Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: RE-3F-MPO
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej
Jednostka: Instytut Pedagogiki Specjalnej
Grupy: Obowiązkowe dla 2 sem. (RE) pedagogiki resocjalizacyjnej, (3-l) niestacjonarne I stopnia
Obowiązkowe dla 2 sem. (RE) pedagogiki resocjalizacyjnej, (3-l) stacjonarne I stopnia
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 1.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

Przedmiot i podstawowe zadania metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej. Sylwetka osobowościowa dobrego wychowawcy-opiekuna-nauczyciela. Zasady pedagogiczne, cele i wartości w wychowaniu.

Zasady działalności opiekuńczo-wychowawczej. Metody pracy opiekuńczo-wychowawczej. Komunikacja z wychowankiem, zasady dialogowego rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej. Charakterystyka metod pracy w poszczególnych placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Typowe trudności wychowawcze.

Oddziaływania profilaktyczne w praktyce opiekuńczo-wychowawczej.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Zna zasady nauczania i wychowania, normy, procedury, typowe trudności

wychowawcze i dobre praktyki stosowane w działalności pedagogicznej,

zwłaszcza w pracy w instytucjach opiekuńczo-wychowawczych oraz

placówkach resocjalizacyjnych.

Ma podstawową wiedzę z zakresu metod, form i treści stosowanych w

procesie wychowania z uwzględnieniem zróżnicowanych potrzeb

wychowanków.

Potrafi opisać rolę nauczyciela, wychowawcy i pedagoga w modelowaniu

postaw i zachowań oraz w budowaniu systemu wartości wychowanków.

Rozumie znaczenie rozwijania umiejętności społeczno-emocjonalnych

uczniów, między innymi umiejętności współpracy, grupowego rozwiązywania

problemów, a także kształtowania kompetencji komunikacyjnych i nawyków

kulturalnych wychowanków oraz kształtowania postawy odpowiedzialnego i

krytycznego wykorzystywania mediów cyfrowych oraz poszanowania praw

własności intelektualnej.

Zna kompetencje merytoryczne, dydaktyczne i wychowawcze nauczyciela

prowadzącego zajęcia wychowawcze, w tym zagadnienia dotyczące autorytetu

nauczyciela, komunikacji z wychowankami, interakcji ucznia i nauczyciela w

toku zajęć wychowawczych, a także zagadnienia dotyczące potrzeby rozwoju

zawodowego nauczyciela– pedagoga resocjalizacyjnego.

Zna sposoby organizowania przestrzeni, w której odbywają się zajęcia

wychowawcze, zasady projektowania uniwersalnego, środki dydaktyczne oraz

ich dobór.

Zna sposoby wykorzystania elektronicznych i obcojęzycznych mediów i

nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych w pracy wychowawczej i

resocjalizacyjnej, rozumie potrzebę wyszukiwania i tworzenia przez

nauczycieli elektronicznych zasobów edukacyjnych i projektowania

multimediów, a także zna zasady myślenia komputacyjnego w rozwiązywaniu

pojawiających się problemów.

Umiejętności

Projektuje oddziaływania wychowawcze, a także działania wspierające

integralny rozwój wychowanków; potrafi dobierać metody, formy i środki

oddziaływań, w tym z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych do

celu zajęć i potrzeb wychowanków.

Potrafi realizować oddziaływania wychowawcze i profilaktyczne, generować

nowe rozwiązania adekwatnie do zaistniałej sytuacji; potrafi dokonywać

ewaluacji podejmowanych oddziaływań.

Potrafi w ramach oddziaływań wychowawczych motywować wychowanków

do nauki i pracy nad sobą, zachęca do świadomego podejmowania decyzji

edukacyjnych i zawodowych.

Potrafi rozwijać zainteresowania, uzdolnienia, kreatywność i zdolność

samodzielnego, krytycznego myślenia wychowanków.

Skutecznie komunikuje się z wychowankami, dostosowuje sposób

komunikacji do poziomu rozwojowego wychowanków.

Potrafi odpowiedzialnie organizować pracę wychowanka, z poszanowaniem

jego prawa do odpoczynku.

Kompetencje społeczne

Jest wrażliwy na problemy osób zagrożonych nieprzystosowaniem

społecznym i nieprzystosowanych społecznie.

Posługuje się uniwersalnymi zasadami i normami etycznymi w swojej pracy,

kieruje się szacunkiem dla każdego człowieka, buduje system wartości i

rozwija postawy etyczne wychowanków, kształtuje ich kompetencje

komunikacyjne i nawyki kulturalne.

Jest gotowy do budowania relacji opartych na wzajemnym zaufaniu między

wszystkimi podmiotami procesu opieki i wychowania.

Potrafi porozumiewać się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o

różnej kondycji emocjonalnej, jest zdolny do dialogowego rozwiązywania

konfliktów oraz tworzenia dobrej atmosfery dla komunikacji w grupie

wychowawczej.

Jest gotowy do rozwijania u uczniów ciekawości, aktywności i samodzielności

poznawczej oraz logicznego i krytycznego myślenia.

Jest gotowy do promowania odpowiedzialnego i krytycznego

wykorzystywania mediów cyfrowych oraz poszanowania praw własności

intelektualnej.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Filip Chrypankowski
Prowadzący grup: Filip Chrypankowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Pomiar efektów kształcenia:

-obserwacja aktywności i obecności studentów podczas zajęć

-napisanie konspektu i przeprowadzenie warsztatów/prelekcji/pogadanek na wybrany temat z zakresu pracy opiekuńczo-wychowawczej

Pełny opis:

Studenci na pierwszych zajęciach wprowadzani są w tematykę przedmiotu. Ponadto, zaznajamiani są z podstawowymi pojęciami z zakresu: opieka i terapia w kontekście ujęcia wąskiego dotyczącego dzieci i młodzieży, proces opiekuńczo – wychowawczy, konkluzja pracy opiekuńczo – wychowawczej, środowiska wychowania: naturalne, bezpośrednie i pośrednie, metody wychowania opiekuńczego.

Podczas każdych kolejnych ćwiczeń studenci przygotowują warsztaty/prelekcje/pogadanki wcielając się w rolę rodzica/nauczyciela/wychowawcę klasy dokonując tym samym pogłębioną analizę wybranego tematu razem z całą grupą ćwiczeniową.

Do wyboru poniższe tematy:

1. Nagroda i pochwała – dobre czy złe środki wychowawcze, dlaczego?;

2. Dyscyplina pozytywna w świetle rodzica;

3. Co musisz wiedzieć rodzicu w XXI wieku o social mediach?

4. Wychowawca wobec dzisiejszych zagrożeń – patostreaming i cyberprzemoc;

5. Jak rozwiązywać konflikty między uczniami w klasie?;

6. Zasady i kary – jak wychowywać dobrze?;

7. Wyrażanie i przeżywanie emocji wśród rówieśników z klasy.

Literatura:

1.Górnicka B., Metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, wybrane zagadnienia, wyd. UO, Instytut Nauk Pedagogicznych, Opole 2015;

2. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, wyd. UWM, Olsztyn 2006;

3. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza: elementy metodyki. Zielona Góra 2004;

4. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011;

5. Sałasiński M., Badziukiweicz B., Vademecum pedagoga szkolnego, WSiP, Warszawa 2003;

6. Pospiszyl I. Patologie społeczne i problemy społeczne, Scholar, Warszawa, 2021;

7. Bębas S. Patologie społeczne i zagrożenia w rodzinie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, 2020;

8. Faber, A. i Mazlish, E., Jak być rodzicem, jakim zawsze chciałeć być. Poznań: Media Rodzina 2015;

9. Nelsen J., Pozytywna dyscyplina wyd. CoJaNaTo, Warszawa 2015;

10. Pawłowska B., Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego: mity i rzeczywistość, wyd. UŁ, Łódź 2020.

Uwagi:

Godziny kontaktowe: ćwiczenia 15

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 3

Przygotowanie konspektu wybranego tematu zajęć: 2

Liczba punktów ECTS: 1

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Nawrocka
Prowadzący grup: Katarzyna Nawrocka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Obecność na zajęciach

Aktywne uczestnictwo podczas zajęć

przygotowanie zajęć opiekuńczo- wychowawczych

Pełny opis:

1. Podstawowe kategorie pojęciowe w metodyce opiekuńczo-wychowawczej

2. Zasady i funkcje metodyki oraz działania opiekuńczo-wychowawczego

3. Metodyka pracy opiekuńczo wychowawczej jako opieka wychowawcza i

wychowawcza opieka

4. Umiejętności i kompetencje wychowawcy w kontekście pracy w placówkach

wychowania pozaszkolnego

5. Metody pracy opiekuńczo-wychowawczej i zasady efektywności ich stosowania w działalności wychowawcy

6. Zajęcia psychoedukacyjne i profilaktyczne

7. Planowanie działalności pracy opiekuńczo-wychowawczej

Literatura:

Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, red. J. Brągiel, S. Badora, Opole 2005.

3. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Praca opiekuńczo-wychowawcza, Kielce 2003.

5. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011.

6. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Kielce 2002.

11. Kamińska U., Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania. Katowice 2002.

12. Prokosz M., Nowy model placówek opiekuńczo-wychowawczych, [W:] Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej, (red.) M. Biedroń, M. Prokosz, Toruń 2002.

19. Łobocki M., Wybrane zagadnienia z metodyki pracy opiekuńczo – wychowawczej

Uwagi:

Godziny kontaktowe 12

Przygotowanie zajęć psychoedukacyjnych - 10

Przygotowanie do zajęć - 10

Punkty ECTS- 1

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Filip Chrypankowski
Prowadzący grup: Filip Chrypankowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Pomiar efektów kształcenia:

-obserwacja aktywności i obecności studentów podczas zajęć

-napisanie konspektu i przeprowadzenie warsztatów/prelekcji/pogadanek na wybrany temat z zakresu pracy opiekuńczo-wychowawczej

Pełny opis:

Studenci wprowadzani są w tematykę przedmiotu i podstawowych kategorii pojęć. Ponadto, zaznajamiani są z wiedzą dotyczącą:

•opieka i terapia w kontekście ujęcia wąskiego dotyczącego dzieci i młodzieży;

•proces opiekuńczo – wychowawczy;

•konkluzja pracy opiekuńczo – wychowawczej;

•środowiska wychowania: naturalne, bezpośrednie i pośrednie metody wychowania opiekuńczego;

•typowe trudności wychowawcze a praktyki stosowane w działalności pedagogicznej;

•metody, formy i treści stosowane w procesie pracy opiekuńczo-wychowawczej;

•zróżnicowane i współczesne potrzeby wychowanków;

•nauczyciel i jego rola;

•zasad, wartości i celów w wychowaniu;

•oddziaływania profilaktyczne w praktyce opiekuńczo-wychowawczej.

Podczas wybranych ćwiczeń studenci przygotowują warsztaty/prelekcje/pogadanki wcielając się w rolę rodzica/nauczyciela/wychowawcę klasy dokonując tym samym pogłębioną analizę wybranego tematu razem z całą grupą ćwiczeniową. W czasie prezentowanych zagadnień wokół zadeklarowanego tematu, weryfikowane są na bieżąco treści programowe przedmiotu oraz analiza zakładanych efektów uczenia.

Do wyboru poniższe tematy:

1. Dbam o zdrowie – w kontekście zaburzeń odżywiania.

2. Dziecko w rodzinie z problemami alkoholowymi;

3. Co musisz wiedzieć rodzicu w XXI wieku o social mediach?

4. Wychowawca wobec dzisiejszych zagrożeń – patostreaming i cyberprzemoc;

5. Jak rozwiązywać konflikty między uczniami w klasie?;

6. Muzykoterapia i biblioterapia jako formy oddziaływań w pracy opiekuńczo-wychowawczej;

7. Wyrażanie i przeżywanie emocji wśród rówieśników z klasy.

Literatura:

1.Górnicka B., Metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, wybrane zagadnienia, wyd. UO, Instytut Nauk Pedagogicznych, Opole 2015;

2. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, wyd. UWM, Olsztyn 2006;

3. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza: elementy metodyki. Zielona Góra 2004;

4. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011;

5. Sałasiński M., Badziukiweicz B., Vademecum pedagoga szkolnego, WSiP, Warszawa 2003;

6. Pospiszyl I. Patologie społeczne i problemy społeczne, Scholar, Warszawa, 2021;

7. Bębas S. Patologie społeczne i zagrożenia w rodzinie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, 2020;

8. Faber, A. i Mazlish, E., Jak być rodzicem, jakim zawsze chciałeć być. Poznań: Media Rodzina 2015;

9. Nelsen J., Pozytywna dyscyplina wyd. CoJaNaTo, Warszawa 2015;

10. Pawłowska B., Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego: mity i rzeczywistość, wyd. UŁ, Łódź 2020.

Uwagi:

Metody kształcenia: metoda podająca, dyskusja, prezentacja, analiza przypadku, analiza kampanii reklamowych, analiza tekstów źródłowych, zajęcia warsztatowe

Godziny kontaktowe: ćwiczenia 15

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 3

Przygotowanie konspektu wybranego tematu zajęć: 2

Liczba punktów ECTS: 1

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-02-19 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Filip Chrypankowski
Prowadzący grup: Filip Chrypankowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Pomiar efektów kształcenia:

-obserwacja aktywności i obecności studentów podczas zajęć

-napisanie konspektu i przeprowadzenie warsztatów/prelekcji/pogadanek na wybrany temat z zakresu pracy opiekuńczo-wychowawczej

Pełny opis:

Studenci wprowadzani są w tematykę przedmiotu i podstawowych kategorii pojęć. Ponadto, zaznajamiani są z wiedzą dotyczącą:

•opieka i terapia w kontekście ujęcia wąskiego dotyczącego dzieci i młodzieży;

•proces opiekuńczo – wychowawczy;

•konkluzja pracy opiekuńczo – wychowawczej;

•środowiska wychowania: naturalne, bezpośrednie i pośrednie metody wychowania opiekuńczego;

•typowe trudności wychowawcze a praktyki stosowane w działalności pedagogicznej;

•metody, formy i treści stosowane w procesie pracy opiekuńczo-wychowawczej;

•zróżnicowane i współczesne potrzeby wychowanków;

•nauczyciel i jego rola;

•zasad, wartości i celów w wychowaniu;

•oddziaływania profilaktyczne w praktyce opiekuńczo-wychowawczej.

Podczas wybranych ćwiczeń studenci przygotowują warsztaty/prelekcje/pogadanki wcielając się w rolę rodzica/nauczyciela/wychowawcę klasy dokonując tym samym pogłębioną analizę wybranego tematu razem z całą grupą ćwiczeniową. W czasie prezentowanych zagadnień wokół zadeklarowanego tematu, weryfikowane są na bieżąco treści programowe przedmiotu oraz analiza zakładanych efektów uczenia.

Do wyboru poniższe tematy:

1. Dbam o zdrowie – w kontekście zaburzeń odżywiania.

2. Dziecko w rodzinie z problemami alkoholowymi;

3. Co musisz wiedzieć rodzicu w XXI wieku o social mediach?

4. Wychowawca wobec dzisiejszych zagrożeń – patostreaming i cyberprzemoc;

5. Jak rozwiązywać konflikty między uczniami w klasie?;

6. Muzykoterapia i biblioterapia jako formy oddziaływań w pracy opiekuńczo-wychowawczej;

7. Wyrażanie i przeżywanie emocji wśród rówieśników z klasy.

Literatura:

1.Górnicka B., Metodyka pracy opiekuńczo – wychowawczej, wybrane zagadnienia, wyd. UO, Instytut Nauk Pedagogicznych, Opole 2015;

2. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie, wyd. UWM, Olsztyn 2006;

3. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza: elementy metodyki. Zielona Góra 2004;

4. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011;

5. Sałasiński M., Badziukiweicz B., Vademecum pedagoga szkolnego, WSiP, Warszawa 2003;

6. Pospiszyl I. Patologie społeczne i problemy społeczne, Scholar, Warszawa, 2021;

7. Bębas S. Patologie społeczne i zagrożenia w rodzinie, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, 2020;

8. Faber, A. i Mazlish, E., Jak być rodzicem, jakim zawsze chciałeć być. Poznań: Media Rodzina 2015;

9. Nelsen J., Pozytywna dyscyplina wyd. CoJaNaTo, Warszawa 2015;

10. Pawłowska B., Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego: mity i rzeczywistość, wyd. UŁ, Łódź 2020.

Uwagi:

Metody kształcenia: metoda podająca, dyskusja, prezentacja, analiza przypadku, analiza kampanii reklamowych, analiza tekstów źródłowych, zajęcia warsztatowe

Godziny kontaktowe: ćwiczenia 12

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 5

Przygotowanie konspektu wybranego tematu zajęć: 5

Liczba punktów ECTS: 1

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-24 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Filip Chrypankowski
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-24 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Filip Chrypankowski
Prowadzący grup: Filip Chrypankowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
Ul. Szczęśliwicka 40,
02-353 Warszawa
tel: +48 22 589 36 00 https://www.aps.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-9 (2024-12-18)