Warsztaty umiejętności rozwiązywania problemów (praca z przypadkiem, kontrakt socjalny)

obowiązkowe

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Wiedza: dyskusje moderowane, pogadanka, przygotowanie do zajęć oraz dokumentacji/opracowania pracy z przypadkiem, aktywność

Umiejętności: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work (budowanie relacji, opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do etapów metodycznego działania w pracy socjalnej);

Kompetencje: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań jednostkowych oraz w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work ( opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do metodyki pracy socjalnej);

TREŚCI PROGRAMOWE

1. Praca socjalna. "JA" w roli pracownika socjalnego". Doświadczenie "bycia" w roli zawodowej.

2. Znaczenie pojęcia "problem". Rozumienie istoty problemów. Proces rozwiązywania problemów. Techniki rozwiązywania problemów. Kategorie klientów pomocy społecznej w aspekcie doświadczanych problemów.

3. Istota pracy socjalnej. Metody pracy socjalnej: metoda pracy socjalnej z jednostką; metoda pracy socjalnej z grupą; metoda środowiskowej pracy socjalnej; nowe techniki w pracy socjalnej.

4. Etapy metodycznego działania:

(1) budowanie relacji (jak budować relacje z klientem. Pierwsza rozmowa). Przełamywanie oporu i niechęci klienta.

(2) diagnoza problemów. Trudności klienta.

(3) diagnoza potrzeb. Narzędzia diagnozy. Mapa potrzeb i zasobów.

(4) określenie celów pracy socjalnej. SMART. GROW. Ćwiczenia coachingowe.

(5) budowanie planu działania. Analiza SWOT.

(6) działania i usługi w obszarze rozwiązywania problemów/trudności.

(7) monitoring i ewaluacja działań.

(8) zakończenie współpracy.

5. Kontrakt socjalny.

6. Praca z przypadkiem/rodziną z problemem - wyniki pracy własnej.

Literatura obowiązkowa:

Cybulska R.,Żołnierczyk E. (2011), Kontrakt socjalny pracownik socjalny, Presshouse, 2010.

Frysztacki K., Praca socjalna. 30 wykładów, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2019.

Głąbicka K., Gościniewicz M. (2014), Praca socjalna z młodzieżą opuszczajacą placówki opiekuńczo-wychowawcze i ich rodziną, CRZL, Warszawa 2014.

Kaźmierczak T., Bąbska B, Popłońska-Kowalska M., Rymsza M., Środowiskowe role zawodowe pracownika socjalnego, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.

Krasiejko I., Praca socjalna w prackyce asystenta rodziny. Przykład Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice 2013.

Nocuń W.A., Szmagalski J., (2004), Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie: porozumiewanie się, rozwiązywanie problemów i konfliktów, Gdańsk.

Palacz-Chrisidis A. (2014), Praca soecjalna z osobami uzależnionymi, CRZL, Warszawa.

Ruszkowska M., Winiarski M. (2014), Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną, CRZL, Warszawa.

Stanek K.M. (2014), Praca socjalna z dzieckiem lub rodziną z problemem przemocy, CRZL, Warszawa.

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 poz. 930).

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.).

Wilczyńska M. Nowak M., Kućka J. Sawicka J. Sztajerwald K., Moc coachingu. Poznaj narzędzia rozwijające umiejętności i kompetencje osobiste. Gliwice 2013.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. 2010 nr 218 poz. 1439).

Wiedza

Student/-ka posiada wiedzę na temat specyficznych problemów klientów pomocy społecznej.

Posiada wiedzę na temat zasobów osobistych i instytucjonalnych oraz źródeł i metod pozyskiwania zasobów potrzebnych do rozwiązania problemów społecznych.

Umiejętności

Student/-ka potrafi dokonać analizy i diagnozy sytuacji klienta w celu opracowania planu/strategii rozwiązania problemu klienta.

Umie posługiwać podstawowymi narzędziami w pracy pracownika socjalnego: wywiadem środowiskowym oraz kontraktem socjalnym.

Kompetencje społeczne

Student/-ka rozumie potrzebę rozwijania wiedzy z zakresu problemów jednostkowych oraz problemów społecznych i zdobywania umiejętności rozwiązywania problemów klientów pomocy społecznej.

Zaliczenie: zaliczenie z oceną, na którą składają się: obecność oraz przygotowanie do zajęć, aktywny udział w zajęciach (scenkach), pozytywna ocena dokumentacji pracy z przypadkiem (case work), uwzględniająca: diagnozę przypadku (karta pracy, wywiad środowiskowy), kontrakt socjalny, projekt zastosowania 2 wybranych technik pracy zgodnie z przyjętą metodyką pracy socjalnej;

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Wiedza: dyskusje moderowane, pogadanka, przygotowanie do zajęć oraz dokumentacji/opracowania pracy z przypadkiem, aktywność

Umiejętności: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work ( opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do metodyki pracy socjalnej);

Kompetencje: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work ( opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do metodyki pracy socjalnej);

1. Problemy społeczne w dobie współczesności

2. Kategorie klientów pomocy społecznej w aspekcie doświadczanych problemów

3. Diagnoza indywidualnego przypadku – rozróżnienie i wyjaśnienie pojęć: studium przypadku (case study), praca z przypadkiem (case work).

3.1. Etapy postępowania: diagnoza przypadku.

3.2. Zasoby jednostki

3.3. Opracowanie planu postępowania i prowadzenie przypadku.

3.4. Zasady w stosowaniu metody indywidualnych przypadków.

3.5. Ćwiczenia sytuacyjne.

4. Metody pracy socjalnej.

3.1. Metoda pracy socjalnej z jednostką.

3.2. Metoda pracy socjalnej z grupą.

3.3. Metoda środowiskowej pracy socjalnej.

3.4. Nowe metody wykorzystywane w pracy socjalnej (coaching w pracy socjalnej; dialog motywujący; mediacja; podejście skoncentrowane na rozwiązaniach; grupa wsparcia; samopomoc; redukcja szkód)

5-6. Narzędzia pracy socjalnej (symulacja)

5.1. Wywiad środowiskowy

5.2. Kontrakt socjalny

7. Usługi społeczne na rzecz klientów pomocy społecznej w aspekcie poszczególnych klientów pomocy społecznej.

6.1. Usługi społeczne

6.2. Zasoby instytucjonalne gminy i powiatu w budowaniu działań na rzecz klienta pomocy społecznej.

8. Metody diagnozowania potrzeb. Narzędzia diagnozy. Mapa potrzeb i zasobów. Analiza SWOT.

9. Praca z przypadkiem.

Co możemy zaoferować? – świadczenia pieniężne i niepieniężne.

Rozwiązania problemów (historie ludzkie/przypadki problemów – zaj. 2)

10. Praca z przypadkiem – umiejętności pracownika socjalnego.

11. Praca z trudnym klientem (rodzaje klientów trudnych/opornych). Ćwiczenia sytuacyjne.

12. Organizowanie społeczności.

Pracownik socjalny jako aktywizator społeczności lokalnej.

Ćwiczenia – przypadki – jakie zasoby instytucjonalne można wykorzystać?

13-14. Przypadki przygotowane przez studentów – zaliczenie.

15. Stres i wypalenie zawodowe pracownika socjalnego. Trudności pracy pracownika socjalnego.

Literatura obowiązkowa:

Cybulska R.,Żołnierczyk E. (2011), Kontrakt socjalny pracownik socjalny, Presshouse, 2010.

Czarnecki P. (2013), Praca socjalna, Wyd. Difin, Warszawa 2013.

Głąbicka K., Gościniewicz M. (2014), Praca socjalna z młodzieżą opuszczajacą placówki opiekuńczo-wychowawcze i ich rodziną, CRZL, Warszawa 2014.

Kaźmierczak T., Bąbska B, Popłońska-Kowalska M., Rymsza M., Środowiskowe role zawodowe pracownika socjalnego, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.

Kotlarska – Bobińska A., Pracownik socjalny jako badacz i strateg - nowe wyzwania w kształceniu, w: E. Kantowicz, A. Olubiński (red.), Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2003.

Mikołajczyk M. (2014), Pomoc społeczna i praca socjalna – różne oblicza i zadania, Wyd. APS, Warszawa.

Nocuń W.A., Szmagalski J., (2004), Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie: porozumiewanie się, rozwiązywanie problemów i konfliktów, Gdańsk.

Palacz-Chrisidis A. (2014), Praca soecjalna z osobami uzależnionymi, CRZL, Warszawa.

Ruszkowska M., Winiarski M. (2014), Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną, CRZL, Warszawa.

Stanek K.M. (2014), Praca socjalna z dzieckiem lub rodziną z problemem przemocy, CRZL, Warszawa.

6. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 poz. 930).

7. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.).

8. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.).

9. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.).

10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. 2010 nr 218 poz. 1439).

METODY KSZTAŁCENIA:

mini-wykład, pokaz, dyskusja, metody aktywizujące studenta (praca w grupach);

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

godziny kontaktowe - 30 godzin

przygotowanie do zajęć, lektury - 15 godzin

przygotowanie diagnozy – 10 godzin

przygotowanie kontraktu socjalnego - 10 godzin

opracowanie strategii pracy z klientem (case work) - 25 godzin

łączna liczba godzin aktywności - 85 godzin

liczba punktów ECTS - 2

Zaliczenie: zaliczenie z oceną, na którą składają się: obecność oraz przygotowanie do zajęć, aktywny udział w zajęciach, pozytywna ocena dokumentacji pracy z przypadkiem (case work), uwzględniająca: diagnozę przypadku (karta pracy, wywiad środowiskowy), kontrakt socjalny, projekt zastosowania 2 wybranych technik pracy zgodnie z przyjętą metodyką pracy socjalnej;

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

Wiedza: dyskusje moderowane, pogadanka, przygotowanie do zajęć oraz dokumentacji/opracowania pracy z przypadkiem, aktywność

Umiejętności: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work (budowanie relacji, opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do etapów metodycznego działania w pracy socjalnej);

Kompetencje: aktywizujące formy pracy na zajęciach: wykonywanie zadań jednostkowych oraz w małych grupach, 2-3 osobowych w trakcie zajęć; przygotowanie, realizacja, prezentacja case work ( opracowanie diagnozy przypadku oraz działań wobec klienta oraz jego rodziny w odniesieniu do metodyki pracy socjalnej);

TREŚCI PROGRAMOWE

1. Praca socjalna. "JA" w roli pracownika socjalnego". Doświadczenie "bycia" w roli zawodowej.

2. Znaczenie pojęcia "problem". Rozumienie istoty problemów. Proces rozwiązywania problemów. Techniki rozwiązywania problemów. Kategorie klientów pomocy społecznej w aspekcie doświadczanych problemów.

3. Istota pracy socjalnej. Metody pracy socjalnej: metoda pracy socjalnej z jednostką; metoda pracy socjalnej z grupą; metoda środowiskowej pracy socjalnej; nowe techniki w pracy socjalnej.

4. Etapy metodycznego działania:

(1) budowanie relacji (jak budować relacje z klientem. Pierwsza rozmowa). Przełamywanie oporu i niechęci klienta.

(2) diagnoza problemów. Trudności klienta.

(3) diagnoza potrzeb. Narzędzia diagnozy. Mapa potrzeb i zasobów.

(4) określenie celów pracy socjalnej. SMART. GROW. Ćwiczenia coachingowe.

(5) budowanie planu działania. Analiza SWOT.

(6) działania i usługi w obszarze rozwiązywania problemów/trudności.

(7) monitoring i ewaluacja działań.

(8) zakończenie współpracy.

5. Kontrakt socjalny.

6. Praca z przypadkiem/rodziną z problemem - wyniki pracy własnej.

Literatura obowiązkowa:

Cybulska R.,Żołnierczyk E. (2011), Kontrakt socjalny pracownik socjalny, Presshouse, 2010.

Frysztacki K., Praca socjalna. 30 wykładów, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2019.

Głąbicka K., Gościniewicz M. (2014), Praca socjalna z młodzieżą opuszczajacą placówki opiekuńczo-wychowawcze i ich rodziną, CRZL, Warszawa 2014.

Kaźmierczak T., Bąbska B, Popłońska-Kowalska M., Rymsza M., Środowiskowe role zawodowe pracownika socjalnego, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.

Krasiejko I., Praca socjalna w prackyce asystenta rodziny. Przykład Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice 2013.

Nocuń W.A., Szmagalski J., (2004), Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie: porozumiewanie się, rozwiązywanie problemów i konfliktów, Gdańsk.

Palacz-Chrisidis A. (2014), Praca soecjalna z osobami uzależnionymi, CRZL, Warszawa.

Ruszkowska M., Winiarski M. (2014), Praca socjalna z dziećmi, młodzieżą i rodziną, CRZL, Warszawa.

Stanek K.M. (2014), Praca socjalna z dzieckiem lub rodziną z problemem przemocy, CRZL, Warszawa.

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 poz. 930).

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.).

Wilczyńska M. Nowak M., Kućka J. Sawicka J. Sztajerwald K., Moc coachingu. Poznaj narzędzia rozwijające umiejętności i kompetencje osobiste. Gliwice 2013.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. 2010 nr 218 poz. 1439).

METODY KSZTAŁCENIA:

wykład, pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studenta (praca w grupach);

NAKŁAD PRACY STUDENTA:

godziny kontaktowe - 30 godzin

przygotowanie do zajęć, lektury - 15 godzin

przygotowanie do zaliczenia - 15 godzin

łączna liczba godzin aktywności - 30 godzin

liczba punktów ECTS - 2