Praca z dzieckiem w rodzinie problemowej

obowiązkowe

Podczas wykładu studenci zostaną zapoznani z najistotniejszymi problemami dzieci w Polsce i na świecie w drugiej dekadzie XXI wieku. Omówiona zostanie sytuacja społeczno - demograficzna dzieci, sytuacja dziecka w rodzinie ubogiej, sytuacja dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym. Poruszone zostaną zagadnienia związane położeniem dziecka poza rodziną w różnych formach opieki zastępczej. Omówione zostanie zagadnienie adopcji jako formy opieki zastępczej najbardziej zbliżonej do rodziny naturalnej.

Studenci zostaną też wprowadzeni w problematykę zaburzeń odżywiania u dzieci - ich przyczyn oraz skutków w kontekście funkcjonowania środowiska rodzinnego.

Podczas warsztatów analizowane będą następujące zagadnienia:

dziecko zaniedbywane w rodzinie, dziecko niedożywione, uzależnienie od substancji psychoaktywnych wśród dzieci i młodzieży, uzależnienia behawioralne wśród dzieci i młodzieży,przemoc fizyczna wobec dziecka – rozpoznanie, pomoc, przeciwdziałanie, dzieci wykorzystywane seksualnie, prostytucja wśród dzieci i młodzieży w kontekście funkcjonowania środowiska rodzinnego, przyczyny zachowań aspołecznych i o charakterze przestępczym wśród dzieci i młodzieży, metody pracy w świetle podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach problemu, socjoterapia w pracy z dziećmi i młodzieżą, streetworking jako metoda pracy z dziećmi ulicy, praca z dzieckiem nadpobudliwym, rola bajek terapeutycznych w pracy z dzieckiem z rodziny wieloproblemowej, działania wybranych instytucji publicznych i organizacji pozarządowych pomagających dzieciom i ich rodzicom.

Obowiązkowa:

1. Andrzejewska A., Dzieci i młodzież w pułapce internetu, [w] A. Massalski, K. Wiatr (red.), Zagrożenie wychowawcze XXI wieku, Kancelaria Senatu, Warszawa 2009, s.105-117

2.Brągiel J., Zrozumieć dziecko skrzywdzone, Uniwersytet Opolski, Opole 1998.

4.Frąckowiak M., Anorexia nervosa- fenomen ponowoczesnej kultury i choroba systemu rodzinnego [w] A.Michalska (red.) Dylematy współczesnych rodzin. Roczniki Socjologii Rodziny. Wyd. Nauk. UAM, Poznań 2005, s.171-188

5. Jarosz M., Samobójstwa: ucieczka przegranych. PWN, Warszawa 2004

6. Junik W. Pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym w świetle koncepcji rzyliencji (resilience) [w] K. – M. Wasilewska – Ostrowska, Praca socjalna z osobą uzależnioną i jej rodziną. Difin, Warszawa 2014, s.71 - 82

7. Karpowicz P., Narkotyki. Jak pomóc człowiekowi i jego rodzinie? Instytut Wydawniczy Kreator, Białystok 2002, s.26-125

8.Łopatkowa M., Jak pracować z dzieckiem i rodziną zagrożoną. WSiP, Warszawa 1976, s.52-177

9.Marszałek L., Kult bogactwa i sukcesu a prostytucja nieletnich, [w] S. Guz (red.), Dziecko a zagrożenia współczesnego świata, Wydawnictwo UM E. J. Konieczna, Arteterapia w teorii i praktyce, Wydanie IV, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2007CS, Lublin 2008, s 123-135

10.Mellibruda J., Trzy miliony DDA, [w] P. Żak (red) Gdzie się podziało moje dzieciństwo. Cz.2, Wydawnictwo Charaktery, Kielce 2015, s. 47-56

10. Stanik J.M., Diagnozowanie niedostosowania społecznego i asocjalności (w) B. Urban (red.), Resocjalizacja. T.1, PWN, Warszawa 2008, s.168-202

11. Tarkowska E., Ubóstwo dzieci w Polsce, [w] Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Raport krajowy Polskiej Koalicji Social Watch i Polskiego Komitetu European Anti-Poverty Network, Kampania Przeciw Homofobii, 2011 s. 57-63

12.Węgierski Z., Opieka nad dzieckiem osieroconym. Teoria i praktyka., Wyd. Edukacyjne Akapit, Toruń 2006, s.42-52,

13. Sawicka K., Socjoterapia jako forma pomocy psychologiczno-pedagogicznej, [w] K. Sawicka (red.)., Socjoterapia, Centrum Metodyczne pomocy psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa 1999

Uzupełniająca

1.Bielecka E. (red.) Streetworking. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Pedagogium, Warszawa 2005

2.Czub T., Wstyd u dzieci krzywdzonych – mechanizmy i konsekwencje, [w] B. Gulla, M. Wysocka-Pleczyk (red.) Dziecko jako ofiara przemocy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków2009, s.51-60

3. Lisowska E. Przemoc wobec dzieci. Rozpoznawanie i przeciwdziałanie, Wydawnictwo Akademii Świętpokrzyskiej, Kielce 2005

4. Stańdo K., Szygendowska A., Dziecko krzywdzone, [w] A. Massalski, K. Wiatr (red.), Zagrożenie wychowawcze XXI wieku, Kancelaria Senatu, Warszawa 2009, s.71-104

5. Matyjas B., Rodzina i jej wspomaganie (wypisy z wybranych tekstów z pedagogiki społecznej i opiekuńczej z klat 1990-2004), Wydawnictwo Uczelniane Wszechnica Świętokrzyska, Kielce 2005

5.Potoczna M., Strategie życiowe biednych mieszkańców enklaw (w) W. Warzywoda – Kruszyńska (red.), Żyć i pracować w enklawach biedy (Klimaty łódzkie), Wyd. UŁ, Łódź 1998, s.68-98.

Wiedza

Zna elementarną terminologię używaną w pracy socjalnej i rozumie jej źródła oraz zastosowanie w obrębie dyscyplin pokrewnych.

Posiada elementarną wiedzę o strukturach życia społecznego (w sektorze publicznym, prywatnym oraz pozarządowym) oraz relacjach, zachodzących między strukturami i tworzącymi je instytucjami.

Posiada podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia, etapach rozwoju rodziny i jednostki w rodzinie, rodzajach więzi społecznych (rodzinnych, towarzyskich, kulturalnych, zawodowych, organizacyjnych i terytorialnych) i o rządzących nimi prawidłowościach.

Posiada wiedzę o sposobach wpływania na ludzi i wie jak oddziaływać na klientów pomocy społecznej, na rzecz rozwiązywania ich własnych problemów.

Ma elementarną wiedzę, dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego z klientami pomocy społecznej, ich prawidłowości i zakłóceń.

Posiada wiedzę i rozumie zróżnicowania społeczne, kulturowe i etniczne jako ryzyka społecznej stygmatyzacji jednostek i rodzin.

Wie jak badać i rozpoznawać zapotrzebowanie na usługi społeczne dla jednostek, grup i rodzin oraz społeczności lokalnych.

Wie, jakie są uprawnienia (klienta i pracownika socjalnego), ich zakres oraz sposoby egzekwowania.

Zna i rozumie definicje oraz zasady stosowania prawa autorskiego i zasady ochrony własności przemysłowej.

Umiejętności

Skutecznie komunikuje się werbalnie i niewerbalnie – w mowie i na piśmie w języku polskim

Proponuje działania służące interesom klienta z uwzględnieniem jego kontekstu rodzinnego i społecznego

Kompetencje

Zachowuje otwartość na rozwiązywanie konfliktów na drodze mediacji i negocjacji.

Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania w różnych środowiskach społecznych.

Przejawia empatyczną postawę względem innych ludzi, szczególnie klientów pomocy społecznej.

Wykład – omawianie i analiza podstaw teoretycznych poruszanych zagadnień, prezentacje multimedialne, dyskusja dydaktyczna

Warsztaty – mieszane metody: dyskusja dydaktyczna, analiza tekstów, praca w grupie, symulacja, przygotowanie prezentacji multimedialnej, film dydaktyczny, analiza konkretnych rozwiązań dla wybranych sytuacji.

Ocena z wykładu stanowi ocenę pisemnej pracy napisanej samodzielnie przez studenta bez pomocy naukowych i dydaktycznych.

Na ocenę warsztatów składają się: prezentacja przygotowana samodzielnie przez studenta i zaprezentowana podczas zajęć, aktywność i frekwencja.