Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Teorie i badania komunikacji

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: SC-3S-TBK
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Teorie i badania komunikacji
Jednostka: Instytut Filozofii i Socjologii
Grupy: Obowiązkowe dla 5 sem. SC, socjologia komunikacji społecznej, (3-l) stacj. I st.
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 3.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

I. Socjologiczne teorie komunikacji.

1.Perspektywa etnometodologiczna.

2.Interekcjonizm i koncepcja dramaturgiczna.

3.Habermas - teoria działania komunikacyjnego.

4. Luhman – kody i środki komunikacyjne.

5. Marks i szkoła marksistowska.

6. Dyskurs jako komunikacja. Teorie dyskursu.

II. Badanie komunikacji.

1. Obserwacja aktów komunikacji (etnometodologia, intereakcjonizm).

2. Analiza konwersacyjna.

3. Analiza dyskursów medialnych.

4. Analiza pól semantycznych (Jacek Leoński).

5. Metody badania komunikacji w Internecie i mediach społecznościowych.

6. Programy i aplikacje wykorzystywane w badaniu komunikacji społecznej.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student/-ka ma zaawansowanąwiedzę o miejscu i znaczeniu socjologii komunikacji społecznej w systemie nauk społecznych, jej powiązaniach z innymi subdyscyplinami socjologicznymi oraz dyscyplinami naukowymi oraz specyfice przedmiotowej i metodologicznej.

Zna metody i narzędzia stosowane w badaniu komunikacji społecznej, w tym techniki pozyskiwania danych pozwalające na prowadzenie badań empirycznych.

Umiejętności

Student/-ka potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu socjologii komunikacji w stopniu zaawansowanym oraz pozyskane z wiarygodnych źródeł dane do identyfikowania i krytycznego analizowania procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych).

Potrafi prognozować procesy i zjawiska społeczne z wykorzystaniem standardowych metod i narzędzi stosowanych w socjologii komunikacji (analiza dyskursu, analiza konwersacyjna, itd.) oraz zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych.

Umie samodzielnie planować i realizować własne uczenie się.

Kompetencje społeczne

Student/-ka uznaje znaczenie wiedzy z obszaru socjologii komunikacji w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych; rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego oraz uczenia się przez całe życie.

Dostrzega i rozwiązuje dylematy związane z wykonywaniem zawodu socjologa.

Respektuje zasady etyki zawodowej socjologa oraz normy i reguły prawne, zawodowe i moralne.

Metody i kryteria oceniania:

egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agata Chutnik
Prowadzący grup: Agata Chutnik
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Sposoby pomiaru efektów uczenia się:

Wiedza - Ocena na podstawie egzaminu i zaliczenia

Umiejętności - Ocena na podstawie egzaminu i zaliczenia

Kompetencje społeczne - Ocena wypowiedzi ustnej i pisemnej

Pełny opis:

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i teoriami z zakresu komunikowania, a także wykonanie w ramach ćwiczeń pracy nad tekstem związanej z tematyką zajęć.

Literatura:

Lisowska-Magdziarz, Metodologia badań nad mediami – nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania

Maigret E., Socjologia komunikacji i mediów, Oficyna Naukowa, Warszawa 2012;

McQuail, Teoria komunikowania masowego, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2008,

Pisarek W, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Warszawa 2008.

Słownik terminologii medialnej, red. W. Pisarek, Kraków 2006 (wybrane hasła).

Słownik wiedzy o mediach, red. E. Chudziński, Bielsko-Biała 2007 (wybrane rozdziały).

Uwagi:

Metody kształcenia:

Wykład: prezentacja multimedialna, wystąpienie

Ćwiczenia: referat, dyskusja, praca nad tekstem, praca w grupach, prace pisemne

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach i ćwiczeniach: - 45 h

2. Opracowanie przedstawionych na zajęciach treści - 15 h

3. Zapoznanie się z wybraną literaturą - 15 h

4. Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia - 15h

Sumarycznie: 90h

Student realizuje 90 godzin pracy, co odpowiada 3 punktom ECTS.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Sitek
Prowadzący grup: Anna Sitek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Kryteria zaliczenia (wykład)

- obecność na zajęciach – limit nieobecności to dwa spotkania. W przypadku każdej kolejnej nieobecności student będzie zobowiązany do merytorycznego zaliczenia treści zajęć na dyżurze. Zaliczenie owo powinno odbyć się najpóźniej w czasie drugiego tygodnia od powstania zaległości. Niedotrzymanie terminu powoduje brak zaliczenia.

- przygotowanie do zajęć i aktywność – do zajęć trzeba być przygotowanym przez wnikliwe studia nad proponowanym problemem. Wymagane jest przestudiowanie wszystkich wymienionych lektur. Aktywność rozumiana jest jako zabieranie głosu, udział w dyskusji, zadawanie sensownych pytań. Pozytywna aktywność za zajęciach jest warunkiem zaliczenia zajęć. Przygotowanie i aktywność będą oceniane.

Punkty możliwe do zdobycia:

7 pkt. – obecność

7 pkt. - przygotowanie i aktywność

Kryteria uzyskania oceny:

min. 60% = 3

61-69% = 3+

70-79% = 4

80-89% = 4+

90-100% = 5

Kryteria zaliczenia (ćwiczenia)

- obecność na zajęciach – limit nieobecności to dwa spotkania. W przypadku każdej kolejnej nieobecności student będzie zobowiązany do merytorycznego zaliczenia treści zajęć na dyżurze. Zaliczenie owo powinno odbyć się najpóźniej w czasie drugiego tygodnia od powstania zaległości. Niedotrzymanie terminu powoduje brak zaliczenia.

- aktywność – rozumiana jest jako zabieranie głosu, udział w dyskusji, zadawanie sensownych pytań. Pozytywna aktywność za zajęciach jest warunkiem zaliczenia zajęć.

- referat – wypowiedź ustna (30 min.) na temat związany z zagadnieniami poruszanymi w trakcie kursu. Temat wystąpienia musi zostać ustalony z prowadzącym co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem i wygłoszony w trakcie ćwiczeń. Referat powinien cechować się rzetelnością, logiczną kompozycją i komunikatywnością. Ocenie podlegać będą również sposób przekazywania informacji oraz źródła informacji stanowiące podstawę jego opracowania. Referat stanowi podstawę zaliczenia ćwiczeń.

Pełny opis:

Celem kursu jest zapoznanie studentów z zagadnieniami, problemami oraz kategoriami poznawczymi z zakresu metodologii nauk ze szczególnym uwzględnieniem metodologii nauk o komunikacji społecznej i mediach.

Ramowy plan zajęć

1. Zajęcia wprowadzające

2. Komunikacja społeczna - teorie komunikacji

3. Interakcjonizm i koncepcja dramaturgiczna

4. Metody badań

5. Znaczenie obrazu w komunikacji społecznej

6. Konsultacje środowiskowe/konsultacje społeczne – znaczenie społeczne

7. Przegląd wybranych badań /zaliczenie przedmiotu

Literatura:

2. Komunikacja społeczna - teorie komunikacji

a) Mik, Cezary. 1999. Media masowe w europejskim prawie wspólnotowym. Toruń: TNOiK, Rozdział pierwszy: Pojęcie mediów masowych.

b) Jabłonowski, Marek i Wojciech Jakubowski. 2014. Status teoretyczny nauk o mediach – kilka uwag do dyskusji, w: Studia Medioznawcze, nr 4(59).

c) Michalczyk, Stanisław. 2012. Teorie mediów w nauce o komunikowaniu, w: Kita, Małgorzata i Magdalena Ślawska (red.). 2012. Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną. T. 1, Stan wiedzy i postulaty badawcze. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

d) Fleischer, Michael. 2013. Typologia komunikacji. Warszawa: Primum Verbum, r. 0.

3. Interekcjonizm i koncepcja dramaturgiczna

a) Ziółkowski, Marek. 1981. Znaczenie - interakcja – rozumienie. Studium z symbolicznego interakcjonizmu i socjologii fenomenologicznej jako wersji socjologii humanistyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 17-22, 86-104.

b) Staniszewski, Daniel. 2009. Interakcjonizm symboliczny Herberta Blumera w ujęciu makrostrukturalnym, dostępne na: http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,6994.

c) Hałas, Elżbieta. 2007. Esej recenzyjny: osobliwości interakcjonizmu Ervinga Goffmana, w: Studia Socjologiczne, nr 1(184).

d) Ćwiklińska-Surdyk, Dorota i Augustyn Surdyk. 2012. Człowiek jako aktor na scenie życia. Teorie G.H. Meada i E. Goffmana a narracyjne gry fabularne, w: Homo Ludens, nr ¼.

4. Metody badań

a) Lisowska-Magdziarz, Małgorzata. 2013. Metodologia badań nad mediami – nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania, w: Studia Medioznawcze, nr 2(53).

b) Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek.2016. Dwuobszarowość badań nad mediami w Polsce, w: Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek. 2016. Media.pl. Badania nad mediami w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.

c) Hofman, Iwona. 2016. Historia, status i kierunki badań w naukach o mediach w Polsce, w: Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek. 2016. Media.pl. Badania nad mediami w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.

d) Kulczycki, Emanuel. 2009. Problem obszaru badań nauki o komunikowaniu, w: Drożdż, Michał i Ignacy Stanisław Fiut (red.). 2009. Media światem człowieka. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

5. Znaczenie obrazu w komunikacji społecznej

a) Łosiewicz, Małgorzata. 2009. Rola obrazu w komunikacji społecznej, w: Obrębska, Anna (red.). 2009. Komunikacja wizualna w przestrzeni społecznej. Łódź: Wydawnictwo Primum Verbum.

6. Konsultacje środowiskowe/konsultacje społeczne – znaczenie społeczne

a) Drozdowicz, Zbigniew. 2017. Sztuka konsultacji środowiskowych, w: Forum Akademickie, vol. 2.

b) Poradnik „Co to są konsultacje społeczne?”, dostępny na: https://poradnik.ngo.pl/co-to-sa-konsultacje-spoleczne

7. Przegląd wybranych badań /zaliczenie przedmiotu

a) Polskie Badania Internetu, https://pbi.org.pl/raporty/

b) Social media w Polsce, https://empemedia.pl/social-media-w-polsce-2021-nowy-raport/

c) Badania treści audio; Charakterystyka słuchania radia, https://kim.gov.pl/wyniki-badan/

Uwagi:

Metody kształcenia:

Wykład: metoda podawcza (prezentacja multimedialna, wystąpienie)

Ćwiczenia: referat, dyskusja, praca nad tekstem, praca w grupach

Nakład pracy studenta:

1. Udział w wykładach i ćwiczeniach: - 45 h

2. Praca własna studentów - 45 h

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Sitek
Prowadzący grup: Anna Sitek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Celem kursu jest zapoznanie studentów z zagadnieniami, problemami oraz kategoriami poznawczymi z zakresu metodologii nauk ze szczególnym uwzględnieniem metodologii nauk o komunikacji społecznej i mediach.

Literatura:

1. Zajęcia wprowadzające

(informacje organizacyjne, prezentacja programu wykładów, wymiana obustronnych oczekiwań i wymagań)

2. Komunikacja społeczna - teorie komunikacji

a) Mik, Cezary. 1999. Media masowe w europejskim prawie wspólnotowym. Toruń: TNOiK, Rozdział pierwszy: Pojęcie mediów masowych.

b) Jabłonowski, Marek i Wojciech Jakubowski. 2014. Status teoretyczny nauk o mediach – kilka uwag do dyskusji, w: Studia Medioznawcze, nr 4(59).

c) Michalczyk, Stanisław. 2012. Teorie mediów w nauce o komunikowaniu, w: Kita, Małgorzata i Magdalena Ślawska (red.). 2012. Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną. T. 1, Stan wiedzy i postulaty badawcze. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

d) Fleischer, Michael. 2013. Typologia komunikacji. Warszawa: Primum Verbum, r. 0.

3. Interekcjonizm i koncepcja dramaturgiczna

a) Ziółkowski, Marek. 1981. Znaczenie - interakcja – rozumienie. Studium z symbolicznego interakcjonizmu isocjologii fenomenologicznej jako wersji socjologii humanistyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 17-22, 86-104.

b) Staniszewski, Daniel. 2009. Interakcjonizm symboliczny Herberta Blumera w ujęciu makrostrukturalnym, dostępne na: http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,6994.

c) Hałas, Elżbieta. 2007. Esej recenzyjny: osobliwości interakcjonizmu Ervinga Goffmana, w: Studia Socjologiczne, nr 1(184).

d) Ćwiklińska-Surdyk, Dorota i Augustyn Surdyk. 2012. Człowiek jako aktor na scenie życia. Teorie G.H. Meada i E. Goffmana a narracyjne gry fabularne, w: Homo Ludens, nr 1⁄4.

4. Metody badań

a) Lisowska-Magdziarz, Małgorzata. 2013. Metodologia badań nad mediami – nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania, w: Studia Medioznawcze, nr 2(53).

b) Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek.2016. Dwuobszarowość badań nad mediami w Polsce, w: Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek. 2016. Media.pl. Badania nad mediami w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.

c) Hofman, Iwona. 2016. Historia, status i kierunki badań w naukach o mediach w Polsce, w: Bielak, Tomasz i Grzegorz Ptaszek. 2016. Media.pl. Badania nad mediami w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.

d) Kulczycki, Emanuel. 2009. Problem obszaru badań nauki o komunikowaniu, w: Drożdż, Michał iIgnacy Stanisław Fiut (red.). 2009. Media światem człowieka. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

5. Znaczenie obrazu w komunikacji społecznej

a) Łosiewicz, Małgorzata. 2009. Rola obrazu w komunikacji społecznej, w: Obrębska, Anna (red.). 2009. Komunikacja wizualna w przestrzeni społecznej. Łódź: Wydawnictwo Primum Verbum.

6. Konsultacje środowiskowe/konsultacje społeczne – znaczenie społeczne

a) Drozdowicz, Zbigniew. 2017. Sztuka konsultacji środowiskowych, w: Forum Akademickie, vol. 2.

b) Poradnik „Co to są konsultacje społeczne?”, dostępny na: https://poradnik.ngo.pl/co-to- sa-konsultacje-spoleczne

7. Przegląd wybranych badań /zaliczenie przedmiotu

a) Polskie Badania Internetu, https://pbi.org.pl/raporty/

b) Social media w Polsce, https://empemedia.pl/social-media-w-polsce-2021-nowy-raport/

c) Badania treści audio; Charakterystyka słuchania radia, https://kim.gov.pl/wyniki-badan/

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)