Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży [PC-5F-PDK] Semestr zimowy 2021/2022
Wykład, grupa nr 1

Literatura podstawowa:

1. Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L. i Borkowska, A. R. (2020). Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży. Warszawa. PWN

2. Kendall, P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: GWP

3. Wolańczyk ,T., Komender, J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL.

4. Jerzak, M. (red.) (2015). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a szkolna rzeczywistość́. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

5. Tarkowski, Zb. (2016). Dzieci z zaburzeniami zachowania, emocji i mowy. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

6. Goodman, R., Scott, St. (2003). Psychiatria dzieci i młodzieży. Wrocław: Urban & Partner.

7. Kutscher, M. L., Attwood, T. i Wolff, R. R. (2007). Dzieci z zaburzeniami łączonymi: ADHD, trudności w nauce, zespół Aspergera, zespół Touretta, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia. Liber.

8. Taylor, C. (2010). Zaburzenia przywiązania u dzieci i młodzieży. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Literatura uzupełniająca

1. DC:0-3R (2005). Klasyfikacja diagnostyczna. Warszawa: Wyd. „Fundament”.

2. ICD-10. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja Dziesiąta. (1997, 2000) Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne “Vesalius”, Wydawnictwo Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Kraków, Warszawa (188-238).

3. Bloomquist, M., L. (2011). Trening umiejętności dla dzieci z zachowaniami problemowymi. Podręcznik dla rodziców i terapeutów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

4. Bourne, E. J. (2011). Lęk i fobia. Praktyczny podręcznik dla osób z zaburzeniami lękowymi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

5. Bryńska, A. (2007). Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Rozpoznanie, etiologia, terapia poznawczo-behawioralna. Kraków: WUJ.

6. Chrestman, K. R., Schechtman, E.G., Foa, E. (2014). Odzyskaj życie po traumie. Przedłużona ekspozycja w terapii PTSD nastolatków. Poradnik pacjenta. Sopot: GWP.

7. Czub, M. (2015). Zrozumieć dziecko wykorzystywane seksualnie. Sopot: GWP

8. DuPaul, g., Kern, L. (2014). Małe dzieci z ADHD. Wczesna identyfikacja i interwencja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

9. Foa, E.B., Yadin, E., Lichner, T.K. (2016). Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Terapia ekspozycji i powstrzymania reakcji. Sopot: GWP

10. Sęk (red.), Psychologia kliniczna (451-498). Warszawa: PWN.

11. Howarth, R., Fisher, P. (2005). Jak pokonywać problemy behawioralne i emocjonalne u dzieci i młodzieży. Warszawa: Liber.

12. Józefik B., Wolska , M. (2009). Anoreksja i bulimia u dzieci i młodzieży. Warszawa: Hachette

13. Kendall, Ph.C., Choudhury, M., Hudson, J., Webb, A. (2013). Terapia poznawczo-behawioralna zaburzeń lękowych u młodzieży. Podręcznik terapeuty. Program lęk. Sopot: GWP.

14. Kołakowski, A. (red.) (2012). Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka. Sopot: GWP.

15. Kościelska, H. (2000). Psychologia kliniczna dziecka. W: Strelau, J. (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej (t. 3, s. 623-648). Warszawa: PWN

16. Zdankiewicz-Ścigała, E., Odachowska, E., Tworek, B. (2018). Early childhood trauma, alexithymia, dissociation and the power of the body self. Wczesnodziecięca trauma, aleksytymia i dysocjacja a siła Ja cielesnego. Psychiatria Psychologia Kliniczna 2018, 18 (3), p. 255–270 

17. Odachowska E., Woźniak-Prus, M. (2018). Trudna diagnoza. Kontrowersje wokół PTSD i ADHD. Psychologia Wychowawcza 2018; 55 (13): 7-24; 

18. Pilecka, B. (1995). Wybrane problemy samobójstw młodzieży. Fundacja "Masz Szansę".

19. Sacker, I.M., Zimmer, M.A. (2008). Wolę umrzeć niż przytyć. Jak zrozumieć i pokonać anoreksję i bulimię? Poznań: Media Rodzina of Poznań.

20. Święcicka, M. (2003). Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP. Warszawa: Wyd. EMU.

21. Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Praktyczny podręcznik i przewodnik po teorii. Kraków: Wydawnictwo UJ.

22. Wycisk, J., Ziółkowska, B. (2010). Młodzież przeciwko sobie. Zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia – jak pomóc nastolatkom w szkole. Warszawa: Difin

23. Young, S., Bramham, J. (2012). Psychoterapia poznawczo-behawioralna ADHD nastolatków i dorosłych. Praktyczny przewodnik po terapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Zakres tematyczny zajęć obejmuje zagadnienia:

1.Charakterystyka i obszar dziedziny, historia psychologii klinicznej dziecka w Polsce, podstawowe pojęcia.

2. Modele klasyfikacji zaburzeń – omówienie wybranych klasyfikacji.

3. Etiologia zaburzeń dzieci i młodzieży. Patomechanizmy zaburzeń, rola symptomu dla dziecka oraz jego rodziny.

4. Fazy rozwoju dziecka z perspektywy psychologii klinicznej.

5. Charakterystyka wybranych zaburzeń rozwojowych:

- Zaburzenia ze spektrum autyzmu.

- Zaburzenia hiperkinetyczne.

- Zaburzenia zachowania i zaburzenia opozycyjno-buntownicze, mieszane zaburzenia zachowania, zaburzenia zachowania u młodzieży.

- Zaburzenia lękowe, w tym lęk separacyjny, fobie. Unikanie kontaktów społecznych, mutyzm, tiki etc.

- Zaburzenia po stresie traumatycznym, zaburzenia więzi.

- Zaburzenia nastroju (depresja i CHAD). Próby i mysli samobójcze.

- Zachowania autoagresywne, samookaleczenia, nadużywanie substancji, uzależnienia behawioralne i inne.

6. Diagnoza w psychologii klinicznej dzieci i młodzieży- proces diagnozy, techniki diagnostyczne, wywiad i obserwacja.

7. Rodzina a dziecko. Dziecko w systemie rodzinnym i społecznym. Dziecko niepełnosprawne lub/i z zaburzeniami w rodzinie.

8. Diagnoza i metody terapeutyczne pracy z dziećmi i młodzieżą.

9. Etyka psychologa dziecięcego.

10.Badania naukowe w obszarze psychologii klinicznej dzieci i młodzieży. Podsumowanie.

METODY KSZTAŁCENIA:

wykład monograficzny, dyskusja, prezentacja, studia przypadków.

Wykład:

Egzamin pisemny: test jednokrotnego wyboru próg zaliczenia 60 % poprawnych odpowiedzi.

grupa wykładowa dla II DMPC