Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Zróżnicowania społeczne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 20-4F-ZRS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Zróżnicowania społeczne
Jednostka: Instytut Filozofii i Socjologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Skrócony opis:

Treści wykładów:

Struktura społeczna, segmenty struktury. Teorie zróżnicowania społecznego. Ruchliwość społeczna.

Zróżnicowania społeczne a nierówności. Teorie i ideologie wyjaśniające/sankcjonujące zróżnicowania/nierówności.

Nierówności społeczne a sprawiedliwość społeczna i ład społeczny. Granice nierówności.

Nowe wymiary zróżnicowania i nowe obszary wykluczenia.

Instytucje społeczne a reprodukcja struktury.

Zróżnicowania materialnych warunków życia.

Zróżnicowania społeczne ze względu na płeć, wiek.

Polacy wobec zróżnicowania i nierówności społecznych

Ćwiczenia poświęcone są omówieniu, np. tematów:

Struktura społeczna i jej przemiany.

Ruchliwość społeczna: kanały ruchliwości, homogamia małżeństw

Wykształcenie a nierówności społeczne.

Nowe wymiary zróżnicowań społecznych.

Dyskursy, praktyki i reprezentacje - analiza wybranych przedmiotów zróżnicowania społecznego i nierówności – prezentacja projektów badawczych zrealizowanych w grupach

Pełny opis:

Treści wykładów:

Struktura społeczna, segmenty struktury. Teorie zróżnicowania społecznego. Ruchliwość społeczna.

Zróżnicowania społeczne a nierówności. Teorie i ideologie wyjaśniające/sankcjonujące zróżnicowania/nierówności.

Nierówności społeczne a sprawiedliwość społeczna i ład społeczny. Granice nierówności.

Nowe wymiary zróżnicowania (płeć, wiek, przynależność etniczna) i nowe obszary wykluczenia.

Instytucje społeczne (systemy edukacyjne i rodzina) a reprodukcja struktury.

Zróżnicowania materialnych warunków życia – ubóstwo, kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska, wykluczenie społeczne

Zróżnicowania społeczne ze względu na płeć – kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska

Zróżnicowania społeczne ze względu na wiek – kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska

Polacy wobec zróżnicowania i nierówności społecznych

Ćwiczenia poświęcone są omówieniu, np. tematów:

Struktura społeczna i jej przemiany: struktura społeczna państwa socjalistycznego i jej transformacja po 1989 roku.

Przemiany struktury po 1989 roku: chłopi, inteligencja, klasa średnia, elity. Beneficjenci i przegrani zmian ustrojowych

Ruchliwość społeczna: kanały ruchliwości, homogamia małżeństw

Wykształcenie a nierówności społeczne: problem dostępu do wykształcenia, kwestie efektywności i sprawiedliwości

Zróżnicowania społeczne: biedni/bogaci, kobiety/mężczyźni, starzy/młodzi, niepełnosprawni/sprawni, Polacy/nie-Polacy, emigranci

Społeczeństwo obywatelskie a nierówności społeczne - dyskusja

Dyskursy, praktyki i reprezentacje - analiza wybranych przedmiotów zróżnicowania społecznego i nierówności – prezentacja projektów badawczych zrealizowanych w grupach

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Stanisław Ossowski. 1968. Zagadnienia struktury społecznej. Dzieła, Tom.V. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Domański Henryk. 2007. Struktura społeczna. Wykłady z socjologii. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Sorokim Pitirim. 2009. Ruchliwość społeczna. Wydawnictwo IFiS PAN.

Wasilewski Jacek (red.). 2006. Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian. Warszawa: Wyd. Naukowe SCHOLAR.

Gliński Piotr, Ireneusz Sadowski, Alicja Zawistowska (red.). Kulturowe aspekty struktury społecznej. Warszawa: Wyd. IFiS PAN i Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku

Elżbieta Nowicka i Jan Nawrocki (red.) 1996. Inny – obcy – wróg. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Elżbieta Tarkowska (red.). 2000. Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, Warszawa: Typografia.

Ruth Lister. 2007. Bieda. Sic!.

Stuart White, 2008. Równość. Sic!

Literatura uzupełniająca:

Kacprowicz Grażyna. 1989. Małżeństwa a struktura społeczna w Polsce.

Sawiński Zbigniew. 2008.Zmiany systemowe a nierówności w dostępie do wykształcenia w: Domański H.,(red.), Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. IFiSPAN; str.159-179.

Maria Jarosz (red.). 2008. Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny, etyczny. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.

Maria Jarosz (red.). 2010. Polacy równi i równiejsi. Klasy i warstwy we współczesnym społeczeństwie polskim. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.

Henryk Domański, Andrzej Rycharad, Paweł Śpiewak. 2005. Polska jedna czy wiele? Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Tadeusz Kowalak. 1998. Marginalność i marginalizacja społeczna. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Krzysztof Jasiecki. 2002. Elita biznesu w Polsce. Drugie narodziny kapitalizmu. Warszawa: Wyd. IFiS PAN.

Henryk Domański. 1992. Zadowolony niewolnik. Studium o nierównościach społecznych między mężczyznami a kobietami w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Jarosław Klebaniu (red.) 2007. Fenomen nierówności społecznych. Warszawa: ENETEIA.

Jarosław Klebaniu (red.) 2007. Oblicza nierówności społecznych. Warszawa: ENETEIA.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student/ka zna teorie stratyfikacji społecznej, ideologie nierówności i naukowe ich interpretacje. Student/ka zna nowe wymiary stratyfikacji społecznej – płeć, wiek, przynależność etniczna, etc.

Student/ka zna na poziomie rozszerzonym terminologię z zakresu zróżnicowania społecznego, np. nowe klasy średnie, nowe wymiary stratyfikacji, underclass, wykluczenie etc.

Student/ka ma rozszerzoną, pogłębioną, uwzględniającą najnowsze dokonania ośrodków badawczych wiedzę w dziedzinie procesów strukturalizacji i zróżnicowania społeczeństwa polskiego

Umiejętności

Student/ka rozumie mechanizmy prowadzące do strukturalizacji społeczeństwa i reprodukcji struktury

Student/ka potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do analizy procesów wykluczenia społecznego oraz analizy różnego typów konfliktów społecznych

Student/ka umie samodzielnie myśleć i krytycznie analizować dynamikę zróżnicowań społecznych we współczesnym społeczeństwie polskim

Student/ka umie dyskutować i przedstawiać argumenty w dyskusji na temat zróżnicowania społecznego

Student/ka umie przedstawiać wyniki zrealizowanych projektów w formie pisemnej oraz ustnej (w formie prezentacji z wykorzystaniem technik multimedialnych)

Kompetencje społeczne

Student/ka umie współpracować w grupie i przygotowywać wspólne projekty

Metody i kryteria oceniania:

Wykład wzbogacony o prezentacje mulitimedialne oraz o liczne dane obrazujące podejmowany temat

Ćwiczenia: moderowane dyskusje, samodzielne przygotowywanie opracowań wybranych pozycji literatury przedmiotu i prezentacja na zajęciach, praca w grupach: przygotowanie i przedstawienie projektu na wybrany temat odnoszący się do zróżnicowania/nierówności społecznych

udział w dyskusjach,

prezentacje,

realizacja projektu w grupie,

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
Ul. Szczęśliwicka 40,
02-353 Warszawa
tel: +48 22 589 36 00 https://www.aps.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-4 (2025-05-14)