Socjologia niepełnosprawności
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | PC-2F-SON |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Socjologia niepełnosprawności |
Jednostka: | Instytut Pedagogiki Specjalnej |
Grupy: |
Obowiązkowe dla 2 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (2-l) niestacjonarne II stopnia Obowiązkowe dla 2 sem. (PC) pedagogiki specjalnej, (2-l) stacjonarne II stopnia |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
1.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zapoznaje słuchaczy z wybranymi obszarami życia osób z niepełnosprawnościami w ujęciu socjologicznym. |
Pełny opis: |
- Biologiczne i społeczno-kulturowe podejście do niepełnosprawności. - Inwalidztwo a niepełnosprawność. Perspektywa historyczna. - Sylwetki twórców rehabilitacji. Rodzaje rehabilitacji. - Rola rodziny i innych grup w życiu osób niepełnosprawnych. - Zdrowie choroba i niepełnosprawność w świetle teorii socjologicznych (Parsons, Freidson, Goffman, Field). - Postawy wobec osób niepełnosprawnych. - Bariery architektoniczne i komunikacyjne. - Praca i zatrudnienie osób niepełnosprawnych. - Aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych. - Podmioty działające na rzecz osób niepełnosprawnych. - Programy Unii Europejskiej dla niepełnosprawnych. |
Literatura: |
Barnes, C. (2012). Understanding the Social Model of Disability: Past, Present and Future. W: N. Watson, A. Roulstone, C. Thomas (red.), Routledge Handbook of Disability Studies. London, New York: Routledge, s. 12-29. Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwo Sic! Ciaputa, E., Król, A., Warat, M. (2014). Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu. W: B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH. Gąciarz. B. (2014). Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, Studia Socjologiczne, 2(213), 15-42. Gąciarz, B. (2014). Model społeczny niepełnosprawności w polityce społecznej. W: Gąciarz, B., Rudnicki, S. (red.). Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH. Jankowska, M. (2012). Prawa osób niepełnosprawnych w międzynarodowych aktach prawnych. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, 1(1), s. 24-45. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2012, nr 0, poz. 1169). McRuer, R. (2006). Crip theory. Cultural signs of queerness and disability. New York and London: New York University Press. Różyńska, J. (2007). Chcemy mieć niesłyszące dziecko – krytyczna analiza decyzji prokreacyjnej Sharon Duchesneau i Candy McCullough. Postępy Rehabilitacji, 4, 19–26. Rudnicki, S. (2014). Niepełnosprawność i złożoność. Studia Socjologiczne, 2(213), 43-61. Shakespeare, R. (2014). Disability rights and wrong revisited. London: Routledge. Szeroczyńska, M., Grzejszczak, R (2012). Ubezwłasnowolnienie i inne formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – teoria i praktyka. W: Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa. Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Między reglamentacją praw a nadmiarem roszczeń. Dylematy rodzicielstwa osób z niepełnosprawnością. W: Wiszejko-Wierzbicka, D., Racław, M., Wołowicz-Ruszkowska, A., Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 129-147. Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Badania partycypacyjne jako odpowiedź na założenia społecznego modelu niepełnosprawności? Studia de Cultura, 10(1), 165-177. Zdanowska, M. (2017). Nie-złe upośledzenie. Miesięcznik ZNAK, 740, s. 6-13 Zdrodowska, M. (2016). Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością. Teksty Drugie, 5, 384-403. Zima-Parjaszewska, M. (2015). Status prawny osoby z niepełnosprawnością intelektualną w świetle Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami i innych aktów prawa międzynarodowego. W: Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami, M. Zima-Parjaszewska (red.). Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 31-48. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Przedstawia specyfikę i znaczenie socjologii niepełnosprawności, zdrowia i medycyny w systemie nauk społecznych Posługuje się terminologią z zakresu socjologii niepełnosprawności, zdrowia i medycyny na poziomie rozszerzonym Opisuje socjologiczne teorie medycyny, zdrowia, choroby i niepełnosprawności Charakteryzuje społeczno-kulturowe uwarunkowania zachowań w zdrowiu i chorobie Prezentuje szeroką wiedzę o więziach społecznych pomiędzy osobą z niepełnosprawnością a różnymi grupami i instytucjami społecznymi Prowadzi analizę aktów prawnych i dokumentów międzynarodowych dotyczących niepełnosprawności Umiejętności Wyjaśnia społeczne i kulturowe uwarunkowania zdrowia i niepełnosprawności Opisuje wpływ nierówności społecznych na zdrowie i niepełnosprawność Wyjaśnienia rolę rodziny i innych grup społecznych w życiu osób chorych i niepełnosprawnych Prowadzi analizę postaw społecznych wobec osób chorych, niepełnosprawnych, umierających Kompetencje społeczne Docenia potrzebę włączania osób niepełnosprawnych w społeczeństwo Docenia potrzebę uczenia się przez całe życie Wykazuje wrażliwość na potrzeby osób chorych/z niepełnosprawnością/umierających; szanuje ich podmiotowość i prawa Rozumie konieczność zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej |
Metody i kryteria oceniania: |
Sposób prowadzenia zajęć: 1. synchronicznie, zgodnie z terminarzem ustalonym na początku semestru (wideospotkania: platforma ZOOM i MsTeams): 26.04.2020, godz. 8.00-10.25 17.05.2020, godz. 8.00-10.25 25.06.2020, godz. 8.00-10.25 2. dodatkowo Studentom udostępniane są materiały z zajęć (prezentacje i lektury) za pomocą poczty elektronicznej. Metody kształcenia: wykład w postaci prezentacji z komentarzami, film, dyskusja. Zaliczenie zajęć odbędzie się w formie zespołowej pracy zdalnej. Po każdym wykładzie zostanie zaproponowany temat do analizy problemowej. Każdy ze Studentów wybiera i opracowuje jeden temat a następnie wysyła za pośrednictwem poczty elektronicznej do prowadzącego (a.wolowicz@uw.edu.pl) Nadzorowanie pracy poprzez komunikatory internetowe oraz pocztę e-mail. |
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/2020" (zakończony)
Okres: | 2020-02-17 - 2020-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Anna Firkowska-Mankiewicz | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Wołowicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2019/2020" (zakończony)
Okres: | 2020-02-29 - 2020-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT SO N WYK
|
Typ zajęć: |
Wykład, 9 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Agnieszka Wołowicz | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Wołowicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zapoznaje słuchaczy z wybranymi obszarami życia osób z niepełnosprawnościami w ujęciu socjologicznym. Metody oceniania: praca zaliczeniowa wykonywany przez 4-osobowe zespoły Nadzorowanie pracy poprzez komunikatory internetowe oraz pocztę e-mail. Nakład pracy studenta: Uczestnictwo w wykładzie: 30h Przygotowanie do zajęć i opracowanie lektur: 10h Przygotowanie wywiadu: 10h przygotowanie do projektu: 10h |
|
Pełny opis: |
Tematy zajęć: - Definicje niepełnosprawności (m.in. Światowej Organizacji Zdrowia, Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz polskich dokumentów prawnych), teorie, statystyki, zagadnienia prawne i administracyjne, które determinują życie osób z niepełnosprawnościami oraz ich otoczenia i budują kontekst dla dalszych rozważań. - Zmiana myślenia o niepełnosprawności: medyczny, społeczny i prawnoczłowieczy paradygmat tego zjawiska. - Polityczne znaczenie i potencjał równościowy Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, zastosowanie tego dokumentu w praktyce życia codziennego, szczegółowa analiza sytuacji osób z niepełnosprawnościami w świetle wybranych artykułów (m.in. wolność od przemocy i wykorzystywania, samodzielne życie i integracja społeczna, poszanowanie życia rodzinnego i domowego, zdrowie, seksualność, praca i zatrudnienie), gotowość Polski do wdrażania postanowień Konwencji w wymienionych obszarach. |
|
Literatura: |
Barnes, C. (2012). Understanding the Social Model of Disability: Past, Present and Future. W: N. Watson, A. Roulstone, C. Thomas (red.), Routledge Handbook of Disability Studies. London, New York: Routledge, s. 12-29. Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwo Sic! Ciaputa, E., Król, A., Warat, M. (2014). Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu. W: B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH. Gąciarz. B. (2014). Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej, Studia Socjologiczne, 2(213), 15-42. Gąciarz, B. (2014). Model społeczny niepełnosprawności w polityce społecznej. W: Gąciarz, B., Rudnicki, S. (red.). Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej. Kraków: Wydawnictwo AGH. Jankowska, M. (2012). Prawa osób niepełnosprawnych w międzynarodowych aktach prawnych. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, 1(1), s. 24-45. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2012, nr 0, poz. 1169). McRuer, R. (2006). Crip theory. Cultural signs of queerness and disability. New York and London: New York University Press. Różyńska, J. (2007). Chcemy mieć niesłyszące dziecko – krytyczna analiza decyzji prokreacyjnej Sharon Duchesneau i Candy McCullough. Postępy Rehabilitacji, 4, 19–26. Rudnicki, S. (2014). Niepełnosprawność i złożoność. Studia Socjologiczne, 2(213), 43-61. Shakespeare, R. (2014). Disability rights and wrong revisited. London: Routledge. Szeroczyńska, M., Grzejszczak, R (2012). Ubezwłasnowolnienie i inne formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – teoria i praktyka. W: Jeśli nie ubezwłasnowolnienie, to co? Prawne formy wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa. Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Między reglamentacją praw a nadmiarem roszczeń. Dylematy rodzicielstwa osób z niepełnosprawnością. W: Wiszejko-Wierzbicka, D., Racław, M., Wołowicz-Ruszkowska, A., Byliśmy jak z kosmosu. Między (nie)wydolnością środowiska a potrzebami rodziców z niepełnosprawnościami. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 129-147. Wołowicz-Ruszkowska, A. (2018). Badania partycypacyjne jako odpowiedź na założenia społecznego modelu niepełnosprawności? Studia de Cultura, 10(1), 165-177. Zdanowska, M. (2017). Nie-złe upośledzenie. Miesięcznik ZNAK, 740, s. 6-13 Zdrodowska, M. (2016). Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością. Teksty Drugie, 5, 384-403. Zima-Parjaszewska, M. (2015). Status prawny osoby z niepełnosprawnością intelektualną w świetle Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami i innych aktów prawa międzynarodowego. W: Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniach sądowych i przed innymi organami, M. Zima-Parjaszewska (red.). Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, 31-48. |
|
Uwagi: |
Sposób prowadzenia zajęć: 1. synchronicznie, zgodnie z terminarzem ustalonym na początku semestru (wideospotkania: platforma ZOOM i MsTeams): 26.04.2020, godz. 8.00-10.25 17.05.2020, godz. 8.00-10.25 25.06.2020, godz. 8.00-10.25 2. dodatkowo Studentom udostępniane są materiały z zajęć (prezentacje i lektury) za pomocą poczty elektronicznej. Metody kształcenia: wykład w postaci prezentacji z komentarzami, film, dyskusja. Zaliczenie zajęć odbędzie się w formie zespołowej pracy zdalnej. Po każdym wykładzie zostanie zaproponowany temat do analizy problemowej. Każdy ze Studentów wybiera i opracowuje jeden temat a następnie wysyła do prowadzącego. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-02-22 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR WYK
CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Adam Buczkowski | |
Prowadzący grup: | Adam Buczkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
Egzamin za pośrednictwem MS Teams, test jednokrotnego wyboru |
|
Pełny opis: |
1. Przemiany percepcji i narodziny refleksji nad niepełnosprawnością 2. Postrzeganie niepełnosprawności jako tragedii osobistej i jako dewiacji społecznej 3. Dewiacja pierwotna i wtórna dewiacyjna tożsamość i status 4. Konstruowanie tożsamości osoby niepełnosprawnej 5. Indywidualne strategie radzenia sobie z niepełnosprawnością 6. Piętno i wyparcie dewiacji, dobrowolne piętno 7. Model społeczny niepełnosprawności i krytyka modelu społecznego 8. Niepełnosprawność jako forma opresji 9. Historyczne wzorce niepełnosprawności 10. Niepełnosprawność a władza i wiedza 11. Niepełnosprawność w mediach |
|
Literatura: |
Colin Barnes – Niepełnosprawność – Wydawnictwo SIC 2008 |
|
Uwagi: |
Wykład w postaci zdalnej MS Teams |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-02-22 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT SO WYK
|
Typ zajęć: |
Wykład, 9 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | Adam Buczkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-21 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ WYK
PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Adam Buczkowski | |
Prowadzący grup: | Adam Buczkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-21 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT SO N WYK
|
Typ zajęć: |
Wykład, 9 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Adam Buczkowski | |
Prowadzący grup: | Adam Buczkowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.