Metodologia badań psychologicznych [PY-5F-MBP] Semestr zimowy 2024/2025
Ćwiczenia, grupa nr 3

Brzeziński, J. M. (2019). Metodologia badań psychologicznych. Wydanie nowe. Wydawnictwo naukowe PWN.

Shaugnessy, J. J., Zechmeister, E. B., Zechmeister, J. S. (2002). Metody badawcze w psychologii. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Wieczorkowska, G., Wierzbiński, J. (2011). Statystyka. Od teorii do praktyki. Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Wojciszke, B. (2004). Systematycznie modyfikowane autoreplikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. M. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów (s. 44-68). Wydawnictwo Zysk i Ska.

Standardy APA:

Harasimczuk, J., Cieciuch, J. (2012). Podstawowe standardy edytorskie naukowych tekstów psychologicznych w języku polskim na podstawie reguł APA. Wydawnictwo Liberi Libri.

Skimina, E., Harasimczuk, J., Cieciuch, J. (2022). Podstawowe standardy edytorskie naukowych tekstów psychologicznych w języku polskim na podstawie reguł APA 7. Wydawnictwo Liberi Libri. https://doi.org/10.47943/lib.9788363487560

1) Metoda naukowa

- Charakterystyka metody naukowej

- Cele metody naukowej (podejście nomotetyczne i idiograficzne)

Literatura: Shaugnessy i in., 2002, s. 21-44

2) Struktura procesu badawczego wg Brzezińskiego

Literatura: Brzeziński, 2019, s. 65-72

3)Problem i hipoteza badawcza

- Pytania dopełnienia i rozstrzygnięcia

- Hipotezy kierunkowe i niekierunkowe

- Najważniejsze cechy problemu i hipotezy badawczej

Literatura: Brzeziński, 2019, s. 51-55 i 58-59

4) Zmienne i ich operacjonalizacja

- Zmienne zależne oraz niezależne główne, uboczne i zakłócające

- Operacjonalizacja zmiennych (zmienne teoretyczne a wskaźniki)

- Skale pomiarowe (skale szacunkowe)

- Rzetelność i trafność pomiaru

Literatura:

Brzeziński, 2019, s. 26-28 i 32-34

Wieczorkowska i Wierzbiński, 2011, s. 32-36 i 44-58

5) Model badawczy

- Badanie korelacyjne (korelacje liniowe i krzywoliniowe oraz porównywanie grup)

- Korelacja pozorna

- Moderator i mediator

- Badanie eksperymentalne (wnioskowanie przyczynowo-skutkowe)

- Sposoby kontroli zmiennych (pomiar, zamiana na stałą, randomizacja losowa i wiązana)

- Trafność wewnętrzna i zewnętrzna

- Najważniejsze różnice między badaniem korelacyjnym a eksperymentalnym

- Plan grup naturalnych (quasi-eksperyment)

Literatura:

Shaugnessy i in., 2002, s. 143-159 i 223-251

Wieczorkowska i Wierzbiński, 2011, s. 15-32

6) Metoda doboru próby z populacji

- Próba a populacja

- Źródła niereprezentatywności próby: tendencyjna selekcja i tendencyjna utrata osób badanych/braki odpowiedzi

- Probabilistyczne metody doboru próby: prosty, warstwowy i grupowy (błąd próby, operat losowania)

- Nieprobabilistyczne metody doboru próby: celowy, kwotowy, przypadkowy, wygodny, ochotnicy i kula śnieżna

Literatura:

Brzeziński, 2019, s. 181-192

Shaugnessy i in., 2002, s. 163-171

7) Replikacja badań

- Dlaczego należy replikować badania

- Replikacje a publikowalność

- Konsekwencje braku replikacji

- Kryzys replikacyjny

Literatura: Wojciszke, 2004

8) Standardy APA

- Struktura oraz ogólne zasady pisania raportu badawczego

- Cytowanie i bibliografia

- Świadoma zgoda i wybrane problemy badań online

Prezentacje multimedialne, dyskusja, praca z literaturą, praca grupowa w schemacie team-based learning i problem-based learning (na zajęciach oraz w ramach projektu badawczego)

Warunki zaliczenia ćwiczeń:

– Obecność na ćwiczeniach (możliwe 2 nieobecności)

– Uzyskanie minimum 1pkt z projektu badawczego

– Uzyskanie minimum 10,25pkt z kolokwium

– Uzyskanie łącznie minimum 15pkt

grupa ćwiczeniowa I DMPY 3