Zróżnicowania społeczne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 20-4F-ZRS |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Zróżnicowania społeczne |
Jednostka: | Instytut Filozofii i Socjologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
Treści wykładów: Struktura społeczna, segmenty struktury. Teorie zróżnicowania społecznego. Ruchliwość społeczna. Zróżnicowania społeczne a nierówności. Teorie i ideologie wyjaśniające/sankcjonujące zróżnicowania/nierówności. Nierówności społeczne a sprawiedliwość społeczna i ład społeczny. Granice nierówności. Nowe wymiary zróżnicowania i nowe obszary wykluczenia. Instytucje społeczne a reprodukcja struktury. Zróżnicowania materialnych warunków życia. Zróżnicowania społeczne ze względu na płeć, wiek. Polacy wobec zróżnicowania i nierówności społecznych Ćwiczenia poświęcone są omówieniu, np. tematów: Struktura społeczna i jej przemiany. Ruchliwość społeczna: kanały ruchliwości, homogamia małżeństw Wykształcenie a nierówności społeczne. Nowe wymiary zróżnicowań społecznych. Dyskursy, praktyki i reprezentacje - analiza wybranych przedmiotów zróżnicowania społecznego i nierówności – prezentacja projektów badawczych zrealizowanych w grupach |
Pełny opis: |
Treści wykładów: Struktura społeczna, segmenty struktury. Teorie zróżnicowania społecznego. Ruchliwość społeczna. Zróżnicowania społeczne a nierówności. Teorie i ideologie wyjaśniające/sankcjonujące zróżnicowania/nierówności. Nierówności społeczne a sprawiedliwość społeczna i ład społeczny. Granice nierówności. Nowe wymiary zróżnicowania (płeć, wiek, przynależność etniczna) i nowe obszary wykluczenia. Instytucje społeczne (systemy edukacyjne i rodzina) a reprodukcja struktury. Zróżnicowania materialnych warunków życia – ubóstwo, kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska, wykluczenie społeczne Zróżnicowania społeczne ze względu na płeć – kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska Zróżnicowania społeczne ze względu na wiek – kulturowy i strukturalny wymiar zjawiska Polacy wobec zróżnicowania i nierówności społecznych Ćwiczenia poświęcone są omówieniu, np. tematów: Struktura społeczna i jej przemiany: struktura społeczna państwa socjalistycznego i jej transformacja po 1989 roku. Przemiany struktury po 1989 roku: chłopi, inteligencja, klasa średnia, elity. Beneficjenci i przegrani zmian ustrojowych Ruchliwość społeczna: kanały ruchliwości, homogamia małżeństw Wykształcenie a nierówności społeczne: problem dostępu do wykształcenia, kwestie efektywności i sprawiedliwości Zróżnicowania społeczne: biedni/bogaci, kobiety/mężczyźni, starzy/młodzi, niepełnosprawni/sprawni, Polacy/nie-Polacy, emigranci Społeczeństwo obywatelskie a nierówności społeczne - dyskusja Dyskursy, praktyki i reprezentacje - analiza wybranych przedmiotów zróżnicowania społecznego i nierówności – prezentacja projektów badawczych zrealizowanych w grupach |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: Stanisław Ossowski. 1968. Zagadnienia struktury społecznej. Dzieła, Tom.V. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Domański Henryk. 2007. Struktura społeczna. Wykłady z socjologii. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Sorokim Pitirim. 2009. Ruchliwość społeczna. Wydawnictwo IFiS PAN. Wasilewski Jacek (red.). 2006. Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian. Warszawa: Wyd. Naukowe SCHOLAR. Gliński Piotr, Ireneusz Sadowski, Alicja Zawistowska (red.). Kulturowe aspekty struktury społecznej. Warszawa: Wyd. IFiS PAN i Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku Elżbieta Nowicka i Jan Nawrocki (red.) 1996. Inny – obcy – wróg. Warszawa: Oficyna Naukowa. Elżbieta Tarkowska (red.). 2000. Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, Warszawa: Typografia. Ruth Lister. 2007. Bieda. Sic!. Stuart White, 2008. Równość. Sic! Literatura uzupełniająca: Kacprowicz Grażyna. 1989. Małżeństwa a struktura społeczna w Polsce. Sawiński Zbigniew. 2008.Zmiany systemowe a nierówności w dostępie do wykształcenia w: Domański H.,(red.), Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. IFiSPAN; str.159-179. Maria Jarosz (red.). 2008. Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny, etyczny. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN. Maria Jarosz (red.). 2010. Polacy równi i równiejsi. Klasy i warstwy we współczesnym społeczeństwie polskim. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN. Henryk Domański, Andrzej Rycharad, Paweł Śpiewak. 2005. Polska jedna czy wiele? Warszawa: Wydawnictwo Trio. Tadeusz Kowalak. 1998. Marginalność i marginalizacja społeczna. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa. Krzysztof Jasiecki. 2002. Elita biznesu w Polsce. Drugie narodziny kapitalizmu. Warszawa: Wyd. IFiS PAN. Henryk Domański. 1992. Zadowolony niewolnik. Studium o nierównościach społecznych między mężczyznami a kobietami w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN. Jarosław Klebaniu (red.) 2007. Fenomen nierówności społecznych. Warszawa: ENETEIA. Jarosław Klebaniu (red.) 2007. Oblicza nierówności społecznych. Warszawa: ENETEIA. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Student/ka zna teorie stratyfikacji społecznej, ideologie nierówności i naukowe ich interpretacje. Student/ka zna nowe wymiary stratyfikacji społecznej – płeć, wiek, przynależność etniczna, etc. Student/ka zna na poziomie rozszerzonym terminologię z zakresu zróżnicowania społecznego, np. nowe klasy średnie, nowe wymiary stratyfikacji, underclass, wykluczenie etc. Student/ka ma rozszerzoną, pogłębioną, uwzględniającą najnowsze dokonania ośrodków badawczych wiedzę w dziedzinie procesów strukturalizacji i zróżnicowania społeczeństwa polskiego Umiejętności Student/ka rozumie mechanizmy prowadzące do strukturalizacji społeczeństwa i reprodukcji struktury Student/ka potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do analizy procesów wykluczenia społecznego oraz analizy różnego typów konfliktów społecznych Student/ka umie samodzielnie myśleć i krytycznie analizować dynamikę zróżnicowań społecznych we współczesnym społeczeństwie polskim Student/ka umie dyskutować i przedstawiać argumenty w dyskusji na temat zróżnicowania społecznego Student/ka umie przedstawiać wyniki zrealizowanych projektów w formie pisemnej oraz ustnej (w formie prezentacji z wykorzystaniem technik multimedialnych) Kompetencje społeczne Student/ka umie współpracować w grupie i przygotowywać wspólne projekty |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład wzbogacony o prezentacje mulitimedialne oraz o liczne dane obrazujące podejmowany temat Ćwiczenia: moderowane dyskusje, samodzielne przygotowywanie opracowań wybranych pozycji literatury przedmiotu i prezentacja na zajęciach, praca w grupach: przygotowanie i przedstawienie projektu na wybrany temat odnoszący się do zróżnicowania/nierówności społecznych udział w dyskusjach, prezentacje, realizacja projektu w grupie, |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.