Socjologia III wieku
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 20-2S-SWI |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Socjologia III wieku |
Jednostka: | Instytut Filozofii i Socjologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Pełny opis: |
Jest w stanie wymienić definicje i rodzaje starości, odtworzyć koncepcje socjologiczne w ramach socjologii starości, scharakteryzować i objaśnić proces przemian – w XIX i XX w. – wpływających na zmiany statusu i sposobu życia w okresie starości w krajach zachodnich, w Polsce i – częściowo – na innych kontynentach. Jest w stanie wskazać i omówić nowe osiągnięcia teoretyczne na temat miejsca człowieka starego w rodiznie, kulturze i społeczenstwie oraz czynników je kształtujących. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w zakresie socjologii starości i szerokiego procesu przemian w nowoczesności, które wykształciły m.in. status ludzi starych w społeczeństwach współczesnych. Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w socjologii starości oraz w refleksji nad współczesnością w naukach humanistycznych i społecznych. Posiada wiedzę o normach i regułach (społecznych, prawnych, organizacyjnych i moralnych) organizujących struktury i instytucje społeczne społeczeństwa tradycyjnego, nowoczesnego i późnonowoczesnego i o rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach działania. Posiada wiedzę o zmianach struktur, procesów i instytucji społecznych takich jak rodzina, przebieg życia, stosunki pracy, sąsiedztwo, edukacja, massmedia, organizacja konsumpcji, rozwój kultury popularnej oraz ich elementów, o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian dla sytuacji osób starszych. Umiejętności Potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne i dotyczące zdrowia) w zakresie socjologii starości i refleksji nad współczesnością. Posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych w zakresie przemian starości w nowoczesności, potrafi analizować przyczyny i przebieg konkretnych procesów i zjawisk społecznych w zakresie przemian sytuacji ludzi starszych w nowoczesności. Kompetencje społeczne Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie będąc świadomym sytuacji ludzi starszych we współczesnym społeczeństwie. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)
Okres: | 2019-10-01 - 2020-02-16 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Zalewska | |
Prowadzący grup: | Joanna Zalewska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
Kolokwium w formie pisemnej: zaliczenie na ocenę (10 pytań testowych jednokrotnego wyboru i trzy pytania opisowe). |
|
Pełny opis: |
Student jest w stanie wymienić definicje i rodzaje starości, odtworzyć koncepcje socjologiczne w ramach socjologii starości, scharakteryzować i objaśnić proces przemian – w XIX i XX w. – wpływających na zmiany statusu i sposobu życia w okresie starości w krajach zachodnich, w Polsce i – częściowo – na innych kontynentach. Jest w stanie wskazać i omówić nowe osiągnięcia teoretyczne na temat miejsca człowieka starego w rodiznie, kulturze i społeczenstwie oraz czynników je kształtujących. Treści programowe Zagadnienia ogólne 1. Socjologia trzeciego wieku. Wprowadzenie 2. Starość w socjologii. Podstawowe perspektywy teoretyczne Przemiany starości w krajach zachodnich 3. Nowoczesna starość: ustanowienie emerytur a przemiany pozycji ludzi starych 4. Nowoczesna starość: uniformizacja przebiegu życia 5. Ponowoczesna „starość”: trzeci wiek i kultura młodości 6. Ponowoczesna „starość”: czwarty wiek i medykalizacja starości 7. Wspólnoty rówieśnicze seniorów jako nowe formy wspólnotowości Przemiany starości w Polsce 8. „Użyteczność jako istota egzystencji”. Starość na wsi polskiej 9. „Zmierzch godności starego”. Starość w PRL-u 10. Starość „przed telewizorem” po transformacji ustrojowej 11. Współczesna starość w kontekście przebiegu życia. Etnografia wielostanowiskowa w Warszawie 12. Starość w polityce społecznej 13. Medialne dyskursy starości Starość w społeczeństwach pozaeuropejskich 14. Starość tradycyjna w społeczeństwach pozaeuropejskich (japoński film fabularny) 15. Zaliczenie w formie egzaminu pisemnego |
|
Literatura: |
Literatura obowiązkowa Jakubowska H. (2009). Społeczne wytwarzanie starości: definicje, granice, konteksty, [w:] H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski (red.), Patrząc na starość. Kultura wizualna starości. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 15-29. Synak B. (1999). Ludzie starzy. W: Encyklopedia socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 144-149. Laskowska-Otwinowska J. (2000). Człowiek stary w ubogiej rodzinie polskiej wsi współczesnej, [w:] E. Tarkowska (red.), Zrozumieć biednego, o dawnej i obecnej biedzie w Polsce. Warszawa, Wyd. IFiS PAN, s. 118-148. Literatura uzupełniająca Bois J.P. (1996). Historia starości. Od Montaigne’a do pierwszych emerytur, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen. Czekanowski P. (2002). Rodzina w życiu osób starszych i osoby starsze w rodzinie, [w:] B. Synak (red.), Polska starość. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 140-172. Dawson A. (2002). The mining community and the ageing body: Towards a phenomenology of community? [w:] V. Amit, Realizing Community. Concepts, social relationships and sentiments. London and New York: Routledge, s. 21-37. Gilleard Ch. i Higgs P. (2005). Contexts of Ageing: Class, Cohort and Community. Cambridge: Polity Press. Hareven T. (1982). The Lifecourse and Ageing in Historical Perspective. [w:]: T.K. Hareven i K.J. Adams, Ageing and Life Course Transitions: An Interdisciplinary Perspective. London and New York: Tavistock Publications. Lehr U. (2007). U schyłku życia. Starość mieszkańców wsi Beskidu Śląskiego i Podhala. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, s. 71-181. Read R. (2005). Altering Care: Gifts and Emotion in Nursing Practice within a Czech Nursing Home, [w:] H. Haukanes i F. Pine (red.), Generations, Kinship and Care. Gendered Provisions of Social Security in Central Eastern Europe. University of Bergen, Centre for Women’s and Gender Research, vol. 17, s. 137-161. Szatur-Jaworska Barbara, Piotr Błędowski i Małgorzata Dzięgielewska (2006). Podstawy gerontologii społecznej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, s. 291-318. Zalewska Joanna (2015). Człowiek stary wobec zmiany kulturowej. Perspektywa teorii praktyk społecznych. Warszawa: Scholar. |
|
Uwagi: |
Wykład, prezentacja multimedialna, zadania aktywizujące. Nakład pracy studenta: 75 godzin: - 30 godzin - uczestnictwo w wykładzie - 15 godzin - czytanie literatury obowiązkowej - 30 godzin - opanowanie materiału z wykładu |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2020-10-01 - 2021-02-21 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT WYK
|
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Zalewska | |
Prowadzący grup: | Joanna Zalewska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
Praca pisemna: 1. Analiza sposobu ukazywania starości w dziele literackim, filmowym lub plastycznym za pomocą koncepcji poznanych na wykładzie (każdy wybiera inne dzieło) lub 2. Recenzja książki socjologicznej na temat starości. Na ocenę dostateczną zalicza obecność pełna (wraz z wizją) na wszystkich wykładach. |
|
Pełny opis: |
Student jest w stanie wymienić definicje i rodzaje starości, odtworzyć koncepcje socjologiczne w ramach socjologii starości, scharakteryzować i objaśnić proces przemian – w XIX i XX w. – wpływających na zmiany statusu i sposobu życia w okresie starości w krajach zachodnich, w Polsce i – częściowo – na innych kontynentach. Jest w stanie wskazać i omówić nowe osiągnięcia teoretyczne na temat miejsca człowieka starego w rodiznie, kulturze i społeczenstwie oraz czynników je kształtujących. Treści programowe Zagadnienia ogólne 1. Socjologia trzeciego wieku. Wprowadzenie 2. Starość w socjologii. Podstawowe perspektywy teoretyczne Przemiany starości w krajach zachodnich 3. Nowoczesna starość: ustanowienie emerytur a przemiany pozycji ludzi starych 4. Nowoczesna starość: uniformizacja przebiegu życia 5. Ponowoczesna „starość”: trzeci wiek i kultura młodości 6. Ponowoczesna „starość”: czwarty wiek i medykalizacja starości 7. Wspólnoty rówieśnicze seniorów jako nowe formy wspólnotowości Przemiany starości w Polsce 8. „Użyteczność jako istota egzystencji”. Starość na wsi polskiej 9. „Zmierzch godności starego”. Starość w PRL-u 10. Starość „przed telewizorem” po transformacji ustrojowej 11. Współczesna starość w kontekście przebiegu życia. Etnografia wielostanowiskowa w Warszawie 12. Starość w polityce społecznej 13. Medialne dyskursy starości Starość w społeczeństwach pozaeuropejskich 14. Starość tradycyjna w społeczeństwach pozaeuropejskich (japoński film fabularny) 15. Podsumowanie |
|
Literatura: |
Literatura obowiązkowa Jakubowska H. (2009). Społeczne wytwarzanie starości: definicje, granice, konteksty, [w:] H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski (red.), Patrząc na starość. Kultura wizualna starości. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 15-29. Synak B. (1999). Ludzie starzy. W: Encyklopedia socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 144-149. Laskowska-Otwinowska J. (2000). Człowiek stary w ubogiej rodzinie polskiej wsi współczesnej, [w:] E. Tarkowska (red.), Zrozumieć biednego, o dawnej i obecnej biedzie w Polsce. Warszawa, Wyd. IFiS PAN, s. 118-148. Zalewska J. (2011). Od emerytury do trzeciego wieku: starość w czasach nowoczesnych, [w:] Krótkie wykłady z socjologii. Przegląd problemów i metod. Warszawa: APS. Literatura uzupełniająca Bois J.P. (1996). Historia starości. Od Montaigne’a do pierwszych emerytur, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen. Czekanowski P. (2002). Rodzina w życiu osób starszych i osoby starsze w rodzinie, [w:] B. Synak (red.), Polska starość. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 140-172. Dawson A. (2002). The mining community and the ageing body: Towards a phenomenology of community? [w:] V. Amit, Realizing Community. Concepts, social relationships and sentiments. London and New York: Routledge, s. 21-37. Gilleard Ch. i Higgs P. (2005). Contexts of Ageing: Class, Cohort and Community. Cambridge: Polity Press. Hareven T. (1982). The Lifecourse and Ageing in Historical Perspective. [w:]: T.K. Hareven i K.J. Adams, Ageing and Life Course Transitions: An Interdisciplinary Perspective. London and New York: Tavistock Publications. Krzyżowski Ł., Kowalik W., Suwada K., Pawlina A. (2014). Młodzi emeryci w Polsce. Miedzy biernością a aktywnością. Warszawa: Scholar. Lehr U. (2007). U schyłku życia. Starość mieszkańców wsi Beskidu Śląskiego i Podhala. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, s. 71-181. Read R. (2005). Altering Care: Gifts and Emotion in Nursing Practice within a Czech Nursing Home, [w:] H. Haukanes i F. Pine (red.), Generations, Kinship and Care. Gendered Provisions of Social Security in Central Eastern Europe. University of Bergen, Centre for Women’s and Gender Research, vol. 17, s. 137-161. Szatur-Jaworska Barbara, Piotr Błędowski i Małgorzata Dzięgielewska (2006). Podstawy gerontologii społecznej, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, s. 291-318. Zalewska J. (2012). Starość "przy rodzinie", starość wykluczona czy trzeci wiek? Przemiana strategii opisywania starości w kulturze popularnej, [w:] E. Tarkowska (red.), Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego. Warszawa: IFiS PAN. Zalewska Joanna (2015). Człowiek stary wobec zmiany kulturowej. Perspektywa teorii praktyk społecznych. Warszawa: Scholar. |
|
Uwagi: |
Wykład, prezentacja multimedialna, zadania aktywizujące. Nakład pracy studenta: 75 godzin: - 30 godzin - uczestnictwo w wykładzie - 15 godzin - czytanie literatury obowiązkowej - 30 godzin - opanowanie materiału z wykładu |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.