Teoretyczne podstawy wychowania [PE-3F-TPW]
Semestr letni dla niestacjonarnych 2019/2020
Ćwiczenia,
grupa nr 1
Przedmiot: | Teoretyczne podstawy wychowania [PE-3F-TPW] | ||||||||||
Zajęcia: |
Semestr letni dla niestacjonarnych 2019/2020 [2019Ln]
(zakończony)
Ćwiczenia [CW], grupa nr 1 [pozostałe grupy] |
||||||||||
Terminy i miejsca:
|
jednokrotnie, sobota (konkretny dzień, zobacz opis przedmiotu), 8:00 - 10:25
sala 3305 Budynek z aulami C jaki jest adres?
jednokrotnie, niedziela (konkretny dzień, zobacz opis przedmiotu), 10:30 - 12:55
sala 3526/3527 Budynek z aulami C jaki jest adres? |
||||||||||
Terminy najbliższych spotkań:
Kliknij w datę by zobaczyć tygodniowy plan z zaznaczonym spotkaniem. |
Wszystkie zajęcia tej grupy już się odbyły - pokaż terminy wszystkich spotkań.
|
||||||||||
Liczba osób w grupie: | 21 | ||||||||||
Limit miejsc: | (brak danych) | ||||||||||
Prowadzący: | Agnieszka Zamarian | ||||||||||
Literatura: |
Zajęcia 19 kwietnia 2020: Z. Kosyrz, Stosunki interpersonalne między wychowawcą a wychowankiem, w: tenże, Osobowość wychowawcy, Warszawa 2005, rozdz. VI, s.148-186. - E. Bochno, Nieprzypadkowe spotkania, czyli o rozmowie w wychowaniu, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2007, rozdz. 4, s. 91-108. - M. Czerepaniak-Walczak, Podmiot i podmiotowość, w: tenże, Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytyczne człowieka, Gdańsk 2006, rozdz. 8, s. 112-118. - Cz. Wiśniewski, Kompetencje podmiotowe w wychowaniu, w: tenże, Wychowanie – studia teoriopoznawcze i aksjologiczne, Łódź 2009, rozdz. VIII, s. 108-120. Zajęcia 17 maja 2020: - J. Nowotniak, Ukryty program wychowania, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3, red. M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2007, rozdz. 8, s. 181-206. - M. Czerepniak-Walczak, Nie myśl, bądź posłuszny – dyskurs władzy w szkole, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 4, red. M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2008, rozdz. 10, w: 263-288. Zajęcia 20 czerwca 2020: L. Kopciewicz, Grzeczne dziewczynki, niegrzeczni chłopcy – wytwarzanie różnic rodzajowych w dydaktyczno-wychowawczej pracy szkoły, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 4, red. M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2008, s. 349-392. - Z. Bauman, Edukacja: wobec, wbrew i na rzecz ponowoczesności, w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 1, red. M. Dudzikowa, M. Czerepniak-Walczak, GWP, Gdańsk 2007, rozdz. 4, s. 139-154. - K. Rubacha, Nowe kategorie pojęciowe współczesnej teorii wychowania, w: Pedagogika, red. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa 2003, tom 2, rozdz. 4, s. 59-67. Zajęcia 27 czerwca 2020: Ch. Jenks, Socjologiczne konstrukty dzieciństwa, w: Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, oprac. M. J. Kehily, tłum. M. Kościelniak, Kraków 2008, s. 111-134. - V. Walkerdine, Psychologia rozwojowa i badania dzieciństwa, w: Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, oprac. M. J. Kehily, tłum. M. Kościelniak, Kraków 2008, s. 135-150. |
||||||||||
Zakres tematów: |
zajęcia 19 kwietnia 2020; Wprowadzenie – program, lektury, wymagania. Poznanie grupy. Podstawowe pojęcia i zagadnienia. Relacje i umiejętności interpersonalne w wychowaniu. Kategoria podmiotowości i upodmiotowienia w wychowaniu. Zagadnienia do tematu: 1. Koncepcja rozmowy wychowawczej wg Ewy Bochno – charakterystyka. Na ile rozmowa wychowawcza jest obecna w szkole – na podstawie zaprezentowanych przez autorkę wyników badań oraz własnych doświadczeń szkolnych. 2. Sprzężenie proste i złożone jako dwa typy interakcji bezpośredniej wg Zdzisława Kosyrza. Która z nich jest przez autora wskazywana jako szczególnie istotna w procesie realizacji celów wychowania interpersonalnego i dlaczego? 3. Typy relacji interpersonalnych a autorytarne i nieautorytarne koncepcje wychowania. 4. Charakterystyka interpersonalnych umiejętności: a) spostrzegania i rozumienia innych; b) pomagania i konstruktywnego wpływania; c)rozwiązywania problemów i konfliktów; d)rozwiązywania spraw międzyludzkich bez porażek. Jakie jest znaczenie w pracy wychowawczej? 5. Podmiotowość w koncepcji M. Czerepaniak Walczak: podmiot indywidualny a podmiot zbiorowy; trzy korelaty podmiotowości. 6. Typy relacji, w jakie może wejść podmiot wg P. Freire. 7. Związek podmiotowości z emancypacją i edukacją. 8. Na ile szkoła jest miejscem podmiotowego funkcjonowania uczniów i nauczycieli – na podstawie tekstów źródłowych i własnych doświadczeń. 9. Czy w szkole realizowana jest zarówno funkcja adaptacyjna, jak i edukacyjna – na podstawie tekstów źródłowych i własnych doświadczeń. 17 maja 2020: Ukryte postacie totalności i represyjności wychowania. zagadnienia: 1."Władza nad" - charakterystyka pojęcia i jego związek z kategoriami: podmiotowość, dialog, posłuszeństwo, autorytet; 2. "Władza do" - charakterystyka pojęcia i jego związek z kategoriami: podmiotowość, dialog, posłuszeństwo, autorytet; 3. Posłuszeństwo (typowe dla "władzy nad" i "władzy do") a adaptacyjna i emancypacyjna funkcja edukacji; 4. Posłuszeństwo (typowe dla "władzy nad" i "władzy do") a autorytarne i antyautorytarne koncepcje wychowania; 5. Dominujące wśród nauczycieli sposoby rozumienia posłuszeństwa - na podstawie wyników badań M. Czerepaniak-Walczak; 6. Ukryty program wychowania - wyjaśnienie pojęcia, przejawy i efekty. Zajęcia 20 czerwca 2020: Problematyka płci i równouprawnienia w wychowaniu. Wychowanie w obliczu współczesnych zjawisk, wyzwań i dylematów. Zagadnienia: 1. Istniejące koncepcje dotyczące źródeł różnic rodzajowych; 2. Znaczenie stereotypów płci w dydaktyczno-wychowaczych oddziaływaniach szkoły; 3. Działania nauczycieli sprzyjające wzmacnianiu/wytwarzaniu różnic rodzajowych pomiędzy uczniami; 4. Trening grzeczności - na czym polega, jakiej kategorii uczniów w szczególności dotyczy. Jaki jest związek między „grzecznością” (w sensie nadanym przez L. Kopciewicz) a „podmiotowością”; 5. Trening niegrzeczności - na czym polega, jakiej kategorii uczniów w szczególności dotyczy. Jaki jest związek między „niegrzecznością” (w sensie nadanym przez L. Kopciewicz) a „podmiotowością”; 6. Na podstawie tekstu L. Kopciewicz wskaż płaszczyzny przejawiania się „grzeczności” i „niegrzeczności” uczniów. Jak te kategorie odnoszą się do podmiotowości i emancypacji? 7. Charakterystyka ponowoczesnej rzeczywistości w odniesieniu do kategorii: ambiwalencji, decentracji i tożsamości; 8. Ambiwalencja - jej kontekst kulturowo-społeczny i edukacyjny; 9. Decentracja - jej kontekst kulturowo-społeczny i edukacyjny; 10. Tożsamość - jej kontekst kulturowo-społeczny i edukacyjny; 11. Źródła kryzysu edukacji uniwersyteckiej i strategie antykryzysowe; 12. Znaczenie "edukacji trzeciego stopnia". Zajęcia 27 czerwca 2020: Społeczno-kulturowe „obrazy” dziecka i dzieciństwa. Zagadnienia: 1. Różne sposoby interpretowania kategorii "dziecko" i "dzieciństwo" - perspektywa historyczna; 2. Różne sposoby interpretowania kategorii "dziecko" i "dzieciństwo" - perspektywa kulturowa; 3. Negatywne konsekwencje potocznych i naukowych (psychologia rozwojowa, teoria socjalizacji) interpretacji kategorii "dziecka" i "dzieciństwa" - perspektywa nowego paradygmatu badawczego w socjologii dzieciństwa; 4. Podstawowe cechy i modele nowego paradygmatu badawczego w socjologii dzieciństwa. 5. Nowy paradygmat badawczy w socjologii dzieciństwa - relacje między badaczem i badanym w odniesieniu do kategorii: dialog, podmiotowość. |
||||||||||
Metody dydaktyczne: |
krytyczna literatura tekstów źródłowych i prezentacji w kontekście zagadnień podanych każdorazowo do tematu zdalne elementy metod kształcenia: asynchroniczne - w MS Teams w zakładce pliki/materiały z zajęć zamieszczane są regularnie, zgodnie z planem ćwiczeń: 1) skany tekstów źródłowych do samodzielnego przeczytania, 2) zagadnienia do przemyślenia w trakcie lektury tekstów źródłowych i 3) prezentacje multimedialne ułatwiające recepcję treści tekstów źródłowych. Studenci podejmują pracę samokształceniową. Forma zaliczenia: do 28 czerwca 2020 studenci przesyłają opracowanie wybranych zagadnień na adres mailowy prowadzącego: aszewczak@aps.edu.pl. |
||||||||||
Metody i kryteria oceniania: |
W ramach zaliczenia przedmiotu studenci otrzymują zagadnienia do opracowania. 1. Scharakteryzuj nowy paradygmat badawczy w socjologii dzieciństwa, a postulowane w ramach tego paradygmatu relacje między badaczem i badanym odnieś do kategorii: dialog, podmiotowość. 2. Jakie są cele wychowania interpersonalnego w koncepcji Z. Kosyrza. Czy w świetle poznanych wyników badań empirycznych (zawartych w literaturze przedmiotu) współczesna edukacja w szkole realizuje te cele. 3. Scharakteryzuj typy relacji, w jakie może, wg P. Freire, wejść podmiot. Który z nich, w świetle dostępnych wyników badań, dominuje we współczesnej edukacji szkolnej. Który/które z nich i dlaczego wart/e jest/są polecenia w pracy wychowawczej zgodnie z koncepcjami wychowania antyautorytarnego? 4. Scharakteryzuj wskazane przez Z. Kosyrza umiejętności interpersonalne. Jakie jest ich znaczenie w procesie wychowania? 5. Wyjaśnij pojęcie podmiot (indywidualny i zbiorowy). Jaka jest relacja między podmiotowością a adaptacyjną i emancypacyjną funkcją edukacji? 6. Wyjaśnij związek podmiotowości z edukacją i emancypacją. 7. Scharakteryzuj znane Ci typy władzy i odnieś je do funkcji adaptacyjnej i emancypacyjnej edukacji. 8. Jak „posłuszeństwo” rozumiane jest w tradycyjnych (autorytarnych) koncepcjach wychowania i jak odnosi się do adaptacyjnych i emancypacyjnych funkcji edukacji? 9. Jak „posłuszeństwo” rozumiane jest w antyautorytarnych koncepcjach wychowania i jak odnosi się do adaptacyjnych i emancypacyjnych funkcji edukacji? 10. Wyjaśnij pojęcie "ukryty program wychowania" oraz odnieś je do kategorii podmiotowości oraz adaptacyjnych i emancypacyjnych funkcji edukacji. 11. Wyjaśnij pojęcie „ukryty program wychowania”. Jakie są przejawy jego funkcjonowania w rzeczywistości szkolnej. Jaki jest wpływ ukrytego programu na rozwój osobowości wychowanków. 12. Czym jest i na czym polega trening grzeczności; jakiej kategorii uczniów w szczególności dotyczy? Jaki jest związek między „grzecznością” (w sensie nadanym jej przez L. Kopciewicz) a „podmiotowością”? 13. Czym jest i na czym polega trening niegrzeczności i jakiej kategorii uczniów w szczególności dotyczy? Jaki jest związek między „niegrzecznością” (w sensie nadanym jej przez L. Kopciewicz) a „podmiotowością”? 14. Na podstawie tekstu L. Kopciewicz wskaż płaszczyzny przejawiania się „grzeczności” i „niegrzeczności” uczniów. Jak te kategorie odnoszą się do podmiotowości i emancypacji? Spośród zagadnień studenci wybierają dwa (dotyczące różnych obszarów tematycznych wyznaczonych programem ćwiczeń), a następnie w sposób wyczerpujący opracowują je pisemnie z zachowaniem zasady, że opracowanie jednego zagadnienia nie może przekroczyć jednej strony A4 ( czcionka - rozmiar 12, interlinia - 1,5). Przygotowaną pracę zaliczeniową należy przesłać na adres mailowy prowadzącego (aszewczak@aps.edu.pl) do dnia 28 czerwca 2020r. Opracowania przygotowane na poziomie bardzo dobrym są podstawą do podniesienia ogólnej oceny z przedmiotu. |
||||||||||
Uwagi: |
GR. ĆWICZENIOWA I ZZ/PE-1 sposób prowadzenia zajęć: zajęcia organizacyjne - synchroniczny, MS Teams (19.04.20, godz. 11.00); konsultacje indywidualne - synchroniczny, MS Teams (w czasie dyżurów dla studentów niestacjonarnych, a także w poniedziałki i w czwartki w godz. 14.15-15.15); pozostałe - asynchroniczny: za pomocą poczty elektronicznej (adres służbowy: aszewczak@aps.edu.pl); |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.