Logika

obowiązkowe

Sposoby pomiaru efektów kształcenia: kolokwium pisemne, obecność i aktywność na zajęciach.

1.Przedmiot i działy logiki. Zarys historii logiki. Najwybitniejsi logicy: Arystoteles, G. Frege, A. Tarski; logicy XX wieku: B. Russell, L. Wittgenstein, D. Hilbert, E. Post, J. Łukasiewicz.

2.Pojęcia języka formalnego, schematów (formuł) logicznych, zmiennych, stałych logicznych oraz stałych poza-logicznych. Kategorie syntaktyczne: stałe poza-logiczne (nazwy i zdania) i stałe logiczne (funktory).

3.Nazwy. Pojęcie desygnatu, denotacji oraz konotacji. Klasyfikacja nazw według denotacji, klasyfikacja nazw według konotacji. Teoria nazw J. S. Milla a teoria nazw B. Russella.

4.Zdania. Pojęcie zdania w sensie logicznym.

5.Logika tradycyjna (rachunek nazw, sylogistyka). Ogólny schemat zdania. Alfabet logiki tradycyjnej: zmienne nazwowe, spójniki zdaniowe i konektywy. Definicja wynikania logicznego. Definicja wnioskowania dedukcyjnego (wnioskowania niezawodnego).

6.Zdania kategoryczne. Kwadrat logiczny logiki tradycyjnej, definicje relacji logicznych w kwadracie logicznym. Sylogizmy. Sprawdzanie sylogizmów metodą diagramów J. Venna.

7.Klasyczny rachunek zdaniowy (KRZ). Alfabet KRZ: zmienne zdaniowe i spójniki zdaniowe. Syntaktyczna definicja formuły KRZ.

8.Semantyczna interpretacja spójników zdaniowych. Pojęcie funkcji wartościowania formuł KRZ. Tabele prawdziwościowe spójników zdaniowych KRZ.

9.Pojęcia tautologii KRZ oraz wynikania logicznego w KRZ. Skrócona metoda zero-jedynkowa rozstrzygania o tautologiczności formuł KRZ. Kwadrat logiczny KRZ.

10.Syntaktyczne ujęcia KRZ: ujęcie aksjomatyczne oraz założeniowe (dedukcja naturalna). Dowód założeniowy wprost a dowód założeniowy niewprost.

11.Klasyczny rachunek predykatów (KRP). Alfabet KRP: zmienne indywiduowe (nazwowe), stałe indywiduowe (nazwowe), symbole predykatowe, kwatyfikatory, spójniki zdaniowe, znak identyczności.

12.Definicja formuły atomowej. Formuły atomowe: funkcje zdaniowe oraz zdania atomowe. Zdania złożone.

13.Podstawowe tautologie KRP. Kwadrat logiczny KRP. Zdania kategoryczne w KRP. Symbole funkcyjne w KRP. Deskrypcje w KRP.

14.Wybrane zagadnienia filozofii logiki i filozofii nauki. Pojęcia prawdy logicznej, zdania analitycznego i zdania syntetycznego. Zdania uniwersalne a zdania egzystencjalne.

15.Pozytywizm logiczny i program logicyzmu.

Literatura podstawowa:

1.J. Bremer, Wprowadzenie do logiki, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006.

2.G. Malinowski, Logika ogólna, Wyd. II, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2008.

3.B. Stanosz, Wprowadzenie do logiki formalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

4.B. Stanosz, Ćwiczenia z logiki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Literatura uzupełniająca:

1.Chodkowski T., Nieznański E., Świetorzecka K., Wójtowicz A., Elementy logiki prawniczej. Definicje, podziały i typy argumentacji, Polskie Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa-Poznań 2000.

2.Hołówka T., Kultura logiczna w przykładach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

3. Hołówka T., Błędy, spory, argumenty, Wydział Filozofii i Socjologii UW, Warszawa 1998.

4.Szymanek K., Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004

5.Szymanek K., Wieczorek K., Wójcik A., Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

6.Lewandowski S., Machińska H., Malinowski A., Petzel J., Logika dla prawników, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003

7.Malinowski A., Pełka M., Brzeski R., Przewodnik do ćwiczeń z logiki dla prawników, Wydawnictwo Prawnicze LexsisNexsis, Warszawa 2006.

8.Ziembiński Z., Logika praktyczna, PWN, Warszawa 1995.

Wiedza

Zna typowe sposoby argumentacji i uzasadniania. Zna co najmniej jeden język logiki klasycznej. Zna wybrane metody logiczne. Zna podstawowe terminy i zagadnienia logiczne. Rozumie znaczenie logiki w życiu i nauce.

Umiejętności

Potrafi argumentować za swoim stanowiskiem w dyskusji. Potrafi wykazywać błędy w argumentacji oponenta . Potrafi poprawnie definiować słowa i wyrażenia zarówno z życia codziennego jak i ze świata naukowego . Potrafi wyciągać poprawne wnioski na podstawie przyjętych argumentów. Potrafi konstruować i przeprowadzać proste dowody naukowe.

Kompetencje społeczne

Ma umiejętność jasnego i możliwie precyzyjnego wskazywania problemów społecznych. Posiada zdolność wskazywania ograniczeń dla rozwiązania problemu. Cechuje się starannością i metodycznością w rozwiązywaniu problemów. Dostosowuje poziom i szczegółowość logiki do sytuacji i okoliczności. Dąży do rozwiązania problemu.

Kolokwium pisemne.