Podstawy pedagogiki
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 10-3F-PPG1 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Podstawy pedagogiki |
Jednostka: | Instytut Pedagogiki |
Grupy: |
Obowiązkowe dla I r. EP, (3-l) stacjonarne I stopnia |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA WIEDZA ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych. UMIEJĘTNOŚCI ocena umiejętności na podstawie odpowiedzi na pytanie problemowo-erudycyjne podczas egzaminu pisemnego ocena umiejętności na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych. KOMPETENCJE SPOŁECZNE ocena kompetencji na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych. |
Pełny opis: |
TREŚCI PROGRAMOWE WYKŁAD Powstanie pedagogiki i sposoby jej uprawiania: geneza pedagogiki; różnicowanie się teoretyczne pedagogiki na początku XX w.; rozróżnienie pedagogiki i pedagogii; relacja pomiędzy teorią i praktyką; sposoby uprawiania pedagogiki – pedagogika teoretyczna, stosowana (prakseologiczna), normatywna; paradygmaty pedagogiki współczesnej, krytyczny; kategorie metodologiczne: opis, rozumienie, wyjaśnianie, interpretacja krytyczna; rozwój teoretyczny pedagogiki i „mapa” współczesnych kierunków pedagogicznych. Podstawowe kategorie pojęciowe pedagogiki: wychowanie, nauczanie, kształcenie, edukacja, socjalizacja, enkulturacja, opieka, samowychowanie; zróżnicowanie teoretyczne wykładni wychowania (kształcenia, edukacji). Pedagogika jako nauka empiryczna: pozytywistyczny wzorzec nauki; powstanie pedagogiki empirycznej jako pedagogiki eksperymentalnej; pedagogika empiryczna w tradycji behawioralnej; behawioralna teoria uczenia się i nauczania; teorie curricularne – projektowanie przebiegu nauczania i operacjonalizacja celów kształcenia; nauczyciel jako technolog; przykłady badań empirycznych w pedagogice. Pedagogika jako nauka humanistyczna: nauki przyrodnicze a nauki humanistyczne - antynaturalistyczne uprawomocnienie pedagogiki; powstanie pedagogiki kultury; pedagogika kultury jako pedagogika ludzkiej duchowości; rozumienie jako kategoria metodologiczna i dydaktyczna; pedagogika kultury jako teoria treści kształcenia i hermeneutyczna koncepcja uczenia się; nauczyciel jako odpowiedzialny interpretator; przykłady badań humanistycznych w pedagogice. Pedagogika jako teoria krytyczna: teoria krytyczna a teoria tradycyjna; krytyka neutralnego charakteru teorii społecznej; recepcja teorii krytycznej w pedagogice; zagadnienia marginalizacji i wykluczania społecznego oraz kolonizacji kulturowej; edukacja jako miejsce „przemocy symbolicznej”; edukacja w perspektywie postulatu upodmiotowienia jednostki poprzez uczestnictwo w komunikacji społecznej; koncepcja ukrytego programu szkoły; postulat edukacji zaangażowanej na rzecz pluralistycznego, upodmiotowionego i demokratycznego społeczeństwa; przykłady badań krytycznych w pedagogice. Aksjologiczne podstawy wychowania: wartości, normy i cele wychowania; ideały i cele wychowania; status wartości etycznych; wartości etyczne a wartości pedagogiczne; struktura celów wychowania / kształcenia. Zagadnienie afirmacyjnego charakteru wychowania i teorii wychowania: afirmacyjne i nieafirmacyjne rozumienie procesu wychowania i teorii pedagogicznej; problem afirmacyjności – współczesna kontynuacja dyskusji nad relacją „teoria a praktyka wychowania”; konsekwencje podejścia afirmacyjnego i nieafirmacyjnego dla rozumienia edukacji szkolnej. ĆWICZENIA Podstawowe kategorie pojęciowe pedagogiki; pojęcie i koncepcje kształcenia humanistycznego; kształcenie humanistyczne jako kształcenie ososbowości kulturalnej i wartość dodana; kształcenie humanistyczne a emancypacja i upodmiotowienie; kształcenie humanistyczne a pamięć społeczna. Pedagogika jako nauka empiryczna. Pedagogika jako nauka humanistyczna. Pedagogika jako teoria krytyczna. Światopogląd a wychowanie w szkole publicznej: neutralność światopoglądowa jako zasada polityczna, prawna i pedagogiczna; przestrzeń publiczna a instytucje publiczne; antynomia szkoły – szkoła jako miejsce wychowania i instytucja publiczna; antynomia pracy nauczycielskiej – nauczyciel jako wychowawca i jako funkcjonariusz publiczny; obecność elementów światopoglądowych w szkole. Wychowanie w szkole publicznej w perspektywie idei dobra wspólnego. |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: Pedagogika, red. B. Śliwerski, t. 1: Podstawy nauk o wychowaniu, Gdańsk 2006, s. 79-113, 277-415. Literatura uzupełniająca: W. Brezinka, Wychowanie i pedagogika. Podręcznik akademicki, Kraków 2005. H.H. Krüger, Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu, Gdańsk 2005. *Podstawowe dla danego zagadnienia pozycje bibliograficzne są podawane podczas zajęć. |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA PE_W01 - Zna i rozumie na poziomie elementarnym genezę głównych pojęć pedagogiki, jako dyscypliny naukowej, w tym ich źródła filozoficzne, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji pedagogiki ogólnej i teorii wychowania - Ma wiedzę wprowadzającą w zakresie wybranych wykładni teoretycznych głównych pojęć pedagogicznych, z uwzględnieniem ich odniesienia do praktyki wychowania - Zna i rozumie wybrane filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne aspekty i aplikacje głównych pojęć pedagogicznych - Zna i rozumie wybrane antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania i pedagogiki PE1_W02 - Zna i rozumie na poziomie elementarnym genezę głównych pojęć pedagogiki, jako dyscypliny naukowej, w tym ich źródła filozoficzne, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji pedagogiki ogólnej i teorii wychowania - Ma wiedzę wprowadzającą w zakresie wybranych wykładni teoretycznych głównych pojęć pedagogicznych, z uwzględnieniem ich odniesienia do praktyki wychowania - Zna i rozumie wybrane filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne aspekty i aplikacje głównych pojęć pedagogicznych - Zna i rozumie wybrane antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania i pedagogiki PE1_W10 - Zna i rozumie specyfikę wychowania w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym PE1_W13 - Zna podstawowe subdyscypliny pedagogiki, ich specyfikę merytoryczną oraz tożsamość pedagogiczną - Zna i rozumie podstawową terminologię teorii wychowania UMIEJĘTNOŚCI PE1_U02 - Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych KOMPETENCJE SPOŁECZNE PE1_K08 - Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej przyszłej roli zawodowej, uznając wagę wiedzy na temat pedagogiki, jako dyscypliny |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin ma charakter sprawdzianu pisemnego. Składa się z 3 pytań ocenianych od 0 do 4 punktów każde; maksymalna liczba punktów wynosi 12; do zaliczenia jest wymagane uzyskanie 50% punktów. |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.