Metodyka oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych w środowisku

Sposoby pomiaru efektów kształcenia:

1. Wykłady - Egzamin pisemny końcowy

2. Ćwiczenia - Ocena przygotowanej przez studentów prezentacji wraz ze scenariuszami zajęć na tematy ustalone z prowadzącym ćwiczenia

Literatura podstawowa:

- Balcerek-Kałek Anna (2003). Budowanie szkolnych programów profilaktyki. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN,

- Łukowska K., Okulicz-Kozaryn K. (2010). Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Praktyczne wskazówki dla samorządów. Warszawa: Fundacja Etoh.

- Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2011-2015

- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem

- USTAWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. (tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231) (tekst ujednolicony)

Literatura uzupełniajaca:

- Szpringer M. Profilaktyka społeczna. Rodzina, szkoła, środowisko lokalne. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2004.

- Crone D., Horner R.,Hawken L. (2009). Przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom w szkole. Program poprawy wzorców zachowania. Warszawa : Wydaw. Edukacyjne PARPAMEDIA

- Dąbkowska M. , Dąbkowski M. (2010). Zastraszanie i przemoc szkolna. Profilaktyka - podręcznik dla nauczyciela : Europejski Międzypaństwowy Program DAPHNE. Toruń: Wydaw. Naukowe Uniw. M. Kopernika.

- Gaś Z. (1998). Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

- Szymańska J. (2000). Programy profilaktyczne: podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN.

- Irena Pufal-Struzik red. (2007). Agresja i przemoc w szkole. Przyczyny, rozpoznawanie, zapobieganie. Kielce : Wydaw. Pedagogiczne ZNP.

- Jabłoński Piotr (2010) Vademecum profilaktyki narkotykowej. Warszawa : Departament Wychowania i Promocji Obronności MON ; Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, 2010.

- Klimek Z. Profilaktyka zagrożeń w praktyce .Jelenia Góra, 2008.

- Ostaszewski K. (2003). Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Podstawy opracowywania oraz ewaluacja programów dla dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo. Naukowe SCHOLAR

- Zaliczenie ćwiczeń - przedstawienie na zajeciach prezentacji na wybrany temat

- Egzamin - egzamin testowy, 20 pytań zamkniętych jednokrotnego wyboru.

TEMATYKA WYKŁADÓW:

• Wprowadzenie do profilaktyki społecznej. Pojęcie profilaktyki społecznej. Poziomy oddziaływań profilaktycznych;

• Strategie oddziaływań profilaktycznych;

• Teoretyczne podstawy współczesnej profilaktyki społecznej – teoria resilience, czynniki ryzyka i czynniki chroniące;

• Koncepcja profilaktyki pozytywnej;

• Profilaktyka pozytywna w praktyce;

• Strategie pozytywnej inicjacji;

• Związek między profilaktyką i wychowaniem. Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny;

• Projektowanie programu profilaktycznego ;

• System rekomendacji programów profilaktycznych;

• Ewaluacja programów profilaktycznych;

• Skuteczność programów profilaktycznych;

• Profilaktyka w skali makro – polskie ustawy w systemie oddziaływań profilaktycznych: ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii;

• Profilaktyka w skali mikro – profilaktyka w środowisku lokalnym;

• Bariery i wyzwania skutecznej profilaktyki.

TEMATYKA ĆWICZEŃ

• Opiekuńcza, wychowawcza i profilaktyczna rola pedagoga szkolnego

• Profilaktyka zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży w szkole

• Agresja wśród dzieci i młodzieży i formy jej zapobiegania i eliminowania. Trening zastępowania agresji (TZA)

• Przemoc w rodzinie – zapobieganie i pomoc ofiarom

• Trening interpersonalny w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Trening umiejętności społecznych w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Socjoterapia w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Pedofilia – formy pomocy dzieciom narażonym na wykorzystywanie oraz wykorzystywanym seksualnie

• Arteterapia i jej wykorzystanie w pracy profilaktyczno-wychowawczej

w środowisku otwartym; warsztaty edukacji twórczej

• Muzykoterapia i jej wykorzystanie w pracy profilaktyczno-wychowawczej w środowisku otwartym

• Choreoterapia i teatr jako metody oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych

• Wykorzystanie metod i form twórczego myślenia w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Rodzina z problemem alkoholowym – formy pomocy, profilaktyka. Praca z DDA

• Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem: przyczyny powstawania stresu, indywidualne strategie radzenia sobie ze stresem, wykorzystanie metod relaksacji w oddziaływaniach profilaktyczno-wychowawczych

• Harcerstwo i jego system wychowawczy

INFORMACJE O ZDALNEJ REALIZACJI PRZEDMIOTU:

1. Informacje o sposobie zdalnej realizacji ćwiczeń

gr ćwiczeniowa III DZPC-PRE-PI

W czasie edukacji on-line prowadzenie pracy, przekazywanie studentom zagadnień do samodzielnego opracowania, treści programowych oraz monitorowanie wykonywanych zadań przez studentów będzie realizowane zdalnie za pomocą korespondencji poprzez pocztę USOS lub na adres służbowy prowadzącego zajęcia.

Studenci mają na bieżąco możliwość zgłaszania swoich pytań i uwag poprzez pocztę APS lub USOS-mail.

Konsultacje indywidualne ze studentami są prowadzone za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w godzinach dyżurów przy wykorzystaniu aplikacji Teames.

2. Informacje o sposobie zdalnej realizacji wykładów

Materiały dydaktyczne do wykładów (prezentacja powerpoint ze ścieżką dźwiękową) przesyłane będą sukcesywnie na adres mailowy grupy: resocjalizacja1720@gmail.com.

Wykłady zrealizowane w na terenie uczelni:

- Wprowadzenie do profilaktyki społecznej. Pojęcie profilaktyki społecznej. Poziomy oddziaływań profilaktycznych;

- Strategie oddziaływań profilaktycznych;

- Teoretyczne podstawy współczesnej profilaktyki społecznej – teoria resilience, czynniki ryzyka i czynniki chroniące;

- Koncepcja profilaktyki pozytywnej;

Wykłady zrealizowane on-line:

- Strategie pozytywnej inicjacji;

- Związek między profilaktyką i wychowaniem. Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny;

- Projektowanie programów profilaktycznych

- System rekomendacji programów profilaktycznych

Nakład pracy studenta:

- liczba godzin kontaktowych (wykładów, ćwiczeń) - 60 godzin

- przygotowanie prezentacji na zajęciach ćwiczeniowych, przygotowanie się do egzaminu - 30 godzin

- łącznie - 3 punkty

TEMATYKA ĆWICZEŃ

• Agresja wśród dzieci i młodzieży i formy jej zapobiegania i eliminowania. Trening zastępowania agresji (TZA)

• Przemoc w rodzinie – zapobieganie i pomoc ofiarom

• Trening interpersonalny w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Trening umiejętności społecznych w pracy profilaktyczno-wychowawczej

• Pedofilia – formy pomocy dzieciom narażonym na wykorzystywanie oraz wykorzystywanym seksualnie

• Arteterapia i jej wykorzystanie w pracy profilaktyczno-wychowawczej

w środowisku otwartym; warsztaty edukacji twórczej

• Muzykoterapia i jej wykorzystanie w pracy profilaktyczno-wychowawczej w środowisku otwartym

• Choreoterapia i teatr jako metody oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych

• Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem: przyczyny powstawania stresu, indywidualne strategie radzenia sobie ze stresem, wykorzystanie metod relaksacji w oddziaływaniach profilaktyczno-wychowawczych

Ćwiczenia:

08.03.2020 - 3 zajęcia były realizowane w Uczelni

od 22.03 - ZDALNA KONTYNUACJA ZAJĘĆ

17.03.2020 - Przesłanie na maila starosty grupy studentów zadań do wykonania w okresie zawieszenia zajęć dydaktycznych na Uczelni

Ponieważ głównym założeniem zajęć prowadzonych w formie ćwiczeń było przekazanie studentom wiedzy praktycznej oraz wzbogacenie warsztatu pracy pedagoga-wychowawcy studenci mają za zadanie przygotować prezentację na min. 30 slajdów w grupach maks. 2-3 osobowych na ustalone wcześniej tematy. Do prezentacji dołączają np. scenariusze zajęć, warsztatów, ćwiczeń, lekcji itp. które dotyczą danego tematu i które byłyby możliwe do przeprowadzenia w środowisku otwartym.

Po przygotowaniu i opracowaniu tematu studenci za pomocą USOS maila lub z domeny APS wysyłają swoją prezentację wraz ze scenariuszami zajęć na służbowy adres mailowy prowadzącego zajęcia: hiwanicki@aps.edu.pl

Termin przesyłania prac upływa z dniem 08.06.2020

Po zatwierdzeniu i zaakceptowaniu prezentacji wraz ze scenariuszem zajęć przez prowadzącego zajęcia, student wysyła również swoją pracę na maila grupowego, gdzie muszą się znaleźć opracowane tematy wszystkich osób z grupy.

Przygotowany i opracowany temat stanowić będzie potwierdzenie wykonania zadania i podstawę zaliczenia ćwiczeń.

Na czas edukacji on-line prowadzenie pracy, przekazywanie studentom zagadnień do samodzielnego opracowania, treści programowych oraz monitorowanie wykonywanych zadań przez studentów będzie realizowane zdalnie za pomocą korespondencji poprzez pocztę USOS lub na adres służbowy prowadzącego zajęcia.

Studenci mają na bieżąco możliwość zgłaszania swoich pytań i uwag poprzez pocztę APS lub USOS-mail.

Konsultacje indywidulane ze studentami są prowadzone za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz w godzinach dyżurów przy wykorzystaniu aplikacji Teames.

Nakład pracy studenta - ćwiczenia:

- 15 godzin kontaktowych

- 40 godzin przygotowanie się do zajęć

- 20 godzin przygotowanie do zaliczenia

Sumaryczna liczba punktów ECTS 3

TEMATYKA WYKŁADÓW

1. Teoretyczne podstawy profilaktyki – skąd biorą się zachowania problemowe i ryzykowne;

2. Pojęcie profilaktyki społecznej. Poziomy oddziaływań profilaktycznych;

3. Strategie oddziaływań profilaktycznych;

4. Profilaktyka oparta na wiedzy i profilaktyka integracyjna;

5. Teoria resilience - rola czynników ryzyka i czynników chroniących w powstawaniu zachowań ryzykownych;

6. Koncepcja profilaktyki pozytywnej;

7. Profilaktyka pozytywna w praktyce;

8. Profilaktyka w szkole;

9. Zasady tworzenia programów profilaktycznych;

10. Ewaluacja programów profilaktycznych;

11. Bariery i wyzwania skutecznej profilaktyki - cechy skutecznego programu profilaktycznego, przyczyny niskiej skuteczności programów profilaktycznych

12. System rekomendacji programów profilaktycznych;

13. Profilaktyka w środowisku lokalnym;

14. Profilaktyka z uwzględnieniem wieku rozwojowego odbiorów

15. Powtórzenie materiału

TEMATYKA ĆWICZEŃ

- Agresja wśród dzieci i młodzieży - formy jej zapobiegania i eliminowania

- Przeciwdziałanie alkoholizowaniu się nieletnich

- Uzależnienie dzieci i młodzieży od nikotyny – oddziaływanie profilaktyczne

- Zjawisko narkomanii wśród młodzieży – skutki i przeciwdziałanie

- Problem prostytucji wśród nieletnich

- Zjawisko bulimii i anoreksji u młodzieży szkolnej

- Przeciwdziałanie uzależnieniu dzieci i młodzieży od komputerów (gier i Internetu)

- Uzależnienie od telefonów komórkowych wśród uczniów – zagrożenia i zapobieganie

- Opiekuńcza, wychowawcza i profilaktyczna rola pedagoga szkolnego

- Profilaktyka zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży w szkole

- Przemoc w rodzinie – zapobieganie i pomoc ofiarom

- Rodzina z problemem alkoholowym – formy pomocy

- Arteterapia i jej wykorzystanie w pracy profilaktyczno-wychowawczej

- Muzykoterapia jako metoda oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych

- Harcerstwo i jego system wychowawczy

INFORMACJE O ZDALNEJ REALIZACJI PRZEDMIOTU:

1. Informacje o sposobie zdalnej realizacji wykładów.

Wykłady realizowane są w trybie synchronicznym w aplikacji Teames zgodnie z planem zajęć.

Kanał w którym realizowane są wykłady w poniedziałki o godzinie 13.30:

https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a0ebb7ba88dca42358795c86f260278b2%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=08d45914-7fc2-4966-9b55-e432756ba67a&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

2. Informacje o sposobie zdalnej realizacji ćwiczeń

grupa ćwiczeniowa III DZPC-PRE-PI 1 realizuje ćwiczenia zgodnie z planem w piatki

Kanał, w którym rezalizowane są ćwiczenia:

https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3af3213fdd7c354125a05bf7be049b6aeb%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=0eef6fcb-a925-4f45-9b81-2aa1338451f7&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Nakład pracy studenta:

- liczba godzin kontaktowych (wykładów, ćwiczeń) - 60 godzin

- przygotowanie prezentacji na zajęciach ćwiczeniowych, przygotowanie się do egzaminu - 30 godzin

- łącznie - 3 punkty