Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 10-5S-MPO1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej
Jednostka: Instytut Pedagogiki Specjalnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Efekty uczenia się:

Wiedza

PC2_KS_W01 zna cele wychowania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną

PC2_KS_W02 zna metody i formy wychowania uczniów z niepełnosprawnością

Umiejętności

PC2_KS_U03 PC2_KS_U02 potrafi dostosować proces kształcenia i wychowania do indywidualnych specjalnych potrzeb ucznia z umiarkowaną lub znaczną niepełnosprawnością intelektualną,

Kompetencje społeczne

PC2_KS_K02 potrafi współpracować w grupie realizując zadania.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2020-02-17 - 2020-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mieczysław Sędzicki
Prowadzący grup: Mieczysław Sędzicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Opis sposobów pomiaru efektów kształcenia:

Uczestnictwo w dyskusji

Dokonywanie kwerend wybranych treści dotyczących konkretnych zagadnień z zakresu tematycznego przedmiotu

Prezentacja w trakcie zajęć opracowanego materiału, aktywne uczestniczenie w zajęciach

Forma zaliczenia: końcowe kolokwium pisemne.

Uwaga. Ze względu na sytuację pandemiczną zajęcia będą realizowane w formie zdalnej

Sposób pomiaru efektów uczenia się:

Przewiduje się zdalne elementy zaliczenia przedmiotu, w tym:

Prace pisemne okresowe wysyłane i oceniane z wykorzystaniem poczty elektronicznej

Kolokwium pisemne końcowe przeprowadzone z wykorzystaniem aplikacji Microsoft Teams

Pełny opis:

1.

Rola nauczyciela-opiekuna-wychowawcy w pedagogice opiekuńczej

Sylwetka osobowościowa opiekuna-wychowawcy. Odpowiedzialność, etyka.

Skuteczność wychowania. Błędy wychowania. Znaczenie autorytetu.

Kwalifikacje i kompetencje nauczyciela, wychowawcy.

Etyczna strona opieki i wychowania w placówce specjalnej oraz placówce opiekuńczo-wychowawczej

2.

Pojęcie opieki i wychowania oraz działalności opiekuńczo-wychowawczej

Przedmiot i podstawowe zadania metodyki opiekuńczo-wychowawczej

Aspekty prawne działalności opiekuńczo-wychowawczej

Typy i rodzaje placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek i ośrodków oświatowo-wychowawczych

Warsztat pracy. Dokumentacja (formalna i nieformalna);

3.

Szkoła jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze

Opiekuńcza rola szkoły . Rola i zadania pedagoga szkolnego.

Partnerstwo edukacji i pomocy społecznej

Zagadnienie współpracy placówek opiekuńczo-wychowawczych ze szkołą – poprawa funkcjonowania dziecka z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną)

4.

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach wsparcia dziennego

Funkcje i zadania placówek wsparcia dziennego oraz ich realizacja

Świetlice środowiskowe, ogniska wychowawcze.

- zagadnienie organizacji czasu wolnego

Warsztaty terapii zajęciowej

- funkcjonowanie WTZ, terapia zajęciowa w warunkach WTZ

Wsparcie rodziny przeżywającej trudności w sferze opiekuńczo-wychowawczej

Asystentura rodzinna

Znaczenie opieki w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną)

5.

Przyczyny, atrybuty, rozmiary i skutki sieroctwa w Polsce.

Nowe standardy w opiece nad dzieckiem sierocym

Zagadnienie i uwarunkowania sieroctwa

Obraz dziecka przebywającego w opiece zastępczej - charakterystyka dziecka sierocego

- „teoria więzi”, - definiowanie sieroctwa, typy sieroctwa

- choroba sieroca, - stopnie sieroctwa wg koncepcji A. Szymborskiej

- dziecko z doświadczeniem kompleksowej traumy

Czynniki warunkujące adaptację dziecka z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w środowisku zastępczym

6.

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach pieczy zastępczej o charakterze rodzinnym

- rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce, - rodziny zastępcze

- specyfika funkcjonowania placówek

- tworzenie atmosfery życia

- problemy opiekuńczo-wychowawcze

Dziecko z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka

7.

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach pieczy zastępczej o charakterze instytucjonalnym

Placówki opiekuńczo–wychowawcze

- socjalizacyjne - interwencyjne - specjalistyczno-terapeutyczne,

Metody przekształceń domów dziecka

Przyczyny umieszczania dzieci w placówkach socjalizacyjnych

- specyfika funkcjonowania placówek

- tworzenie atmosfery życia

- programy opiekuńczo-wychowawcze

- rola i zadania wychowawcy

- problemy prowadzenia grup wychowawczych

Pułapki opiekunów. Bezradność. Wypalenie

Dziecko z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w instytucjonalnych placówkach opieki całodobowej

8.

Indywidualne plany pracy w warunkach pieczy zastępczej instytucjonalnej

Dokumentacja wychowanka placówki opiekuńczo-wychowawczej

Wybrane metody, techniki i narzędzia – genogram, – ekomapa, - księga życia

Praca z rodziną dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo – wychowawczej

Kulturoterapia w pracy opiekuńczo-wychowawczej

9.

Rola placówek opiekuńczo-wychowawczych w przygotowaniu do dorosłości dziecka

z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną)

Usamodzielnianie wychowanków pieczy zastępczej

Opiekun usamodzielnienia.

Indywidualny program usamodzielnienia.

10.

Innowacyjne metody i narzędzia pracy opiekuńczo-wychowawczej

Opis inicjatyw na przykładzie Projektu „Świat Dobrej Przyszłości”

11.

Problematyka respektowania intymności, poszanowania godności i rozwoju seksualnego w codziennej pracy opiekuńczo-wychowawczej

Problem przemocy i wykorzystywania seksualnego

Literatura:

• Albański L., Gola S., (red), Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej, KPSW, Jelenia Góra 2013,

* Brągiel J., Badora S., (red.): Formy opieki. Wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, UO, Opole 2010.

• Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza i jej metodyka, GAJA, Zielona Góra 2004.

* Sędzicki M., (red.) Pomoc w praktyce. O różnych wymiarach wsparcia, Warszawa 2014.

• Wosik-Kawala D. (red.): Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, UMCS, Lublin 2011.

• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dz. U. z dnia 26 kwietnia 2016 r. pod poz. 575

• Rozporządzenie MPiPS z dnia 22 grudnia 2011r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720).

Uwagi:

Opis metod kształcenia:

Metody interaktywne, prezentacja, dyskusja kierowana

Metody oparte na działaniu praktycznym, metody oparte na słowie, praca z książką

Nakład pracy studenta:

Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe 15

Przygotowywanie się do zajęć/egzaminu 15

Opracowywanie prac pisemnych, prezentacji 30

Sumaryczna liczba godzin: 60

OPIS SPOSOBU PROWADZENIA ZAJĘĆ

Zajęcia prowadzone są w sposób asynchroniczny z wykorzystaniem [sprawdzonego już przed okresem pandemii] kontaktu poprzez pocztę elektroniczną.

Metody kształcenia (na odległość)

W trakcie realizacji przedmiotu wykorzystywane są/będą zdalne metody kształcenia/uczenia się, w tym:

- wykład w postaci prezentacji z autorskimi komentarzami

- dyskusja na forum, praca studenta indywidualna i zespołowa

- zdalna indywidualna praca studenta nad podanymi zagadnieniami

- komentarz prowadzącego z podaniem oceny wynikowej pracy

- w miarę potrzeby ze strony studentów – konsultacje indywidualne z wykorzystaniem e-mail, kontaktu telefonicznego, platformy Microsoft Teams (w ramach zespołu przedmiotowego)

Zadania do wykonania (z terminarzem)

Wg postępu realizacji programu – poprzez pocztę elektroniczną

Zajęcia w cyklu "Semestr letni dla niestacjonarnych 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2020-02-29 - 2020-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mieczysław Sędzicki
Prowadzący grup: Mieczysław Sędzicki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Opis sposobów pomiaru efektów kształcenia:

Uczestnictwo w dyskusji

Dokonywanie kwerend wybranych treści dotyczących konkretnych zagadnień z zakresu tematycznego przedmiotu

Prezentacja w trakcie zajęć opracowanego materiału, aktywne uczestniczenie w zajęciach

Forma zaliczenia: końcowe kolokwium pisemne.

Uwaga. Ze względu na sytuację pandemiczną zajęcia będą realizowane w formie zdalnej.

Sposób pomiaru efektów uczenia się:

Przewiduje się zdalne elementy zaliczenia przedmiotu, w tym:

Prace pisemne okresowe wysyłane i oceniane z wykorzystaniem poczty elektronicznej

Kolokwium pisemne końcowe przeprowadzone z wykorzystaniem aplikacji Microsoft Teams

Pełny opis:

Rola nauczyciela-opiekuna-wychowawcy w pedagogice opiekuńczej

Sylwetka osobowościowa opiekuna-wychowawcy. Odpowiedzialność, etyka.

Skuteczność wychowania. Błędy wychowania. Znaczenie autorytetu.

Kwalifikacje i kompetencje nauczyciela, wychowawcy.

Etyczna strona opieki i wychowania w placówce specjalnej oraz placówce opiekuńczo-wychowawczej

Pojęcie opieki i wychowania oraz działalności opiekuńczo-wychowawczej

Przedmiot i podstawowe zadania metodyki opiekuńczo-wychowawczej

Aspekty prawne działalności opiekuńczo-wychowawczej

Typy i rodzaje placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek i ośrodków oświatowo-wychowawczych

Warsztat pracy. Dokumentacja (formalna i nieformalna);

Szkoła jako środowisko opiekuńczo-wychowawcze

Opiekuńcza rola szkoły . Rola i zadania pedagoga szkolnego.

Partnerstwo edukacji i pomocy społecznej

Zagadnienie współpracy placówek opiekuńczo-wychowawczych ze szkołą – poprawa funkcjonowania dziecka z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną)

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach wsparcia dziennego

Funkcje i zadania placówek wsparcia dziennego oraz ich realizacja

Świetlice środowiskowe, ogniska wychowawcze.

- zagadnienie organizacji czasu wolnego

Warsztaty terapii zajęciowej

- funkcjonowanie WTZ, terapia zajęciowa w warunkach WTZ

Wsparcie rodziny przeżywającej trudności w sferze opiekuńczo-wychowawczej

Asystentura rodzinna

Znaczenie opieki w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną)

Przyczyny, atrybuty, rozmiary i skutki sieroctwa w Polsce.

Nowe standardy w opiece nad dzieckiem sierocym

Zagadnienie i uwarunkowania sieroctwa

Obraz dziecka przebywającego w opiece zastępczej - charakterystyka dziecka sierocego

- „teoria więzi”, - definiowanie sieroctwa, typy sieroctwa

- choroba sieroca, - stopnie sieroctwa wg koncepcji A. Szymborskiej

- dziecko z doświadczeniem kompleksowej traumy

Czynniki warunkujące adaptację dziecka z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w środowisku zastępczym

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach pieczy zastępczej o charakterze rodzinnym

- rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce, - rodziny zastępcze

- specyfika funkcjonowania placówek

- tworzenie atmosfery życia

- problemy opiekuńczo-wychowawcze

Dziecko z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka

Praca opiekuńczo-wychowawcza w instytucjach pieczy zastępczej o charakterze instytucjonalnym

Placówki opiekuńczo–wychowawcze

- socjalizacyjne - interwencyjne - specjalistyczno-terapeutyczne,

Metody przekształceń domów dziecka

Przyczyny umieszczania dzieci w placówkach socjalizacyjnych

- specyfika funkcjonowania placówek

- tworzenie atmosfery życia

- programy opiekuńczo-wychowawcze

- rola i zadania wychowawcy

- problemy prowadzenia grup wychowawczych

Pułapki opiekunów. Bezradność. Wypalenie

Dziecko z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w instytucjonalnych placówkach opieki całodobowej

Indywidualne plany pracy w warunkach pieczy zastępczej instytucjonalnej

Dokumentacja wychowanka placówki opiekuńczo-wychowawczej

Wybrane metody, techniki i narzędzia – genogram, – ekomapa, - księga życia

Praca z rodziną dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo – wychowawczej

Kulturoterapia w pracy opiekuńczo-wychowawczej

Literatura:

• Albański L., Gola S., (red), Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej, KPSW, Jelenia Góra 2013,

* Brągiel J., Badora S., (red.): Formy opieki. Wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, UO, Opole 2010.

• Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza i jej metodyka, GAJA, Zielona Góra 2004.

* Sędzicki M., (red.) Pomoc w praktyce. O różnych wymiarach wsparcia, Warszawa 2014.

• Wosik-Kawala D. (red.): Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, UMCS, Lublin 2011.

• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dz. U. z dnia 26 kwietnia 2016 r. pod poz. 575

• Rozporządzenie MPiPS z dnia 22 grudnia 2011r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720).

Uwagi:

Opis metod kształcenia:

Metody interaktywne, prezentacja, dyskusja kierowana

Metody oparte na działaniu praktycznym, metody oparte na słowie, praca z książką

Nakład pracy studenta:

Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności

Godziny kontaktowe 15

Przygotowywanie się do zajęć/egzaminu 15

Uwaga. Ze względu na sytuację pandemiczną zajęcia będą realizowane w formie zdalnej - 15

Opracowywanie prac pisemnych, prezentacji 30

Sumaryczna liczba godzin: 60

OPIS SPOSOBU PROWADZENIA ZAJĘĆ

Zajęcia prowadzone są w sposób asynchroniczny z wykorzystaniem [sprawdzonego już przed okresem pandemii] kontaktu poprzez pocztę elektroniczną.

Metody kształcenia (na odległość)

W trakcie realizacji przedmiotu wykorzystywane są/będą zdalne metody kształcenia/uczenia się, w tym:

- wykład w postaci prezentacji z autorskimi komentarzami

- dyskusja na forum, praca studenta indywidualna i zespołowa

- zdalna indywidualna praca studenta nad podanymi zagadnieniami

- komentarz prowadzącego z podaniem oceny wynikowej pracy

- w miarę potrzeby ze strony studentów – konsultacje indywidualne z wykorzystaniem e-mail, kontaktu telefonicznego, platformy Microsoft Teams (w ramach zespołu przedmiotowego)

Zadania do wykonania (z terminarzem)

Wg postępu realizacji programu – poprzez pocztę elektroniczną

W okresie edukacji zdalnej kontakt poprzez Microsoft Teams, zespół pod linkiem:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a4fffd346c650497eb84a8481159a2914%40thread.tacv2/conversations?groupId=690f2428-7eee-4a03-86ab-6e7a92e73a86&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)