Antropologia kulturowa

Wykład - egzamin pisemny

Ćwiczenia - znajomość zadawanych lektur, udział w dyskusji, praca w grupach, zaliczenie kolokwium.

Wykład

1. Pojęcie kultury

2. Kultura vs natura

3. Korzenie antropologii: odkrycie „Innego’

4. Antropologia jako dyscyplina naukowa: główne szkoły w antropologii

5. Społeczeństwo pierwotne: wczoraj i dziś

6. Małżeństwo, rodzina, pokrewieństwo

7. Płeć biologiczna i kulturowa

8. Ciało w kulturze

9. Czas w kulturze

10. Przestrzeń w kulturze

11. Język i myślenie o świecie

12. Indywidualizm jako wynalazek kulturowy

Ćwiczenia

Zajęcia mają na celu ćwiczenie w interpretacji i krytycznej analizie tekstów klasyków antropologii kulturowej.

1. Kultura a natura.

2. Funkcje kultury. Po co mieszkańcy dalekich wysp Pacyfiku stworzyli instytucję Kula, a po co powstał Facebook?

3. Całościowy fakt społeczny. Czy i jak można porównywać różne kultury?

4. Kultura jako system znaków. Co obcy myślą, jakie ukryte znaczenia mają ich zachowania?

5. Wyobrażenia zbiorowe. Jak ludzie klasyfikują, czyli mentalnie porządkują świat?

6. Rzeczywistość kulturowa jako gra. Czy obraz rzeczywistości, jaki mamy współcześnie, jest bardziej adekwatny niż obraz rzeczywistości w społeczeństwach pierwotnych?

7. Kultura a osobowość. W jakim stopniu wzór kultury wyznacza osobowość człowieka?

Lektura obowiązkowa

1. Godlewski G., i inni (red.), 2001, Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, Wydawnictwa UW, Warszawa.

2. Burszta J. W., 1998, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań.

3. Eller J. D., 2012, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Wyd. UJ, Kraków.

4. Hylland Eriksen T., 2009, Małe miejsca, wielkie sprawy. Wprowadzenie do antropologii społecznej i kulturowej, Warszawa.

5. Nowicka E., 2006, Świat człowieka – świat kultury, PWN, Warszawa.

Lektura uzupełniająca

1. Gajda J., 2002, Antropologia kulturowa cz. 1. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

2. Nowicka E., Głowacka-Grajper M. (wybór i red.), 2007, Świat człowieka -świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

3. Harari Y. N., Sapiens. Od zwierząt do bogów, PWN 2918.

Wykład

Metoda podająca z prezentacjami multimedialnymi. Elementy konwersatorium.

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach: 30 h

2. Przygotowanie się do egzaminu końcowego - 30 h

Ćwiczenia

Czytanie ze zrozumieniem, interpretacja i krytyczna analiza lektur, praca w grupach, dyskusja.

Nakład pracy studenta

1. Udział w ćwiczeniach: 15 h

2. Przygotowywanie się do zajęć oraz kolokwium końcowego: 45 h

Wykład

1. Antropologia kultury jako nauka

2. Kultura i inne podstawowe pojęcia antropologii

3. Klasyczne teorie antropologiczne cz. 1

4.Klasyczne teorie antropologiczne cz. 2

5. Społeczeństwa pierwotne

6. Kultura oralna

7. Antropologia słowa

8. Antropologia widowisk

9. Kozioł ofiarny

10. Czas w kulturze

11. Przestrzeń w kulturze

12. Antropologia turystyki

13. Antropologia ciała

14. Umysł i myślenie

Wykład - egzamin pisemny w formie testowej

Ćwiczenia - znajomość zadawanych lektur, udział w dyskusji, praca w grupach, zaliczenie powtórzenie.

Wykład

1. Antropologia kultury jako nauka

2. Kultura i inne podstawowe pojęcia antropologii

3. Klasyczne teorie antropologiczne cz. 1

4.Klasyczne teorie antropologiczne cz. 2

5. Społeczeństwa pierwotne

6. Kultura oralna

7. Antropologia słowa

8. Antropologia widowisk

9. Kozioł ofiarny

10. Czas w kulturze

11. Przestrzeń w kulturze

12. Antropologia turystyki

13. Antropologia ciała

14. Umysł i myślenie

Ćwiczenia

Zajęcia mają na celu ćwiczenie w interpretacji i krytycznej analizie tekstów klasyków antropologii kulturowej.

1. Kultura w szerokim rozumieniu. Co różni nas od zwierząt?

Definicje i film.

https://pl.khanacademy.org/humanities/world-history/world-history-beginnings/pre-history-humanity-on-earth-tutorial/v/collective-learning?modal=1

2. Magia. Jak “ludzie pierwotni” wyjaśniali i oddziaływali na świat?

J. G. Frazer, Złota Gałąź, Warszawa 1996; rozdz. 3. Magia sympatyczna; rozdz. 4. Magia i religia.

3. Kultura a natura. Jak silny jest wpływ środowiska życia na kształt kultury i vice versa?

4. Funkcje kultury. Po co mieszkańcy dalekich wysp Pacyfiku stworzyli instytucję Kula, a po co powstał Facebook?

5. Zasada wzajemności jako całościowy fakt społeczny. Czy i jak można porównywać różne kultury?

6. Kultura jako system znaków. Jak odkryć ukryte znaczenia zachowań członków innych kultur?

.7. Interpretacja kultur. Jak przełożyć odległe sposoby myślenia i działania na zrozumiałe dla nas?

8. Powtórzenie

Lektury

Ćwiczenia: J. G. Frazer, Złota Gałąź, Warszawa 1996; rozdz. 3. Magia sympatyczna; rozdz. 4. Magia i religia.

M. Mauss, Szkic o sezonowych przemianach w społeczności Eskimosów, [w:] Socjologia i antropologia, Warszawa 1973, s. 565-655.

B. Malinowski, Istota kula; Ceremonia budowy waga; Znaczenie kula, [w:] Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Warszawa 1987, s. 179-205; s. 126-156; s. 640-651.

M. Mauss, Szkic o darze, [w:] Socjologia i antropologia, Warszawa 1973, s. 211-331.

Geertz C (2005) Głęboka gra. [W:] Interpretacja kultur. Wybrane eseje. WUJ.

Wykład:

Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Grzegorz Godlewski, Leszek Kolankiewicz, Andrzej Mencwel, Paweł Rodak (red.), Warszawa 2005

Wykład

Metoda podająca z prezentacjami multimedialnymi. Elementy konwersatorium.

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach: 30 h

2. Przygotowanie się do egzaminu końcowego - 30 h

Ćwiczenia

Czytanie ze zrozumieniem, interpretacja i krytyczna analiza lektur, praca w grupach, dyskusja.

Nakład pracy studenta

1. Udział w ćwiczeniach: 15 h

2. Przygotowywanie się do zajęć oraz kolokwium końcowego: 45 h

Wykład:

Egzamin pisemny w formie testu.

Ćwiczenia:

- obecność na zajęciach (dozwolona jedna nieobecność)

- czytanie lektur

- aktywność na zajęciach (będzie brana pod uwagę przy ocenie z egzaminu)

Jeśli grupa wykaże się dużą aktywnością, zaliczenie w formie kolokwium zostanie zastąpione zaliczeniem w formie powtórzenie - gdzie podsumujemy i porównamy omawiane treści, co będzie większą korzyścią dla aktywnej i przygotowanej grupy.

Wykład

1. Antropologia kultury jako nauka

2. Kultura i inne podstawowe pojęcia antropologii

3. Klasyczne teorie antropologiczne cz. 1

4.Klasyczne teorie antropologiczne cz. 2

5. Społeczeństwa pierwotne

6. Kultura oralna

7. Antropologia słowa

8. Antropologia widowisk

9. Kozioł ofiarny

10. Czas w kulturze

11. Przestrzeń w kulturze

12. Antropologia turystyki

13. Antropologia ciała

14. Umysł i myślenie

Ćwiczenia:

1. Kultura w szerokim rozumieniu. Co różni nas od zwierząt?

2. Magia sympatyczna. Ewolucjonistyczna metoda porównawcza

3. Pojęcie mana w magii. Francuska szkoła socjologiczna

4. Funkcje magii. Funkcjonalizm i narodziny nowoczesnej antropologii

5. Skuteczność symboliczna magii. Strukturalizm w poszukiwaniu znaczenia

6. Współczesne konteksty magii, w tym m.in. w Polsce. Podejście interpretatywne

7. Świadomość magiczna. Antropologia jako dialog

8. Kolokwium / powtórzenie

Wykłąd:

Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Grzegorz Godlewski, Leszek Kolankiewicz, Andrzej Mencwel, Paweł Rodak (red.), Warszawa 2005

Ćwiczenia:

J. G. Frazer, Złota Gałąź, Warszawa 1996; rozdz. 3. Magia sympatyczna; rozdz. 4. Magia i religia.

M. Mauss, Zarys ogólnej teorii magii, [w:] Socjologia i antropologia, Warszawa 1973. (Do podrozdziału „Mana” włącznie: „Historia i źródła” – wszyscy, „Definicja magii” – wszyscy, „Elementy magii” – do wyboru: o czarowniku, o działaniach/obrzędach lub o wyobrażeniach – można sobie wybrać jeden poddemat, „Analiza i wyjaśnienie magii” – część „Mana” obowiązkowo, inne dla chętnych).

B. Malinowski, Magia a kula (rozdz. XVII), [w:] Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Warszawa 1987, s. 501-544.

B. Malinowski, Mit, magia, religia, Warszawa 1990, s. 444-465.

C. Lévi-Strauss, Czarownik i jego magia; Skuteczność symboliczna, [w:] Antropologia strukturalna, Warszawa 2009, s. 167-206.

Z. Grębecka, Słowo magiczne poddane technologii, NOMOS, Warszawa 2006; rozdz.1.: 1.2 i 1.3 – s. 16-37 – stan badań polskiej antropologii magii; rozdz. 3 – s. 87-123 – magia we współczesnej kulturze jako kontekst badań; rozdz. 7 – s. 231-281 – wyniki badań terenowych.

S. Greenwood, Introduction, [w:] The anthropology of magic, Berg, Oxford 2009.

S. Greenwood, Introduction; The Otherworld, [w:] Magic, Witchcraft and the Otherworld, Berg, Oxford 2000.

materiał edukacyjny:

https://pl.khanacademy.org/humanities/world-history/world-history-beginnings/pre-history-humanity-on-earth-tutorial/v/collective-learning?modal=1

Wykład z elementami dyskusji

Ćwiczenia:

Czytanie ze zrozumieniem - duży nacisk jest położony na pracę studentów z tekstem. Dyskusja w celu analizy i interpretacji tekstów: rozróżnienie pojęć analitycznych stosowanych przez autorów i warstwy faktograficznej; zwrócenie uwagi na metodę badawczą autorów i założenia teoretyczne oraz światopoglądowe. Praca w grupach. Materiały audiowizualne.

Godziny pracy:

45 h - udział w zajęciach

30h - praca domowa

30h - czytanie lektur

15h - przygotowanie do zaliczenia

Sumarycznie 120h co odpowiada 4 punktom ECTS.

Wykład:

Egzamin pisemny w formie testu.

Ćwiczenia:

- obecność na zajęciach (dozwolona jedna nieobecność)

- czytanie lektur

- aktywność na zajęciach (będzie brana pod uwagę przy ocenie z egzaminu)

Jeśli grupa wykaże się dużą aktywnością, zaliczenie w formie kolokwium zostanie zastąpione zaliczeniem w formie powtórzenie - gdzie podsumujemy i porównamy omawiane treści, co będzie większą korzyścią dla aktywnej i przygotowanej grupy.

Wykład

1. Antropologia kultury jako nauka

2. Kultura i inne podstawowe pojęcia antropologii

3. Klasyczne teorie antropologiczne cz. 1

4.Klasyczne teorie antropologiczne cz. 2

5. Społeczeństwa pierwotne

6. Kultura oralna

7. Antropologia słowa

8. Antropologia widowisk

9. Kozioł ofiarny

10. Czas w kulturze

11. Przestrzeń w kulturze

12. Antropologia turystyki

13. Antropologia ciała

14.powtórzenie

Ćwiczenia:

1. Kultura w szerokim rozumieniu. Co różni nas od zwierząt?

2. Magia sympatyczna. Ewolucjonistyczna metoda porównawcza

3. Pojęcie mana w magii. Francuska szkoła socjologiczna

4. Funkcje magii. Funkcjonalizm i narodziny nowoczesnej antropologii

5. Skuteczność symboliczna magii. Strukturalizm w poszukiwaniu znaczenia

6. Współczesne konteksty magii, w tym m.in. w Polsce. Podejście interpretatywne

7. Świadomość magiczna. Antropologia jako dialog

8. Kolokwium / powtórzenie

Wykłąd:

Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Grzegorz Godlewski, Leszek Kolankiewicz, Andrzej Mencwel, Paweł Rodak (red.), Warszawa 2005

Ćwiczenia:

J. G. Frazer, Złota Gałąź, Warszawa 1996; rozdz. 3. Magia sympatyczna; rozdz. 4. Magia i religia.

M. Mauss, Zarys ogólnej teorii magii, [w:] Socjologia i antropologia, Warszawa 1973. (Do podrozdziału „Mana” włącznie: „Historia i źródła” – wszyscy, „Definicja magii” – wszyscy, „Elementy magii” – do wyboru: o czarowniku, o działaniach/obrzędach lub o wyobrażeniach – można sobie wybrać jeden poddemat, „Analiza i wyjaśnienie magii” – część „Mana” obowiązkowo, inne dla chętnych).

B. Malinowski, Magia a kula (rozdz. XVII), [w:] Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Warszawa 1987, s. 501-544.

B. Malinowski, Mit, magia, religia, Warszawa 1990, s. 444-465.

C. Lévi-Strauss, Czarownik i jego magia; Skuteczność symboliczna, [w:] Antropologia strukturalna, Warszawa 2009, s. 167-206.

Z. Grębecka, Słowo magiczne poddane technologii, NOMOS, Warszawa 2006; rozdz.1.: 1.2 i 1.3 – s. 16-37 – stan badań polskiej antropologii magii; rozdz. 3 – s. 87-123 – magia we współczesnej kulturze jako kontekst badań; rozdz. 7 – s. 231-281 – wyniki badań terenowych.

S. Greenwood, Introduction, [w:] The anthropology of magic, Berg, Oxford 2009.

S. Greenwood, Introduction; The Otherworld, [w:] Magic, Witchcraft and the Otherworld, Berg, Oxford 2000.

materiał edukacyjny:

https://pl.khanacademy.org/humanities/world-history/world-history-beginnings/pre-history-humanity-on-earth-tutorial/v/collective-learning?modal=1

Wykład z elementami dyskusji

Ćwiczenia:

Czytanie ze zrozumieniem - duży nacisk jest położony na pracę studentów z tekstem. Dyskusja w celu analizy i interpretacji tekstów: rozróżnienie pojęć analitycznych stosowanych przez autorów i warstwy faktograficznej; zwrócenie uwagi na metodę badawczą autorów i założenia teoretyczne oraz światopoglądowe. Praca w grupach. Materiały audiowizualne.

Godziny pracy:

45 h - udział w zajęciach

30h - praca domowa

30h - czytanie lektur

15h - przygotowanie do zaliczenia

Sumarycznie 120h co odpowiada 4 punktom ECTS.