Psychologia sądowa

fakultatywne

Celem zajęć jest przedstawienie studentom wybranych zagadnień z zakresu psychologii sądowej. Wiedza psychologiczna wykorzystywana jest zarówno na etapie tworzenia przepisów prawa, działań profilaktycznych jak i w procesie resocjalizacyjnym wobec sprawców przestępstw. Studenci w ramach zajęć będą mieli możliwość zdobycia wiedzy z zakresu opiniowania sądowo-psychologicznego, mediacji i negocjacji, profilowania sprawców przestępstw, opracowywania prognozy kryminologicznej oraz szacowania ryzyka popełnienia przestępstwa w przyszłości. Zapoznają się również z funkcjonowaniem sądów powszechnych, a w ramach zajęć przeprowadzą symulację rozprawy sądowej.

Zajęcia mają na celu pogłębienie i/ lub poszerzenie wiedzy psychologicznej w wybranych obszarach.

W trakcie wykładów studenci poznają zagadnienia związane z::

1. Psychologia sądowa, czym jest, definicje, związki psychologii z prawem, psycholog w wymiarze sprawiedliwości, udział psychologa w sprawach karnych, w sprawach rodzinnych i opiekuńczych,

2. Opiniowanie sądowo-psychologiczne (m.in. ocena poczytalności, ocena wiarygodności zeznań świadków, opiniowanie w sprawach nieletnich, opiniowanie w sprawach dotyczących przestępczości seksualnej).

3. Mediacje i negocjacje, różnice pomiędzy negocjacjami a mediacją, zasady prowadzenia mediacji i negocjacji. Symulacja mediacji i negocjacji.

4. Organizacja pracy placówek wymiaru sprawiedliwości, organizacja systemu penitencjarnego, problematyka izolacji więziennej, praca z personelem więziennym, praca ze skazanymi, opiniowanie skazanych, opracowywanie prognozy kryminologicznej, szacowanie prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa w przyszłości.

5. Profilowanie sprawców przestępstw, metody profilowania, opracowanie przykładowego profilu sprawcy przestępstwa seksualnego na podstawie dokumentacji z akt sprawy (opinie sądowo-psychologiczne, seksuologiczne, psychiatryczne, wywiady środowiskowe, protokoły przesłuchań świadków, podejrzanego).

6. Organizacja wymiaru sprawiedliwości w Polsce, rodzaje postępowań, formy prowadzenia przez policję, sposoby pozyskiwania informacji w postępowaniu przygotowawczym, sądowym. Przebieg rozprawy sądowej. Zadania stron w postępowaniu sądowym (prokurator, adwokat, oskarżony).

7. Przygotowanie i przeprowadzenie symulacji rozprawy sądowej.

1. Ackerman M..J. ( 2005): Podstawy psychologii sądowej . Gdańskie Wyd. Psychol., Gdańsk 2005.

2 Ciosek M. (2001) : Psychologia sądowa i penitencjarna. Wyd. Prawnicze, Warszawa.

3.Gierowski J..K, Szymusik A. (red.): Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Collegium Medicum UJ. (1996).

4. Gierowski J.K.,Jaśkiewicz-Obydzyńska T., Najda M. (2008)Psychologia w postępowaniu karnym. Warszawa:Lexis. Cz.II. rozdz. 3,4,6 i 7.

5. Lipczyński A. (2007) Psychologia sądowa Warszaw, Delfin,

6. MacFarlane K i inn. (2002).: Przesłuchanie i diagnoza małego dziecka .Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa. .

7. Majchrzyk Z. (1995) : Motywacja zabójczyń. Alkohol i przemoc w rodzinie. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa. 8. Majchrzyk Z. (2001): Nieletni, młodociani i dorośli sprawcy zabójstw. IPiN , Warszawa.

9. Majchrzyk Z.( red.): Stany afektywne w opiniowaniu sądowo-psychiatryczno-psychiatrycznym. Wyd PTP, Warszawa. (1991)

10. Z.Majchrzyk (2008) Zabójczynie i zabójcy. Wyd. UKSW. Warszawa

11.Z. Majchrzyk (2012) Psychologia sadowa. Aktualne problemy opiniowania dorosłych. Wyd. UKSW, Warszawa.

12. Stanik J.M., Przybyła H.( 1981): Opinia biegłego psychologa w spawach karnych nieletnich. U.Śl, Katowice.

13. Stanik J..M., Majchrzyk Z. (red.): Etyczno- zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej. U .Śl. Katowice. 1995.

14. Stanik J.M., Majchrzyk Z. (red.): Przemoc w rodzinie: diagnoza, orzecznictwo, profilaktyka. Wydawnictwo Anima, Katowice 1998.

15.Stanik J.M., .Majchrzyk Z. (red.)::Psychologiczne i psychiatryczne opiniodawstwo sądowe w ramach nowych uregulowań prawnych ,Wydawnictwo Anima, Katowice 2001.

16. Stanik J.M. (red.). : Przestępczość nieletnich: aspekty psychospołeczne i prawne,Wyd. UŚl. Katowice 2005.

17. Stanik J.M.(red.) :Zastosowanie wybranych technik diagnostycznych w psychologicznej praktyce klinicznej i sądowej. Wyd. UŚL, Katowice 2006.

18.Stanik J. Psychologia sadowa. PWN 2013.

19.Toeplitz-Winiewska M.(2004) Etyczne problemy sądowej ekspertyzy psychologicznej W;J.Brzeziński, M.Toeplitz- Winiewska (red.) Etyczne dylematy psychologii. Warszawa Wyd. SWPS Academica

Wiedza

1. Student/-ka definiuje i sprawnie posługuje się kluczowymi pojęciami dla omawianego zagadnienia.

2. Zna koncepcje kluczowe dla omawianego zagadnienia.

3. Ma wiedzę o uwarunkowaniach i podstawowych mechanizmach dotyczących omawianego zjawiska.

Umiejętności

1. Student/-ka potrafi dokonać analizy społecznych aspektów omawianego zagadnienia.

2. Jest w stanie odnaleźć i wykorzystać w praktyce właściwą literaturę dotyczącą poruszanego tematu.

3. Umie prezentować zarówno własny punkt widzenia, jak i rzeczowo ustosunkowywać się do opinii innych osób.

Kompetencje społeczne

1. Student/-ka ma krytyczny stosunek do potocznych, nieuzasadnionych naukowo przekonań.

2. Ma motywację do angażowania się w aktywność na rzecz innych osób, w praktyce wykorzystując wiedzę teoretyczną zgodnie z zasadami etycznymi.

Warunki zaliczenia przedmiotu: Obecność na zajęciach, aktywność, kolokwium końcowe.

Brak