Podstawy języka polskiego dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej

Wiedza

Student /studentka funkcjonalnie posługuje się pojęciami z zakresu teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku ze szczególnym uwzględnieniem treści edukacji wczesnoszkolnej.

Student /studentka zna i rozumie podstawy i zakres doboru treści nauczania uczniów w zakresie języka polskiego; pojęcia z zakresu teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku polskim; orientację w klasycznej i współczesnej literaturze dla uczniów oraz w kulturze dla odbiorcy w młodszym wieku szkolnym.

Umiejętności

Student /studentka potrafi funkcjonalnie posługiwać się pojęciami z zakresu teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku mając na uwadze potrzeby ucznia w wieku wczesnoszkolnym.

Student /studentka potrafi dokonać analizy i interpretacji zróżnicowanych formalnie dzieł literackich oraz kulturowych.

Student /studentka potrafi wyróżniać wśród różnych zjawisk językowych kategorii prymarnych i sekundarnych odpowiednich dla dziecka w młodszym wieku szkolnym.

Student /studentka potrafi wypowiadać się w mowie i w piśmie w sposób klarowny, spójny i precyzyjny, konstruując rozbudowane ustne i pisemne uzasadnienia na zadane tematy.

Student /studentka potrafi zaplanować działania na rzecz rozwoju swojej wiedzy i umiejętności w zakresie prawidłowej realizacji edukacji polonistycznej w klasach I–III.

Kompetencje społeczne

Student /studentka jest gotowy/gotowa do autorefleksji nad dyspozycjami i posiadanymi kompetencjami merytorycznymi do wspierania uczniów w zakresie rozwoju języka polskiego.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawowe pojęcia z zakresu komunikacji językowej: m.in. akty mowy, funkcje języka, kompetencja językowa i komunikacyjna.

Istota, cele i treści kształcenia językowego w Podstawie Programowej edukacji wczesnoszkolnej a zadania nauczyciela. Podręczniki jako narzędzie rozwoju językowego ucznia.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu składni, słowotwórstwa, fleksji.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Specyficzne trudności – diagnoza nauczycielska. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Rozwijanie kompetencji i zainteresowań czytelniczych współczesnego dziecka – refleksja nad listą lektur w podstawie programowej. Uczeń edukacji wczesnoszkolnej jako odbiorca tekstów kultury.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Rodzaje błędów w wypowiedziach pisemnych. Specyficzne trudności – diagnoza nauczycielska.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki. Typy słowników.

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

Godziny kontaktowe: 30 godz.

Przygotowanie do zajęć: 15 godz.

Przygotowanie do kolokwium: 10 godz.