Podstawy języka polskiego dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej

Celem zajęć jest usystematyzowanie podstawowej wiedzy o języku jako systemie; usystematyzowanie podstawowej wiedzy z zakresu teorii literatury i poetyki; rozwijanie umiejętności prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej oraz lektura literatury dla dzieci i próby jej interpretacji.

Ocenie podlega:

- obowiązkowa obecność;

- aktywność: wypowiadanie się na forum grupy, uczestnictwo w dodatkowych aktywnościach m.in. w ramach STUDENCKIEGO LABORATORIUM PERFORMATYWNEGO;

- PRACE na zajęciach i DOMOWE – ćwiczenia gramatyczne, opracowanie lektur, ćwiczenia redakcyjne, wypowiedzi ustne, kaligrafia, recenzje, sprawozdanie lubi rekomendacje wydarzeń kulturalnych dla dzieci, opinie o książkach, czasopismach dla dzieci;

- KOLOKWIUM Z WIEDZY O JĘZYKU (w maju);

- EGZAMIN ustny z lektur obowiązkowych i wiedzy z zajęć (prezentacje);

UWAGA! Warunkiem podejścia do egzaminu jest uzyskanie pozytywnych ocen z zadań ćwiczeniowych.

ZAGADNIENIA TEMATYCZNE:

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawowe pojęcia z zakresu komunikacji językowej: m.in. akty mowy, funkcje języka, kompetencja językowa i komunikacyjna.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Bettelheim, B. (1980). Cudowne i pożyteczne – znaczenie i doniosłość baśni. W: Teksty, teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1(49), s.173-186.

3. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

4. Dubisz, S. (2002). Język, historia, kultura. Warszawa. Rozdz.3 Początki państwowości polskiej a język.

5. Kuszak K,. Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki [Linguistic Competences of a Young Child – an Outline]. Studia Edukacyjne nr 33, 2014, Poznań 2014, pp. 45-67.

6. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

7. Leszczyński G. (2015). Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko, Poznań.

8. Markowski, A. (2018). Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: PWN.

9. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

10. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

11. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. Dziecko w świecie języka, (2004), red. B. Bula, D. Krzyżyk, H. Synowiec, Kraków.

2. Filipiak E., (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz

3. Awramiuk E., Korolczuk M., Z problematyki kształcenia językowego, Białystok 2016 (wskazane rozdziały)

4. Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,(2012) red. Z. Ratajek, Z. Zbróg „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce. (wybrane rozdziały)

5. Czabanowska-Wróbel, A. [Ta dziwna]instytucja zwana literaturą dla dzieci. Historia literatury dla dzieci z perspektywy kulturowej. W: Szkice, s.13-24

6. Pelczar, W. (2012). Błędy językowo-stylistyczne w pisemnych wypowiedziach studentów dziennikarstwa. S. 129-140. W: B. Niesporek-Szamburska, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów. Wydawnictwo UŚ: Katowice.

7. Podstolec, A. (2012). Wiedza o języku a dążenie do piśmienności – o konstruowaniu przez uczniów wypowiedzi pisemnych, s. 141-150. W: B. Niesporek-Szamburska, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów. Wydawnictwo UŚ: Katowice.

8. Gąsiorek, K. (2012). Umiejętności językowe uczniów klas wczesnoszkolnych w zakresie różnych form wypowiedzi, s. 329-344. W: B. Niesporek-Szamburska, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów. Wydawnictwo UŚ: Katowice.

9. Bula, D. (2012). Wiedza o języku w działaniach twórczych, s. 357-364. W: B. Niesporek-Szamburska, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów. Wydawnictwo UŚ: Katowice.

10. Wolan, M. (2012). Recytacja w kształceniu sprawności językowej ucznia, s. 391-400. W: B. Niesporek-Szamburska, Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów. Wydawnictwo UŚ: Katowice.

11. Dubisz S. (2001), Nauka o języku dla polonistów, Warszawa/ lub Przybylska R. (2003) Wstęp do nauki o języku polskim: podręcznik dla szkół wyższych, Kraków.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Zajęcia prowadzone zdalnie w aplikacji Teams przy wykorzystaniu dostępnych w sieci narzędzi cyfrowych. Link do zespołu przekazany drogą mailową. Materiały ćwiczeniowe i prace zaliczeniowe udostępniane w zakładce PLIKI w folderach z datą poszczególnych zajęć w kanale ogólnym lubi kanałach grup. Konsultacje materiału ćwiczeniowego z wiedzy o języku w ramach przygotowania do kolokwium podczas dyżurów w poniedziałki 12.30-13.30. i w czwartki 18.00-19.00.

Studentstudentka podczas zajęć:

- usystematyzuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki; - -pozna zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna rekomendowaną w podstawie programowej listę lektur i podejmie próby jej interpretacji.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawowe pojęcia z zakresu komunikacji językowej: m.in. akty mowy, funkcje języka, kompetencja językowa i komunikacyjna.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki. Typy słowników.

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Bettelheim, B. (1980). Cudowne i pożyteczne – znaczenie i doniosłość baśni. W: Teksty, teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1(49), s.173-186.

3. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

4. Dubisz, S. (2002). Język, historia, kultura. Warszawa. Rozdz.3 Początki państwowości polskiej a język.

5. Kuszak K,. Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki [Linguistic Competences of a Young Child – an Outline]. Studia Edukacyjne nr 33, 2014, Poznań 2014, pp. 45-67.

6. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

7. Leszczyński G. (2015). Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko, Poznań.

8. Markowski, A. (2018). Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: PWN.

9. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

10. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

11. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Warunkiem podejścia do egzaminu jest uzyskanie pozytywnych ocen z zadań ćwiczeniowych.

Godziny kontaktowe: 15h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac domowych: 6h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 1 punkt ECTS.

Student podczas zajęć:

- usystematyzuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki; -pozna zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna rekomendowaną w podstawie programowej listę lektur i podejmie próby ich interpretacji.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawowe pojęcia z zakresu komunikacji językowej: m.in. akty mowy, funkcje języka, kompetencja językowa i komunikacyjna.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki. Typy słowników.

Literatura obowiązkowa:

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Bettelheim, B. (1980). Cudowne i pożyteczne – znaczenie i doniosłość baśni. W: Teksty, teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1(49), s.173-186.

3. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 3, 2016, s.83-88.

4. Dubisz, S. (2002). Język, historia, kultura. Warszawa. Rozdz.3 Początki państwowości polskiej a język.

5. Leszczyński, G. (2010). Elementarz literacki. Terminy, pojęcia, charakterystyki. Warszawa.

6. Markowski, A. (2018). Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: PWN.

7. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

8. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

9. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

1. Dziecko w świecie języka, (2004), red. B. Bula, D. Krzyżyk, H. Synowiec, Kraków.

2. Filipiak E., (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz

3. Awramiuk E.,Korolczuk M., Z problematyki kształcenia językowego, Białystok 2016 (wskazane rozdziały)

4. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

5. Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,(2012) red. Z. Ratajek, Z. Zbróg „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Warunkiem podejścia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia bieżących zadań ćwiczeniowych.

Godziny kontaktowe: 30h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac domowych: 6h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 2 punkty ECTS.

Studentstudentka podczas zajęć:

- usystematyzuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki; -pozna zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna rekomendowaną w podstawie programowej listę lektur.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Bettelheim, B. (1980). Cudowne i pożyteczne – znaczenie i doniosłość baśni. W: Teksty, teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1(49), s.173-186.

3. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

4. Dubisz, S. (2002). Język, historia, kultura. Warszawa. Rozdz.3 Początki państwowości polskiej a język.

5. Kuszak K,. Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki [Linguistic Competences of a Young Child – an Outline]. Studia Edukacyjne nr 33, 2014, Poznań 2014, pp. 45-67.

6. Leszczyński G., Wielkie małe książki. Lektury dzieci. I nie tylko, Poznań 2015.

8. Markowski, A. (2018). Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: PWN.

9. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

10. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

11. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

1. Dziecko w świecie języka, (2004), red. B. Bula, D. Krzyżyk, H. Synowiec, Kraków.

2. Filipiak E., (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz

3. Awramiuk E.,Korolczuk M., Z problematyki kształcenia językowego, Białystok 2016 (wskazane rozdziały)

4. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

5. Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,(2012) red. Z. Ratajek, Z. Zbróg „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Warunkiem podejścia do egzaminu jest złożenie w terminie bieżących zadań ćwiczeniowych.

Godziny kontaktowe: 15h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac domowych: 6h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 1 punkt ECTS.

Student/studentka podczas zajęć:

- zrekonstruuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki;

-pozna zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna wybraną pozycję listy lektur rekomendowanej w podstawie programowej;

- pozna wybraną pozycję literatury dziecięcej po 2020 roku.

Na zaliczenie ćwiczeń składa się: frekwencja, aktywność (w tym - uczestnictwo w otwartych spotkaniach koła), terminowe złożenie ćwiczeń (wizualizacja wiersza; zestawienie lektur; kaligrafia; korekta wypracowania).

Egzamin w formie ustnej (2 ćwiczenia z zakresu podstawowej wiedzy z fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni oraz 1 pytanie z listy przedłożonej na pierwszych zajęciach, dotyczące wiedzy z zajęć oraz przeczytanych lektur obowiązkowych).

Termin egzaminu: gr.1 i gr.3 - 20.06.2023. od godz.9.00; gr.2 i gr.4 - 21.06.2023. od godz.9.00 (obowiązuje lista zapisów indywidualnych).

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

3. Kiepura-Andrzejewska, A., Lorens, G. (2021). Poczytaj mi... ładnie. Artykulacja i interpretacja tekstów czytanych. Warszawa: Wydawnictwo APS. (rozdz.2)

4. Krasoń, K. (2003). Kinestetyczna konkretyzacja tekstu poetyckiego - szansa na wsparcie dziecka czy zagrożenie. W: Knapik, M., Krasoń, K. (red.). Dziecko i sztuka. Recepcja - edukacja - wsparcie - terapia. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

5. Kuszak, K. (2014). Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki [Linguistic Competences of a Young Child – an Outline]. Studia Edukacyjne nr 33, 2014, Poznań, pp. 45-67.

5. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

6. Papuzińska, J. (1988). Inicjacje literackie. Warszawa: WSiP. (rozdz.1)

7. Szczepańska, A. (2003). Bajki, które pomagają żyć. W: Knapik, M., Krasoń, K. (red.). Dziecko i sztuka. Recepcja - edukacja - wsparcie - terapia. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

8. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

9. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa. (rozdz.1, 4, 5, 6, 8)

Literatura uzupełniająca:

1. Dziecko w świecie języka, (2004), red. B. Bula, D. Krzyżyk, H. Synowiec, Kraków.

2. Filipiak E., (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz

3. Awramiuk E.,Korolczuk M., Z problematyki kształcenia językowego, Białystok 2016 (wskazane rozdziały)

4. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

5. Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,(2012) red. Z. Ratajek, Z. Zbróg „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Godziny kontaktowe: 30h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac domowych: 6h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 2 punkty ECTS.

Student/studentka podczas zajęć:

- zrekonstruuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki;

-pozna zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna wybraną pozycję listy lektur rekomendowanej w podstawie programowej;

- pozna wybraną pozycję literatury dziecięcej po 2020 roku.

Na zaliczenie ćwiczeń składa się: frekwencja, aktywność (w tym - uczestnictwo w otwartych spotkaniach koła), terminowe złożenie ćwiczeń (wizualizacja wiersza; zestawienie lektur; kaligrafia; korekta wypracowania).

UWAGA! Egzamin w formie ustnej (3 polecenia do wyboru: ćwiczenia z zakresu podstawowej wiedzy z fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni lubi pytania z listy przedłożonej na pierwszych zajęciach, dotyczące wiedzy z zajęć oraz przeczytanych lektur obowiązkowych).

Termin egzaminu: 24.06.2023. od 16.00; 1.07.2023.; 2.07.2023. od godz.9.00. - ustalenia indywidualne (obowiązuje lista zapisów).

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

1. Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

2. Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

3. Kiepura-Andrzejewska, A., Lorens, G. (2021). Poczytaj mi... ładnie. Artykulacja i interpretacja tekstów czytanych. Warszawa: Wydawnictwo APS. (rozdz.2)

4. Krasoń, K. (2003). Kinestetyczna konkretyzacja tekstu poetyckiego - szansa na wsparcie dziecka czy zagrożenie. W: Knapik, M., Krasoń, K. (red.). Dziecko i sztuka. Recepcja - edukacja - wsparcie - terapia. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

5. Kuszak, K. (2014). Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki [Linguistic Competences of a Young Child – an Outline]. Studia Edukacyjne nr 33, 2014, Poznań, pp. 45-67.

6. Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

7. Papuzińska, J. (1988). Inicjacje literackie. Warszawa: WSiP. (rozdz.1)

8. Szczepańska, A. (2003). Bajki, które pomagają żyć. W: Knapik, M., Krasoń, K. (red.). Dziecko i sztuka. Recepcja - edukacja - wsparcie - terapia. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

9. Tychmanowicz, A. (2018). Dawno, dawno temu… O roli baśni w wychowaniu i edukacji. W: Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, vol.XXXI, 3, s.102-111.

10. Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa. (rozdz.1, 4, 5, 6, 8)

Literatura uzupełniająca:

1. Dziecko w świecie języka, (2004), red. B. Bula, D. Krzyżyk, H. Synowiec, Kraków.

2. Filipiak E., (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz

3. Awramiuk E.,Korolczuk M., Z problematyki kształcenia językowego, Białystok 2016 (wskazane rozdziały)

4. Leszczyński G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

5. Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,(2012) red. Z. Ratajek, Z. Zbróg „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody aktywizujące, w tym praca projektowa indywidualna i w grupie.

Godziny kontaktowe: 15h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac zaliczeniowych: 3h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 6h

Nakład pracy osoby studiującej: 1 punkt ECTS.

Student/studentka podczas zajęć:

- zrekonstruuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki;

- usystematyzuje zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna wybraną pozycję listy lektur rekomendowanej w podstawie programowej;

- pozna wybraną pozycję współczesnej literatury dziecięcej (od 2023 roku).

Na zaliczenie ćwiczeń składa się: frekwencja (osoba nieobecna na zajęciach wykonuje zadania i przedkłada do sprawdzenia oraz wykazuje się obecnością na zajęciach dodatkowych), aktywność na zajęciach (w tym - uczestnictwo w otwartych spotkaniach koła), terminowe złożenie zadań (wizualizacja wiersza; recenzja najnowszej książki dla dzieci; kaligrafia; korekta wypracowania). Do egzaminu przystępują osoby, które uzyskały zaliczenie ćwiczeń.

Egzamin w formie ustnej (2 zadania z zakresu podstawowej wiedzy z fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni oraz 1 pytanie z listy zagadnień przedłożonych na pierwszych zajęciach (w zespole Teams), dotyczących wiedzy z zajęć oraz przeczytanych lektur obowiązkowych).

Termin ustnego egzaminu: gr.1 i gr.3 - 19.06.2024. (środa) od godz.9.00; gr.2 i gr.4 - 20.06.2024.(czwartek) od godz.9.00 (obowiązuje lista zapisów indywidualnych).

Zasady oceniania egzaminu ustnego są przedstawione na pierwszych zajęciach oraz w dniu egzaminu. Ocenę dostateczną gwarantuje prawidłowe rozwiązanie zadań gramatycznych.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych, kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

Bańko, M. (2002). Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.

Bartmiński, J., Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2009). Tekstologia, Warszawa.

Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

Grzegorczykowa R. (1996). Wykłady z polskiej składni, Warszawa.

Kiepura-Andrzejewska, A., Lorens, G. (2021). Poczytaj mi... ładnie. Artykulacja i interpretacja tekstów czytanych. Warszawa: Wydawnictwo APS. (rozdz.2)

Klemensiewicz Z., Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, wyd. 4, Warszawa 1962 i nast. wyd.

Leszczyński, G. (2010). Elementarz literacki. Terminy, pojęcia, charakterystyki. Warszawa.

Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

Papuzińska, J. (1988). Inicjacje literackie. Warszawa: WSiP. (rozdz.1)

Podracki J., Składnia polska. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów, Warszawa 1997.

Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa. (rozdz.1, 4, 5, 6, 8)

Literatura uzupełniająca:

Awramiuk, E., Korolczuk M. (2016). Z problematyki kształcenia językowego, Białystok.

Filipiak, E. (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz.

Kupiec, M. (2013). Style uczenia się w praktyce. Zajęcia wyrównawcze (cz. 1). W: Język Polsk.i w Szkole Podstawowej : zeszyty kieleckie, t.XV, nr 2, 48-68.

Kupiec, M. (2014). Style uczenia się w praktyce. Zajęcia wyrównawcze (cz. 2). W: Język Polski w Szkole Podstawowej : zeszyty kieleckie, t.XVI, nr 1, 66-87.

Kupiec, M. (2023). Klocki Lego jako narzędzie wyzwalania pisarskiej aktywności po lekturze wybranego tekstu literackiego - cykl zajęć edukacji polonistycznej w klasie III z komentarzami. W: Edukacja Wczesnoszkolna : zeszyty kieleckie, nr 1/2023, 111-121.

Leszczyński, G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

Ratajek, Z., Zbróg, Z. (red.)(2012). Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody podające i aktywizujące, w tym praca indywidualna i w grupie.

Godziny kontaktowe: 30h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac zaliczeniowych: 9h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 2 punkty ECTS.

Realizacja przedmiotu ma służyć opanowaniu przez studentów podstawowej wiedzy merytorycznej z zakresu wiedzy o języku, takiej która umożliwi im sprawne komunikowanie się z przyszłymi uczniami, wskazaniu tych zagadnień, które niezbędne będą do realizacji treści edukacji polonistycznej przewidzianej w podstawie programowej klas młodszych (I -III), a także zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z zakresu teorii literatury, kultury i podstawowymi pozycjami literatury dla dzieci.

Sposób weryfikacji efektów kształcenia: obecność na zajęciach w przypadku nieobecności uzupełninie materiału omawianego na zajęciach, aktywność, czynne uczestnictwo, dyskusja na wskazane tematy. Egzamin pisemny , obejmujący zagadnienia z językoznawstwa, podstaw gramatyki polskiej, podstawowej wiedzy o literaturze dla dzieci.

Zasady oceniania egzaminu są przedstawione na pierwszych zajęciach oraz w dniu egzaminu. Aby zaliczyć egzamin i otrzymać ocenę pozytywną student musi osiągnąć próg 30% (dop)

50 %- dst

70 % db

90% i więcej - bdb

TREŚCI PROGRAMOWE

Znajomość i funkcjonalne posługiwanie się pojęciami z zakresu teorii literatury i kultury. Umiejętność wyróżniania wśród różnych zjawisk językowych kategorii prymarnych i sekundarnych, odpowiednich dla dziecka w młodszym wieku szkolnym. Umiejętność stworzenia wypowiedzi ustnej oraz pisemnej na zadany temat, poprawnej pod względem gramatycznym i stylistycznym.

Treści przedmiotu:

Historia językoznawstwa.

Działy lingwistyki.

Budowa i funkcje narządów mowy. Głoska a litera. Podział i klasyfikacja głosek. Sylaba. Akcent wyrazowy i zdaniowy.

Podział wyrazów na części mowy.

Fleksja. Rozbiór gramatyczny zdania.

Słowotwórstwo. Rodziny wyrazów. Wyrazy podstawowe i pochodne.

Składnia. Części zdania. Rodzaje zdań. Rozbiór logiczny zdania.

Zasady polskiej ortografii.

Język - zmiany w polszczyźnie.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury i kultury.

Literatura dla dzieci - przegląd i omówienie wybranych pozycji.

Baluch A., Archetypy literatury dziecięcej, Kraków 1992.

Bańko M., Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2002.

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S.,Tekstologia, Warszawa 2009.

Grzegorczykowa R., Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996.

Klemensiewicz Z., Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, wyd. 4, Warszawa 1962 i nast. wyd.

Nagórko A., Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem) , wyd. 4, Warszawa 2000.

Ostaszewska D., Tambor J., Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Kraków 1990 i nast. wyd.

Podracki J., Składnia polska. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów, Warszawa 1997.

Smuszkiewicz A., Literatura dla dzieci. Podręcznik dla studentów kierunków pedagogicznych, Poznań 2015.

Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980.

Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1999.

Godziny kontaktowe:15 h

Godziny na lekturę; 3 h

Godziny na przygotowanie bieżących prac domowych; 6h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 6h

Nakład pracy osoby studiującej: 1 punkt ECTS

Student/studentka podczas zajęć:

- zrekonstruuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki;

- usystematyzuje zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna wybraną pozycję listy lektur rekomendowanej w podstawie programowej;

- pozna wybraną pozycję współczesnej literatury dziecięcej (od 2023 roku).

Na zaliczenie ćwiczeń składa się: frekwencja (osoba nieobecna na zajęciach wykonuje ćwiczenia i przedkłada do sprawdzenia oraz wykazuje się obecnością na zajęciach dodatkowych), aktywność na zajęciach, terminowe złożenie ćwiczeń (wizualizacja wiersza; kaligrafia; korekta wypracowania; leporello). Do egzaminu przystępują osoby, które uzyskały zaliczenie ćwiczeń - obowiązkowe złożenie TECZKI POLONISTYCZNEJ z zadaniami zaliczeniowymi, w tym - ćwiczeniami gramatycznymi do 10.06.2025.

Egzamin w formie ustnej odbędzie się 16.06.2025. dla gr.1 i 3; 17.06.2025. dla gr. 2 i 4. Przewidziany jest termin 0 dn.12.06.2025. Egzamin polega na wykonaniu 2 złożonych ćwiczeń z zakresu podstawowej wiedzy z fonetyki, fleksji, słowotwórstwa, składni oraz 1 pytanie z listy zagadnień przedłożonych na pierwszych zajęciach, dotyczących wiedzy z zajęć oraz przeczytanych lektur obowiązkowych.Obowiązuje lista zapisów indywidualnych.

Zasady oceniania egzaminu ustnego są przedstawione na pierwszych zajęciach oraz w dniu egzaminu. Ocenę dostateczną gwarantuje prawidłowe rozwiązanie 2 zadań gramatycznych. Termin poprawkowy 10.09.2025.

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji poezji dla dzieci.

Podstawowe pojęcia z zakresu teorii literatury (epika, liryka, dramat, fikcja, fantastyka, realizm, świat przedstawiony, bohater pierwszoplanowy) i poetyki (np. wers, rym, rytm, fraza). Interpretacja literatury jako szczyt kompetencji czytelniczych. Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych, kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

Bańko, M. (2002). Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.

Bartmiński, J., Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2009). Tekstologia, Warszawa.

Czabanowska-Wróbel, A. (2016) Literatura dla dzieci – więcej pytań niż odpowiedzi. Polonistyka. Innowacje nr 32016, s.83-88.

Grzegorczykowa R. (1996). Wykłady z polskiej składni, Warszawa.

Kiepura-Andrzejewska, A., Lorens, G. (2021). Poczytaj mi... ładnie. Artykulacja i interpretacja tekstów czytanych. Warszawa: Wydawnictwo APS. (rozdz.2)

Klemensiewicz Z., Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, wyd. 4, Warszawa 1962 i nast. wyd.

Leszczyński, G. (2010). Elementarz literacki. Terminy, pojęcia, charakterystyki. Warszawa.

Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

Papuzińska, J. (1988). Inicjacje literackie. Warszawa: WSiP. (rozdz.1)

Podracki J., Składnia polska. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów, Warszawa 1997.

Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa. (rozdz.1, 4, 5, 6, 8)

Literatura uzupełniająca:

Awramiuk, E., Korolczuk M. (2016). Z problematyki kształcenia językowego, Białystok.

Filipiak, E. (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz.

Kupiec, M. (2013). Style uczenia się w praktyce. Zajęcia wyrównawcze (cz. 1). W: Język Polsk.i w Szkole Podstawowej : zeszyty kieleckie, t.XV, nr 2, 48-68.

Kupiec, M. (2014). Style uczenia się w praktyce. Zajęcia wyrównawcze (cz. 2). W: Język Polski w Szkole Podstawowej : zeszyty kieleckie, t.XVI, nr 1, 66-87.

Kupiec, M. (2023). Klocki Lego jako narzędzie wyzwalania pisarskiej aktywności po lekturze wybranego tekstu literackiego - cykl zajęć edukacji polonistycznej w klasie III z komentarzami. W: Edukacja Wczesnoszkolna : zeszyty kieleckie, nr 1/2023, 111-121.

Leszczyński, G. (2013) Zestaw lektur. Fabryka analfabetów. W: Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, red. A.Pilch, M.Trysińska, Kraków, s.101-119.

Ratajek, Z., Zbróg, Z. (red.)(2012). Prorozwojowe aspekty kształcenia językowego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. „Studia Pedagogiczne”. T. 20, Kielce.

Metody podające i aktywizujące, w tym praca indywidualna i w grupie.

Godziny kontaktowe: 30h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac zaliczeniowych: 9h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 2 punkty ECTS.

Student/studentka podczas zajęć:

- zrekonstruuje podstawową wiedzę o języku jako systemie;

- usystematyzuje podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury i poetyki;

- usystematyzuje zasady prawidłowego budowania wypowiedzi pisemnej w edukacji wczesnoszkolnej;

- pozna wybraną pozycję listy lektur rekomendowanej w podstawie programowej;

- pozna wybraną pozycję współczesnej literatury dziecięcej (od 2023 roku).

Na zaliczenie ćwiczeń składa się: frekwencja (osoba nieobecna na zajęciach wykonuje ćwiczenia i przedkłada do sprawdzenia oraz wykazuje się obecnością na zajęciach dodatkowych), aktywność na zajęciach.

Egzamin pisemny

Teorie rozwoju językowego dziecka a postrzeganie roli nauczyciela rozwijającego kompetencje językowe dziecka.

Podstawy wiedzy o języku jako systemie – wybrane zagadnienia z zakresu fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa.

Głoska a litera. Klasyfikacyjna artykulacja głosek polskich, procesy analizy i syntezy głoskowej. Procesy fonetyczne i ich znaczenie w prawidłowej artykulacji wyrazów. Tempo wypowiedzi, uwagi o akcencie. Wzorcowa wymowa nauczyciela.

Psycholingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania. Cechy polszczyzny. Podstawowe zasady ortografii i interpunkcji.

Proces czytania, rozumienie treści, strategie i rozwojowe modele czytania, czytanie ze zrozumieniem. Analiza a interpretacja tekstu językowego. Wzorcowe czytanie nauczyciela. Próby głosowej interpretacji tekstów.

Próby interpretacyjne wybranych pozycji literatury rekomendowanej w pp edukacji wczesnoszkolnej.

Początkowa nauka pisania: etapy kształtowania umiejętności i nawyków pisania. Wzorcowe pisanie nauczyciela. Sztuka kaligrafii.

Narracja dziecięca: specyfika konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych przez dzieci. Cechy gatunkowe wypowiedzi pisemnych, kształconych na pierwszym etapie edukacji. Warsztat pisarski ucznia edukacji wczesnoszkolnej.

Kultura języka jako kultura bycia nauczyciela. Zagadnienia poprawnościowe w zakresie ortografii, fleksji, składni i stylistyki.

Literatura obowiązkowa:

Awramiuk, E. (2006), Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok.

Dubisz, S., & Porayski-Pomsta, J. (2010). Nauka o języku polskim dla cudzoziemców : podręcznik dla studentów i lektorów języka polskiego. Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Leszczyński, G. (2010). Elementarz literacki. Terminy, pojęcia, charakterystyki. Warszawa.

Nagórko, A. (2010). Podręczna gramatyka języka polskiego. Warszawa: PWN.

Podracki J., Składnia polska. Książka dla nauczycieli, studentów i uczniów, Warszawa 1997.

Żytko M., (2011) Pozwólmy dzieciom mówić i pisać, Warszawa. (rozdz.1, 4, 5, 6, 8)

Literatura uzupełniająca:

Awramiuk, E., Korolczuk M. (2016). Z problematyki kształcenia językowego, Białystok.

Filipiak, E. (2002), Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz.

Krasuska-Betiuk, M. (2023). Pluralizm w edukacji językowej – konceptualizacje, implikacje dydaktyczne. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 18, Article 3 70. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1870.05

Krasuska-Betiuk, M. (2022). Od akwizycji języka ojczystego do kompetencji różnojęzycznych dziecka w młodszym wieku szkolnym. Edukacja Międzykulturowa, Article 3 18. https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/em/18/em1810.pdf

Kiepura-Andrzejewska, A., Lorens, G. (2021). Poczytaj mi... ładnie. Artykulacja i interpretacja tekstów czytanych. Warszawa: Wydawnictwo APS. (rozdz.2)

Metody podające i aktywizujące, w tym praca indywidualna i w grupie.

Egzamin pisemny:

Max. 40 pkt.

40 - 37 pkt. bardzo dobry (bdb)

36 - 33 pkt. dobry plus (db +)

32 - 29 pkt. dobry (db)

28 - 25 pkt. dostateczny plus (dst +)

24- 20 pkt. dostateczny (dst)

poniżej 20 pkt. niedostateczny (ndst)

Godziny kontaktowe: 30h

Godziny na lekturę: 6h

Godziny na przygotowanie bieżących prac zaliczeniowych: 9h

Godziny na przygotowanie do egzaminu: 15h

Nakład pracy osoby studiującej: 2 punkty ECTS.