniowieczu: wychowanie stanowe; Karol Wielki i jego wpływ na rozwój oświaty; powstanie uniwersytetów w Europie zachodniej i południowej.

Odrodzenie w Europie Zachodniej i w Polsce (Erazm z Rotterdamu, Mikołaj Rej); reformacja i jej skutki dla oświaty; szkolnictwo różnowiercze w Europie zachodniej (Jan Sturm) i w Polsce.

Próba reformy państwa przez wychowanie klasy panującej (Stanisław Konarski i Collegium Nobilium; Szkoła Rycerska).

Komisja Edukacji Narodowej.

Kierunki rozwoju oświaty europejskiej w XIX wieku (Pestalozzi, Herbart, Spencer).

Początki wychowania przedszkolnego (August Cieszkowski, Fryderyk Froebel, Edmund Bojanowski).

Oświata pod zaborem rosyjskim: Uniwersytet Wileński – Jan i Jędrzej Śniadeccy; Liceum Krzemienieckie – Tadeusz Czacki i Hugo Kołłątaj.

Oświata w Księstwie Warszawskim: Izba Edukacyjna i jej działalność na polu upowszechniania szkoły elementarnej.

Rusyfikacja szkolnictwa w Królestwie Polskim po Powstaniu Listopadowym; reforma szkolna Aleksandra Wielopolskiego; wybuch Powstania Styczniowego i ponowna rusyfikacja; strajk szkolny 1905 roku.

Oświata polska pod zaborem pruskim; Kulturkampf, strajk dzieci we Wrześni.

Oświata w zaborze austriackim i działalność Józefa Dietla.

Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego: ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza, wychowanie narodowe i państwowe – założenia, przedstawiciele.

Ćwiczenia:

Myśl pedagogiczna w starożytności: Platon, Arystoteles, Kwintylian.

Założenie Akademii Krakowskiej.

Casa Giocosa Vittorina da Feltre. Kontrreformacja, Ignacy Loyola, kolegia jezuickie i Ratio studiorum.

Racjonalizm, realizm i naturalizm w wychowaniu: myśl pedagogiczna Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke’a, Jana Jakuba Rousseau.

Wizja szkolnictwa dla ludu w koncepcji Grzegorza Piramowicza.

Polska myśl pedagogiczna 1 połowy XIX wieku (Stanisław Staszic, Jędrzej Śniadecki, Klementyna Hoffmanowa).

Polska myśl pedagogiczna 2 połowy XIX wieku (pozytywizm warszawski).

Pedagodzy Nowego Wychowania: Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Literatura obowiązkowa:

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

Kurdybacha Ł. (red.), Historia Wychowania, t.1-2, Warszawa 1968.

Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.

Literatura nadobowiązkowa:

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

Opis metod kształcenia:

wykład - metoda podająca, ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba punktów ECTS - 3

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Egzamin pisemny w FORMS w dn. 6.02.2022, godz. 14:00-15:30 (gr. 1) i 16:30-18:00 (gr. 2).

Dokładne informacje (opis testu, zawartość formularza egzaminacyjnego i kryteria oceniania) są już podane na czacie zespołu TEAMS.

Link do formularza egzaminacyjnego zostanie podany bliżej terminu egzaminu na czacie zespołu TEAMS.

OPIS TREŚCI PROGRAMOWYCH

Wykład:

1. Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele. Wychowanie spartańskie i ateńskie. Myśl pedagogiczna w Atenach (sofiści, Sokrates, Platon i Arystoteles). Wychowanie w starożytnym Rzymie.

2. Średniowiecze a Renesans. Średniowieczne wychowanie stanowe. Uniwersytety w średniowieczu. Humanizm renesansowy wobec edukacji: poglądy pedagogiczne Jana Ludwika Vivesa, Erazma z Rotterdamu, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Mikołaja Reja. Szkolnictwo renesansowe: szkoły dworskie (Casa Giocosa Vittorina da Feltre).

3. Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau (w skrócie). Upadek kultury w Polsce w I poł. XVIII w. i próby ratowania państwa przez wychowanie elit (Collegium Nobilium Stanisława Konarskiego, reforma kolegiów pijarskich, Szkoła Rycerska). Komisja Edukacji Narodowej i Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.

4. Zróżnicowanie szkolnictwa na ziemiach polskich pod zaborami. Początki wychowania przedszkolnego: Fryderyk Franciszek Fröbel. Początki nowoczesnego szkolnictwa elementarnego: Jan Henryk Pestalozzi.

5. Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego (Sejm Nauczycielski, ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza). Pedagodzy Nowego Wychowania: Celestyn Freinet, Maria Montessori, Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Ćwiczenia:

1. Kalokagathia grecka a polskie szkolnictwo XXI wieku. Metoda majeutyczna Sokratesa i sokratejski optymizm poznawczy – możliwości wykorzystania myśli Sokratesa we współczesnej pedagogice.

Poglądy pedagogiczne Marka Fabiusza Kwintyliana: szkoła czy dom, bić czy nie bić; współczesne nam realia dotyczące edukacji szkolnej i domowej oraz przemocy nauczycieli wobec uczniów.

2. Szkolnictwo renesansowe: szkoły średnie wyznaniowe (gimnazja protestanckie, kolegia jezuickie). Metody wychowawcze stosowane w gimnazjach protestanckich i w kolegiach jezuickich w XVI-XVIII w. Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau (szczegóły).

3. Myśl pedagogiczna Klementyny z Tańskich Hoffmanowej i wychowanie polskich dziewcząt w XIX wieku („hodowla aniołów”).

XIX-wieczna poezja moralizująca dla dzieci (Stanisław Jachowicz, Heinrich Hoffmann).

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

LITERATURA NADOBOWIĄZKOWA

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

OPIS METOD KSZTAŁCENIA

wykład - metoda podająca (z prezentacją)

ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 24

Przygotowanie się do zajęć - 21

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 75 h

Liczba punktów ECTS - 3

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Egzamin pisemny.

Dokładne informacje (opis testu, zawartość formularza egzaminacyjnego i kryteria oceniania) podam na czacie zespołu TEAMS (link do zespołu grupy wykładowej podany jest w sylabusie grupy w rubryce "Uwagi").

OPIS TREŚCI PROGRAMOWYCH

Wykład:

1. Wprowadzenie do zajęć: prośby do słuchaczy, przydatność przedmiotu, zasady zaliczenia (intencje, cele, rodzaj testu). Wychowanie spartańskie i ateńskie.

2. Myśl pedagogiczna w Atenach (sofiści, Sokrates, Platon i Arystoteles). Wychowanie w starożytnym Rzymie.

3. Średniowiecze a Renesans. Średniowieczna świadomość nieuchronności śmierci i swoboda w wyrażaniu uczuć. Homo ludens. Średniowieczne wychowanie stanowe. Uniwersytety w średniowieczu.

4. Humanizm renesansowy wobec edukacji: poglądy pedagogiczne Jana Ludwika Vivesa, Erazma z Rotterdamu, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Mikołaja Reja. Szkolnictwo renesansowe: szkoły dworskie (Casa Giocosa Vittorina da Feltre).

5. Upadek kultury w Polsce w I poł. XVIII w. i próby ratowania państwa przez wychowanie elit (Collegium Nobilium Stanisława Konarskiego, reforma kolegiów pijarskich, Szkoła Rycerska). Komisja Edukacji Narodowej i Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.

6. Zróżnicowanie szkolnictwa na ziemiach polskich pod zaborami w XIX w. Początki wychowania przedszkolnego: Fryderyk Franciszek Fröbel. Początki nowoczesnego szkolnictwa elementarnego: Jan Henryk Pestalozzi.

7. Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego (Sejm Nauczycielski, ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza). Dawne stosunki polsko-ukraińskie. Pedagodzy Nowego Wychowania: Celestyn Freinet, Maria Montessori, Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Ćwiczenia:

1. Zapoznanie się ze sobą nawzajem, z przedmiotem i z zajęciami: czym będziemy się zajmować, po co i w jaki sposób. Kalokagathia grecka a polskie szkolnictwo XXI wieku. Metoda majeutyczna Sokratesa i sokratejski optymizm poznawczy – możliwości zastosowania metody Sokratesa we współczesnej pedagogice (Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach).

2. Poglądy pedagogiczne Marka Fabiusza Kwintyliana: szkoła czy dom, bić czy nie bić; współczesne nam realia dotyczące edukacji szkolnej i domowej oraz przemocy nauczycieli wobec uczniów.

3. Szkolnictwo renesansowe: szkoły średnie wyznaniowe (gimnazja protestanckie, kolegia jezuickie). Metody wychowawcze stosowane w gimnazjach protestanckich i w kolegiach jezuickich w XVI-XVIII w.

4. Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau.

5. Myśl pedagogiczna Klementyny z Tańskich Hoffmanowej i wychowanie polskich dziewcząt w XIX wieku („hodowla aniołów”).

6. XIX-wieczna poezja moralizująca dla dzieci (Stanisław Jachowicz, Heinrich Hoffmann).

7. Wnioski z dziejów wychowania.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Pamiętniki chłopów, t. 1-2, Warszawa 1935-1936.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

OPIS METOD KSZTAŁCENIA

wykład - metoda podająca (z prezentacją)

ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 30 h

Przygotowanie się do zajęć - 15 h

Przygotowanie się do egzaminu - 55 h

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 100 h

Liczba punktów ECTS - 4

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

egzamin pisemny

OPIS TREŚCI PROGRAMOWYCH

Wykład:

1. Wychowanie helleńskie, wychowanie grecko-rzymskie, wychowanie w średniowieczu.

2. Wychowanie humanistyczne.

3. Wychowanie nowoczesne.

4. Szkolnictwo polskie w XIX i XX wieku - prądy współczesne w wychowaniu.

Ćwiczenia:

1. Wychowanie spartańskie.

2. Założenie Uniwersytetu Krakowskiego.

3. Poglądy pedagogiczne Jana Amosa Komeńskiego.

4. Jan Jakub Rousseau.

5. Hugo Kołłataj.

6. Jan Henryk Pestalozzi.

7. Pedagogika Marii Montessori.

8. Poglądy Marii Grzegorzewskiej.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

LITERATURA NADOBOWIĄZKOWA

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

OPIS METOD KSZTAŁCENIA

wykład - metoda podająca (z materiałami poglądowymi)

ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 18 h

Przygotowanie się do zajęć - 12 h

Przygotowanie się do egzaminu - 70 h

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 100 h

Liczba punktów ECTS - 4

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Wykład:

Wykonanie prac samodzielnych i omówienie ich na egzaminie ustnym.

Prace można wybrać spośród propozycji podanych na czacie zespołu TEAMS (link do zespołu grupy wykładowej jest w sylabusie grupy w rubryce "Uwagi").

Ćwiczenia:

Obecność.

OPIS TREŚCI PROGRAMOWYCH

Wykład:

1. Wprowadzenie do zajęć: intencje, cele, zasady współpracy. Krótka historia liczbowych ocen szkolnych.

2. Kalokagathia w starożytnej Grecji. Myśl pedagogiczna w Atenach: sofiści, Sokrates (metoda majeutyczna i optymizm poznawczy), Platon i Arystoteles.

3. Szkolnictwo i wychowanie w starożytnym Rzymie. Średniowiecze a Renesans. Średniowieczna świadomość nieuchronności śmierci i swoboda w wyrażaniu uczuć. Średniowieczne wychowanie stanowe. Uniwersytety w średniowieczu.

4. Humanizm renesansowy wobec edukacji: poglądy pedagogiczne Jana Ludwika Vivesa, Erazma z Rotterdamu, Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Mikołaja Reja. Szkolnictwo renesansowe: szkoły dworskie (Casa Giocosa Vittorina da Feltre).

5. Upadek kultury w Polsce w I poł. XVIII w. i próby ratowania państwa przez wychowanie elit (Collegium Nobilium Stanisława Konarskiego, reforma kolegiów pijarskich, Szkoła Rycerska). Komisja Edukacji Narodowej i Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych.

6. Zróżnicowanie szkolnictwa na ziemiach polskich pod zaborami w XIX w. Początki wychowania przedszkolnego: Fryderyk Franciszek Fröbel. Początki nowoczesnego szkolnictwa elementarnego: Jan Henryk Pestalozzi.

7. Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego (Sejm Nauczycielski, ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza). Dawne stosunki polsko-ukraińskie. Pedagodzy Nowego Wychowania: Celestyn Freinet, Maria Montessori, Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Ćwiczenia:

1. Zapoznanie się ze sobą nawzajem, z przedmiotem i z zajęciami: czym będziemy się zajmować, po co i w jaki sposób.

2. Kalokagathia grecka a polskie szkolnictwo XXI wieku.

3. Poglądy pedagogiczne Marka Fabiusza Kwintyliana: szkoła czy dom, bić czy nie bić; współczesne nam realia dotyczące edukacji szkolnej i domowej oraz przemocy fizycznej.

4. Szkolnictwo renesansowe: szkoły średnie wyznaniowe (gimnazja protestanckie, kolegia jezuickie). Metody wychowawcze stosowane w gimnazjach protestanckich i w kolegiach jezuickich w XVI-XVIII w.; przemoc psychiczna i rywalizacja w szkołach dawniej i dziś.

5. Nowożytna myśl pedagogiczna: twórczość Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke'a, Jana Jakuba Rousseau.

6. Myśl pedagogiczna Klementyny z Tańskich Hoffmanowej i wychowanie polskich dziewcząt w XIX wieku („hodowla aniołów”).

7. XIX-wieczna poezja moralizująca dla dzieci (Stanisław Jachowicz, Heinrich Hoffmann).

Syntezy:

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Pamiętniki chłopów, t. 1-2, Warszawa 1935-1936.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

OPIS METOD KSZTAŁCENIA

wykład - metoda podająca (z prezentacją) i konwersatoryjna

ćwiczenia - metody warsztatowe

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 30 h

Przygotowanie się do zajęć - 15 h

Przygotowanie się do egzaminu - 30 h

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 75 h

Liczba punktów ECTS - 3

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

egzamin pisemny

OPIS TREŚCI PROGRAMOWYCH

Wykład:

1. Wychowanie helleńskie, wychowanie grecko-rzymskie, wychowanie w średniowieczu.

2. Wychowanie humanistyczne.

3. Wychowanie nowoczesne.

4. Szkolnictwo polskie w XIX i XX wieku - prądy współczesne w wychowaniu.

Ćwiczenia:

1. Wychowanie spartańskie.

2. Założenie Uniwersytetu Krakowskiego.

3. Poglądy pedagogiczne Jana Amosa Komeńskiego.

4. Jan Jakub Rousseau.

5. Hugo Kołłataj.

6. Jan Henryk Pestalozzi.

7. Pedagogika Marii Montessori.

8. Poglądy Marii Grzegorzewskiej.

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

LITERATURA NADOBOWIĄZKOWA

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

OPIS METOD KSZTAŁCENIA

wykład - metoda podająca (z materiałami poglądowymi)

ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 18 h

Przygotowanie się do zajęć - 12 h

Przygotowanie się do egzaminu - 70 h

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta - 100 h

Liczba punktów ECTS - 4

Sposób pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin pisemny z zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach.

Opis treści programowych:

Wykład:

Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele.

Wychowanie spartańskie i ateńskie. Wychowanie w starożytnym Rzymie w okresie republiki i cesarstwa.

Wychowanie i oświata w średniowieczu: wychowanie stanowe; Karol Wielki i jego wpływ na rozwój oświaty; powstanie uniwersytetów w Europie zachodniej i południowej.

Odrodzenie w Europie Zachodniej i w Polsce (Erazm z Rotterdamu, Mikołaj Rej); reformacja i jej skutki dla oświaty; szkolnictwo różnowiercze w Europie zachodniej (Jan Sturm) i w Polsce.

Próba reformy państwa przez wychowanie klasy panującej (Stanisław Konarski i Collegium Nobilium; Szkoła Rycerska).

Komisja Edukacji Narodowej.

Kierunki rozwoju oświaty europejskiej w XIX wieku (Pestalozzi, Herbart, Spencer).

Początki wychowania przedszkolnego (August Cieszkowski, Fryderyk Froebel, Edmund Bojanowski).

Oświata pod zaborem rosyjskim: Uniwersytet Wileński – Jan i Jędrzej Śniadeccy; Liceum Krzemienieckie – Tadeusz Czacki i Hugo Kołłątaj.

Oświata w Księstwie Warszawskim: Izba Edukacyjna i jej działalność na polu upowszechniania szkoły elementarnej.

Rusyfikacja szkolnictwa w Królestwie Polskim po Powstaniu Listopadowym; reforma szkolna Aleksandra Wielopolskiego; wybuch Powstania Styczniowego i ponowna rusyfikacja; strajk szkolny 1905 roku.

Oświata polska pod zaborem pruskim; Kulturkampf, strajk dzieci we Wrześni.

Oświata w zaborze austriackim i działalność Józefa Dietla.

Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego: ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza, wychowanie narodowe i państwowe – założenia, przedstawiciele.

Ćwiczenia:

Myśl pedagogiczna w starożytności: Platon, Arystoteles, Kwintylian.

Założenie Akademii Krakowskiej.

Casa Giocosa Vittorina da Feltre. Kontrreformacja, Ignacy Loyola, kolegia jezuickie i Ratio studiorum.

Racjonalizm, realizm i naturalizm w wychowaniu: myśl pedagogiczna Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke’a, Jana Jakuba Rousseau.

Wizja szkolnictwa dla ludu w koncepcji Grzegorza Piramowicza.

Polska myśl pedagogiczna 1 połowy XIX wieku (Stanisław Staszic, Jędrzej Śniadecki, Klementyna Hoffmanowa).

Polska myśl pedagogiczna 2 połowy XIX wieku (pozytywizm warszawski).

Pedagodzy Nowego Wychowania: Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Literatura obowiązkowa:

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

Kurdybacha Ł. (red.), Historia Wychowania, t.1-2, Warszawa 1968.

Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.

Literatura nadobowiązkowa:

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

Opis metod kształcenia:

wykład - metoda podająca, ćwiczenia - czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 15

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba punktów ECTS - 3

Sposób pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin pisemny z zagadnień omawianych na wykładach i ćwiczeniach.

Opis treści programowych:

Wykład:

Historia wychowania jako nauka, jej zakres i cele.

Wychowanie spartańskie i ateńskie. Wychowanie w starożytnym Rzymie w okresie republiki i cesarstwa.

Wychowanie i oświata w średniowieczu: wychowanie stanowe; Karol Wielki i jego wpływ na rozwój oświaty; powstanie uniwersytetów w Europie zachodniej i południowej.

Odrodzenie w Europie Zachodniej i w Polsce (Erazm z Rotterdamu, Mikołaj Rej); reformacja i jej skutki dla oświaty; szkolnictwo różnowiercze w Europie zachodniej (Jan Sturm) i w Polsce.

Próba reformy państwa przez wychowanie klasy panującej (Stanisław Konarski i Collegium Nobilium; Szkoła Rycerska).

Komisja Edukacji Narodowej.

Kierunki rozwoju oświaty europejskiej w XIX wieku (Pestalozzi, Herbart, Spencer).

Początki wychowania przedszkolnego (August Cieszkowski, Fryderyk Froebel, Edmund Bojanowski).

Oświata pod zaborem rosyjskim: Uniwersytet Wileński – Jan i Jędrzej Śniadeccy; Liceum Krzemienieckie – Tadeusz Czacki i Hugo Kołłątaj.

Oświata w Księstwie Warszawskim: Izba Edukacyjna i jej działalność na polu upowszechniania szkoły elementarnej.

Rusyfikacja szkolnictwa w Królestwie Polskim po Powstaniu Listopadowym; reforma szkolna Aleksandra Wielopolskiego; wybuch Powstania Styczniowego i ponowna rusyfikacja; strajk szkolny 1905 roku.

Oświata polska pod zaborem pruskim; Kulturkampf, strajk dzieci we Wrześni.

Oświata w zaborze austriackim i działalność Józefa Dietla.

Szkolnictwo i wychowanie w Polsce w okresie XX-lecia międzywojennego: ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza, wychowanie narodowe i państwowe – założenia, przedstawiciele.

Ćwiczenia:

Myśl pedagogiczna w starożytności: Platon, Arystoteles, Kwintylian.

Założenie Akademii Krakowskiej.

Casa Giocosa Vittorina da Feltre. Kontrreformacja, Ignacy Loyola, kolegia jezuickie i Ratio studiorum.

Racjonalizm, realizm i naturalizm w wychowaniu: myśl pedagogiczna Jana Amosa Komeńskiego, Johna Locke’a, Jana Jakuba Rousseau.

Wizja szkolnictwa dla ludu w koncepcji Grzegorza Piramowicza.

Polska myśl pedagogiczna 1 połowy XIX wieku (Stanisław Staszic, Jędrzej Śniadecki, Klementyna Hoffmanowa).

Polska myśl pedagogiczna 2 połowy XIX wieku (pozytywizm warszawski).

Pedagodzy Nowego Wychowania: Janusz Korczak, Maria Grzegorzewska.

Literatura obowiązkowa:

Kot S., Historia wychowania, t. 1-2, Warszawa 1994.

Markiewiczowa H., Poznański K., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, cz. 1-2, Warszawa 2006.

Kurdybacha Ł. (red.), Historia Wychowania, t.1-2, Warszawa 1968.

Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.

Literatura uzupełniająca::

Syntezy:

Litak S., Draus J., Terlecki R., Historia wychowania, t. 1-2, Kraków 2005.

Wroczyński R., Dzieje oświaty polskiej, t. 1-2, Warszawa 1996.

Teksty źródłowe:

Galicyjskie wspomnienia szkolne, oprac. A. Knot, Kraków 1955.

Grzegorzewska M., Listy do Młodego nauczyciela, cykl I-III, Warszawa 2002.

Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, oprac. S. Kot, cz. I-III, Warszawa 1995.

Teksty źródłowe do dziejów wychowania, oprac. S. Możdżeń, cz. I-VIII, Kielce 1993.

Ustawodawstwo szkolne w Królestwie Polskim w latach autonomii administracyjnej 1815-1867. Materiały i źródła do historii wychowania, t. 1: 1815-1839, t. 2: 1840-1867, oprac. K. Poznański, Warszawa 2017.

Źródła do dziejów wychowania, oprac. S. Wołoszyn, t. 1-2, Kielce 1995.

Monografie:

Baszkiewicz J., Młodość uniwersytetów, Warszawa 1997.

Bobrowska-Nowak W., Historia wychowania przedszkolnego, Warszawa 1978.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, t. 1-2, Warszawa 2000.

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

Słowniki i encyklopedie:

Encyklopedia pedagogiczna, red. W. Pomykało, Warszawa 1993.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. 1-7, Warszawa 2003-2008.

Historia wychowania. Słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Olsztyn 1994.

Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.

Opis metod kształcenia:

wykład - metoda podająca, i ćwiczenia- czytanie i omawianie tekstów źródłowych, metody aktywizujące

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe - wykład i ćwiczenia - 21

Przygotowanie się do zajęć, lektury- 24

Przygotowanie się do egzaminu - 30

Sumaryczna liczba punktów ECTS - 3