Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Szkoła jako środowisko wychowawcze

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: PC-5F-SSW
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Szkoła jako środowisko wychowawcze
Jednostka: Instytut Pedagogiki Specjalnej
Grupy: Obowiązkowe dla 8 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (5-l) niestacjonarne jednolite magisterskie
Obowiązkowe dla 8 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (5-l) stacjonarne jednolite magisterskie
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 1.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

- Szkoła jako instytucja wychowawcza.

- Cechy środowiska kształcenia i wychowania.

- Środowisko społeczne klasy i szkoły, zasady życia społecznego, relacje społeczne i pozycja społeczna ucznia w szkole i klasie.

- Klasa jako grupa psychologicznie zróżnicowana. Konflikty w klasie.

- Poznawanie uczniów. Techniki poznawania uczniów. Kwestie etyczne poznawania ucznia.

- Praca z grupą rówieśniczą - zasady i metody pracy wychowawczej w szkole i ich skuteczność.

- Kształtowanie i zmiana postaw uczniów.

- Tworzenie klimatu wychowawczego w klasie i w szkole.

- Współpraca środowisk wychowawczych w procesie wychowania.

- Dylematy związane z procesem wychowania w szkole - autokratyzm i demokracja w szkole, wychowanie a manipulacja.

- Kryzys szkoły.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Zna zasady współpracy środowisk wychowawczych w procesie wychowania.

Zna miejsce przedszkola i szkoły jak instytucji wychowawczej.

Zna pojęcie stylów i postaw wychowawczych w przedszkolu i szkole, postaw nauczycieli, dzieci i uczniów.

Zna cechy środowiska kształcenia i wychowania.

Zna zasady życia społecznego i wychowania.

Umiejętności

Rozpoznaje relacje społeczne w przedszkolu i grupie przedszkolnej lub w szkole i klasie szkolnej.

Diagnozuje potrzeby, oczekiwania i zasoby podmiotów życia przedszkolnego i szkolnego.

Potrafi projektować zajęcia dla zróżnicowanej grupy dzieci i uczniów.

Kompetencje społeczne

Jest gotowy do przyjęcia odpowiedzialności za podejmowane decyzje związane z organizacją procesu edukacyjno-terapeutycznego w przedszkolu i grupie przedszkolnej lub w szkole i klasie szkolnej.

Angażuje się w życie szkoły i klasy.

Jest gotów do działania na rzecz poprawy jakości edukacji przedszkola, szkoły lub placówki systemu oświaty.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2021-02-22 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mirosław Szymański
Prowadzący grup: Mirosław Szymański
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2021-02-22 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mirosław Szymański
Prowadzący grup: Mirosław Szymański
Strona przedmiotu: http://3844-48ae-bef2-b371f974a14c&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Błażej Przybylski
Prowadzący grup: Błażej Przybylski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Na wykładzie szkoła zostanie przedstawiona jako instytucja społeczna i wychowawcza. Szkoła zostanie ukazana w trzech perspektywach: strukturalno-funkcjonalnej; jako narzędzie opresji i dominacji oraz miejsce spotkań i działań ludzi.

Pełny opis:

Problematyka wykładów:

- Wokół problematyki edukacji, wychowania i socjalizacji

- Szkoła jako instytucja wychowawcza. Różne podejścia do szkoły

- Szkoła i wykształcenie a ruchliwość społeczna

- Cechy środowiska kształcenia i wychowania

- Społeczne uwarunkowania kształcenia

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

P. Miikiewicz, Socjologia edukacji, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2016.

M.J. Szymański, Edukacja w zmieniającym się społeczeństwie, Difin, Warszawa 2021.

Uwagi:

Zaliczenie do wyboru: forma pisemna lub ustna

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Błażej Przybylski
Prowadzący grup: Błażej Przybylski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Na wykładzie szkoła zostanie przedstawiona jako instytucja społeczna i wychowawcza. Szkoła zostanie ukazana w trzech perspektywach: strukturalno-funkcjonalnej; jako narzędzie opresji i dominacji oraz miejsce spotkań i działań ludzi.

Pełny opis:

Problematyka wykładów:

- Wokół problematyki edukacji, wychowania i socjalizacji

- Szkoła jako instytucja wychowawcza. Różne podejścia do szkoły

- Szkoła i wykształcenie a ruchliwość społeczna

- Cechy środowiska kształcenia i wychowania

- Społeczne uwarunkowania kształcenia

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

P. Mikiewicz, Socjologia edukacji, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2016.

M.J. Szymański, Edukacja w zmieniającym się społeczeństwie, Difin, Warszawa 2021.

Uwagi:

Zaliczenie w formie pisemnej pracy zaliczeniowej

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Sylwia Jaronowska
Prowadzący grup: Sylwia Jaronowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

EFEKTY UCZENIA SIĘ:

WIEDZA W ZAKRESIE:

• Znajomości miejsca i roli szkoły jako instytucji wychowawczej, jako środowiska kształcenia i wychowania,

• Znajomości stylów i postaw wychowawczych w szkole, postaw nauczycieli, uczniów i ich rodziców

• Znajomości form pomocy psychologiczno-pedagogicznej możliwych do zrealizowania w szkole

• Znajomości form współpracy szkoły z innymi środowiskami wychowawczymi

• Znajomości zasad i metod pracy wychowawczej w szkole, w tym sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych

• Znajomości cech środowiska szkoły jako mikrospołeczności i instytucji edukacyjnej

UMIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE:

• Rozpoznawania relacji społecznych w szkole i klasie szkolnej

• Rozpoznawania potrzeb, oczekiwań i zasobów podmiotów życia szkolnego

• Trafnego rozpoznawania źródeł i następstw aktualnych problemów z obszaru dydaktyki i wychowania realizowanych w środowisku szkoły

• Projektowania zajęć dla zróżnicowanej grupy uczniów

KOMPETENCJE SPOŁECZNE W ZAKRESIE:

• Gotowości do przyjęcia odpowiedzialności za podejmowane decyzje związane z organizacją procesu edukacyjno-terapeutycznego w klasie szkolnej

• Gotowości do angażowania się w życie społeczności szkolnej

• Gotowości do podejmowania działań na rzecz poprawy jakości edukacji przedszkola, szkoły lub placówki systemu oświaty.

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Ocena uzyskana z pisemnego sprawdzianu w formie testu składającego się z 6 pytań (2 otwartych i 4 zamkniętych)

Pełny opis:

TRESCI PROGRAMOWE:

- Szkoła jako instytucja edukacyjna Cechy środowiska kształcenia i wychowania.

- Środowisko społeczne klasy i szkoły; zasady funkcjonowania w uwarunkowaniach życia społeczności szkolnej, relacje społeczne i pozycja społeczna ucznia w szkole i klasie.

- Klasa szkolna jako grupa psychologicznie zróżnicowana. Konflikty w klasie szkolnej. Strategie i sposoby rozwiązywania konfliktów w klasie szkolnej. Metody pracy wychowawczej w szkole i ich skuteczność.

- Agresja i przemoc w szkole. Szkoła wobec problemów ucznia w sytuacji kryzysowej. Wybrane aspekty problematyki.

- Zasady i metody pracy wychowawczej w szkole. Techniki poznawania uczniów i ich aspekty etyczne. Badanie klimatu psychospołecznego szkoły.

-Zasady i metody pracy wychowawczej w szkole oraz ich skuteczność. Kształtowanie i zmiana postaw uczniów. Współpraca szkoły z innymi środowiskami wychowawczymi.

- Dylematy związane z procesem wychowania w szkole - autokratyzm i demokracja w szkole, wychowanie a manipulacja. Kryzys(?) szkoły.

Literatura:

• Bucka B., Wieczorek M., Rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczyciela. Drogowskazy, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2021, s. 51-70.

• Drzewiecka-Tymkiewicz K., Rozmowy w kręgu – jak pomóc uczniom rozwiązać konflikt nie uciekając się do arbitrażu, Rozmowy w kręgu - jak pomóc uczniom rozwiązać konflikt nie uciekając się do arbitrażu (metis.pl)

• Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE. Tekst dostępny on-line: https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/wp-content/uploads/2015/09/metody-rozwiazywania_all.pdf

• Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 857-875. Pozycja dostępna bezpłatnie dla studentów APS na platformie IBUK.

• Jagieła J., Kryzys w szkole. Krótki poradnik psychologiczny, Wydawnictwo Rubikon, Warszawa 2009, rozdziały i części: rozdział 1 (s. 13- 29), IV, V, VI.

• Janowski A., Poznawanie uczniów jako podstawa indywidualizacji kształcenia, XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej Uczenie się i egzamin w oczach uczniów Uczenie się i egzamin w oczach uczniów (ptde.org).

• Kapuścińska M.M., Realizacja funkcji opiekuńczej szkoły jako warunek powodzenia procesu dydaktycznego i wychowawczego w XXI wieku, Kultura – Przemiany -Edukacja, t. IX (2021).

• Klimat psychospołeczny wspierający zdrowie psychiczne członków społeczności szkoły. Koncepcja badania. Autorki badania: Magdalena Woynarowska-Sołdan, Barbara Woynarowska.

• Koc. K., Współczesność „źle obecna” w szkole podstawowej, czyli o kryzysie edukacji humanistycznej, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis 2019.

• Komendant-Brodowska A., Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.

• Konieczna, A., Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Wydawnictwo APS, Warszawa 2020, s. 13-27.

• Kowolik P., Szkoła jako miejsce edukacji uczniów, Nauczyciel i szkoła 1-2 (18-19) 2003.

• Mendel, M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego, w: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.) Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009, s. 185-223.

• Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001591/O/D20171591.pdf.

• Śliwerski B., Descholersi wobec praw dziecka do wolności uczenia się, Forum oświatowe, N2(66)202.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA:

wykład wsparty prezentacjami materiałów audiowizualnych, lektura i analiza tekstów źródłowych

NAKŁAD PRACY STUDENTA (1 punkt ECTS):

liczba godzin kontaktowych (wykład): 15;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 5;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zaliczenia: 10;

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 30.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Sylwia Jaronowska
Prowadzący grup: Sylwia Jaronowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

EFEKTY UCZENIA SIĘ:

WIEDZA W ZAKRESIE:

• Znajomości miejsca i roli szkoły jako instytucji wychowawczej, jako środowiska kształcenia i wychowania,

• Znajomości stylów i postaw wychowawczych w szkole, postaw nauczycieli, uczniów i ich rodziców

• Znajomości form pomocy psychologiczno-pedagogicznej możliwych do zrealizowania w szkole

• Znajomości form współpracy szkoły z innymi środowiskami wychowawczymi

• Znajomości zasad i metod pracy wychowawczej w szkole, w tym sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych

• Znajomości cech środowiska szkoły jako mikrospołeczności i instytucji edukacyjnej

UMIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE:

• Rozpoznawania relacji społecznych w szkole i klasie szkolnej

• Rozpoznawania potrzeb, oczekiwań i zasobów podmiotów życia szkolnego

• Trafnego rozpoznawania źródeł i następstw aktualnych problemów z obszaru dydaktyki i wychowania realizowanych w środowisku szkoły

• Projektowania zajęć dla zróżnicowanej grupy uczniów

KOMPETENCJE SPOŁECZNE W ZAKRESIE:

• Gotowości do przyjęcia odpowiedzialności za podejmowane decyzje związane z organizacją procesu edukacyjno-terapeutycznego w klasie szkolnej

• Gotowości do angażowania się w życie społeczności szkolnej

• Gotowości do podejmowania działań na rzecz poprawy jakości edukacji przedszkola, szkoły lub placówki systemu oświaty.

SPOSOBY POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Ocena uzyskana z pisemnego sprawdzianu w formie testu składającego się z 6 pytań (2 otwartych i 4 zamkniętych)

Pełny opis:

TRESCI PROGRAMOWE:

- Szkoła jako instytucja edukacyjna Cechy środowiska kształcenia i wychowania.

- Środowisko społeczne klasy i szkoły; zasady funkcjonowania w uwarunkowaniach życia społeczności szkolnej, relacje społeczne i pozycja społeczna ucznia w szkole i klasie.

- Klasa szkolna jako grupa psychologicznie zróżnicowana. Konflikty w klasie szkolnej. Strategie i sposoby rozwiązywania konfliktów w klasie szkolnej. Metody pracy wychowawczej w szkole i ich skuteczność.

- Agresja i przemoc w szkole. Szkoła wobec problemów ucznia w sytuacji kryzysowej. Wybrane aspekty problematyki.

- Zasady i metody pracy wychowawczej w szkole. Techniki poznawania uczniów i ich aspekty etyczne. Badanie klimatu psychospołecznego szkoły.

-Zasady i metody pracy wychowawczej w szkole oraz ich skuteczność. Kształtowanie i zmiana postaw uczniów. Współpraca szkoły z innymi środowiskami wychowawczymi.

- Dylematy związane z procesem wychowania w szkole - autokratyzm i demokracja w szkole, wychowanie a manipulacja. Kryzys(?) szkoły.

Literatura:

• Bucka B., Wieczorek M., Rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczyciela. Drogowskazy, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2021, s. 51-70.

• Drzewiecka-Tymkiewicz K., Rozmowy w kręgu – jak pomóc uczniom rozwiązać konflikt nie uciekając się do arbitrażu, Rozmowy w kręgu - jak pomóc uczniom rozwiązać konflikt nie uciekając się do arbitrażu (metis.pl)

• Gasik, H. Metody rozwiązywania sytuacji konfliktowych w szkole. Warszawa: ORE. Tekst dostępny on-line: https://bezpiecznaszkola.men.gov.pl/wp-content/uploads/2015/09/metody-rozwiazywania_all.pdf

• Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, s. 857-875. Pozycja dostępna bezpłatnie dla studentów APS na platformie IBUK.

• Jagieła J., Kryzys w szkole. Krótki poradnik psychologiczny, Wydawnictwo Rubikon, Warszawa 2009, rozdziały i części: rozdział 1 (s. 13- 29), IV, V, VI.

• Janowski A., Poznawanie uczniów jako podstawa indywidualizacji kształcenia, XIII Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej Uczenie się i egzamin w oczach uczniów Uczenie się i egzamin w oczach uczniów (ptde.org).

• Kapuścińska M.M., Realizacja funkcji opiekuńczej szkoły jako warunek powodzenia procesu dydaktycznego i wychowawczego w XXI wieku, Kultura – Przemiany -Edukacja, t. IX (2021).

• Klimat psychospołeczny wspierający zdrowie psychiczne członków społeczności szkoły. Koncepcja badania. Autorki badania: Magdalena Woynarowska-Sołdan, Barbara Woynarowska.

• Koc. K., Współczesność „źle obecna” w szkole podstawowej, czyli o kryzysie edukacji humanistycznej, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis 2019.

• Komendant-Brodowska A., Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014.

• Konieczna, A., Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Wydawnictwo APS, Warszawa 2020, s. 13-27.

• Kowolik P., Szkoła jako miejsce edukacji uczniów, Nauczyciel i szkoła 1-2 (18-19) 2003.

• Mendel, M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcja partnerstwa edukacyjnego, w: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.) Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009, s. 185-223.

• Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001591/O/D20171591.pdf.

• Śliwerski B., Descholersi wobec praw dziecka do wolności uczenia się, Forum oświatowe, N2(66)202.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA:

wykład wsparty prezentacjami materiałów audiowizualnych, lektura i analiza tekstów źródłowych

NAKŁAD PRACY STUDENTA (1 punkt ECTS):

liczba godzin kontaktowych (wykład): 9;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 10;

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zaliczenia: 11;

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 30.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)