Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Fonetyka i fonologia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: SP-FOF
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Fonetyka i fonologia
Jednostka: Instytut Wspomagania Rozwoju Człowieka i Edukacji
Grupy: Obowiązkowe dla I roku stud. podyplomowych: logopedia
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 0.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Efekty uczenia się:

Wiedza:

- Zna i rozumie fonetykę i fonologię współczesnego języka polskiego, fonetykę akustyczną i wizualną

- Zna cechy artykulacyjno-akustyczne samogłosek i spółgłosek języka polskiego

- Zna zasady normatywnej wymowy języka polskiego i potrafi zapisywać normatywne wypowiedzi.

Umiejętności:

- Potrafi analizować i wykorzystywać wiedzę z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz z fonetyki akustycznej i wizualnej

- Potrafi umiejscowić fonologię i fonetykę w systemie języka polskiego i je scharakteryzować

- Umie wskazać realizacje zgodne i niezgodne z zasadami współczesnej normy wymawianiowej

- Potrafi dokonać transkrypcji fonetycznej wypowiedzi.

Kompetencje społeczne:

- Rozumie konieczność posiadania i zastosowania wiedzy z zakresu fonetyki i fonologii w pracy praktycznej i naukowej logopedy

- Potrafi wyjaśnić zasady norm wymawianiowych i stosować je podczas różnych zdarzeń pedagogicznych.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 6 godzin więcej informacji
Wykład, 20 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Izabela Więcek-Poborczyk
Prowadzący grup: Małgorzata Golanowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Sposób pomiaru:

Aktywny udział słuchaczy w zajęciach praktycznych

Egzamin pisemny

Pełny opis:

WYKŁAD LICZBA GODZIN

Charakterystyka systemu językowego

Pojęcie normy, uzusu;zagadnienie wariancji w języku

Podstawowe pojęcia semantyki językoznawczej

Relacje semantyczne między wyrazami w systemie

Podstawowe pojęcia fonetyki

Budowa i funkcjonowanie aparatu artykulacyjnego

Kryteria klasyfikacji samoglosek, spółgłosek

Rozbieżności między wymową a pismem

Podstawowe pojęcia fonologii

Opis fonologiczny polszczyzny

Cechy charakterystyczne wymowy gwarowej i regionalnej

Podstawowe pojęcia morfologii

Kategorie morfologiczne polszczyzny

Opis polskiej fleksji

Słowotwórstwo rzeczowników polskich

Podstawowe pojęcia składni

Opis skladniowy zdania pojedynczego

Opis składniowy zdania złożonego

ĆWICZENIA LICZBA GODZIN

Opis artykulacji wybranych głosek

Zapis fonetyczny

Zapis fonologiczny

Zasady zapisu wypowiedzi zniekształconych

Odsłuchiwanie i zapis wybranych wypowiedzi osob z różnymi zaburzeniami mowy

Określanie wyrazów pod względem części mowy

Analiza form fleksyjnych wyrazów

Analiza słowotwórcza wyrazów

Analiza składniowa zdań pojedynczych

Analiza skladniowa zdań złożonych

Literatura:

ITERATURA OBOWIAZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA

Bańko M., 2006, (red)., "Polszczyzna na co dzień", Warszawa

Bartmiński J.,1993 red., "Współczesny język polski", Wrocław

Bralczyk J., Gruszczyński W., (red.), 2002, “Słownik gramatyki języka polskiego”, WSiP

Dubisz S., (red.), “Nauka o języku dla polonistów”, Książka i Wiedza, (wiele wydań)

Handke K., Dalewska- Greń H.,1994, (red.), ”Polszczyzna i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów”

Klemensiewicz Z., 1964, ”Podstawowe wiadomości z gramatyki opisowej języka polskiego”, PWN

Klemensiewicz Z., 1963, “Zarys składni polskiej”, PWN

Nagórko A.,1998, “Zarys gramatyki polskiej”, Wydawnictwo Naukowe PWN

Nęcki Z.,1996, "Komunikacja międzyludzka", Kraków

Pomsta-Porayski J., 1994, "Błędy językowe i ich rodzaje", w: "Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX w. Zbiór studiów", red. Handke K.,

Dalewska- Greń H., Warszawa

Porayski-Pomsta J., Kwasiborska J., Jauer-Niworowska O., Lipiec D., Więcek-Poborczyk I., Golanowska M., Malinowska A., 2013, „Znaki fonetyczne do zapisu poprawnych i zdeformowanych realizacji fonemów języka polskiego w alfabetach międzynarodowym i slawistycznym”, Gdańsk, Glottispol.

Wierzchowska B., 1980, “Wymowa polska”, PWN

Więcek-Poborczyk I., Lipiec D., 2017, Patofonetyka w praktyce logopedycznej [w:] Myszka A., Bieńkowska K. I., Marczykowska I. (red.), Głos Język Komunikacja, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 79-92.

Literatura uzupełniająca:

Koneczna H., Zawadowski L., 1971, ”Przekroje rentgenograficzne głosek polskich”

Pluta-Wojciechowska D., 2010, „Podstawy patofonetyki mowy rozszczepowej: dyslokacje”, Wydawnictwo Ergo-Sum, Bytom.

Uwagi:

NAKŁAD PRACY STUDENTA

FORMA AKTYWNOŚCI ŚREDNIA LICZBA GODZIN NA ZREALIZOWANIE AKTYWNOŚCI

Uczestnictwo w zajęciach (wykład, ćwiczenia) 75 (50+25)

Przygotowanie się do zajęć (np. lektura tekstu) 50g

Przygotowanie się do egzaminu 60g

Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji -----

Inne formy, np. transkrybowanie tekstów, ćwiczenie analizy morfologicznej i składniowej 45g

Sumaryczna liczba punktów ECTS 9

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 6 godzin więcej informacji
Wykład, 20 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Izabela Więcek-Poborczyk
Prowadzący grup: Małgorzata Golanowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Sposób pomiaru:

Aktywny udział słuchaczy w zajęciach praktycznych

Egzamin z zastosowaniem aplikacji MS Teams

ZAJĘCIA ODBYWAJĄ SIĘ Z ZASTOSOWANIEM APLIKACJI MS TEAMS

Pełny opis:

WYKŁAD LICZBA GODZIN

Charakterystyka systemu językowego

Pojęcie normy, uzusu;zagadnienie wariancji w języku

Podstawowe pojęcia semantyki językoznawczej

Relacje semantyczne między wyrazami w systemie

Podstawowe pojęcia fonetyki

Budowa i funkcjonowanie aparatu artykulacyjnego

Kryteria klasyfikacji samoglosek, spółgłosek

Rozbieżności między wymową a pismem

Podstawowe pojęcia fonologii

Opis fonologiczny polszczyzny

Cechy charakterystyczne wymowy gwarowej i regionalnej

Podstawowe pojęcia morfologii

Kategorie morfologiczne polszczyzny

Opis polskiej fleksji

Słowotwórstwo rzeczowników polskich

Podstawowe pojęcia składni

Opis skladniowy zdania pojedynczego

Opis składniowy zdania złożonego

ĆWICZENIA LICZBA GODZIN

Opis artykulacji wybranych głosek

Zapis fonetyczny

Zapis fonologiczny

Zasady zapisu wypowiedzi zniekształconych

Odsłuchiwanie i zapis wybranych wypowiedzi osob z różnymi zaburzeniami mowy

Określanie wyrazów pod względem części mowy

Analiza form fleksyjnych wyrazów

Analiza słowotwórcza wyrazów

Analiza składniowa zdań pojedynczych

Analiza skladniowa zdań złożonych

Literatura:

LITERATURA OBOWIAZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA

Bańko M., 2006, (red)., "Polszczyzna na co dzień", Warszawa

Bartmiński J.,1993 red., "Współczesny język polski", Wrocław

Bralczyk J., Gruszczyński W., (red.), 2002, “Słownik gramatyki języka polskiego”, WSiP

Dubisz S., (red.), “Nauka o języku dla polonistów”, Książka i Wiedza, (wiele wydań)

Handke K., Dalewska- Greń H.,1994, (red.), ”Polszczyzna i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów”

Klemensiewicz Z., 1964, ”Podstawowe wiadomości z gramatyki opisowej języka polskiego”, PWN

Klemensiewicz Z., 1963, “Zarys składni polskiej”, PWN

Nagórko A.,1998, “Zarys gramatyki polskiej”, Wydawnictwo Naukowe PWN

Nęcki Z.,1996, "Komunikacja międzyludzka", Kraków

Pomsta-Porayski J., 1994, "Błędy językowe i ich rodzaje", w: "Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX w. Zbiór studiów", red. Handke K.,

Dalewska- Greń H., Warszawa

Porayski-Pomsta J., Kwasiborska J., Jauer-Niworowska O., Lipiec D., Więcek-Poborczyk I., Golanowska M., Malinowska A., 2013, „Znaki fonetyczne do zapisu poprawnych i zdeformowanych realizacji fonemów języka polskiego w alfabetach międzynarodowym i slawistycznym”, Gdańsk, Glottispol.

Wierzchowska B., 1980, “Wymowa polska”, PWN

Więcek-Poborczyk I., Lipiec D., 2017, Patofonetyka w praktyce logopedycznej [w:] Myszka A., Bieńkowska K. I., Marczykowska I. (red.), Głos Język Komunikacja, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 79-92.

Literatura uzupełniająca:

Koneczna H., Zawadowski L., 1971, ”Przekroje rentgenograficzne głosek polskich”

Pluta-Wojciechowska D., 2010, „Podstawy patofonetyki mowy rozszczepowej: dyslokacje”, Wydawnictwo Ergo-Sum, Bytom.

Uwagi:

ZAJĘCIA PROWADZONE Z ZASTOSOWANIEM APLIKACJI MS TEAMS

Sposób dołączenia do zespołu został przekazany studentom poprzez USOS mail.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

FORMA AKTYWNOŚCI ŚREDNIA LICZBA GODZIN NA ZREALIZOWANIE AKTYWNOŚCI

Uczestnictwo w zajęciach (wykład, ćwiczenia) 75 (50+25)

Przygotowanie się do zajęć (np. lektura tekstu) 50g

Przygotowanie się do egzaminu 60g

Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji -----

Inne formy, np. transkrybowanie tekstów, ćwiczenie analizy morfologicznej i składniowej 45g

Sumaryczna liczba punktów ECTS 9

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 6 godzin więcej informacji
Wykład, 20 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Izabela Więcek-Poborczyk
Prowadzący grup: Małgorzata Golanowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie
Skrócony opis:

Sposób pomiaru:

Aktywny udział słuchaczy w zajęciach praktycznych

Egzamin

Pełny opis:

WYKŁAD LICZBA GODZIN

Charakterystyka systemu językowego

Pojęcie normy, uzusu;zagadnienie wariancji w języku

Podstawowe pojęcia semantyki językoznawczej

Relacje semantyczne między wyrazami w systemie

Podstawowe pojęcia fonetyki

Budowa i funkcjonowanie aparatu artykulacyjnego

Kryteria klasyfikacji samoglosek, spółgłosek

Rozbieżności między wymową a pismem

Podstawowe pojęcia fonologii

Opis fonologiczny polszczyzny

Cechy charakterystyczne wymowy gwarowej i regionalnej

Podstawowe pojęcia morfologii

Kategorie morfologiczne polszczyzny

Opis polskiej fleksji

Słowotwórstwo rzeczowników polskich

Podstawowe pojęcia składni

Opis skladniowy zdania pojedynczego

Opis składniowy zdania złożonego

ĆWICZENIA LICZBA GODZIN

Opis artykulacji wybranych głosek

Zapis fonetyczny

Zapis fonologiczny

Zasady zapisu wypowiedzi zniekształconych

Odsłuchiwanie i zapis wybranych wypowiedzi osob z różnymi zaburzeniami mowy

Określanie wyrazów pod względem części mowy

Analiza form fleksyjnych wyrazów

Analiza słowotwórcza wyrazów

Analiza składniowa zdań pojedynczych

Analiza skladniowa zdań złożonych

Literatura:

LITERATURA OBOWIAZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA

Bańko M., 2006, (red)., "Polszczyzna na co dzień", Warszawa

Bartmiński J.,1993 red., "Współczesny język polski", Wrocław

Bralczyk J., Gruszczyński W., (red.), 2002, “Słownik gramatyki języka polskiego”, WSiP

Dubisz S., (red.), “Nauka o języku dla polonistów”, Książka i Wiedza, (wiele wydań)

Handke K., Dalewska- Greń H.,1994, (red.), ”Polszczyzna i Polacy u schyłku XX wieku. Zbiór studiów”

Klemensiewicz Z., 1964, ”Podstawowe wiadomości z gramatyki opisowej języka polskiego”, PWN

Klemensiewicz Z., 1963, “Zarys składni polskiej”, PWN

Nagórko A.,1998, “Zarys gramatyki polskiej”, Wydawnictwo Naukowe PWN

Nęcki Z.,1996, "Komunikacja międzyludzka", Kraków

Pomsta-Porayski J., 1994, "Błędy językowe i ich rodzaje", w: "Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX w. Zbiór studiów", red. Handke K.,

Dalewska- Greń H., Warszawa

Porayski-Pomsta J., Kwasiborska J., Jauer-Niworowska O., Lipiec D., Więcek-Poborczyk I., Golanowska M., Malinowska A., 2013, „Znaki fonetyczne do zapisu poprawnych i zdeformowanych realizacji fonemów języka polskiego w alfabetach międzynarodowym i slawistycznym”, Gdańsk, Glottispol.

Wierzchowska B., 1980, “Wymowa polska”, PWN

Więcek-Poborczyk I., Lipiec D., 2017, Patofonetyka w praktyce logopedycznej [w:] Myszka A., Bieńkowska K. I., Marczykowska I. (red.), Głos Język Komunikacja, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 79-92.

Literatura uzupełniająca:

Koneczna H., Zawadowski L., 1971, ”Przekroje rentgenograficzne głosek polskich”

Pluta-Wojciechowska D., 2010, „Podstawy patofonetyki mowy rozszczepowej: dyslokacje”, Wydawnictwo Ergo-Sum, Bytom.

Uwagi:

ZAJĘCIA PROWADZONE Z ZASTOSOWANIEM APLIKACJI MS TEAMS

Sposób dołączenia do zespołu został przekazany studentom poprzez USOS mail.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

FORMA AKTYWNOŚCI ŚREDNIA LICZBA GODZIN NA ZREALIZOWANIE AKTYWNOŚCI

Uczestnictwo w zajęciach (wykład, ćwiczenia) 75 (50+25)

Przygotowanie się do zajęć (np. lektura tekstu) 50g

Przygotowanie się do egzaminu 60g

Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji -----

Inne formy, np. transkrybowanie tekstów, ćwiczenie analizy morfologicznej i składniowej 45g

Sumaryczna liczba punktów ECTS 9

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)