Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Socjologia niepełnosprawności

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: PC-2F-SON
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Socjologia niepełnosprawności
Jednostka: Instytut Pedagogiki Specjalnej
Grupy: Obowiązkowe dla 2 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (2-l) niestacjonarne II stopnia
Obowiązkowe dla 2 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (2-l) stacjonarne II stopnia
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 1.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznaje słuchaczy z wybranymi obszarami życia osób z niepełnosprawnościami w ujęciu socjologicznym.

Pełny opis:

- Biologiczne i społeczno-kulturowe podejście do niepełnosprawności.

- Inwalidztwo a niepełnosprawność. Perspektywa historyczna.

- Sylwetki twórców rehabilitacji. Rodzaje rehabilitacji.

- Rola rodziny i innych grup w życiu osób niepełnosprawnych. - Zdrowie choroba i niepełnosprawność w świetle teorii socjologicznych (Parsons, Freidson, Goffman, Field).

- Postawy wobec osób niepełnosprawnych.

- Bariery architektoniczne i komunikacyjne.

- Praca i zatrudnienie osób niepełnosprawnych.

- Aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych.

- Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych.

- Programy Unii Europejskiej dla niepełnosprawnych.

Literatura:

Barnes, C. (2012). Understanding the Social Model of Disability: Past, Present and Future. W: N. Watson, A. Roulstone, C. Thomas (red.), Routledge Handbook of Disability Studies. London, New York: Routledge, s. 12-29.

Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Ciaputa, E., Król, A., Warat, M. (2014). Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu. W: B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH.

Gąciarz. B. (2014). Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, Studia Socjologiczne, 2(213), 15-42.

Gąciarz, B. (2014). Model społeczny niepełnosprawności w polityce społecznej. W: Gąciarz, B., Rudnicki, S. (red.). Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH.

Jankowska, M. (2012). Prawa osób niepełnosprawnych w międzynarodowych aktach prawnych. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, 1(1), s. 24-45.

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2012, nr 0, poz. 1169).

McRuer, R. (2006). Crip theory. Cultural signs of queerness and disability. New York and London: New York University Press.

Różyńska, J. (2007). Chcemy mieć niesłyszące dziecko – krytyczna analiza decyzji prokreacyjnej Sharon Duchesneau i Candy McCullough. Postępy Rehabilitacji, 4, 19–26.

Rudnicki, S. (2014). Niepełnosprawność i złożoność. Studia Socjologiczne, 2(213), 43-61.

Shakespeare, R. (2014). Disability rights and wrong revisited. London: Routledge.

Szeroczyńska, M., Grzejszczak, R (2012). Ubezwłasnowolnienie i inne formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – teoria i praktyka. W: Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa.

Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Między reglamentacją praw a nadmiarem roszczeń. Dylematy rodzicielstwa osób z niepełnosprawnością. W: Wiszejko-Wierzbicka, D., Racław, M., Wołowicz-Ruszkowska, A., Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 129-147.

Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Badania partycypacyjne jako odpowiedź na założenia społecznego modelu niepełnosprawności? Studia de Cultura, 10(1), 165-177.

Zdanowska, M. (2017). Nie-złe upośledzenie. Miesięcznik ZNAK, 740, s. 6-13

Zdrodowska, M. (2016). Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością. Teksty Drugie, 5, 384-403.

Zima-Parjaszewska, M. (2015). Status prawny osoby z niepełnosprawnością intelektualną w świetle Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami i innych aktów prawa międzynarodowego. W: Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami, M. Zima-Parjaszewska (red.). Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 31-48.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Przedstawia specyfikę i znaczenie socjologii niepełnosprawności, zdrowia i medycyny w systemie nauk społecznych

Posługuje się terminologią z zakresu socjologii niepełnosprawności, zdrowia i medycyny na poziomie rozszerzonym

Opisuje socjologiczne teorie medycyny, zdrowia, choroby i niepełnosprawności

Charakteryzuje społeczno-kulturowe uwarunkowania zachowań w zdrowiu i chorobie

Prezentuje szeroką wiedzę o więziach społecznych pomiędzy osobą z niepełnosprawnością a różnymi grupami i instytucjami społecznymi

Prowadzi analizę aktów prawnych i dokumentów międzynarodowych dotyczących niepełnosprawności

Umiejętności

Wyjaśnia społeczne i kulturowe uwarunkowania zdrowia i niepełnosprawności

Opisuje wpływ nierówności społecznych na zdrowie i niepełnosprawność

Wyjaśnienia rolę rodziny i innych grup społecznych w życiu osób chorych i niepełnosprawnych

Prowadzi analizę postaw społecznych wobec osób chorych, niepełnosprawnych, umierających

Kompetencje społeczne

Docenia potrzebę włączania osób niepełnosprawnych w społeczeństwo

Docenia potrzebę uczenia się przez całe życie

Wykazuje wrażliwość na potrzeby osób chorych/z niepełnosprawnością/umierających; szanuje ich podmiotowość i prawa

Rozumie konieczność zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej

Metody i kryteria oceniania:

Sposób prowadzenia zajęć:

1. synchronicznie, zgodnie z terminarzem ustalonym na początku semestru (wideospotkania: platforma ZOOM i MsTeams):

26.04.2020, godz. 8.00-10.25

17.05.2020, godz. 8.00-10.25

25.06.2020, godz. 8.00-10.25

2. dodatkowo Studentom udostępniane są materiały z zajęć (prezentacje i lektury) za pomocą poczty elektronicznej.

Metody kształcenia: wykład w postaci prezentacji z komentarzami, film, dyskusja.

Zaliczenie zajęć odbędzie się w formie zespołowej pracy zdalnej. Po każdym wykładzie zostanie zaproponowany temat do analizy problemowej. Każdy ze Studentów wybiera i opracowuje jeden temat a następnie wysyła za pośrednictwem poczty elektronicznej do prowadzącego (a.wolowicz@uw.edu.pl)

Nadzorowanie pracy poprzez komunikatory internetowe oraz pocztę e-mail.

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2020-02-17 - 2020-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Firkowska-Mankiewicz
Prowadzący grup: Agnieszka Wołowicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2020-02-29 - 2020-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Wołowicz
Prowadzący grup: Agnieszka Wołowicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznaje słuchaczy z wybranymi obszarami życia osób z niepełnosprawnościami w ujęciu socjologicznym.

Metody oceniania: praca zaliczeniowa wykonywany przez 4-osobowe zespoły Nadzorowanie pracy poprzez komunikatory internetowe oraz pocztę e-mail.

Nakład pracy studenta:

Uczestnictwo w wykładzie: 30h

Przygotowanie do zajęć i opracowanie lektur: 10h

Przygotowanie wywiadu: 10h

przygotowanie do projektu: 10h

Pełny opis:

Tematy zajęć:

- Definicje niepełnosprawności (m.in. Światowej Organizacji Zdrowia, Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz polskich dokumentów prawnych), teorie, statystyki, zagadnienia prawne i administracyjne, które determinują życie osób z niepełnosprawnościami oraz ich otoczenia i budują kontekst dla dalszych rozważań.

- Zmiana myślenia o niepełnosprawności: medyczny, społeczny i prawnoczłowieczy paradygmat tego zjawiska.

- Polityczne znaczenie i potencjał równościowy Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, zastosowanie tego dokumentu w praktyce życia codziennego, szczegółowa analiza sytuacji osób z niepełnosprawnościami w świetle wybranych artykułów (m.in. wolność od przemocy i wykorzystywania, samodzielne życie i integracja społeczna, poszanowanie życia rodzinnego i domowego, zdrowie, seksualność, praca i zatrudnienie), gotowość Polski do wdrażania postanowień Konwencji w wymienionych obszarach.

Literatura:

Barnes, C. (2012). Understanding the Social Model of Disability: Past, Present and Future. W: N. Watson, A. Roulstone, C. Thomas (red.), Routledge Handbook of Disability Studies. London, New York: Routledge, s. 12-29.

Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Ciaputa, E., Król, A., Warat, M. (2014). Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu. W: B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH.

Gąciarz. B. (2014). Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, Studia Socjologiczne, 2(213), 15-42.

Gąciarz, B. (2014). Model społeczny niepełnosprawności w polityce społecznej. W: Gąciarz, B., Rudnicki, S. (red.). Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH.

Jankowska, M. (2012). Prawa osób niepełnosprawnych w międzynarodowych aktach prawnych. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, 1(1), s. 24-45.

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2012, nr 0, poz. 1169).

McRuer, R. (2006). Crip theory. Cultural signs of queerness and disability. New York and London: New York University Press.

Różyńska, J. (2007). Chcemy mieć niesłyszące dziecko – krytyczna analiza decyzji prokreacyjnej Sharon Duchesneau i Candy McCullough. Postępy Rehabilitacji, 4, 19–26.

Rudnicki, S. (2014). Niepełnosprawność i złożoność. Studia Socjologiczne, 2(213), 43-61.

Shakespeare, R. (2014). Disability rights and wrong revisited. London: Routledge.

Szeroczyńska, M., Grzejszczak, R (2012). Ubezwłasnowolnienie i inne formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – teoria i praktyka. W: Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa.

Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Między reglamentacją praw a nadmiarem roszczeń. Dylematy rodzicielstwa osób z niepełnosprawnością. W: Wiszejko-Wierzbicka, D., Racław, M., Wołowicz-Ruszkowska, A., Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 129-147.

Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Badania partycypacyjne jako odpowiedź na założenia społecznego modelu niepełnosprawności? Studia de Cultura, 10(1), 165-177.

Zdanowska, M. (2017). Nie-złe upośledzenie. Miesięcznik ZNAK, 740, s. 6-13

Zdrodowska, M. (2016). Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością. Teksty Drugie, 5, 384-403.

Zima-Parjaszewska, M. (2015). Status prawny osoby z niepełnosprawnością intelektualną w świetle Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami i innych aktów prawa międzynarodowego. W: Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami, M. Zima-Parjaszewska (red.). Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 31-48.

Uwagi:

Sposób prowadzenia zajęć:

1. synchronicznie, zgodnie z terminarzem ustalonym na początku semestru (wideospotkania: platforma ZOOM i MsTeams):

26.04.2020, godz. 8.00-10.25

17.05.2020, godz. 8.00-10.25

25.06.2020, godz. 8.00-10.25

2. dodatkowo Studentom udostępniane są materiały z zajęć (prezentacje i lektury) za pomocą poczty elektronicznej.

Metody kształcenia: wykład w postaci prezentacji z komentarzami, film, dyskusja.

Zaliczenie zajęć odbędzie się w formie zespołowej pracy zdalnej. Po każdym wykładzie zostanie zaproponowany temat do analizy problemowej. Każdy ze Studentów wybiera i opracowuje jeden temat a następnie wysyła do prowadzącego.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2021-02-22 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Adam Buczkowski
Prowadzący grup: Adam Buczkowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Egzamin za pośrednictwem MS Teams, test jednokrotnego wyboru

Pełny opis:

1. Przemiany percepcji i narodziny refleksji nad niepełnosprawnością

2. Postrzeganie niepełnosprawności jako tragedii osobistej i jako dewiacji społecznej

3. Dewiacja pierwotna i wtórna dewiacyjna tożsamość i status

4. Konstruowanie tożsamości osoby niepełnosprawnej

5. Indywidualne strategie radzenia sobie z niepełnosprawnością

6. Piętno i wyparcie dewiacji, dobrowolne piętno

7. Model społeczny niepełnosprawności i krytyka modelu społecznego

8. Niepełnosprawność jako forma opresji

9. Historyczne wzorce niepełnosprawności

10. Niepełnosprawność a władza i wiedza

11. Niepełnosprawność w mediach

Literatura:

Colin Barnes – Niepełnosprawność – Wydawnictwo SIC 2008

Uwagi:

Wykład w postaci zdalnej MS Teams

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2021-02-22 - 2021-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Adam Buczkowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Adam Buczkowski
Prowadzący grup: Adam Buczkowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 9 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Adam Buczkowski
Prowadzący grup: Adam Buczkowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)