Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Umysł społeczny i umysł moralny. Perspektywa kognitywistyczna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 20-FF-UMK
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Umysł społeczny i umysł moralny. Perspektywa kognitywistyczna
Jednostka: Instytut Filozofii i Socjologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu zapoznanie słuchaczy z aktualnymi koncepcjami teoretycznymi i badaniami nad poznaniem społecznym i poznaniem moralnym w zakresie cognitive sciences.

Pełny opis:

1. Miejsce neuronauki społecznej i neuroetyki w całokształcie kognitywistycznych rozważań i badań nad umysłem.

2. Charakterystyka i funkcje poznania społecznego z perspektywy kognitywistyki.

3. Charakterystyka i funkcje poznania moralnego z perspektywy kognitywistyki.

4. Związki pomiędzy poznaniem społecznym i moralnym.

5. Filozoficzne kontrowersje wokół kognitywistycznych ujęć umysłu społecznego i moralnego.

Literatura:

Churchland, P.S, (2013), Moralność mózgu, Kraków: Copernicus Center Press

de Wall, F., (2013), Małpy i filozofowie, Kraków: Copernicus Center Press

Dziarnowska, W. (2018), Dwa filary sądzenia moralnego w perspektywie badań neuroetycznych, w: Króliczak, G. i in. (red.), Filozof w krainie umysłów, Umyslów, Poznań: Wydawnictwo UAM, s. 10-13

Klawiter, A., (red.), (2008, 2009), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne, t.1, 2, Warszawa: PWN

Miłkowski, M, Poczobut, R., (2012), Przewodnik po filozofii umysłu, Kraków: WAM

Przybysz, P., (2014), O poznaniu innych umysłów, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe

Przybysz, P., Dziarnowska, W., (red.), (2012), Umysł moralny, w: Studia z kognitywistyki i filozofii umysłu, tom. 6

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2020-02-17 - 2020-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 73 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Wioletta Dziarnowska
Prowadzący grup: Wioletta Dziarnowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Opis pomiaru efektów kształcenia:

egzamin pisemny realizowany online - odpowiedzi przesłane mailowo w formie pliku Word lub pdf lub ustny na platformie Microsoft Teams- pytania o charakterze problemowym

Pełny opis:

Zakres tematów:

1. Wprowadzenie. Specyfika kognitywistycznych badań nad umysłem. Informacje organizacyjne dotyczące wykładu.

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy.

Uwaga! Materiał dodatkowy: https://www.granicenauki.pl/umysle-wyjasnij-sam-siebie-25973

2. Dziedzina i metody badawcze neuronauki społecznej a klasyczne badania nad poznaniem społecznym.

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy.

3. Inferencyjny model poznania społecznego.

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy.

Uwaga! Materiał dodatkowy: https://www.ted.com/talks/rebecca_saxe_how_we_read_each_other_s_minds?language=en#t-260515

4. Symulacyjny model poznania społęcznego.

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy.

Uwaga! Materiał dodatkowy: https://www.ted.com/talks/vilayanur_ramachandran_the_neurons_that_shaped_civilization?language=en

ZDALNA KONTYNUACJA WYKŁADÓW - systematyczne udostępnianie autorskich prezentacji i materiałów poprzez listę mailingową studentów w systemie Usos oraz na wskazany mail grupowy, które stanowią utwór w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24, poz. 83 t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1231) i podlegają ochronie prawnej. Obowiązuje całkowity zakaz wykorzystywania ich w celach zarobkowych.

Niedozwolone jest korzystanie z niniejszych materiałów (w tym w szczególności ich dalsza publikacja i udostępnianie) bez zgody autora poza przypadkami dozwolonego użytku chronionych utworów określonego przepisami ustawy. Studenci doktoranci i pracownicy APS są w szczególności uprawnieni są do korzystania z pojedynczych egzemplarzy utworu w zakresie własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym.

Prelekcje, komentarze oraz dyskusja grupowa wokól przesłanych materiałów odbywają się we wskazanych w sylabusie termianach we środy od 8:15 do 9:45 lub 9:50-11.15 z wykorzystaniem platformy Microsoft Teams. Harmonogram zadań i materiały udostępnione są w sylabusie przedmiotu, poprzez mail Usos i grupowy.

Dostępność mailowa w godzinach dyżuru dla studentów we środy 9:30-11:30.

5. Umysły zamknięte. Autyzm w perspektywie badań nad poznaniem społecznym.

Prezentacja power point z komentarzami do wykładu zawierająca elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 17.03.2020.

Zagadnienia do dyskusji grupowej:

a) W jaki sposób zaburzenia kompetencji społecznej obecne w autyzmie poszerzają nasze rozumienie jej prawidłowego działania?

b) Co w Twojej opinii może w organizacji codzienności ludzkiej stymulować rozwój i pogłębianie kompetencji społecznej u jej "zdrowego" posiadacza? Twoje pomysły na bezpieczne pogłębienie inteligencji społecznej osoby zdrowej w sytuacji aktualnej izolacji.

Artykuł dla chętnych:

http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Przeglad_Naukowo_Metodyczny_Edukacja_dla_Bezpieczenstwa/Przeglad_Naukowo_Metodyczny_Edukacja_dla_Bezpieczenstwa-r2013-t-n3/Przeglad_Naukowo_Metodyczny_Edukacja_dla_Bezpieczenstwa-r2013-t-n3-s158-169/Przeglad_Naukowo_Metodyczny_Edukacja_dla_Bezpieczenstwa-r2013-t-n3-s158-169.pdf

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://www.ted.com/talks/wendy_chung_autism_what_we_know_and_what_we_don_t_know_yet?language=en

6.Umysły niebezpieczne. Fenomen psychopatii w perspektywie badań nad poznaniem społecznym.

Prezentacja power point z komentarzami do wykładu zawierająca elementy audiowizualne przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 24.03.2020.

Zagadnienia do dyskusji grupowej, która odbędzie się 8.03:

a) Co zmieniło się w rozumieniu przez Ciebie kompetencji społecznej pod wpływem treści wykładu?

b) Jakie wnioski dla możliwego rozwoju osobistego kompetencji społeczne płyną wg Ciebie z faktu uniwersalności jej neurobiologicznego podłoża? (u "osób zdrowych")

b) W jaki sposób zaburzenia kompetencji społecznej obecne w psychopatii poszerzają Twoje rozumienie jej prawidłowego działania?

Artykuł dla chętnych:

http://psychoterapiaptp.pl/uploads/PT_4_2016/5Nowakowski_Psychoterapia_4_2016.pdf

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://www.ted.com/talks/jim_fallon_exploring_the_mind_of_a_killer?referrer=playlist-inside_the_mind_of_psychopaths&language=en

7. Kontrowersje, niejasności i wyzwania dla neurokognitywistyki społecznej. Refleksje własne słuchaczy. Dyskusja moderowana przez prowadzącego online.

Prelekcja i dyskusja grupowa w ramach wykładu odbyła się w godzinach wykładu 8.15-9.45 8 kwietnia 2020 w aplikacji Microsoft Teams. Zadania wykonane przez studentów znajdują się na platformie Teams.

(Proszę o dołączenie do grupy przed 7 kwietnia 2020.

Do dyskusji proszę mieć przygotowane wypowiedzi pisemne na wskazane zagadnienia. Przed każdą wypowiedzią ustną będę prosiła o umieszczenie jej na czacie, by w trakcie wypowiedzi pozostałe osoby mogły komentować Państwa refleksje.

Udział w dyskusji, wypowiedź ustna oraz umieszczenie notki na czacie jest równoznaczne z zaliczeniem obecności na trzech wykładach 25.02, 1.04, 8.04.)

9. Dziedzina i metody badawcze neuroetyki a klasyczne badania nad poznaniem moralnym.

Link do wykładu oraz zagadnienia do dyskusji grupowej zostały przesłane poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 14.04.2020.

Zagadnienia do dyskusji grupowej:

Jakie główne tezy głosi Harris w odniesieniu do zagadnienia wolnej woli?

b) Jaki związek mają te trzy z kwestią odpowiedzialności moralnej?

c) Jakie wnioski przedstawia na temat statusu moralnego psychopatów?

d) Co jest dla mnie zaskakujące w sposobie myślenia Harrisa?

e) Co jest dla mnie przekonujące a co nie w jego argumentacji?

UWAGA - proszę przygotować pisemne, 2-3 zdaniowe wypowiedzi - Państwa osobiste refleksje po wysłuchaniu Sama Harrisa.

Dyskusja odbędzie sie zgodnie z naszym wcześniejszym ustaleniem 6.05. 2020 o 9.50

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://www.researchgate.net/publication/271744921_A_Review_of_Sam_Harris's_Free_Will

10.Teoria fasady oraz pogląd na moralność jako nadbudowaną na instynktach społecznych.

Prezentacja power point z komentarzami do wykładu zawierająca elementy audiowizualne przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 21.04.2020.

Zagadnienia kluczowe

- proszę wybrać jedno do potrzeb dyskusji grupowej i opracować do potrzeb wypowiedzi ustnej w dyskusji grupowej 6.05 (opracowanie pisemne niepotrzebne).

1. Co to jest teoria fasady? Jakie są jej podstawowe założenia, przedstawiciele oraz twój pogląd na pochodzenie moralności?

2. Na czym polega ewolucyjne ujęcie etyki? Jakie są jej podstawowe założenia, przedstawiciele oraz twój pogląd na pochodzenie moralności?

Artykuł dla chętnych:

https://www.tygodnikpowszechny.pl/files/attachment/interview_prof_de_waal.pdf

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://www.youtube.com/watch?v=VyGN92UAnjI

11. Kompetencja moralna w ujęciu rozwojowym. Moralność jako potrzeba. Etapy rozwoju moralności w perspektywie współczesnych podejść z zakresu neuropsychologii.

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 28.04.2020y.

Zagadnienia kluczowe:

- proszę wybrać jedno do potrzeb dyskusji grupowej i opracować do potrzeb wypowiedzi ustnej w dyskusji grupowej 6.05 (opracowanie pisemne niepotrzebne).

1. Opisz charakterystykę moralności jako potrzeby w sensie psychologicznym.

2. Opisz stadia rozwoju moralnego od narodzin po wiek szkolny.

3. Opisz stadia rozwoju moralnego w okresie adolescencji.

Artykuł dla chętnych:

https://www.kul.pl/files/1024/Roczniki_Psychologiczne/2011/2/RocznikiPsychologiczne_14_2011_nr2_B5_s123-140.pdf

12. Związki pomiędzy poznaniem moralnym a poznaniem społecznym dyskusja grupowa online.

Ewolucyjne i neuronalne podłoże moralności: Koncepcja nieepistemicznych i epistemicznych emocji moralnych.

Dyskusja i omówienie dotychczasowych treści online odbyła się w aplikacji Microsoft Teams 6.05. 2020 w godz. 9.50-11.20.

Wnioski słuchaczy znajdują się w treści czatu w MT.

https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_Y2UzNzk1ZmUtOWMzZS00MWEzLWFjNjQtMDAyOTk1OTk3ZjBj%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%22aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86%22%2c%22Oid%22%3a%22d528c70d-b01e-4221-88c2-176cfeec2c54%22%7d

13. Ewolucyjne i neuronalne podłoże moralności: Instynkty moralne, intuicje moralne i nieświadoma gramatyka działań moralnych.

Prezentacja power point z rozszerzonym do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy w dn. 13.05. 2020

Zagadnienia kluczowe:

a) Opisz wnioski z badań Wheathley i Haidta nad rolą intuicji moralnych w sądzeniu moralnym

b) Opisz wnioski z badań Hausera nad rolą intuicji moralnych w sądzeniu moralnym

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://skfu-test.home.amu.edu.pl/wp-content/uploads/2017/03/2Przybysz_Dziarnowska_37_62.pdf

14. Ewolucyjne i neuronalne podłoże moralności:, Protorozumowania i rozumowania moralne, funkcja czynnika dyskursywnego w mechanizmach oceny moralnej.

Prezentacja power point z rozszerzonym do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy w dn. 20.05. 2020

Zagadnienia kluczowe:

1. Funkcje rozumowań moralnych w sądzeniu morralnym wg F. Cushmana

2. Rola rozumowań moralnych w sądzeniu moralnym wg J. Haidta

Uwaga! Materiał dodatkowy:

https://www.ted.com/talks/michael_sandel_what_s_the_right_thing_to_do

15. Dylematy moralne i sądzenie moralne w ujęciu kognitywistycznym. Osobiste i nieosobiste dylematy moralne oraz mechanizmy intuicyjno-poznawcze będące źródłem konfliktu.

Wykład odbył się w aplikacji Teams 28.05.2020 w godz. 9.50-11.15

https://teams.microsoft.com/l/meetup-join/19%3ameeting_Yzc2MjRhNjYtNzE4MC00MDhmLThiNTctYmE0OTAxOTg0OWRl%40thread.v2/0?context=%7b%22Tid%22%3a%22aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86%22%2c%22Oid%22%3a%22d528c70d-b01e-4221-88c2-176cfeec2c54%22%7d

Prezentacja power point do wykładu z elementami audiowizualnymi przesłana poprzez system Usos i na wskazany przez słuchaczy mail grupowy 28.05.

UWAGA: materiały dodatkowe:

https://www.youtube.com/watch?v=H7QFRZhyIB4 część 1

https://www.youtube.com/watch?v=OCMuMbj1kUs część 2

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Churchland, P.S, (2013), Moralność mózgu, Kraków: Copernicus Center Press

de Wall, F., (2013), Małpy i filozofowie, Kraków: Copernicus Center Press

Dziarnowska, W. (2018), Dwa filary sądzenia moralnego w perspektywie badań neuroetycznych, w: Króliczak, G. i in. (red.), Filozof w krainie umysłów, Umyslów, Poznań: Wydawnictwo UAM, s. 10-13

Haidt, J., (2014), Prawy umysł, Sopot: Smak słowa

Klawiter, A., (red.), (2008, 2009), Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne, t.1, 2, Warszawa: PWN

Miłkowski, M, Poczobut, R., (2012), Przewodnik po filozofii umysłu, Kraków: WAM

Przybysz, P., (2014), O poznaniu innych umysłów, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe

Przybysz, P., Dziarnowska, W., (red.), (2012), Umysł moralny, w: Studia z kognitywistyki i filozofii umysłu, tom. 6

Literatura uzupełniająca:

Baird, A.A., (2008), Adolescent Moral Reasoning: The Integration of Emotion and Cognition, w: Moral Psychology. The Neuroscience of Morality: Emotion, Brain Disorders, and Development, 3, Cambridge/MA.: MIT Press, s. 323-342.

Baron-Cohen, S. (2014), Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa, Sopot: Smak Słowa

Changeux, J.P. (2004), The Physiology of Truth, Cambridge/MA: Belknap.

Cushman, F.A., Young, L., Hauser, M.D. (2006), The role of conscious reasoning and intuitions in moral judgment: testing three principles of harm, Psychological Sciences, 17, s. 1082-1089.

Dunbar, R. (1996), Grooming, Gossip, and the Evolution of Language, Cambridge/MA.: Harvard University Press.

Evers, K. (2007), Towards a philosophy of neuroethics. An informed materialist view of the brain might help to develop theorethical frameworks for applied neuroethics, Science&society, European Molecular Biology Organization reports, Special issue, 8, s. 48-51.

Evers, K. (2015), Understanding the brain: Challenges for neuroethics, Jahrbuch für Wissenschaft und Ethik, 19(1), s. 239-250.

Greene, J., Haidt, J. (2002), How (and where) does moral judgment work?, Trends in Cognitive Science, 6, s. 517-523.

Green, J.D., Nystrom, L.E., Engell, A.D., Darley, J.M., Cohen, J.D. (2004), The neural bases of cognitive conflict and control in moral judgment, Neuron, 44, s. 389-400.

Haidt, J . (2001), The emotional dog and its rational tail: A social intuitionist approach to moral judgment, Psychological Review, 108, s. 814-834.

Haidt, J. (2007), The new synthesis in moral psychology, Science, 316, s. 998-1002.

Hauser, M. (2006), Moral Minds: How Nature Designed Our Universal Sense of Right and Wrong, New York: Ecco/Harper Collins.

Hauser M., Cushman F., Young L., Kang-Xing Jin R., Mikhail J. (2007), A Dissociation Between Moral Judgments and Justifications, Mind & Language, 22 (1), s. 1-21.

Kagan, J. (2008), Morality and Its Development, w: Moral Psychology. The Neuroscience of Morality: Emotion, Brain Disorders, and Development, 3, Cambridge/MA: MIT Press, s. 297-312.

Knobe, J. (2005), Theory of mind and moral cognition: exploring the connections, Trends in Cognitive Sciences, 9, s. 357-359.

Kohlberg, L. (1969), Stage and sequence: The cognitive development approach to socialization, w: Goslin, D. A. (red.), Handbook of socialization theory, Chicago/IL: Rand McNally, s. 347-480.

Moll, J., de Oliveira-Souza, R., Eslinger, P.J. I in. (2002), The neural correlates of moral sensitivity: A functional magnetic resonance imaging investigation of basic and moral emotions, Journal of Neurosciences, 22, s. 2730-2736.

Piaget, J. (1967), Rozwój ocen moralnych dziecka, Warszawa: PWN.

Rawls, J. (1994), Teoria sprawiedliwości, Warszawa: PWN.

Richerson, P.J., Boyd, R. (2005), Not by Genes Alone: How Culture Transformed Human Evolution, Chicago/IL: University of Chicago Press.

Schnall, S., Haidt, J., Clore, G., Jordan, A. (2008), Disgust as embodied moral judgment, Personality and Social Psychology Bulletin, 34, s. 1096-1109.

Shweder, R., Haidt, J. (1993), The future of moral psychology: Truth, intuition, and the pluralist way, Psychological Science, 4, 360-365.

de Waal, F.B.M. (1996), Good Natured. The Origins of Right and Wrong in Humans and Other Animals, Cambridge: Harvard University Press.

Wheatley, T., Haidt, J. (2005), Hypnotically induced disgust makes moral judgments more severe, Psychological Science, 16, s. 780-784.

Uwagi:

Opis metod kształcenia:

1. spotkania stacjonarne - metoda podawcza z użyciem prezentacji power point (do użytku studenta)

1a. spotkania zdalne - rozszerzona prezentacja power point z elementami audiowizualnymi oraz zagadnienaimi do samodzielnego przemyślenia lub opracowania przesyłane poprzez system USOS oraz na wskazany przez słuchaczy mail grupowy.

2. spotkania stacjonarne - obrazy filmowe - wykłady lub wywiady z wybitnymi przedstawicielami cognitive sciences dyskusja w grupie i podgrupach

2a. spotkania zdalne - obrazy filmowe - wykłady lub wywiady z wybitnymi przedstawicielami cognitive science - linki umieszczane systematycznie w opisie przedmiotu w sylabusie wraz z zagadnienaimi do samodzielnego opracowania

3. spotkania stacjonarne - minidyskusje - ostatnia część wykładu o charakterze interaktywnym - dyskusja w grupie kwestii uznanych przez słuchaczy za inspirujące/problematyczne

3a. spotkania zdalne - cykliczne spotkania grupy online i dyskusja wokół refleksji studentów na podstawie wskazanych wcześniej i przesłanych poprzez system usos oraz mail grupowy zagadnień, wykorzystanie aplikacji Microsoft Teams i jej funkcjonalności

4. Fragmenty literatury obowiązkowej tematycznie związane z treściami zajęć do czasu trwania pracy zdalnej będą przesyłane w formie linków do strony www w usos pod tematem zajęć po haśle Uwaga!, zdjęć lub scanu poprzez system usos i na mail grupowy.

Nakład pracy studenta:

30 godzin/ 1 ECTS - godziny kontaktowe - w przypadku pracy zdalnej weryfikacja aktywności studenta będzie przeprowadzona cykliczne spotkania online i dyskusję wokół wskazanych przez prowadzącego zagadnień

30 godzin/ 1 ECTS - przygotowanie do egzaminu - w przypadku pracy zdalnej fragmenty literaturu oraz rozszerzone prezentacje power point będą przesyłane poprzez system usos oraz mail grupowy

Razem: 60 godzin/2 ECTS

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)