Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Podstawy pedagogiki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: PW-5F-PPG
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Podstawy pedagogiki
Jednostka: Instytut Wspomagania Rozwoju Człowieka i Edukacji
Grupy: Obowiązkowe dla 1 sem. (PW) ped. przedszkolnej i wczesnoszkolnej, (5-l) niestacj. jednolite mag.
Obowiązkowe dla 1 sem. (PW) ped. przedszkolnej i wczesnoszkolnej, (5-l) stacj. jednolite mag.
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ:

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Pedagogika jako wiedza i nauka o wychowaniu. Podstawowe teorie i pojęcia pedagogiki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Globalne problemy współczesnej cywilizacji i ich związki z pedagogiką. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Próba opisu, istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Funkcje, nurty i cele wychowania. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze. Wychowawca i wychowanek – podmiotowość, cechy, kompetencje, relacje.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student/studentka zna i rozumie genezę pedagogiki jako nauki i jej powiązania z innymi dyscyplinami; podstawowe subdyscypliny pedagogiki; antropologiczne, kulturowe, aksjologiczne i socjologiczne podstawy wychowania; sposoby opisywania współczesności w świetle teorii kulturowych, antropologicznych, aksjologicznych i socjologicznych; fundamentalne dylematy współczesnej edukacji; funkcje edukacji w życiu społeczeństw i egzystencji jednostek; typy i rolę ideologii w życiu społecznym, a w szczególności rolę i znaczenie ideologii edukacyjnych; opis, charakterystykę, specyfikę, ulokowanie społeczne, blokady i możliwości rozwojowe różnych grup społecznych; elementy socjologii edukacji.

Zna i rozumie wybrane ujęcia teoretyczne procesów wychowania i kształcenia; ontologiczne, aksjologiczne i antropologiczne podstawy wychowania; istotę wychowania; zagadnienie wychowania jako spotkania w dialogu; zagadnienie wychowania do odpowiedzialnej wolności; typy relacji międzyludzkich oraz procesy rządzące tymi relacjami; główne środowiska wychowawcze i specyfikę wychowania w tych środowiskach; zagadnienie społeczeństwa wielokulturowego, podstawy dialogu międzykulturowego.

Umiejętności

Student /studentka potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki w sposób refleksyjny i krytyczny w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, poprawnie konstruować rozbudowane ustne i pisemne wypowiedzi dotyczące wybranych zagadnień pedagogicznych.

Kompetencje społeczne

Student /studentka jest gotowy/gotowa doceniać znaczenie pedagogiki dla rozwoju osoby i prawidłowych więzi w Środowiskach społecznych.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Jankowska
Prowadzący grup: Przemysław Florczak, Dorota Jankowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas kolokwium egzaminacyjnego pisemnego

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas kolokwium pisemnego

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

- Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki.

Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości.

Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Podstawowe pojęcia pedagogiczne:

edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja.

Przedmiot i zakres, spory o przedmiot pedagogiki.

Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej.

- Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Paradygmaty w pedagogice współczesnej.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania.

Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego

Charakterystyka procesu wychowania.

Struktura procesu wychowania.

- Celowość procesu wychowania.

Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania.

Wartości a cele wychowania (relacje).

Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Funkcje wychowania

Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kreacyjna).

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ ORAZ WIZJE CZŁOWIEKA I WSPÓŁCZESNE IDEAŁY WYCHOWANIA. SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

Idea zrównoważonego rozwoju i LLL - odpowiedzią na problemy współczesności

- Problemy ładu aksjonormatywnego i kultury konsumpcji. - Problemy globalne współczesnej cywilizacji: postępu, cyfryzacji i medializacji. - Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego.

- Wielość i koegzystencja różnych wizji człowieka i ideałów wychowania

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania. Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji

..- Personalizm i wychowanie do rozwoju duchowego

Wielość ujęć relacji wychowawca – wychowanek. Różne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu– ramy dyskursu.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego

Uwagi:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 15,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 8,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 58

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Grzelak-Klus
Prowadzący grup: Marlena Grzelak-Klus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas sprawdzianu pisemnego a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas sprawdzianu pisemnego.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Pytania o pedagogikę:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. -

- Nowożytne rozumienie nauki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

- Działy pedagogiki współczesnej. Pedagogika a nauki z nią współpracujące. Zakresy współpracy pedagogiki z filozofią, psychologią i socjologią.

Podstawowe pojęcia pedagogiczne.

Pytania o wychowanie

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego.

- Charakterystyka procesu wychowania. Struktura procesu wychowania.

- Działanie edukacyjne a wychowanie. Wychowanie a kształcenie. Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia). Funkcje i nurty wychowania.

- Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kompensacyjna) oraz kreacyjna. Nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji; celowy – instytucjonalny; intencjonalnych wpływów społecznych; samowychowania.

- Celowość procesu wychowania . Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania. Wartości a cele wychowania (relacje). Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Podmioty wychowania. Wychowawca – wobec wartości, kompetencje osobiste i społeczne pedagoga oraz ich doskonalenie; wychowanek - ujawniający i rozwijający swą podmiotowość przez wychowanie. Relacje wychowawca – wychowanek; style wychowania.

Pytania o granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania.

- Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody.

- Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

Pytania o rzeczywistość: społeczno-kulturowe konteksty wychowania.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Problemy regionalne i ich implikacje dla edukacji.

- Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

- Problemy ładu aksjonormatywnego. Edukacja upodmiatawiająca przygotowująca do świadomego uczestnictwa, odpowiedzialności i podmiotowej komunikacji.

Pytania o współczesne środowiska i praktyki wychowawcze.

- Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mikro” – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie. Współczesne koncepcje oddziaływań wychowawczych w rodzinie (swoboda czy posłuszeństwo): A. Adler, T. Gordon., S. Sławiński

- Szkoła. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mezo” – szkoły. Krytyczna analiza codzienności szkoły. Relacje społeczne w szkole – czynniki poprawiające i psujące relacje. Funkcje adaptacyjne i emancypacyjne szkoły i praktyki ich realizacji. Edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej. Przykłady

- Instytucje kultury. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „makro” – kultury. Edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

WYMAGANIA

1. Znajomość literatury podstawowej.

2. Przepracowanie kursu e-learningowego z wynikiem wyższym niż 50% (szkolenie na wykładzie 5.10.2019r, 16.02.2020r. zamknięcie kursu).

3. Uczestnictwo w ćwiczeniach i prezentacja własnej mapy, słownika pojęć pedagogicznych lub uargumentowanej tezy pedagogicznej na forum grupy.

4. Pozytywne zaliczenie końcowe (forma pisemna) - do ustalenia.

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015

Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)

B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Uwagi:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 24,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 18,

liczba godzin przeznaczonych e-learning: 10,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 78 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Jankowska
Prowadzący grup: Przemysław Florczak, Dorota Jankowska, Sylwia Jaronowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas kolokwium egzaminacyjnego pisemnego

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas kolokwium pisemnego

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

- Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki.

Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości.

Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Podstawowe pojęcia pedagogiczne:

edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

Przedmiot pedagogiki

- Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania.

Charakterystyka procesu wychowania.

Struktura procesu wychowania.

- Celowość procesu wychowania.

Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania.

Wartości a cele wychowania (relacje).

Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Funkcje wychowania

Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kreacyjna).

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ ORAZ WIZJE CZŁOWIEKA I WSPÓŁCZESNE IDEAŁY WYCHOWANIA. SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Idea edukacji permanentnej i LLL - odpowiedzią na problemy współczesności

- Problemy ładu aksjonormatywnego i kultury konsumpcji.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji: postępu, cyfryzacji i medializacji. - Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego.

- Wielość i koegzystencja różnych wizji człowieka i ideałów wychowania

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania - różne złożenia na temat człowieka i jego związków ze światem społecznym.

- Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Socjologizm pedagogiczny.

- Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak). Przykład Summer Hill i koncepcja wychowania w swobodzie do odkrycia swojej wolności

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji

- Wielość ujęć relacji wychowawca – wychowanek. Różne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu– ramy dyskursu.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego

Literatura:

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015

Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 68-91)

Tutoring w szkole – między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej – TEO Wrocław 2009

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, J. Korczaka, Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Ruch społeczny „wychowania bez porażek T. Gordona, s. 367 – 403) Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Przegląd artykułów w bieżącej prasie społecznej o tematyce pedagogicznej.

UZUPEŁNIAJĄCA

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Sławiński S, Wychowanie do posłuszeństwa lub Spór o wychowanie do posłuszeństwa

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Uwagi:

Egzamin realizowany za pośrednictwem aplikacji Teams.

Dwa pytania otwarte i 22 pytania zamknięte. Pytania otwarte - oceniane w skali 0-7 pkt; pytania zamknięte 1 -0 punktów. Łączna ilość punktów 36.

Egzamin zalicza uzyskanie min. 18 pkt.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Grzelak-Klus
Prowadzący grup: Marlena Grzelak-Klus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas sprawdzianu pisemnego a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas sprawdzianu pisemnego.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Pytania o pedagogikę:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. -

- Nowożytne rozumienie nauki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

- Działy pedagogiki współczesnej. Pedagogika a nauki z nią współpracujące. Zakresy współpracy pedagogiki z filozofią, psychologią i socjologią.

Podstawowe pojęcia pedagogiczne.

Pytania o wychowanie

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego.

- Charakterystyka procesu wychowania. Struktura procesu wychowania.

- Działanie edukacyjne a wychowanie. Wychowanie a kształcenie. Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia). Funkcje i nurty wychowania.

- Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kompensacyjna) oraz kreacyjna. Nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji; celowy – instytucjonalny; intencjonalnych wpływów społecznych; samowychowania.

- Celowość procesu wychowania . Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania. Wartości a cele wychowania (relacje). Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Podmioty wychowania. Wychowawca – wobec wartości, kompetencje osobiste i społeczne pedagoga oraz ich doskonalenie; wychowanek - ujawniający i rozwijający swą podmiotowość przez wychowanie. Relacje wychowawca – wychowanek; style wychowania.

Pytania o granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania.

- Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody.

- Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

Pytania o rzeczywistość: społeczno-kulturowe konteksty wychowania.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Problemy regionalne i ich implikacje dla edukacji.

- Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

- Problemy ładu aksjonormatywnego. Edukacja upodmiatawiająca przygotowująca do świadomego uczestnictwa, odpowiedzialności i podmiotowej komunikacji.

Pytania o współczesne środowiska i praktyki wychowawcze.

- Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mikro” – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie. Współczesne koncepcje oddziaływań wychowawczych w rodzinie (swoboda czy posłuszeństwo): A. Adler, T. Gordon., S. Sławiński

- Szkoła. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mezo” – szkoły. Krytyczna analiza codzienności szkoły. Relacje społeczne w szkole – czynniki poprawiające i psujące relacje. Funkcje adaptacyjne i emancypacyjne szkoły i praktyki ich realizacji. Edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej. Przykłady

- Instytucje kultury. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „makro” – kultury. Edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

WYMAGANIA

1. Znajomość literatury podstawowej.

2. Przepracowanie kursu e-learningowego z wynikiem wyższym niż 50% (szkolenie na wykładzie pierwszym, 10.02.2020r. zamknięcie kursu).

3. Uczestnictwo w ćwiczeniach i prezentacja własnej mapy, słownika pojęć pedagogicznych lub uargumentowanej tezy pedagogicznej na forum grupy.

4. Pozytywne zaliczenie końcowe (forma pisemna) - do ustalenia.

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015

Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)

B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Uwagi:

LINK do zespołu w TEAMS:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a68bb1b2d6ceb46a596040d46ebbefcfa%40thread.tacv2/conversations?groupId=4c38d41d-4833-417e-9197-8fee0e7eebe9&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

KOD do zespołu w TEAMS:

f8z8j7o

METODY PRACY:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 24,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 18,

liczba godzin przeznaczonych e-learning: 10,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 78 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Jankowska
Prowadzący grup: Dorota Jankowska, Sylwia Jaronowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas kolokwium egzaminacyjnego pisemnego

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas kolokwium pisemnego

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania. Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Przedmiot pedagogiki i podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania.

Charakterystyka i struktura procesu wychowania.

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ ORAZ WIZJE CZŁOWIEKA I WSPÓŁCZESNE IDEAŁY WYCHOWANIA. SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Idea edukacji permanentnej i LLL - odpowiedzią na problemy współczesności

- Problemy ładu aksjonormatywnego i kultury konsumpcji.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji: postępu, cyfryzacji i medializacji. - Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego.

- Wielość i koegzystencja różnych wizji człowieka i ideałów wychowania

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania - różne złożenia na temat człowieka i jego związków ze światem społecznym.

- Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Socjologizm pedagogiczny.

- Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak). Przykład Summer Hill i koncepcja wychowania w swobodzie do odkrycia swojej wolności

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji

- Wielość ujęć relacji wychowawca – wychowanek. Różne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu– ramy dyskursu.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-samowychowania i autoedukacji jako celu wychowania i drogi rozwoju osobowego

Literatura:

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015

Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 68-91)

Tutoring w szkole – między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej – TEO Wrocław 2009

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, J. Korczaka, Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Ruch społeczny „wychowania bez porażek T. Gordona, s. 367 – 403) Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Przegląd artykułów w bieżącej prasie społecznej o tematyce pedagogicznej.

UZUPEŁNIAJĄCA

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Sławiński S, Wychowanie do posłuszeństwa lub tenże, Spór o wychowanie do posłuszeństwa

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Uwagi:

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 15,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 60 (2 ECTS)

Uwaga !!! Egzamin odbędzie się w aplikacji Forms 31.01.22 (poniedziałek) godzina 15.00. Informacje w Zespole aplikacji Teams

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Marlena Grzelak-Klus
Prowadzący grup: Marlena Grzelak-Klus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas sprawdzianu pisemnego a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas sprawdzianu pisemnego.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Pytania o pedagogikę:

- Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. -

- Nowożytne rozumienie nauki. Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Różnicowanie się teoretyczne pedagogiki w XX wieku i ewolucja jej tożsamości. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki.

- Nauki pedagogiczne dotyczące okresów rozwojowych człowieka oraz przedmiotu praktyki pedagogicznej. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności. Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania.

- Działy pedagogiki współczesnej. Pedagogika a nauki z nią współpracujące. Zakresy współpracy pedagogiki z filozofią, psychologią i socjologią.

Podstawowe pojęcia pedagogiczne.

Pytania o wychowanie

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Geneza wychowania – wychowanie w różnych kulturach i porządkach życia społecznego.

- Charakterystyka procesu wychowania. Struktura procesu wychowania.

- Działanie edukacyjne a wychowanie. Wychowanie a kształcenie. Wychowanie a inne procesy społecznego wpływu (a socjalizacja, inkulturacja, pielęgnacja i opieka, terapia). Funkcje i nurty wychowania.

- Funkcje: społeczna (zachowawcza i rozwojowa), indywidualna (adaptacyjna i kompensacyjna) oraz kreacyjna. Nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji; celowy – instytucjonalny; intencjonalnych wpływów społecznych; samowychowania.

- Celowość procesu wychowania . Aksjologiczny i teleologiczny wymiar wychowania. Wartości a cele wychowania (relacje). Cele ostateczne (finalne), pośrednie a cele konkretne i zadania wychowania.

- Podmioty wychowania. Wychowawca – wobec wartości, kompetencje osobiste i społeczne pedagoga oraz ich doskonalenie; wychowanek - ujawniający i rozwijający swą podmiotowość przez wychowanie. Relacje wychowawca – wychowanek; style wychowania.

Pytania o granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

- Tradycyjne i emancypacyjne ujecie i praktyki wychowania.

- Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak).

- Argumenty na rzecz stosowania przymusu i na rzecz swobody.

- Egzemplifikacje praktyczne wychowania w swobodzie, porozumieniu z uczniami i wychowania w przymusie.

Pytania o rzeczywistość: społeczno-kulturowe konteksty wychowania.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji i ich związki z edukacją i wychowaniem. Problemy regionalne i ich implikacje dla edukacji.

- Edukacja permanentna jako program rozwoju kwalifikacji i idea edukacyjnej koncepcji życia.

- Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego. Edukacja obywatelska, do życia w społeczeństwie demokratycznym.

- Problemy ładu aksjonormatywnego. Edukacja upodmiatawiająca przygotowująca do świadomego uczestnictwa, odpowiedzialności i podmiotowej komunikacji.

Pytania o współczesne środowiska i praktyki wychowawcze.

- Rodzina. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mikro” – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie. Współczesne koncepcje oddziaływań wychowawczych w rodzinie (swoboda czy posłuszeństwo): A. Adler, T. Gordon., S. Sławiński

- Szkoła. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „mezo” – szkoły. Krytyczna analiza codzienności szkoły. Relacje społeczne w szkole – czynniki poprawiające i psujące relacje. Funkcje adaptacyjne i emancypacyjne szkoły i praktyki ich realizacji. Edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej. Przykłady

- Instytucje kultury. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie „makro” – kultury. Edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

WYMAGANIA

1. Znajomość literatury podstawowej.

2. Przepracowanie kursu e-learningowego z wynikiem wyższym niż 50% (szkolenie na wykładzie pierwszym, 13.02.2022r. zamknięcie kursu).

3. Uczestnictwo w ćwiczeniach i prezentacja własnej mapy, słownika pojęć pedagogicznych lub uargumentowanej tezy pedagogicznej na forum grupy.

4. Pozytywne zaliczenie końcowe (forma pisemna) - - zerówka: 05.02.2022 (12.10); I termin: 19.02.2022 (14.00); poprawka: 26.02.2022 (do ustalenia) w zespole:

https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a99Ya64SaLdmtYCX-Yk1rqFx40h5w_DYdVgnEYsyEM001%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=0b95d1c5-a03a-4981-b114-7c09010aa74a&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hojnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Difin, Warszawa 2015

Humanistyka przełomu wieków, pod red. J. Kozieleckiego, Kraków 1999, cz.III, ss 241 – 342.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993. Cz. I

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 240 – 320) lub Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019 (s. 15-38; 365-380; 407-417; 549-556; 859-875; 981-1002)

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Wydawnictwo APS, Warszawa, 2011

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997, Czym jest modus posiadania (s. 123 –141) Czym jest modus bycia (s.146 – 173)

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Pachociński R., Oświata XXI wieku, Warszawa 1999, rozdz. Cywilizacja a postęp (s. 5 – 38), Oświata w społeczeństwie informacyjnym (s. 71 – 94)

B.Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999, ss. 108 - 134

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, Teksty Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Uwagi:

LINK do zespołu w TEAMS:

KOD do zespołu w TEAMS:

METODY PRACY:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Samodzielna praca z kursem pedagogiki umieszczonym na platformie APS.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 24,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 18,

liczba godzin przeznaczonych e-learning: 10,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 78 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Jankowska
Prowadzący grup: Dorota Jankowska, Elżbieta Strutyńska-Laskus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas kolokwium egzaminacyjnego pisemnego

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas kolokwium pisemnego

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania. Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Przedmiot pedagogiki i podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania.

Charakterystyka i struktura procesu wychowania.

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ ORAZ WIZJE CZŁOWIEKA I WSPÓŁCZESNE IDEAŁY WYCHOWANIA. SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Idea edukacji permanentnej i LLL - odpowiedzią na problemy współczesności

- Problemy ładu aksjonormatywnego i kultury konsumpcji.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji: postępu, cyfryzacji i medializacji. - Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego.

- Wielość i koegzystencja różnych wizji człowieka i ideałów wychowania

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania - różne złożenia na temat człowieka i jego związków ze światem społecznym.

- Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Socjologizm pedagogiczny.

- Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak). Przykład Summer Hill i koncepcja wychowania w swobodzie do odkrycia swojej wolności

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji oraz myśl pedagogiki krytycznej

- Wielość ujęć relacji wychowawca – wychowanek. Różne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu– ramy dyskursu.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-Naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- Celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- Intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-Samowychowanie i autoedukacja jako cel wychowania i droga rozwoju osobowego.

Literatura:

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015

Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 68-91)

Tutoring w szkole – między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej – TEO Wrocław 2009

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, J. Korczaka, Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Ruch społeczny „wychowania bez porażek T. Gordona, s. 367 – 403) Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Przegląd artykułów w bieżącej prasie społecznej o tematyce pedagogicznej.

UZUPEŁNIAJĄCA

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Sławiński S, Wychowanie do posłuszeństwa lub tenże, Spór o wychowanie do posłuszeństwa

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Uwagi:

Wykład- wzbogacyony prezentacjami multimedialnymi oraz filmami ilustrującymi podejmowane kwestie

Ćwiczenia: analiza literatury obowiązkowej, praca indywidualna i w grupach; prezentacja samodzielnie opracowanych problemów przez studentów.

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 15,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 60 (2 ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elżbieta Strutyńska-Laskus
Prowadzący grup: Elżbieta Strutyńska-Laskus, Agnieszka Zamarian
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

POMIAR EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego, a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego oraz na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

KOMPETENCJE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się potrzebą poszerzania wiedzy pedagogicznej na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Pełny opis:

1. Pedagogika jako dyscyplina naukowa

- miejsce pedagogiki w systemie nauk i jej powiązanie z innymi dyscyplinami;

- geneza pedagogiki (uwarunkowania kulturowe, rozwój pedagogiki w cywilizacji zachodniej, rozwój pedagogiki w Polsce);

- ewolucja tożsamości pedagogiki i jej związek z przemianami kulturowymi, i w zakresie modelu nauki.

2. Pedagogika jako dziedzina wiedzy o edukacji

- edukacja/praktyka edukacyjna jako przedmiot zainteresowań pedagogiki;

- procesy szczegółowe wchodzące w skład edukacji (procesy celowościowe, uspołeczniania jednostki i naturalnego rozwoju człowieka);

- funkcje edukacji: adaptacyjna i emancypacyjna; możliwość, i praktyki ich realizacji;

- edukacja formalna, pozaformalna, nieformalna;

- podstawowe pojęcia pedagogiczne: wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja, opieka;

- związek między teorią a praktyką edukacyjną.

3. pytania o wychowanie

- opis, istota, dziedziny, treści i uwarunkowania procesu wychowania;

- funkcje wychowania: społeczna, indywidualna, oraz kreacyjna;

- nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji, celowy – instytucjonalny, intencjonalnych wpływów społecznych, samowychowania;

- celowość procesu wychowania;

- podmioty wychowania; wychowawca i wychowanek – relacje; style wychowania.

4. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze

- rodzina: możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie; swoboda czy posłuszeństwo w wychowaniu;

-szkoła: analiza szkolnej codzienności; relacje społeczne w szkole; edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej;

-instytucje kultury: edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej.

5. Edukacja wobec zmian i wyzwań kulturowych

-kultura nowoczesna a kultura ponowoczesna, społeczeństwo industrialne a społeczeństwo postindustrialne, problemy globalne, uczenie się jako droga do alternatywnej cywilizacji humanistycznej, wzory uczenia się.

WYMAGANIA:

- znajomość literatury obowiązkowej;

- obecność i aktywność podczas ćwiczeń; opracowanie i prezentacja (elektronicznej) mapy pojęć pedagogicznych na forum grupy;

- zdanie egzaminu końcowego (zerowy – 29.01.2023, właściwy i poprawkowy do ustalenia).

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015.

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Warszawa, 2011 (s. 155-176).

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2000 (s. 164-181).

Rubacha, K. (2003). Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.) Pedagogika. Podręcznik akademicki. T.1. Warszawa: PWN (s. 18-33).

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Gordon T. Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994.

Gołębniak D., Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 859-875.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc szkolna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 981-1002.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 365-380.

Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 407-417.

Wołoszyn, S. (1998). Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. T. III. Ks. I. Kielce: Dom Wydawniczy Strzelec (metoda Marii Montessori, s. 173-194; -zakład wychowawczy Aleksandra Neilla, s. 216-239; -postawa pedagogiczna Janusza Korczaka, s. 240-272).

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997. 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998.

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997.

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62.

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994.

B. Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003.

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997.

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

- liczba godzin kontaktowych: 24;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 12;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu: 24;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania pracy zaliczeniowej w ramach ćwiczeń: 5

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 65

(z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom odpowiada 1 punkt ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Jankowska
Prowadzący grup: Dorota Jankowska, Elżbieta Strutyńska-Laskus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty.

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

I. PYTANIA O PEDAGOGIKĘ:

Pedagogika nauką, techniką, sztuką wychowania. Pedagogika jako wiedza/ nauka o wychowaniu.

Wiedza naukowa – jej istota i rozwój w kontekście wykładni współczesnych. Ewolucja ideałów społecznej racjonalności. Nowożytne rozumienie nauki.

Powstanie i ewolucja pedagogiki jako nauki. Sytuacja pedagogiki w ponowoczesności.

Przedmiot pedagogiki i podstawowe pojęcia pedagogiczne: edukacja, wychowanie, kształcenie, socjalizacja.

II. PYTANIA O WYCHOWANIE

- Wychowanie jako proces sprawczy – próby opisu. Istota, dziedziny, treści i uwarunkowania wychowania. Struktura procesu wychowania.

III. PYTANIA O RZECZYWISTOŚĆ ORAZ WIZJE CZŁOWIEKA I WSPÓŁCZESNE IDEAŁY WYCHOWANIA. SPOŁECZNO-KULTUROWE KONTEKSTY WYCHOWANIA

- Idea edukacji permanentnej i LLL - odpowiedzią na problemy współczesności

- Problemy ładu aksjonormatywnego i kultury konsumpcji.

- Problemy globalne współczesnej cywilizacji: postępu, cyfryzacji i medializacji. - Problemy demokratyzacji życia i postępu społecznego.

- Wielość i koegzystencja różnych wizji człowieka i ideałów wychowania

IV. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE KIERUNKI WYCHOWANIA

- Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie wychowania - różne złożenia na temat człowieka i jego związków ze światem społecznym.

- Tradycje wychowania uprzedmiatawiającego wychowanka. Socjologizm pedagogiczny.

- Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka (E. Key, , M. Montessori) oraz wskazanie jego praw (J. Korczak). Przykład Summer Hill i koncepcja wychowania w swobodzie do odkrycia swojej wolności

- Nowe wychowanie w Ameryce i idee progresywizmu i pragmatyzmu w edukacji oraz myśl pedagogiki krytycznej

- Wielość ujęć relacji wychowawca – wychowanek. Różne rozumienie granic swobody i przymusu w wychowaniu– ramy dyskursu.

V. PYTANIA O WSPÓŁCZESNE NURTY WYCHOWANIA

-Naturalny na tle socjalizacji. Rodzina jako podstawowe środowisko wychowania naturalnego. Współczesne praktyki wychowawcze na poziomie – rodziny. Możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie

- Celowy – instytucjonalny; Szkoła jako instytucja wychowania celowego. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze na poziomie szkoły. Przemoc, czy emancypacja instytucji wychowujących.

- Intencjonalnych wpływów społecznych; Edukacyjny potencjał instytucji kultury w świecie kultury urynkowionej. Edukacja wobec naporu kultury masowej i popularnej.

-Samowychowanie i autoedukacja jako cel wychowania i droga rozwoju osobowego.

Literatura:

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997 

Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO 1998

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub: tenże, Wychowanie bez porażek w praktyce , Warszawa 1994

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015

Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Kraków 1998

Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, cz. 1 Warszawa 2003 (Cz. I s. 18 - 69 ); cz.2 Warszawa 2004 (Cz. II S. 68-91)

Sławiński S.: A jednak posłuszeństwo! Warszawa: 2021

Tutoring w szkole – między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej – TEO Wrocław 2009

Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Kielce 1998. T. III. Ks. Pierwsza. Tekst E. Key: s. 46 – 67, J. Korczaka, Baden – Powella i A. Kamińskiego s. 311 – 328; Ks. Druga. Rozdz. Ruch społeczny „wychowania bez porażek T. Gordona, s. 367 – 403) Poszukiwanie nowych strategii oświatowych s. 508 – 543.

Przegląd artykułów w bieżącej prasie społecznej o tematyce pedagogicznej.

UZUPEŁNIAJĄCA

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994

Sławiński S, Wychowanie do posłuszeństwa lub tenże, Spór o wychowanie do posłuszeństwa

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997 lub: tenże, Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Poznań 1995 Lub: tenże, Wojna i antywojna, Warszawa 1997

Ritzer G., McDonaldyzacja społeczeństwa, Muza 1997.

Uwagi:

Wykład- wzbogacyony prezentacjami multimedialnymi oraz filmami ilustrującymi podejmowane kwestie

Ćwiczenia: analiza literatury obowiązkowej, praca indywidualna i w grupach; prezentacja samodzielnie opracowanych problemów przez studentów.

Nakład pracy studenta:

liczba godzin kontaktowych: 30,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 15,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/ zaliczenia: 10,

liczba godzin przeznaczonych na wykonanie prac pisemnych/referatu w ramach ćwiczeń: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 60 (2 ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elżbieta Strutyńska-Laskus
Prowadzący grup: Elżbieta Strutyńska-Laskus
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

WIEDZA:

Ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego, a także na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

UMIEJĘTNOŚCI

Ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego oraz na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się potrzebą poszerzania wiedzy pedagogicznej na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

Pełny opis:

1. Pedagogika jako dyscyplina naukowa

- miejsce pedagogiki w systemie nauk i jej powiązanie z innymi dyscyplinami

- geneza pedagogiki (uwarunkowania kulturowe, rozwój pedagogiki w cywilizacji zachodniej, rozwój pedagogiki w Polsce)

- ewolucja tożsamości pedagogiki i jej związek z przemianami kulturowymi, i w zakresie modelu nauki

2. Pedagogika jako dziedzina wiedzy o edukacji

- edukacja/praktyka edukacyjna jako przedmiot zainteresowań pedagogiki

- procesy szczegółowe wchodzące w skład edukacji (procesy celowościowe, uspołeczniania jednostki i naturalnego rozwoju człowieka)

- funkcje edukacji: adaptacyjna i emancypacyjna; możliwość i praktyki ich realizacji

- edukacja formalna, pozaformalna, nieformalna

- podstawowe pojęcia pedagogiczne: wychowanie, kształcenie, socjalizacja, inkulturacja, opieka

- związek między teorią a praktyką edukacyjną

3. Pytania o wychowanie

- opis, istota, dziedziny, treści i uwarunkowania procesu wychowania

- funkcje wychowania: społeczna, indywidualna, oraz kreacyjna

- nurty wychowania: naturalny na tle socjalizacji, celowy – instytucjonalny, intencjonalnych wpływów społecznych, samowychowania

- celowość procesu wychowania; cele wychowania a ideologie edukacyjne

- podmioty wychowania; wychowawca i wychowanek – relacje; style wychowania

- sprzeczności w procesie wychowania dziecka

4. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze

- rodzina: możliwości i ograniczenia podmiotowości i dialogu w wychowaniu w rodzinie; swoboda czy posłuszeństwo w wychowaniu

-szkoła: analiza szkolnej codzienności; funkcje szkoły; szkoła z perspektywy ideologii edukacyjnych; edukacja domowa jako alternatywa dla edukacji szkolnej

-instytucje kultury: edukacja kulturalna w świecie kultury urynkowionej

5. Edukacja wobec zmian i wyzwań kulturowych

-kultura nowoczesna a kultura ponowoczesna, społeczeństwo industrialne a społeczeństwo postindustrialne, problemy globalne, uczenie się jako droga do alternatywnej cywilizacji humanistycznej, wzory uczenia się

WYMAGANIA:

- znajomość literatury obowiązkowej

- obecność i aktywność podczas ćwiczeń; opracowanie i prezentacja (elektronicznej) mapy pojęć pedagogicznych na forum grupy

- zdanie egzaminu końcowego (zerowy – luty 2024, właściwy i poprawkowy do ustalenia)

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa 2015.

Śliwerski B., Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Warszawa, 2011.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2000.

Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991 lub Gordon T. Wychowanie bez porażek w praktyce, Warszawa 1994.

Gołębniak D., Proces kształcenia, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 859-875.

Surzykiewicz J., Agresja i przemoc szkolna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 981-1002.

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 365-380.

Pyżalski J., Cyfrowa pedagogika medialna, w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2019, s. 407-417.

Wołoszyn, S. (1998). Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. T. III. Ks. I. Kielce: Dom Wydawniczy Strzelec (metoda Marii Montessori, s. 173-194; -zakład wychowawczy Aleksandra Neilla, s. 216-239; -postawa pedagogiczna Janusza Korczaka, s. 240-272).

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Bińczycka J., Między przemocą a swobodą w wychowaniu, Kraków 1997. 

Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997.

Gadacz T., O umiejętności życia, „Znak”, Kraków 2003, s 38 – 62.

Ostrowska K., W poszukiwaniu wartości, Gdańsk 1994.

B. Suchodolski, Edukacja permanentna, Warszawa 2003.

Toffler A., Trzecia fala, Warszawa 1997.

Sławiński S., A jednak posłuszeństwo!, Warszawa 2021.

Szkudlarek T., Media. Szkic z filozofii i pedagogiki dystansu, Kraków 1999.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

- liczba godzin kontaktowych: 24;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 12;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu: 24;

- liczba godzin potrzebnych do przygotowania pracy zaliczeniowej w ramach ćwiczeń: 5

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 65

(z zachowaniem zasady, że średnio 25-30 godzinom odpowiada 1 punkt ECTS)

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)