Metody i techniki badań społecznych

obowiązkowe

Wykład ma za zadanie przekazanie wiedzy na temat metod i technik badań socjologicznych:

Sondaż: sondaż jako metoda

Dobór jednostek do badania

Analiza treści jako metoda

Obserwacja jako metoda

Pogłębiony wywiad indywidualny jako metoda

Wywiad grupowy jako metoda (techniki projekcyjne)

Na ćwiczeniach studenci nabędą umiejętność realizacji badań socjologicznych:

- stawiania pytań badawczych i formułowania hipotez,

- dobierania odpowiednich metod poznania do stawianych pytań badawczych,

- budowy narzędzi badawczych (kwestionariusz ankiety, scenariusz IDI, scenariusz FGI),

- realizacji badań (obserwacja, ankieta, analiza treści, IDI)

- opracowywania wyników z badań

- przygotowywania prezentacji z omówieniem wyników badania, pisanie raportów z badań

Wykład ma za zadanie przekazanie wiedzy na temat metod i technik badań socjologicznych:

Sondaż: sondaż jako metoda, przebieg badania, narzędzia badań sondażowych (ankieta i kwestionariusz wywiadu), kwestionariusz jako narzędzie, pytanie jako narzędzie (rodzaje pytań i zasady ich układania, skale, kafeterie), analiza wyników badań sondażowych

Dobór jednostek do badania: rodzaje prób i ich reprezentatywność, dobór celowy

Analiza treści jako metoda: status metody, etapy realizacji badań z użyciem analizy treści

Obserwacja jako metoda: status metody, typy obserwacji, realizacja badania

Pogłębiony wywiad indywidualny jako metoda: status metody, rodzaje wywiadów indywidualnych, scenariusz wywiadu, realizacja badania metodą IDI, sposoby analizy materiałów z wywiadów

Wywiad grupowy jako metoda: status metody, rodzaje wywiadów grupowych, scenariusz FGI, techniki projekcyjne, realizacja badania metodą FGI.

Na ćwiczeniach studenci nabędą umiejętność realizacji badań socjologicznych:

- stawiania pytań badawczych i formułowania hipotez,

- dobierania odpowiednich metod poznania do stawianych pytań badawczych,

- budowy narzędzi badawczych (kwestionariusz ankiety, scenariusz IDI, scenariusz FGI),

- realizacji badań (obserwacja, ankieta, analiza treści, IDI)

- opracowywania wyników z badań

- przygotowywania prezentacji z omówieniem wyników badania, pisanie raportów z badań

Literatura obowiązkowa:

Babbie Earl. 2007. Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Sztabiński Paweł B., Zbigniew Sawiński i Franciszek Sztabiński (red.). 2005. Fieldwork jest sztuką. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN

Gruszczyński Leszek A.. Kwestionariusz w socjologii. Budowa narzędzi do badań surveyowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Mayntz Renate, Kurt Holm, Peter Hübner. 1985. Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe

Babiński Grzegorz. 1980. Wybrane zagadnienie z metodologii socjologicznych badań empirycznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Hammersley Martyn, Paul Atkinson. 2000. Metody badań terenowych Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka

Kvale Steinar. 2010. Prowadzenie wywiadów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Maison Dominika. 2000. Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rapley Tim. 2010. Analiza konwersaji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Angrosino Michael. 2010. Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN



Literatura uzupełniająca:

Denzin Norman K., Yvonna S. Lincoln (red.).2009. Metody badań jakościowych (Tom I i II). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Gibbs Graham. 2011. Analizowanie danych jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Lisek-Michalska Jolanta, Paweł Daniłowicz (red.). 2004 (i późniejsze). Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą. Łódź: UŁ

Nicińska Magdalena. 2000. Indywidualne wywiady pogłębione i zogniskowane wywiady grupowe – analiza porównawcza. w: „ASK. Społeczeństwo, badania, metody”. Wyd. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, nr 8, s. 39-50

Sułek Antoni, Anna Wyka (red.).1989. Poza granicami socjologii ankietowej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Wyka Anna.1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN

Wiedza:

Student/ka zna elementarną terminologię z zakresu konceptualizacji badań społecznych (np. pytania badawcze, hipotezy, operacjonalizacja, zmienne i wskaźniki, próba, sondaż, IDI, FGI, pilotaż, raport z badań etc.)

Student/ka zna różne metody i techniki badań społecznych (obserwacja, wywiad indywidualny o różnym stopniu standaryzacji, wywiad grupowy, analiza danych zastanych)

Student/ka zna różne metody i techniki analizy danych (analiza ilościowa, analiza jakościowa, analiza pól semantycznych, analiza treści, analiza dyskursu)

Umiejętności:

Student/ka umie wykorzystać różne podejścia w badaniach empirycznych (paradygmat pozytywistyczny i humanistyczny)

Student/ka posiada umiejętności konceptualizacji (min. umiejętność doboru metod w zależności od celu badania i stawianych pytań badawczych) oraz realizacji badań socjologicznych w terenie

Student/ka kieruje się poznanymi na zajęciach zasadami etyki zawodowej socjologa w realizacji badań empirycznych

Kompetencje społeczne:

Student/ka umie współpracować w grupie i przygotowywać wspólne projekty badawcze

Student/ka umie dyskutować i przedstawiać argumenty w dyskusji na temat metod i technik wykorzystywanych w badaniach społecznych

Student/ka umie przedstawiać wyniki zrealizowanych badań w formie pisemnej (raportu z badań) oraz ustnej (w formie prezentacji z wykorzystaniem technik multimedialnych)

Student/ka umie samodzielnie myśleć i krytycznie analizować zastosowania wybranych podejść, metod i technik w badaniach

Metody kształcenia:

dyskusje tematyczne powiązane z tekstami

burza mózgów

prezentacje multimedialne

symulacje prowadzenia wywiadów

konsultacje dotyczące projektów

działania praktyczne

Kryteria oceniania:

udział w dyskusjach prowadzonych na zajęciach;

wykonywanie i prezentowanie prac domowych;

realizacja własnych projektów badawczych;

udział w realizacji projektów grupowych;

kolokwia cząstkowe,

egzamin

Ocena z kolokwium

Ocena z raportu z badania.

Ocena na podstawie obserwacji.

Ocena na podstawie obserwacji pracy grupowej.