Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Podstawy pedagogiki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: AP-3F-PPG
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Podstawy pedagogiki
Jednostka: Instytut Pedagogiki
Grupy: Obowiązkowe dla 1 sem. (RE) pedagogiki resocjalizacyjnej, (3-l) niestacjonarne I stopnia
Obowiązkowe dla 1 sem. (RE) pedagogiki resocjalizacyjnej, (3-l) stacjonarne I stopnia
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 4.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ:

Cel 4: Zapewnić wszystkim edukację wysokiej jakości oraz promować uczenie się przez całe życie

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE:

Pedagogika jako wiedza /nauka o wychowaniu. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki. Podstawowe pojęcia pedagogiczne. Wychowanie jako proces sprawczy. Funkcje edukacji w życiu społeczeństw i egzystencji jednostek. Proces wychowania, jego funkcje, struktura, właściwości, dynamika. Kategorie pojęciowe dookreślające proces wychowania: opieka, socjalizacja, inkulturacja, podmiotowość, samorealizacja, samowychowanie. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcie i praktyki wychowania. Wychowanie uprzedmiatawiające. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka oraz wskazanie jego praw oraz współcześni kontynuatorzy. Współczesne środowiska i praktyki wychowawcze. Główne środowiska wychowawcze. Procesy społeczne w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym. Praca opiekuńczo wychowawcza w wychowaniu naturalnym i instytucjonalnym. Modele współczesnej szkoły. Ukryte programy szkoły i instytucji edukacyjnych. Przymus i przemoc w środowiskach domu i szkoły. Edukacja wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych. Zagrożenia dzieci i młodzieży: agresja i przemoc, uzależnienia, wpływy destrukcyjnych podkultur.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student/ka zna i rozumie na poziomie elementarnym genezę głównych pojęć pedagogiki jako dyscypliny naukowej, w tym ich źródła filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne, a także ich aspekty i aplikacje. Ma wiedzę wprowadzającą w zakresie wybranych wykładni teoretycznych głównych pojęć pedagogicznych, z uwzględnieniem ich odniesienia do praktyki wychowania.

Zna i rozumie genezę pedagogiki jako nauki, podstawowe kwestie związane ze współczesnym statusem naukowym pedagogiki, sposoby uprawiania pedagogiki jako nauki teoretycznej, stosowanej, normatywnej, a także powiązanie pedagogiki z innymi dyscyplinami. Zna podstawowe subdyscypliny pedagogiki, ich specyfikę merytoryczną oraz tożsamość pedagogiczną.

Zna istotę i funkcje wychowania oraz proces wychowania, jego strukturę, właściwości i dynamikę; rozumie wybrane zależności między wychowaniem a socjalizacją i enkulturacją. Zna i rozumie wybrane antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania.

Zna i rozumie specyfikę wychowania w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Zna znaczenie pozycji szkoły jako instytucji edukacyjnej, funkcje i cele edukacji szkolnej; modele współczesnej szkoły; pojęcie ukrytego programu szkoły.

Umiejętności

Student/ka potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych.

Kompetencje społeczne

Student/ka odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej przyszłej roli zawodowej, uznając wagę wiedzy na temat pedagogiki jako dyscypliny naukowej.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Edyta Zawadzka
Prowadzący grup: Sylwia Jaronowska, Edyta Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

Wiedza

Ocena wiedzy na podstawie:

1. ilości punktów uzyskanych na egzaminie zawierającym pytania zamknięte o charakterze rekonstrukcyjnym i otwarte o charakterze problemowym;

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

4. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży wraz z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi jego dotyczącymi.

Umiejętności

Ocena umiejętności na podstawie:

1. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży wraz z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi jego dotyczącymi;

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio.

Kompetencje społeczne:

Ocena kompetencji społecznych na podstawie:

1. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

2. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

3. poziomu merytorycznego prezentacji dotyczącej wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży i działań profilaktycznych i interwencyjnych wobec niego.

Pełny opis:

Wykład

1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o procesach edukacyjnych.

2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot pedagogiki i ich związki z innymi procesami społecznego wpływu.

3. Funkcje, nurty i metody wychowania. Antropologiczne i aksjologiczne aspekty wychowania.

4. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

5. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcia wychowania. Nowe Wychowanie, podmiotowość dziecka i jego prawa. Wybrane egzemplifikacje współczesnych kontynuacji idei Nowego Wychowania.

6. Wychowanie i inne procesy edukacyjno-społeczne w różnych środowiskach. Współpraca pomiędzy środowiskami wychowawczymi.

7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.

Ćwiczenia:

1. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.

2. Wychowanie w rodzinie - rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny. Związki wychowania rodzinnego z innymi procesami społecznego wpływu.

3. Szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – pomiędzy założeniami a rzeczywistością. Związki edukacji szkolnej z innymi procesami społecznego wpływu. Ukryty program szkoły i instytucji edukacyjnych.

4. Wychowawcze i socjalizacyjne znaczenie grupy rówieśniczej.

5. Przymus wobec dzieci w środowisku rodzinnym i szkolnym.

6. Wybrane zagrożenia dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich.

Literatura:

1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

2. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

3. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki.

4. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.

4. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.

5. Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

6. Konieczna, A. (2020) „Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Warszawa: Wydawnictwo APS.

7. Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.

8. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.

9. Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

10. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

11. Montessori, M. (2014). Odkrycie dziecka. Łódź: Wydawnictwo Palatum.

12. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.

13. Nowotniak, J. (2007). Ukryty program wychowania. W: M. Czerapaniak-Walczak, M. Dudzikowa (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 3. Gdański: GWP.

14. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP.

15. Pilch, T. (1995). Grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze. W: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna: człowiek w zmieniającym się świecie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

16. Pyżalski, J., Kołodziejczyk, J. (2015). Nauczyciel wobec sytuacji trudnych wychowawczo. W: J. Pyżalski (red.), Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Łódź: theQ studio.

17. Słowniki i Encyklopedie Pedagogiczne.

18. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

19. Śliwerski, B. (2016). Wychowanie. Pojęcie – znaczenie – dylematy. W. B. Śliwerski (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 1, Gdańsk: GWP.

20. Wysocka, E. (2012). Relacje nauczyciel-uczeń w dobie postmodernizmu- wyzwania i zagrożenia. Prace Naukowe AJD. Pedagogika, 21, s. 39-55.

Na wykładzie wskazane zostaną strony w ww. pozycjach do lektury.

Literatura uzupełniająca

1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

2. Bernstein, B. (2010). From Pedagogies to Knowledges. W: A. Morais, I. Neves, B. Davies, H. Daniels (red.), Towards a Sociology of Pedagogy: The Contribution of Basil Bernstein to Research (s. 363-368). Nowy Jork: Peter Lang.

3. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.

5. Bridges, D. (2008). Educationalization: on the Appropriateness of Asking Educational Institutions to Solve Social and Economic Problem. Education Theory, 58 (4), 461-474.

6. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

7. Drucker, P. F. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

8. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedgogiczne, 1, s. 35-54.

9. Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: PWN.

10. Key, E. (1904). Stulecie dziecka. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/key-stulecie-dziecka.html

11. Januszewska, E. (2002). Dojrzewania do wolności w wychowaniu. Rzecz o A.S. Neillu. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej

12. Jaworski, M. (2006). Kultura popularna jako źródło inspiracji pedagogicznej i edukacyjnej. W: D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowania człowieka (233-242). Lublin: Oficyna Wydawnicza Verba.

13. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. (11-23). Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjne Wers.

14. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

15. Majerek, B. (2016). Szkoła w kontekście zjawiska niepewności. W: M. J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę: konteksty zmian (s. 267-278). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

16. Melosik, Z. (2003). Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika – podręcznik akademicki. Tom 2. (68-91). Warszawa: PWN.

17. Miksza, M. (2020). Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

18. Milerski, B., Karwowski, M. (2016). Racjonalność procesu kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

19. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

20. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

21. Schoenebeck von, H. (2008). Wolność od wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

22. Smolińska-Theiss, B. (2013). Korczakowskie narracje. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls

23. Sztobryn, S., Kamiński, K. (2014) (red.). Wolność a wychowanie. Problemy, dylematy, kontrowersje. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiczne

24. Szumlewicz, K. (2011). Emancypacja przez wychowanie, czyli edukacja do wolności, równości i szczęścia. Sopot: GWP.

25. Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

26. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

27. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.

28. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

29. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

30. Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

31. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Uwagi:

Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków, prezentacja, quiz.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)

liczba godzin kontaktowych: 30

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 20

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25

liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio: 15

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji: 10

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Edyta Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Jarosław Korczak
Prowadzący grup: Jarosław Korczak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

1. WIEDZA

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania rekonstruujące wiedzę oraz pytanie problemowo-erudycyjne podczas kolokwium egzaminacyjnego pisemnego.

- ocena wiedzy, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych.

2. UMIEJĘTNOŚCI

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas kolokwium pisemnego.

- ocena umiejętności kognitywnych, w tym rozumienia treści przedmiotu, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć prowadzonych metodą debaty

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- ocena kompetencji, w tym rozumienia wagi profesjonalizmu zawodowego obawiającego się etycznym postępowaniem na poziomie deklaratywnym, na podstawie poziomu i jakości uczestnictwa w dyskursie prowadzonym podczas zajęć ćwiczeniowych,

- ocena kompetencji na podstawie odpowiedzi na pytania problemowe podczas egzaminu pisemnego

Pełny opis:

1. Geneza terminu pedagogika oraz jej ówczesne rozumienie i interpretowanie;

2. Historia przemian w interpretowaniu roli pedagogiki oraz postacie z tymi przemianami utożsamiana;

3. Uwspółcześnione rozumienie pedagogiki;

4. Rola i przedmiot pedagogiki;

5. Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki;

6. Podstawowe dyscypliny pedagogiki;

7. Różnice interpretacyjne między pedagogiką a pedagogią;

8. Paradygmaty pedagogiki współczesnej;

9. Rozumienie różnych nurtów myślenia o pedagogice.

10. Charakterystyka wybranych współczesnych kierunków pedagogicznych.

11. Omówienie podstawowych kategorii pojęciowych pedagogiki: edukacja, kształcenie, nauczanie, socjalizacja, inkulturacja, opieka, podmiotowość, samorealizacja, samowychowanie.

12. Proces wychowania i jego koncepcje, funkcje, struktura, właściwości i dynamika, jako przedmiot zainteresowania pedagogiki.

13. Antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania;

14. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

15. Współczesne główne środowiska i praktyki wychowawcze (tradycyjne i emancypacyjne).

16. Wychowanie uprzedmiatawiające.

17. Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka oraz wskazanie jego praw oraz współcześni jego kontynuatorzy.

18. Procesy społeczne w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym.

19. Praca opiekuńczo wychowawcza w wychowaniu naturalnym i instytucjonalnym.

20. Modele współczesnej szkoły.

21. Funkcje i cele edukacji szkolnej

22. Ukryte programy szkoły i instytucji edukacyjnych.

23. Przymus i przemoc w środowiskach domu i szkoły.

24. Zagrożenia dzieci i młodzieży: agresja i przemoc, uzależnienia, wpływy destrukcyjnych podkultur.

25. Edukacja wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych.

Literatura:

1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

2. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

3. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.

4. Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.

5. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.

6. Kunowski, S. Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa, 2004

7. Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

8. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

9. Montessori, M. (2014). Odkrycie dziecka. Łódź: Wydawnictwo Palatum.

10. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.

11. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP.

12. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

13. Śliwerski, B. (2016). Wychowanie. Pojęcie – znaczenie – dylematy. W. B. Śliwerski (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 1, Gdańsk: GWP.

Uwagi:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 12,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia: 20,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 57 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Edyta Zawadzka
Prowadzący grup: Joanna Antosik, Edyta Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

Wiedza

Ocena wiedzy na podstawie:

1. ilości punktów uzyskanych na egzaminie zawierającym pytania zamknięte o charakterze rekonstrukcyjnym i otwarte o charakterze problemowym;

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

4. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży wraz z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi jego dotyczącymi.

Umiejętności

Ocena umiejętności na podstawie:

1. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży wraz z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi jego dotyczącymi;

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio.

Kompetencje społeczne:

Ocena kompetencji społecznych na podstawie:

1. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

2. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

3. poziomu merytorycznego prezentacji dotyczącej wybranego zagrożenia dzieci i młodzieży i działań profilaktycznych i interwencyjnych wobec niego.

Pełny opis:

Wykład:

1. Wprowadzenie. Pedagogika jako nauka i wiedza o procesach edukacyjnych i jej rozwój.

2. Wychowanie i jego konteksty jako przedmiot pedagogiki i ich związki z innymi procesami edukacyjnymi.

3. Funkcje, nurty i metody wychowania. Antropologiczne i aksjologiczne aspekty wychowania.

4. Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu. Relacje pomiędzy podmiotami procesów edukacyjnych a style wychowania.

5. Tradycyjne i emancypacyjne ujęcia wychowania. Nowe Wychowanie, podmiotowość dziecka i jego prawa. Wybrane egzemplifikacje współczesnych kontynuacji idei Nowego Wychowania.

6. Środowiska edukacyjne i specyfika procesów edukacyjnych w nich zachodzących. Współpraca środowisk wychowawczych i jej znaczenie.

7. Społeczno-kulturowe konteksty wychowania oraz problemy globalne jako źródło wyzwań edukacyjnych i wychowawczych.

8. Samowychowanie i samokształcenie jako sposoby aktywnego ustosunkowywania się do wyzwań współczesności a idea całożyciowego uczenia się i społeczeństwa uczącego się. Podsumowanie.

Ćwiczenia

1. Potoczna wiedzy pedagogicznej w dyskursie społecznym.

2. Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.

3. Wychowanie w rodzinie - rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny. Związki wychowania rodzinnego z innymi procesami społecznego wpływu.

4. Szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych w oparciu o wiedzę naukową/profesjonalną– perspektywa postulatywna.

5. Wychowawcze i socjalizacyjne znaczenie grupy rówieśniczej. Klimat klasy szkolnej i jego uwarunkowania.

6. Przymus i przemoc wobec dzieci w środowisku rodzinnym i szkolnym

7. Wybrane zagrożenia dotyczące dzieci i młodzieży oraz działania profilaktyczne i interwencyjne wobec nich

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

1. Chomczyńska-Rubacha, M. (2019). Szkolne środowisko uczenia się (paragraf: Język i wzorce porozumiewania się w klasie szkolnej). W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN, s. 819-828.

2. Gołębniak, B.D. (2019). Proces kształcenia. W: B. Śliwerski, Z. Kwieciński (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN. s. 857-875.

3. Jarosz, E, Nowak, A. (2012). Przemoc wobec dziecka w rodzinie – cechy zjawiska oraz standardy i problemy jego ograniczenia. W: E. Jarosz, A. Nowak, Dzieci ofiary przemocy w rodzinie. Raport Rzecznika Praw Dziecka. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, s. 17-31.

4. Kawula, S. (2009). Kultura pedagogiczna rodziców jako czynnik stymulacji i rozwoju młodego pokolenia. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 335-357.

5. Komendant-Brodowska, A. (2014). Agresja i przemoc szkolna. Raport o stanie badań. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, s. 6-20, 40-50.

6. Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, dowolne fragmenty (około 10 stron).

7. Pilch, T. (1995). Grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze. W: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna: człowiek w zmieniającym się świecie (174-186). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

8. Słowniki i Encyklopedie pedagogiczne.

9. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Rozdział 2. Systematyzowanie wiedzy o wychowaniu. Kraków: Impuls, s. 31-42.

10. Tłuściak-Deliowska, A. (2022). Klimat klasy szkolnej jako kategoria pedagogiczna. Studia z Teorii Wychowania, 4 (41). 93-107.

Literatura uzupełniająca

1. Archer, M. (2013). Człowieczeństwo: Problem sprawstwa. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

2. Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

3. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

4. Brezinka, W. (2005). Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych. Podręcznik akademicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.

5. Bridges, D. (2008). Educationalization: on the Appropriateness of Asking Educational Institutions to Solve Social and Economic Problem. Education Theory, 58 (4), 461-474.

6. Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

7. Gara, J. (2014). Idea interdyscyplinarności i interdyscyplinarna natura wiedzy pedagogicznej. „Forum Pedaogiczne, 1, s. 35-54.

8. Hejnicka-Bezwińska, T. (2015). Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: PWN.

9. Key, E. (1904). Stulecie dziecka. https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/key-stulecie-dziecka.html

10. Konieczna, A. (2020) „Nasza klasa. Obraz społeczności klas szkolnych: analiza empiryczna wzorów społecznego uczestnictwa jej członków. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

11. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.

12. Kubiak-Szymborska, E. (2013). W czym wyraża się pluralizm teoretycznej wiedzy o wychowaniu. W: E. Kubiak-Szymborska, D. Zając. Wychowanie w kręgu pytań. (11-23). Bydgoszcz: Wydawnictwo Edukacyjne Wers.

13. Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

14. Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

15. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Im

16. Majerek, B. (2016). Szkoła w kontekście zjawiska niepewności. W: M. J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red.), Zrozumieć szkołę: konteksty zmian (s. 267-278). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

17. Melosik, Z. (2003). Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika – podręcznik akademicki. Tom 2. (68-91). Warszawa: PWN.

18. Miksza, M. (2020). Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

19. Nowak-Dziemianowicz, M. (2012). Edukacja i wychowanie w dyskursie codzienności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

20. Opozda, D. (2012). Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu: Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

21. Schoenebeck von, H. (2008). Wolność od wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

22. Smolińska-Theiss, B. (2013). Korczakowskie narracje. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls

23. Sztobryn, S., Kamiński, K. (2014) (red.). Wolność a wychowanie. Problemy, dylematy, kontrowersje. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiczne

24. Szumlewicz, K. (2011). Emancypacja przez wychowanie, czyli edukacja do wolności, równości i szczęścia. Sopot: GWP.

25. Śliwerski, B. (1992). Przekraczanie granic wychowania. Od „pedagogiki dziecka” do antypedagogiki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

26. Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

27. Tarnowski, J. (1993). Jak wychowywać?. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej.

28. Tyszka, Z. (2003). Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki i społeczeństwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

29. Wrońska, K. (2019) (red.). Dobra edukacji i ich pedagogiczna eksploracja. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

30. Wiśniewski Cz. (2009). Wychowanie-studia teoriopoznawcze i aksjologiczne. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

31. Zarzecki L. (2012). Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: KPSW.

Uwagi:

Metody kształcenia: wykład problemowy konwersatoryjny, metoda problemowa, dyskusja, burza mózgów, realizacja zadań indywidualnych i zespołowych, analiza przypadków, prezentacja, quiz.

Nakład pracy studenta (z zachowaniem założenia, że 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom aktywności)

liczba godzin kontaktowych: 30

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć (lektura tekstów): 20

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie się do egzaminu: 25

liczba godzin przeznaczonych na realizację zadań do portfolio i ich konsultowanie z prowadzącą: 15

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie prezentacji i jej konsultowanie z prowadzącą: 10

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 100, co odpowiada 4 punktom ECTS

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 12 godzin więcej informacji
Wykład, 12 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Jarosław Korczak
Prowadzący grup: Jarosław Korczak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

Wiedza

Ocena wiedzy na podstawie:

1. ilości punktów uzyskanych na egzaminie zawierającym pytania zamknięte o charakterze rekonstrukcyjnym i otwarte o charakterze problemowym;

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

4. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego tematu podejmowanego w trakcie zajęć.

Umiejętności

Ocena umiejętności na podstawie:

1. poziomu merytorycznego prezentacji wybranego tematu podejmowanego w trakcie zajęć.

2. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

3. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio.

Kompetencje społeczne:

Ocena kompetencji społecznych na podstawie:

1. jakości i poziomu merytorycznego uczestnictwa w dyskursie i aktywnościach realizowanych podczas zajęć;

2. poziomu merytorycznego realizacji zadań indywidualnych i grupowych zamieszczonych w portfolio;

3. poziomu merytorycznego prezentacji dotyczącej wybranego tematu podejmowanego w trakcie zajęć.

Pełny opis:

Wykład:

Geneza terminu pedagogika oraz jej ówczesne rozumienie i interpretowanie;

Historia przemian w interpretowaniu roli pedagogiki oraz postacie z tymi przemianami utożsamiane;

Uwspółcześnione rozumienie pedagogiki;

Rola i przedmiot pedagogiki;

Integracyjny i interdyscyplinarny charakter pedagogiki;

Podstawowe dyscypliny pedagogiki;

Różnice interpretacyjne między pedagogiką a pedagogią;

Paradygmaty pedagogiki współczesnej;

Rozumienie różnych nurtów myślenia o pedagogice.

Proces wychowania i jego koncepcje, funkcje, struktura, właściwości i dynamika, jako przedmiot zainteresowania pedagogiki.

Antropologiczne i aksjologiczne podstawy wychowania;

Charakterystyka wybranych współczesnych kierunków pedagogicznych.

Granice swobody i przymusu w wychowaniu – ramy dyskursu.

Procesy społeczne w środowisku rodzinnym, szkolnym, rówieśniczym.

Współczesne główne środowiska i praktyki wychowawcze (tradycyjne i emancypacyjne).

Wychowanie uprzedmiatawiające.

Modele współczesnej szkoły;

Nowe wychowanie i odkrycie podmiotowości dziecka oraz wskazanie jego praw oraz współcześni jego kontynuatorzy.

Praca opiekuńczo wychowawcza w wychowaniu naturalnym i instytucjonalnym.

Modele współczesnej szkoły.

Ukryte programy szkoły i instytucji edukacyjnych.

Przymus i przemoc w środowiskach domu i szkoły;

Zagrożenia dzieci i młodzieży: agresja i przemoc, uzależnienia, wpływy destrukcyjnych podkultur;

Edukacja wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych.

Ćwiczenia:

Wychowanie i inne podstawowe pojęcia pedagogiczne w ujęciu osobistych potocznych teorii, pedagogii oraz pedagogiki jako nauki – perspektywa porównawcza.

Wychowanie w rodzinie - rodzinne potoczne teorie wychowania, wychowawcze funkcjonowanie rodziny w kontekście kultury pedagogicznej rodziny. Związki wychowania rodzinnego z innymi procesami społecznego wpływu

Aksjologiczne aspekty działalności profesjonalnych i nieprofesjonalnych wychowawców – wychowawca wobec wartości. Podsumowanie

Szkoła jako przestrzeń realizacji wychowania i innych procesów edukacyjnych – pomiędzy założeniami a rzeczywistością. Związki edukacji szkolnej z innymi procesami społecznego wpływu

Wybrane egzemplifikacje idei nowego wychowania oraz edukacji alternatywnej

Wychowawcze i socjalizacyjne znaczenie grupy rówieśniczej.

Przymus wobec dzieci w środowisku rodzinnym i szkolnym

Literatura:

1. Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

2. Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

3. Janke, A. W. (2005). Pedagogika rodziny i wychowanie rodzinne. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.

4. Korczak, J. (2012). Prawo dziecka do szacunku. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.

5. Kron, F.W. (2012). Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Podręcznik akademicki. Sopot. GWP.

6. Kunowski, S. Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa, 2004

7. Kwieciński, Z., Śliwerski, B. (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.

8. Łobocki, M. (2006). Teoria wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

9. Montessori, M. (2014). Odkrycie dziecka. Łódź: Wydawnictwo Palatum.

10. Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.

11. Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania, w: B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podstawy nauk o wychowaniu, tom 1, Gdańsk: GWP.

12. Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

13. Śliwerski, B. (2016). Wychowanie. Pojęcie – znaczenie – dylematy. W. B. Śliwerski (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty, tom 1, Gdańsk: GWP.

Uwagi:

Wykład kursowy, ilustrowany prezentacjami multimedialnymi i filmami dydaktycznymi.

Dla aktywizacji studentów podczas ćwiczeń – przeprowadzanie paneli dyskusyjnych przy współudziale studentów.

NAKŁAD PRACY STUDENTA szacowany w godzinach potrzebnych do zrealizowania danej aktywności tj.

liczba godzin kontaktowych: 12,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do zajęć: 20,

liczba godzin potrzebnych do przygotowania się do egzaminu/zaliczenia: 20,

liczba godzin przeznaczonych na przygotowanie mapy pojęć: 5,

sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 57 ,

(z zachowaniem zasady, że średnio 25 - 30 godzinom pracy odpowiada 1 punkt ECTS)

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)