Podstawy pedagogiki [AP-3F-PPG] Semestr zimowy 2024/2025
Ćwiczenia, grupa nr 1

1. Zajęcia organizacyjne. Poznanie grupy, przedstawienie założeń ćwiczeń i kryteriów ich zaliczenia. Ustalenie zasad współpracy. Przykłady i znaczenie potocznej wiedzy pedagogicznej w dyskursie społecznym.

2. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.

• Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 2. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls, s. 31-42.

• Hasła: wychowanie, kształcenie, nauczanie, uczenie się, socjalizacja, inkulturacja odnalezione samodzielnie przez studentów w słownikach i encyklopediach pedagogicznych dostępnych w bibliotece.

3. Wychowanie w rodzinie - rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny. Związki wychowania rodzinnego z innymi procesami społecznego wpływu.

• Błasiak, A. (2019). Kultura pedagogiczna rodziców jako wewnątrzrodzinny determinant jakości wychowania najmłodszego pokolenia. Studia Pedagogica Ignatiana, 2/22, s. 83-101.

• Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).

4. Szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną– perspektywa postulatywna.

• Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN. s. 857-875.

• Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN, s. 819-828.

5. Wychowawcze i socjalizacyjne znaczenie grupy rówieśniczej. Klimat klasy szkolnej i jego uwarunkowania.

• Pilch, T. (1995). Grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze. W: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna: człowiek w zmieniającym się świecie (174-186). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

• Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.

6. Przymus i przemoc wobec dzieci w środowisku rodzinnym i szkolnym

• Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.

• Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, s. 6-20, 40-50.

7. Wybrane zagrożenia dotyczące dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich.

Grupowe prezentacje zidentyfikowanych przez studentów i skonsultowanych z prowadzącą zajęcia wybranych zagrożeń dzieci i młodzieży. Komponenty prezentacji:

(1) opis problemu wraz ze wskazaniem jego przyczyn,

(2) zaproponowanie szczegółowo scharakteryzowanych działań profilaktycznych wobec problemu podejmowanych w różnych środowiskach wychowawczych,

(3) zaproponowanie szczegółowo scharakteryzowanych działań interwencyjnych podejmowanych w różnych środowiskach. Opis powinien bazować na obserwacjach studentów i literaturze przedmiotu, działania profilaktyczne i interwencyjne powinny opierać się na literaturze oraz własnych pomysłach studentów.

8. Wybrane zagrożenia dotyczące dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich – kontynuacja. Podsumowanie.

1. Zajęcia organizacyjne. Poznanie grupy, przedstawienie założeń ćwiczeń i kryteriów ich zaliczenia. Ustalenie zasad współpracy. Przykłady i znaczenie potocznej wiedzy pedagogicznej w dyskursie społecznym – 27.11

2. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza – 04.12

3. Wychowanie w rodzinie - rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny. Związki wychowania rodzinnego z innymi procesami społecznego wpływu – 11.12

4. Szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną– perspektywa postulatywna – 18.12

5. Wychowawcze i socjalizacyjne znaczenie grupy rówieśniczej. Klimat klasy szkolnej i jego uwarunkowania – 08.01

6. Przymus i przemoc wobec dzieci w środowisku rodzinnym i szkolnym – 15.01

7. Wybrane zagrożenia dotyczące dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich – 22.01

8. Wybrane zagrożenia dotyczące dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich – kontynuacja. Podsumowanie – 29.01

- analiza tekstów

- realizacja zadań indywidualnych i grupowych

- dyskusja

- debata

- metoda problemowa

- plakat

- burza mózgów

(1) aktywny udział w ćwiczeniach wyrażający się w uczestniczeniu w aktywnościach podejmowanych w trakcie zajęć,

(2) aktywny udział w dyskusji prowadzonej w trakcie zajęć – konieczność uzyskania 3 plusów za aktywność,

(3) przygotowanie w grupach trwającej około 15 minut charakterystyki wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży wraz z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi wobec niego

(4) przygotowanie portfolio zawierającego zrealizowane zadania odnoszące się do treści ćwiczeń i jego dostarczenie na przedostatnie zajęcia

(Uwaga! Każde zadanie powinno być zrealizowane z wykorzystaniem minimum 1 pozycji z zakresu literatury naukowej i/lub profesjonalnej, zidentyfikowanie przez prowadzącą realizacji zadań przez AI – np. chat GPT skutkuje niezaliczeniem ćwiczeń).

grupa ćwiczeniowa I DZRE 1