Psychologia szkolna

1. Wprowadzenie – zadania i rola psychologa szkolnego (model P-P-I-M). Szczegółowe omówienie promocji, profilaktyki, interwencji i monitoringu

2. Specyfika pracy psychologa w zerówce i w szkole podstawowej (przegląd narzędzi diagnostycznych oraz sposobów udzielana wsparcia/ pomocy psychologicznej możliwych do zastosowania we późnym dzieciństwie)

3. Specyfika pracy psychologa z młodzieżą w okresie dorastania (przegląd narzędzi diagnostycznych oraz sposobów udzielana wsparcia/ pomocy psychologicznej możliwych do zastosowania we wczesnej i późnej adolescencji)

4. Niepowodzenia szkolne – diagnoza i sposoby pomocy dziecku, wsparcie udzielone rodzinie i nauczycielom

5. Przemoc, krzywdzenie i konflikty – analiza sytuacji trudnych w szkole oraz procedur zapobiegania/ interweniowania

6. Kompetencje psychologa szkolnego – indywidualna i grupowa praca z dzieckiem/ dziećmi

7. Kompetencje psychologa szkolnego – indywidualna i grupowa praca z dorosłym/ dorosłymi zaangażowanymi w proces nauczania i wychowania

Wiedza

Definiować, prawidłowo posłużyć się podstawowymi pojęciami zaczerpniętymi z modelu pracy psychologa w szkole (monitoring, interwencja, profilaktyka, promocja)

Rozumieć zasadę zachowania neutralności, zewnątrzsystemowego podejścia w pracy w systemie szkolnym oraz znać trudności i korzyści z tego wynikające

Znać i poddać analizie podstawowe zasady pomocy psychologicznej udzielanej w szkole oraz sposoby realizacji zadań

Umiejętności

Znać metody pozwalające zebrać informacje o problemie i zaprojektować pomoc psychologiczną w modelu (monitoring, interwencja, profilaktyka, promocja);

Wskazać na elementy ważne przy analizie i interpretacji konkretnych problemów;

Znać zasady przeprowadzania i interpretowania wyników badań diagnostycznych, umieć je wykorzystać w praktyce;

Kompetencje społeczne

Dostrzegać i formułować problemy etyczne w pracy psychologa;

Dostrzegać specyfikę i znaczenie relacji interpersonalnych w kontakcie psychologicznym

Sposób pomiaru

Pytania otwarte na egzaminie

Ocena wykonania zadania otwartego wykonanego podczas egzaminu

1. Wprowadzenie – zadania i rola psychologa szkolnego (model monitoring, interwencja, profilaktyka, promocja)

2. Specyfika pracy psychologa w zerówce i w szkole podstawowej (przegląd narzędzi diagnostycznych oraz sposobów udzielana wsparcia/ pomocy psychologicznej możliwych do zastosowania we późnym dzieciństwie)

3. Specyfika pracy psychologa z młodzieżą w okresie dorastania (przegląd narzędzi diagnostycznych oraz sposobów udzielana wsparcia/ pomocy psychologicznej możliwych do zastosowania we wczesnej i późnej adolescencji)

4. Niepowodzenia szkolne – diagnoza i sposoby pomocy dziecku, wsparcie udzielone rodzinie i nauczycielom

5. Przemoc, krzywdzenie i konflikty – analiza sytuacji trudnych w szkole oraz procedur zapobiegania/ interweniowania

6. Kompetencje psychologa szkolnego – indywidualna i grupowa praca z dzieckiem/ dziećmi

7. Kompetencje psychologa szkolnego – indywidualna i grupowa praca z dorosłym/ dorosłymi zaangażowanymi w proces nauczania i wychowania

Formą zaliczenia przedmiotu jest egzamin składający się z sześciu pytań otwartych ocenianych maksymalnie na 2 punkty za poprawną odpowiedź. Kryterium zaliczenia jest uzyskanie minimum 51 % punktów (tj. 6,25). Materiały do zaliczenia obejmują notatki z wykładów i literaturę obowiązkową.

1. 1. Kendall, P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Dla praktyków i rodziców Gdańsk: GWP.

2. 3. S. Kowalik (red.) (2010), Psychologia ucznia i nauczyciela. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

3. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2005). Psychologia rozwoju człowieka 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: PWN.

4. Król-Fijewska, M. (2005). Stanowczo, łagodnie bez lęku. Warszawa: wyd. WAB.

5. Babiuch, M. (2002). Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów? Warszawa: WSiP

6. Czerniawska, E., Jagodzińska, M. (2007). Jak się uczyć? Bielsko-Biała: Park Edukacja.

7. Elliot, J., Place, M. (2000). Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów. Warszawa: WSiP

8. Kendall, P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Dla praktyków i rodziców Gdańsk: GWP.

9. Katra, G., Sokołowska, E. (red.) (2010). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole. Warszawa: Wolters Kluwer, Fraszka Edukacyjna

10. Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar

11. Crone, D. A., Horner, R. H., Hawken, l. S. (2009). Przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom w szkole. Program poprawy wzorów zachowania. Warszawa: PARPA

12. Larson, J. (2012). Najpierw pomyśl. Trening umiejętności radzenia sobie z gniewem i agresją uczniów szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna

13. Rigby, K. (2010). Przemoc w szkole. Jak ją ograniczać. Poradnik dla rodziców i pedagogów Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

14. Stallard, P. (2006). Czujesz tak, jak myślisz. Praktyczne zastosowania terapii poznawczo-behawioralnej w pracy z dziećmi i młodzieżą. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Akty prawne:

1. USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r.- Prawo oświatowe DZ.U.2017, Poz. 59;

2. USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe DZ.U. Poz. 60;

3. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U 2017 Poz. 1591;

4. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Dz.U. 2017 Poz. 1578 ;

5. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży - Dz.U 2017, Poz. 1616 ;

6. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych Dz.U 2017 Poz. 1743;

7. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji - DZ.U z 2017 poz. 1646

Formą zaliczenia przedmiotu jest egzamin składający się z sześciu pytań otwartych ocenianych maksymalnie na 2 punkty za poprawną odpowiedź. Kryterium zaliczenia jest uzyskanie minimum 51 % punktów (tj. 6,25). Materiały do zaliczenia obejmują notatki z wykładów i literaturę obowiązkową.

1. 1. Kendall, P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Dla praktyków i rodziców Gdańsk: GWP.

2. 3. S. Kowalik (red.) (2010), Psychologia ucznia i nauczyciela. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

3. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2005). Psychologia rozwoju człowieka 2. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: PWN.

4. Król-Fijewska, M. (2005). Stanowczo, łagodnie bez lęku. Warszawa: wyd. WAB.

5. Babiuch, M. (2002). Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów? Warszawa: WSiP

6. Czerniawska, E., Jagodzińska, M. (2007). Jak się uczyć? Bielsko-Biała: Park Edukacja.

7. Elliot, J., Place, M. (2000). Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów. Warszawa: WSiP

8. Kendall, P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. Dla praktyków i rodziców Gdańsk: GWP.

9. Katra, G., Sokołowska, E. (red.) (2010). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole. Warszawa: Wolters Kluwer, Fraszka Edukacyjna

10. Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar

11. Crone, D. A., Horner, R. H., Hawken, l. S. (2009). Przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom w szkole. Program poprawy wzorów zachowania. Warszawa: PARPA

12. Larson, J. (2012). Najpierw pomyśl. Trening umiejętności radzenia sobie z gniewem i agresją uczniów szkół ponadpodstawowych. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna

13. Rigby, K. (2010). Przemoc w szkole. Jak ją ograniczać. Poradnik dla rodziców i pedagogów Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

14. Stallard, P. (2006). Czujesz tak, jak myślisz. Praktyczne zastosowania terapii poznawczo-behawioralnej w pracy z dziećmi i młodzieżą. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Akty prawne:

1. USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r.- Prawo oświatowe DZ.U.2017, Poz. 59;

2. USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe DZ.U. Poz. 60;

3. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U 2017 Poz. 1591;

4. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Dz.U. 2017 Poz. 1578 ;

5. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży - Dz.U 2017, Poz. 1616 ;

6. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych Dz.U 2017 Poz. 1743;

7. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji - DZ.U z 2017 poz. 1646

1 i 2 – Wprowadzenie: zadania, kompetencje i obowiązki psychologa szkolnego (wynikające zarówno z kwestii prawnych, jak i etycznych), podstawowe formy aktywności psychologa w szkole, modele pracy

3 – Specyfika pracy psychologa w szkole podstawowej: specyfika okresu rozwojowego, gotowość szkolna i metody jej diagnozy, zadania i osiągnięcia rozwojowe oraz podstawowe obszary interwencji i pomocy psychologicznej

4 – Specyfika pracy z dzieckiem w okresie adolescencji: specyfika okresu rozwojowego, zadania rozwojowe, specyficzne problemy i obszary interwencji psychologicznej

5 – Sytuacje trudne w pracy w szkole: symptomy i skutki stresu, źródła stresu w szkole, objawy, a także metody pracy z agresją w szkole (model Olweusa, Metoda bez obwiniania, Metoda wspólnej sprawy)

6, 7, 8 – Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole: omówienie najważniejszych aktów prawnych regulujących organizacje pomocy psychologiczno-pedagogicznej i kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, formy realizowania pomocy psychologiczno – pedagogicznej, obowiązki specjalistów świadczących różne formy pomocy, rolę instytucji wspierających szkołę (zwłaszcza poradni psychologiczno – pedagogicznych)

Metody pracy: wykład, prezentacja multimedialna, analiza przypadków

Nakład pracy studenta: przygotowanie do egzaminu.

1 i 2 – Wprowadzenie: zadania, kompetencje i obowiązki psychologa szkolnego (wynikające zarówno z kwestii prawnych, jak i etycznych), podstawowe formy aktywności psychologa w szkole, modele pracy

3 – Specyfika pracy psychologa w szkole podstawowej: specyfika okresu rozwojowego, gotowość szkolna i metody jej diagnozy, zadania i osiągnięcia rozwojowe oraz podstawowe obszary interwencji i pomocy psychologicznej

4 – Specyfika pracy z dzieckiem w okresie adolescencji: specyfika okresu rozwojowego, zadania rozwojowe, specyficzne problemy i obszary interwencji psychologicznej

5 – Sytuacje trudne w pracy w szkole: symptomy i skutki stresu, źródła stresu w szkole, objawy, a także metody pracy z agresją w szkole (model Olweusa, Metoda bez obwiniania, Metoda wspólnej sprawy)

6, 7, 8 – Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole: omówienie najważniejszych aktów prawnych regulujących organizacje pomocy psychologiczno-pedagogicznej i kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, formy realizowania pomocy psychologiczno – pedagogicznej, obowiązki specjalistów świadczących różne formy pomocy, rolę instytucji wspierających szkołę (zwłaszcza poradni psychologiczno – pedagogicznych)

Metody pracy: wykład, prezentacja multimedialna, analiza przypadków

Nakład pracy studenta: przygotowanie do egzaminu.