Współczesne problemy socjologii

Pomiar efektów kształcenia jest dokonywany poprzez a) ocenę aktywnego udziału studentów w wykładzie budowaną na ich uczestnictwie rejestrowanym w Teams'ach (20% oceny końcowej); b) wyniki uzyskiwane przez studentów w krótkich testach jednokrotnego wyboru po zakończeniu poszczególnych wątków wykładu (aplikacja 'Forms', max. 5 testów, 30% oceny końcowej); c) test końcowy z całości wykładu, ok. 20 pytań jednokrotnego wyboru prowadzony w takiej formie, jaką wyznaczy dynamika epidemii i zalecenia władz Uczelni (50% oceny końcowej);

Uwaga 1: Test końcowy będzie zawierał blok pytań, z których student może wybrać jedno, odnoszące się do wybranej lektury; Listę tych lektur można znaleźć w spisie pn. Literatura

Uwaga 2: istnieje - po wcześniejszym uzgodnieniu z wykładowcą - możliwość ustnego zalicznia kursu w formie wyznaczonej przez sytuację epidemiczną, preferencje studenta/tki, etc.

Strukturę wykładu wyznacza struktura problemów podejmowanych przez współczesnych socjologów polskich rekonstruowana na podstawie tematyki XVII Zjazdu Socjologicznego w 2019 r. (Ja. My. Oni? Podmiotowość, tożsamość, przynależność). Wgląd w te zagadnienia poprzedza próba odpowiedzi na pytanie o uniwersalizm i partykularyzm praktyki badawczej we współczesnej socjologii oraz rozmaite podejścia do zagadnienia opisywanego jako 'micro - macro link' i siłę strukturalnych determiizmów wyznaczających indywidualne zachowania. W tym, wprowadzającym, wątku wykładu przywoływana jest koncepcja C.W. Millsa wyłożona w pracy 'Wyobraźnia socjologiczna'.

1. Zagadnienie podmiotowości jednostki i pytanie o jej indywidualną sprawczość, (human agency), jest analizowane w kontekście procesów wertykalnej mobilności społecznej i dostępne wyniki badań potwierdzające/kontestujące bariery ograniczające tę dynamikę, jest to zatem pytanie o to, w jakim stopniu we współczesnych społeczeństwach realizowany jest tzw. 'American Dream'. Osobną część tego wątku wykładu jest wgląd w dane empiryczne opisujące poglądy w kwestii indywidualnej partycypacji w systemie politycznym i zmiennośc tych poglądów.

2. Zagadnienie podmiotowości jest w toku wykładu analizowane również jako koncepcja 'podmiotowości zbiorowej', tj. podmiotowości wyrażającej się w rozmaitych formach 'społeczeństwa obywatelskiego' oraz rozmaitych zbiorowych formach społecznej partycypacji -od 'ruchów społecznych' do 'organizacji pozarządowych'. W tym kontekście analizowana jest też idea rozmaitych form 'dialogu społecznego' i i ich instytucjonalnego zakorzenienia. Osobne zagadnienie podejmowane w ramach tego nurtu wykładu to opozycja 'elity vs masy', omawiana m.in. na podstawie pracy C. Lascha 'Bunt elit'.

3. Pokoleniowy wymar struktury społecznej: wykład rozpoczyna się od przypomnienia klasycznych koncepcji struktury społeczne Marks, Weber)j i ich współczesnych kontestacji - np. w postaci tzw. 'wspólnot aksjologicznych' (M. Marody). Na tym tle omawiana jest koncepcja 'konfliktu pokoleniowego' i charakterystyka prób socjologicznego opisu współczesnej młodzieży i jej położenia w strukturze społecznej. W tym wątku wykładu wskazuje się na podstawowe tendencje zmian demograficznych i formułuje się tezę o powrocie gerontokracji.

4. Zjazdowe hasło 'przynależność' jest interpretowane m.in. w kategoriach problematyki społecznych nierówności - dochodowych i majątkowych. Ta część wykładu jest poświęcona tej kwestii, poszukiwaniu mechanizmów społecznych uruchamiających we współczesnych społeczeństwach procesy narastania społecznych nierówności i próby ich 'usprawiedliwiania' - m.in. w ramach koncepcji 'społeczeństwa merytokratycznego. Jako jeden z wymiarów tej problematyki omawia się zagadnienie 'niepewności' rozumianej jako korelat przemian na rynku pracy i procesu jego 'prekaryzacji' (Mrozowicki, Czarzasty, 2020).

5. Kolejny wątek wykładu to zagadnienie 'kryzysu' rozumianego jako załamywanie się zastanego porządku społecznego wynikającego z tego, że zarówno neoliberalna gospodarka rynkowa, jak też i systemy polityczne budowane na ideologii liberalnej demokracji przynoszą takie konsekwencje, które są sprzeczne z ich pierwotnymi założeniami, prowadząc - na przykład - do głębokiej społecznej polaryzacji. Inny przykład omawiany w toku wykładu to teza, wedle której złudzeniem okazuje się myśl mówiąca, że 'wolności gospodarcze' i 'wolności polityczne' są komplementarne i nawzajem się warunkują, (badanie Impact of Political Freedom, Economic Freedom and Political Stability on Economic Growth, 2014)

6. Ostatnia część wykładu ma charakter otwarty i składają się na nią bieżące dane i narastająca literatura poświęcona źródłom i hipotetycznym społecznym konsekwencjom pandemii coronawirusa oraz pytaniu o to czy, i w jakim stopniu te konsekwencje przełożą się na zmiany zastanego porządku społecznego organizującego życie współczesnych społeczeństw

1. C.W. Mills: Wyobraźnia socjologiczna, PWN 2007;

2. C. Lasch: Bunt elit, Platan, 1997;

3. G. Thereborn: Nierówność, która zabija, PWN 2013;

4. J. Zielonka: Kontrrewolucja. Liberalna Europa w odwrocie, PWN 2018

5. A. Mrozowicki, J. Czarzasty, (red.): Oswajanie niepewności, Scholar 2020

6. K.W. Frieske, I. Zakrzewska, (red.): Dialog społecczny i jego konteksty, CPS 'Dialog', 2020

1. Wykład ma charakter 'zdalny' i 'synchroniczny'.

2. Prowadzący nie ma nic przeciwko nagrywaniu wykładu - z zastrzeżeniami prawnymi dotyczącymi jego wykorzystania dla celów innych aniżeli dydaktyka w APS.

3. Poza komunikacją w Teams'ach wykładowca jest dostępny poprzez pocztę APS - wyłącznie! I - oczywiście - w czasie dyżurów: tu w grę wchodzą Teams'y lub Skype (48 606 358 442) oraz pod wskazanym numerem telefonu - w granicach przyzwoitości i/lub w nagłych sytuacjach

4. Studenci mają dostęp do 'zespołu' i mogą się w nim rejestrować posługując się następującym kodem: zy5umx6

1. Wykład ma charakter 'zdalny' i 'synchroniczny'.

2. Prowadzący nie ma nic przeciwko nagrywaniu wykładu - z zastrzeżeniami prawnymi dotyczącymi jego wykorzystania dla celów innych aniżeli dydaktyka w APS.

3. Poza komunikacją w Teams'ach wykładowca jest dostępny poprzez pocztę APS - wyłącznie! I - oczywiście - w czasie dyżurów: tu w grę wchodzą Teams'y lub Skype (48 606 358 442) oraz pod wskazanym numerem telefonu - w granicach przyzwoitości i/lub w nagłych sytuacjach

4. Studenci mają dostęp 'zespołu' w Teams'ach posługując się następującym kodem: ou8zsol

Nakład pracy studenta:

1. zajęcia 30 godz.

2. repetycje (przygotowanie się do cząstkowych testów) (5 x 4 godz.) 20 godz.

3. bieżące lektury uzupełniające wykład 20 godz.

4. przygotowanie do zaliczenia (w tym jedna z lektur do wyboru) 20 godz.

Razem 90 godz./ 3 pkt ECTS

Pomiar efektów kształcenia jest dokonywany poprzez a) ocenę aktywnego udziału studentów w wykładzie budowaną na ich uczestnictwie rejestrowanym w Teams'ach (20% oceny końcowej); b) wyniki uzyskiwane przez studentów w krótkich testach jednokrotnego wyboru po zakończeniu poszczególnych wątków wykładu (aplikacja 'Forms', max. 5 testów, 30% oceny końcowej); c) test końcowy z całości wykładu, ok. 20 pytań jednokrotnego wyboru prowadzony w takiej formie, jaką wyznaczy dynamika epidemii i zalecenia władz Uczelni (50% oceny końcowej);

Uwaga 1: Test końcowy będzie zawierał blok pytań, z których student może wybrać jedno, odnoszące się do wybranej lektury; Listę tych lektur można znaleźć w spisie pn. Literatura

Uwaga 2: istnieje - po wcześniejszym uzgodnieniu z wykładowcą - możliwość ustnego zalicznia kursu w formie wyznaczonej przez sytuację epidemiczną, preferencje studenta/tki, etc.

Celem wykładu jest wprowadzenie studentów psychologii we współczesną problematykę socjologii. W ramach poszczególnych spotkań zostaną zaprezentowane różne obszary życia społecznego, które pozwolą na ukazanie genealogii i różnorodności zagadnień wpisanych w obecny dyskurs nauk socjologicznych. Wychodząc od przykładu społeczeństwa dobrobytu i społeczeństwa konsumpcyjnego uczestnicy zajęć zetkną się z takimi problemami jak kwestia przemian tożsamościowych współczesnych jednostek i społeczeństw, wielowymiarowość zjawisk takich jak nowoczesność czy kultura współczesna po zagłębienie się w obszary dedykowane procesom modelującym działania prowadzące do inkluzji bądź izolacji społecznej.

Metody kształcenia

wykład, dyskusja

Nakład pracy studenta

Godziny kontaktowe: 30

Godziny przygotowania się do zajęć: 45

Łączna liczba godzin aktywności: 75

Liczba ECTS: 3

link do pierwszych zajęć 11.10:

https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_NmMyZGY5YTItNTgzZC00ZDMxLThhMzgtZDY2ZTQ0NTIyNGI5%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%22aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86%22%2c%22Oid%22%3a%22665c3cd7-63c1-4bb3-96c5-207689af5fcb%22%7d

Z uwagi na nieregularny tryb godzin wykładowych zaproszenie na kolejne wykłady będzie wysyłane mailem do grupy przez usosa z tygodniowym wyprzedzeniem.

Pomiar efektów kształcenia jest dokonywany poprzez a) ocenę aktywnego udziału studentów w wykładzie budowaną na ich uczestnictwie rejestrowanym w Teams'ach (20% oceny końcowej); b) wyniki uzyskiwane przez studentów w krótkich testach jednokrotnego wyboru po zakończeniu poszczególnych wątków wykładu (aplikacja 'Forms', max. 5 testów, 30% oceny końcowej); c) test końcowy z całości wykładu, ok. 20 pytań jednokrotnego wyboru prowadzony w takiej formie, jaką wyznaczy dynamika epidemii i zalecenia władz Uczelni (50% oceny końcowej);

Uwaga: istnieje - po wcześniejszym uzgodnieniu z wykładowcą - możliwość ustnego zaliczania kursu w formie wyznaczonej przez sytuację epidemiczną, preferencje studenta/tki, etc.

Strukturę wykładu wyznacza struktura problemów podejmowanych przez współczesnych socjologów polskich rekonstruowana na podstawie tematyki XVII Zjazdu Socjologicznego w 2019 r. (Ja. My. Oni? Podmiotowość, tożsamość, przynależność). Wgląd w te zagadnienia poprzedza próba odpowiedzi na pytanie o uniwersalizm i partykularyzm praktyki badawczej we współczesnej socjologii oraz rozmaite podejścia do zagadnienia opisywanego jako 'micro - macro link' i siłę strukturalnych determiizmów wyznaczających indywidualne zachowania. W tym, wprowadzającym, wątku wykładu przywoływana jest koncepcja C.W. Millsa wyłożona w pracy 'Wyobraźnia socjologiczna'.

1. Zagadnienie podmiotowości jednostki i pytanie o jej indywidualną sprawczość, (human agency), jest analizowane w kontekście procesów wertykalnej mobilności społecznej i dostępne wyniki badań potwierdzające/kontestujące bariery ograniczające tę dynamikę, jest to zatem pytanie o to, w jakim stopniu we współczesnych społeczeństwach realizowany jest tzw. 'American Dream'. Osobną część tego wątku wykładu jest wgląd w dane empiryczne opisujące poglądy w kwestii indywidualnej partycypacji w systemie politycznym i zmiennośc tych poglądów.

2. Zagadnienie podmiotowości jest w toku wykładu analizowane również jako koncepcja 'podmiotowości zbiorowej', tj. podmiotowości wyrażającej się w rozmaitych formach 'społeczeństwa obywatelskiego' oraz rozmaitych zbiorowych formach społecznej partycypacji -od 'ruchów społecznych' do 'organizacji pozarządowych'. W tym kontekście analizowana jest też idea rozmaitych form 'dialogu społecznego' i i ich instytucjonalnego zakorzenienia. Osobne zagadnienie podejmowane w ramach tego nurtu wykładu to opozycja 'elity vs masy', omawiana m.in. na podstawie pracy C. Lascha 'Bunt elit'.

3. Pokoleniowy wymar struktury społecznej: wykład rozpoczyna się od przypomnienia klasycznych koncepcji struktury społeczne Marks, Weber)j i ich współczesnych kontestacji - np. w postaci tzw. 'wspólnot aksjologicznych' (M. Marody). Na tym tle omawiana jest koncepcja 'konfliktu pokoleniowego' i charakterystyka prób socjologicznego opisu współczesnej młodzieży i jej położenia w strukturze społecznej. W tym wątku wykładu wskazuje się na podstawowe tendencje zmian demograficznych i formułuje się tezę o powrocie gerontokracji.

4. Zjazdowe hasło 'przynależność' jest interpretowane m.in. w kategoriach problematyki społecznych nierówności - dochodowych i majątkowych. Ta część wykładu jest poświęcona tej kwestii, poszukiwaniu mechanizmów społecznych uruchamiających we współczesnych społeczeństwach procesy narastania społecznych nierówności i próby ich 'usprawiedliwiania' - m.in. w ramach koncepcji 'społeczeństwa merytokratycznego. Jako jeden z wymiarów tej problematyki omawia się zagadnienie 'niepewności' rozumianej jako korelat przemian na rynku pracy i procesu jego 'prekaryzacji' (Mrozowicki, Czarzasty, 2020).

5. Kolejny wątek wykładu to zagadnienie 'kryzysu' rozumianego jako załamywanie się zastanego porządku społecznego wynikającego z tego, że zarówno neoliberalna gospodarka rynkowa, jak też i systemy polityczne budowane na ideologii liberalnej demokracji przynoszą takie konsekwencje, które są sprzeczne z ich pierwotnymi założeniami, prowadząc - na przykład - do głębokiej społecznej polaryzacji. Inny przykład omawiany w toku wykładu to teza, wedle której złudzeniem okazuje się myśl mówiąca, że 'wolności gospodarcze' i 'wolności polityczne' są komplementarne i nawzajem się warunkują, (badanie Impact of Political Freedom, Economic Freedom and Political Stability on Economic Growth, 2014)

6. Ostatnia część wykładu ma charakter otwarty i składają się na nią bieżące dane i narastająca literatura poświęcona źródłom i hipotetycznym społecznym konsekwencjom pandemii coronawirusa oraz pytaniu o to czy, i w jakim stopniu te konsekwencje przełożą się na zmiany zastanego porządku społecznego organizującego życie współczesnych społeczeństw

1. C.W. Mills: Wyobraźnia socjologiczna, PWN 2007;

2. C. Lasch: Bunt elit, Platan, 1997;

3. G. Thereborn: Nierówność, która zabija, PWN 2013;

4. J. Zielonka: Kontrrewolucja. Liberalna Europa w odwrocie, PWN 2018

5. A. Mrozowicki, J. Czarzasty, (red.): Oswajanie niepewności, Scholar 2020

6. K.W. Frieske, I. Zakrzewska, (red.): Dialog społecczny i jego konteksty, CPS 'Dialog', 2020

1. Wykład ma charakter 'zdalny' i 'synchroniczny'.

2. Prowadzący nie ma nic przeciwko nagrywaniu wykładu - z zastrzeżeniami prawnymi dotyczącymi jego wykorzystania dla celów innych aniżeli dydaktyka w APS.

3. Poza komunikacją w Teams'ach wykładowca jest dostępny poprzez pocztę APS - wyłącznie! I - oczywiście - w czasie dyżurów: tu w grę wchodzą Teams'y lub Skype (48 606 358 442) oraz pod wskazanym numerem telefonu - w granicach przyzwoitości i/lub w nagłych sytuacjach

4. Studenci mają dostęp do 'zespołu' i mogą się w nim rejestrować posługując się następującym kodem: zy5umx6

1. Wykład ma charakter 'zdalny' i 'synchroniczny'.

2. Prowadzący nie ma nic przeciwko nagrywaniu wykładu - z zastrzeżeniami prawnymi dotyczącymi jego wykorzystania dla celów innych aniżeli dydaktyka w APS.

3. Poza komunikacją w Teams'ach wykładowca jest dostępny poprzez pocztę APS - wyłącznie! I - oczywiście - w czasie dyżurów: tu w grę wchodzą Teams'y lub Skype (48 606 358 442) oraz pod wskazanym numerem telefonu - w granicach przyzwoitości i/lub w nagłych sytuacjach;

Nakład pracy studenta:

1. zajęcia 30 godz.

2. repetycje (przygotowanie się do cząstkowych testów) (5 x 4 godz.) 20 godz.

3. bieżące lektury uzupełniające wykład 20 godz.

4. przygotowanie do zaliczenia (w tym jedna z lektur do wyboru) 20 godz.

Razem 90 godz./ 3 pkt ECTS

Pomiar efektów kształcenia jest dokonywany poprzez a) ocenę aktywnego udziału studentów w wykładzie budowaną na ich uczestnictwie rejestrowanym w Teams'ach (20% oceny końcowej); b) wyniki uzyskiwane przez studentów w krótkich testach jednokrotnego wyboru po zakończeniu poszczególnych wątków wykładu (aplikacja 'Forms', max. 5 testów, 30% oceny końcowej); c) test końcowy z całości wykładu, ok. 20 pytań jednokrotnego wyboru prowadzony w takiej formie, jaką wyznaczy dynamika epidemii i zalecenia władz Uczelni (50% oceny końcowej);

Uwaga 1: Test końcowy będzie zawierał blok pytań, z których student może wybrać jedno, odnoszące się do wybranej lektury; Listę tych lektur można znaleźć w spisie pn. Literatura

Uwaga 2: istnieje - po wcześniejszym uzgodnieniu z wykładowcą - możliwość ustnego zalicznia kursu w formie wyznaczonej przez sytuację epidemiczną, preferencje studenta/tki, etc.

Celem wykładu jest wprowadzenie studentów psychologii we współczesną problematykę socjologii. W ramach poszczególnych spotkań zostaną zaprezentowane różne obszary życia społecznego, które pozwolą na ukazanie genealogii i różnorodności zagadnień wpisanych w obecny dyskurs nauk socjologicznych. Wychodząc od przykładu społeczeństwa dobrobytu i społeczeństwa konsumpcyjnego uczestnicy zajęć zetkną się z takimi problemami jak kwestia przemian tożsamościowych współczesnych jednostek i społeczeństw, wielowymiarowość zjawisk takich jak nowoczesność czy kultura współczesna po zagłębienie się w obszary dedykowane procesom modelującym działania prowadzące do inkluzji bądź izolacji społecznej.

Metody kształcenia

wykład, dyskusja

Nakład pracy studenta

Godziny kontaktowe: 30

Godziny przygotowania się do zajęć: 45

Łączna liczba godzin aktywności: 75

Liczba ECTS: 3