Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Psychologia rozwoju człowieka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: PY-5F-PRC
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Psychologia rozwoju człowieka
Jednostka: Instytut Psychologii
Grupy: Obowiązkowe dla 3 sem. (PY) psychologia, (5-l) jednolite magisterskie
Obowiązkowe dla 3 sem. (PY) psychologia, (5-l) niestacjonarne jednolite magisterskie
Obowiązkowe dla II r. (PY) psychologia, (5-l) stacjonarne jednolite magisterskie
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 7.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Wykład:

1. Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju; pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych; modele i mechanizmy rozwoju; periodyzacja rozwoju; strategie badań rozwoju człowieka.

2. Różnice indywidualne w rozwoju: tempo i rytm rozwoju; multifinalność i ekwifinalność rozwoju; źródła różnic indywidualnych w rozwoju.

3. Rozwój psychomotoryczny: prawa rozwoju ruchowego; rozwój postawy, lokomocji i manipulacji; etapy nabywania sprawności motorycznej.

4. Rozwój percepcyjny: rozwój zmysłów; percepcja intermodalna; rola procesów uwagi w percepcji.

5. Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie różnych rodzajów pamięci; strategie pamięciowe.

6. Rozwój intelektualny: koncepcje Piageta i Wygotskiego; myślenie w okresie dorosłości.

7. Rozwój językowy: koncepcje rozwoju językowego; rozwój rozumienia znaczenia słów, poszerzanie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych; rozwój kompetencji komunikacyjnej.

8. Rozwój emocjonalny: emocje w ciągu życia; lęki rozwojowe; socjalizacja emocji; kompetencja emocjonalna.

9. Rozwój osobowości: zmiany osobowości z punktu widzenia teorii cech; rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym - koncepcja Eriksona; rozwój osobowości w ujęciu poznwczym.

10. Rozwój społeczny: relacje z rodzicami; relacje z rówieśnikami; teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci.

11. Rozwój seksualności: ekspresja seksualna na różnych etapach życia człowieka.

12. Rozwój moralny: koncepcje rozwoju rozumowania moralnego Piageta i Kohlberga.

Ćwiczenia:

1. Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych.

2. Rozwój prenatalny.

3. Poród i okres noworodkowy.

4. Okres niemowlęcy i poniemowlęcy.

5. Okres przedszkolny.

6. Okres młodszy szkolny.

7. Adolescencja.

8. Okres wczesnej, średniej i późnej dorosłości.

9. Śmierć i żałoba.

Efekty uczenia się:

Wiedza

Student/-ka zna pojęcia stosowane w psychologii rozwoju dla scharakteryzowania procesu rozwoju na różnych etapach życia człowieka.

Posiada wiedzę na temat zmian, jakie zachodzą na kolejnych etapach życia w różnych sferach rozwoju człowieka: psychomotorycznym poznawczym, językowym, emocjonalnym, osobowości, społecznym, moralnym, seksualności.

Zna znaczące teorie dotyczące rozwoju człowieka w cyklu życia (Piageta, Wygotskiego, Eriksona, Kohlberga).

Zna źródła różnic w rozwoju człowieka.

Zna strategie badań rozwoju człowieka.

Umiejętności

Student/-ka potrafi interpretować zjawiska związane z rozwojem człowieka.

Potrafi analizować tekst naukowy i prezentować wyniki badań poświęconych wybranym aspektom rozwoju.

Kompetencje społeczne

Student/-ka ma świadomość poziomu swojej wiedzy oraz potrzeby jej poszerzania.

Rozumie znaczenie wiedzy o rozwoju człowieka dla kształtowania prawidłowych relacji w rodzinie i szkole.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny). Egzamin będzie miał charakter testowy niezależnie od tego, czy będzie ostatecznie przeprowadzany w siedzibie Uczelni, czy też zdalnie.

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

Wykład

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2006 i in.). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2, 4, 5, 6).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14).

Piaget, J., Inhelder, B. (1989). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4, 5).

Schaffer, H. R. (2008 i in.). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10).

Strelau, J. (red.). (2000 i in.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7 - fragment s. 230-256, r. 8).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6, 7, 14).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość-zmiana-integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D.B., (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

LINKI DO SPOTKAŃ W APLIKACJI TEAMS

Wykład:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a3ce183bed8ab42f49a97d9c9f00f8b5a%40thread.tacv2/conversations?groupId=ded4ef3a-bf40-4a1c-a6db-7f1c4da4af6f&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Ćwiczenia: Grupa II DMPY 1

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3ae1610f90910f4856997b3f32b178ca5a%40thread.tacv2/conversations?groupId=dcd6e6c1-d841-4eb0-8e6e-6a498ebf3e81&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Ćwiczenia: Grupa II DMPY 2

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a8b3c4ebd5137426caf0f4fbc23c47eb6%40thread.tacv2/conversations?groupId=e8279855-7516-4722-ad2d-3a4d96f993a8&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 20 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 180

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2020/2021" (zakończony)

Okres: 2020-10-01 - 2021-02-21
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

WYKŁAD

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny). Egzamin będzie miał charakter testowy niezależnie od tego, czy będzie ostatecznie przeprowadzany w siedzibie Uczelni, czy też zdalnie.

ĆWICZENIA

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

WYKŁAD

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

ĆWICZENIA

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny:ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

Wykład

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2006 i in.). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2, 4, 5, 6).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14).

Piaget, J., Inhelder, B. (1989). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4, 5).

Schaffer, H. R. (2008 i in.). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10).

Strelau, J. (red.). (2000 i in.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7 - fragment s. 230-256, r. 8).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6, 7, 14).

Ćwiczenia (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość-zmiana-integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D.B., (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład, pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

LINKI DO SPOTKAŃ W APLIKACJI TEAMS

wykład:

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a1289973cc6fb483b9b6ae510a8bab1ac%40thread.tacv2/conversations?groupId=a1b7f859-bb91-4a11-b974-c34475a15d74&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

ćwiczenia: GRUPA II ZM/PY 1

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a1848c3a834bd47159a8b54e1051170c2%40thread.tacv2/conversations?groupId=fff3775d-6c5b-4587-8e9a-f290ac2c4ab4&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

ćwiczenia: GRUPA II ZM/PY 2

https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a3fc4b4d03fda4347965221cb78d5d066%40thread.tacv2/conversations?groupId=139d06b1-b32c-4427-a61a-d7786b9c6798&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 20 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 180

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

WYKŁAD

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny). Egzamin odbędzie się w aplikacji Forms w dniu 01.02.2022 r. Test uruchomi się o godzinie 11.15.

ĆWICZENIA

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

WYKŁAD

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

ĆWICZENIA

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny:ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

Wykład

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2 Rozwój emocjonalny, r. 4 Rozwój moralny, r. 5 Rozwój osobowości, r. 6 Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4, 5).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4 Tworzenie związków, r. 5 Rozwój emocjonalny, r. 6 Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego, r. 7 Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju, r. 8 Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9 Posługiwanie się językiem, r. 10 Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7 Wprowadzenie do psychologii rozwoju, r. 8 Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6, 7, 14).

Ćwiczenia (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość-zmiana-integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D.B., (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład, pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 30 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny; za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt; zaliczenie od 21 punktów).

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

WYKŁAD

Bowlby, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 14. Początki zachowania przywiązaniowego, r. 16 Wzorce przywiązania oraz ich uwarunkowania).

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2. Rozwój i kryzysy zdrowej osobowości).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.). (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2. Rozwój emocjonalny, r. 4. Rozwój moralny, r. 5. Rozwój osobowości, r. 6. Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14. Od pamięci dziecka do pamięci dorosłego: refleksje końcowe).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4. „Konkretne”operacje myśli i relacje interidywidualne, r. 5. Przed dorastaniem. Operacje zdaniowe).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4. Tworzenie związków; r. 5. Rozwój emocjonalny; r. 6. Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego; r. 7. Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju; r. 8. Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9. Posługiwanie się językiem; r. 10. Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7. Wprowadzenie do psychologii rozwoju - podrozdziały: 7.1 Pojęcie zmiany rozwojowej i 7.2 Modele i strategie badania zmiany rozwojowej; r. 8. Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6. Narodziny, rozwój fizyczny i rozwój sprawności; r. 7. Rozwój sensoryczny i percepcyjny; r. 14. Rozwój pojęcia Ja).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.). (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.). (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość - zmiana - integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D. R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D. B. (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny; za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt; zaliczenie od 21 punktów).

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

WYKŁAD

Bowlby, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 14. Początki zachowania przywiązaniowego, r. 16 Wzorce przywiązania oraz ich uwarunkowania).

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2. Rozwój i kryzysy zdrowej osobowości).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.). (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2. Rozwój emocjonalny, r. 4. Rozwój moralny, r. 5. Rozwój osobowości, r. 6. Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14. Od pamięci dziecka do pamięci dorosłego: refleksje końcowe).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4. „Konkretne”operacje myśli i relacje interidywidualne, r. 5. Przed dorastaniem. Operacje zdaniowe).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4. Tworzenie związków; r. 5. Rozwój emocjonalny; r. 6. Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego; r. 7. Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju; r. 8. Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9. Posługiwanie się językiem; r. 10. Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7. Wprowadzenie do psychologii rozwoju - podrozdziały: 7.1 Pojęcie zmiany rozwojowej i 7.2 Modele i strategie badania zmiany rozwojowej; r. 8. Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6. Narodziny, rozwój fizyczny i rozwój sprawności; r. 7. Rozwój sensoryczny i percepcyjny; r. 14. Rozwój pojęcia Ja).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.). (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.). (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość - zmiana - integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D. R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D. B. (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 55 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny; za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt; zaliczenie od 21 punktów).

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

WYKŁAD

Bowlby, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 14. Początki zachowania przywiązaniowego, r. 16 Wzorce przywiązania oraz ich uwarunkowania).

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2. Rozwój i kryzysy zdrowej osobowości).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2 Rozwój emocjonalny, r. 4 Rozwój moralny, r. 5 Rozwój osobowości, r. 6 Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14. Od pamięci dziecka do pamięci dorosłego: refleksje końcowe).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4. „Konkretne”operacje myśli i relacje interidywidualne, r. 5. Przed dorastaniem. Operacje zdaniowe).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4 Tworzenie związków; r. 5 Rozwój emocjonalny; r. 6 Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego; r. 7 Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju; r. 8 Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9 Posługiwanie się językiem; r. 10. Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7. Wprowadzenie do psychologii rozwoju - podrozdziały: 7.1 Pojęcie zmiany rozwojowej i 7.2 Modele i strategie badania zmiany rozwojowej; r. 8. Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6 Narodziny, rozwój fizyczny i rozwój sprawności; r. 7. Rozwój sensoryczny i percepcyjny; r. 14. Rozwój pojęcia Ja).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość-zmiana-integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D.B., (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny; za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt; zaliczenie od 21 punktów).

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

WYKŁAD

Bowlby, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 14. Początki zachowania przywiązaniowego, r. 16 Wzorce przywiązania oraz ich uwarunkowania).

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2. Rozwój i kryzysy zdrowej osobowości).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.). (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2. Rozwój emocjonalny, r. 4. Rozwój moralny, r. 5. Rozwój osobowości, r. 6. Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14. Od pamięci dziecka do pamięci dorosłego: refleksje końcowe).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4. „Konkretne”operacje myśli i relacje interidywidualne, r. 5. Przed dorastaniem. Operacje zdaniowe).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4. Tworzenie związków; r. 5. Rozwój emocjonalny; r. 6. Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego; r. 7. Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju; r. 8. Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9. Posługiwanie się językiem; r. 10. Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7. Wprowadzenie do psychologii rozwoju - podrozdziały: 7.1 Pojęcie zmiany rozwojowej i 7.2 Modele i strategie badania zmiany rozwojowej).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6. Narodziny, rozwój fizyczny i rozwój sprawności; r. 7. Rozwój sensoryczny i percepcyjny; r. 14. Rozwój pojęcia Ja).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.). (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.). (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość - zmiana - integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D. R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D. B. (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 55 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy dla niestacjonarnych 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-18
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Agnieszka Bieńkowska
Prowadzący grup: Agnieszka Bieńkowska, Iwona Omelańczuk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

SPOSÓB POMIARU EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Wykład

Egzamin - pisemny test wyboru z pytaniami zamkniętymi (40 pytań, wybór jednokrotny; za każdą prawidłową odpowiedź 1 punkt; zaliczenie od 21 punktów).

Ćwiczenia

Kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

Wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

Wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

Pełny opis:

TREŚCI PRZEDMIOTU

Wykład

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju, pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej, rodzaje zmian rozwojowych, modele rozwoju,mechanizmy rozwoju, periodyzacja rozwoju, strategie badań specyficzne dla psychologii rozwoju człowieka;

Różnice indywidualne w rozwoju: ekwifinalność i multifinalność rozwoju, tempo i rytm rozwoju, rola czynników wewnętrznych i zewnętrznych w rozwoju, koncepcja społecznego środowiska rozwoju Bronfenbrennera, dynamiczny interakcjonizm.

Rozwój motoryczny: prawa rozwoju ruchowego, motoryka duża i mała, rozwój postawy, rozwój lokomocji, rozwój manipulacji, ręczność, praksje, etapy nabywania sprawności motorycznej, rozwój motoryczny a inne sfery rozwoju psychicznego;

Rozwój percepcyjny: dotyk, równowaga, węch, smak, wzrok i spostrzeganie twarzy, słuch (dźwięki mowy i słuch fonematyczny, słuch muzyczny), percepcja intermodalna, rola procesów uwagi w percepcji, rola percepcji w procesach kategoryzacji;

Rozwój pamięci: zmiany rozwojowe w zakresie pojemności pamięci, strategie pamięciowe, metapamięć, pamięć autobiograficzna, rola rodziców w kształtowaniu pamięci autobiograficznej dziecka, amnezja dziecięca, bum wspomnieniowy, pamięć naocznych świadków;

Rozwój intelektualny: koncepcja Piageta (struktura intelektu, stadia rozwoju myślenia), koncepcje rozwoju myślenia w dorosłości, koncepcja Wygotskiego(strefa najbliższego rozwoju, strategie pomagania stosowane przez dorosłych), koncepcja Brunera, zmiany w poziomie inteligencji mierzonej przy użyciu testów;

Rozwój językowy: język a mowa, funkcje języka (związki rozwoju językowego z innymi sferami rozwoju psychicznego), koncepcja rozwoju językowego Skinnera, koncepcja Chomsky’ego (produktywność językowa, struktura powierzchniowa i głęboka), koncepcja Brunnera (styl mowy dorosłych, epizody wspólnej uwagi), rozwój rozumienia znaczenia słów, rozwój wokalizacji i gromadzenie słownika, rozwój rozumienia reguł gramatycznych, rozwój kompetencji komunikacyjnej;

Rozwój emocjonalny: zmiany rozwojowe w zakresie źródeł emocji, emocje w ciągu życia, lęki typowe dla różnych okresów rozwoju, socjalizacja emocji, kompetencja emocjonalna (zdolność dostrzegania cudzych emocji, zjawisko odniesienia społecznego, posługiwanie się słownictwem związanym z emocjami, radzenie sobie z negatywnymi emocjami);

Rozwój osobowości: rozwój osobowości z punktu widzenia teorii cech, rozwój osobowości w ujęciu psychodynamicznym (koncepcja Eriksona, koncepcja Marcii), rozwój osobowości w ujęciu poznawczym (rozwój samoświadomości, pojęcia Ja, samooceny, samoregulacji);

Rozwój społeczny: relacje pionowe i poziome, wczesne uspołecznienie (koncepcja przywiązania Bowlby’ego, typy przywiązania),relacje z rodzicami w okresie adolescencji i dorosłości, relacje z rówieśnikami (rola zabawy, rodzaje zabawy, przyjaźnie dziecięce, miłość w okresie dorastania), zmiany rozwojowe w zakresie zachowań prospołecznych i agresywnych, teorie umysłu i ich rola w rozwoju społecznym dzieci;

Rozwój seksualności: seksualność i jej ekspresja na różnych etapach życia człowieka;

Rozwój moralny: koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Piageta (stadia rozwoju moralnego, odpowiedzialność obiektywna i subiektywna, sprawiedliwość immanentna), koncepcja rozwoju rozumowania moralnego Kohlberga (stadia rozwoju moralnego, krytyka koncepcji Kohlberga);

Ćwiczenia

Zagadnienia ogólne: przedmiot psychologii rozwoju człowieka, pojęcie rozwoju, rodzaje zmian rozwojowych;

Rozwój prenatalny: ciąża (czas trwania, czynniki wpływające na przebieg ciąży), rozwój psychiczny dziecka przed narodzeniem (rozwój narządów zmysłów, pamięć i uczenie się);

Poród i okres noworodkowy: czas trwania i etapy porodu, czynniki ryzyka związane z porodem, wcześniactwo, adaptacja noworodka do zmiany środowiska, funkcjonowanie zmysłów noworodka, rytm snu i czuwania noworodka, odruchy bezwarunkowe, ekspresja emocji u noworodka, komunikowanie się noworodka;

Okres niemowlęcy i poniemowlęcy: rozwój motoryczny, rozwój mowy i kompetencji komunikacyjnej, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium sensoryczno-motoryczne), przywiązanie dziecka do opiekuna i opiekuna do dziecka, samoświadomość i samoregulacja w okresie wczesnego dzieciństwa;

Okres przedszkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium przedoperacyjne), krytyka ujęcia Piageta, dziecięce teorie umysłu, rozwój rysunku, rozwój zabawy, osobowość dziecka w okresie przedszkolnym, rozwój moralny w okresie przedszkolnym;

Okres młodszy szkolny: rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji konkretnych), gotowość szkolna, Ja w roli ucznia, rozwój moralny w młodszym wieku szkolnym;

Adolescencja: dojrzewanie płciowe, rozwój intelektualny w ujęciu Piageta (stadium operacji formalnych), rozwój moralny w okresie adolescencji, osobowość w okresie adolescencji (kryzys tożsamości), bunt młodzieńczy, stosunki z rodzicami w adolescencji, pierwsze związki miłosne;

Okres wczesnej dorosłości: zadania rozwojowe we wczesnej dorosłości (małżeństwo, rodzicielstwo, praca), przemiany w myśleniu ludzi dorosłych;

Okres średniej dorosłości: kryzysy wieku średniego, syndrom opuszczonego gniazda, rola dziadków;

Okres późnej dorosłości: zmiany regresyjne w okresie starzenia, przystosowanie do starości, emerytura i brak pracy;

Śmierć i żałoba: śmierć jako ostatni etap rozwoju, przystosowanie do śmierci, żałoba po utracie bliskiej osoby;

Podsumowanie zajęć: przekazanie studentom indywidualnej informacji na temat wyników ich pracy na ćwiczeniach (ocena umiejętności uzyskanych w czasie wykonywanych zadań, ocena poziomu wiedzy).

Literatura:

LEKTURA OBOWIĄZKOWA

WYKŁAD

Bowlby, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 14. Początki zachowania przywiązaniowego, r. 16 Wzorce przywiązania oraz ich uwarunkowania).

Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis (r. 2. Rozwój i kryzysy zdrowej osobowości).

Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2006 i inne wydania). Psychologia rozwoju człowieka. Tom 3. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: PWN (r. 2 Rozwój emocjonalny, r. 4 Rozwój moralny, r. 5 Rozwój osobowości, r. 6 Różnice indywidualne w rozwoju psychicznym).

Jagodzińska, M. (2003). Rozwój pamięci w dzieciństwie. Gdańsk: GWP (r. 14. Od pamięci dziecka do pamięci dorosłego: refleksje końcowe).

Piaget, J., Inhelder, B. (1996 i inne wydania). Psychologia dziecka. Wrocław: Wydawnictwo Siedmioróg (r. 4. „Konkretne”operacje myśli i relacje interidywidualne, r. 5. Przed dorastaniem. Operacje zdaniowe).

Schaffer, H. R. (2008 i inne wydania). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (r. 4 Tworzenie związków; r. 5 Rozwój emocjonalny; r. 6 Dziecko jako naukowiec. Piagetowska teoria rozwoju poznawczego; r. 7 Dziecko jako praktykant. Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju; r. 8 Dzieci jako osoby przetwarzające informacje r. 9 Posługiwanie się językiem; r. 10. Ku dojrzałości).

Strelau, J. (red.). (2000 i inne wydania). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Podstawy psychologii. Gdańsk: GWP (r. 7. Wprowadzenie do psychologii rozwoju - podrozdziały: 7.1 Pojęcie zmiany rozwojowej i 7.2 Modele i strategie badania zmiany rozwojowej).

Vasta R., Haith M., Miller S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP (r. 6 Narodziny, rozwój fizyczny i rozwój sprawności; r. 7. Rozwój sensoryczny i percepcyjny; r. 14. Rozwój pojęcia Ja).

ĆWICZENIA (ważniejsze pozycje)

Brzezińska, A. (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Schaffer, D. R., Kipp, K. (2014). Psychologia rozwoju. Od dziecka do dorosłości. Gdańsk: Harmonia.

Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LEKTURA UZUPEŁNIAJĄCA

Wykład

Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Eliot, L. (2010). Co tam się dzieje? Jak się rozwija mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. Warszawa: Media Rodzina

Gopnik, A., Meltzoff, A. N., Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle i myśleniu uczą nas małe dzieci. Poznań: Media Rodzina.

Oleś, P. K. (2000). Psychologia przełomu połowy życia. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Oleś, P. K. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Ciągłość-zmiana-integracja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stuart-Hamilton, I. (2006). Psychologia starzenia się. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Schaffer, R. (2006). Rozwój społeczny, Dzieciństwo i młodość. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Trempała J. (2000). Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Wadsworth, B. J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.

Ćwiczenia

Schaffer, D.R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Turner, J. S., Helms, D.B., (1999). Rozwój człowieka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Vasta, R., Haith, M. M. Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Wydawnictwo Szkole i Pedagogiczne.

Uwagi:

METODY KSZTAŁCENIA

Wykład: pokaz, film, dyskusja, metody aktywizujące studentów (praca w grupach, przygotowanie prezentacji).

Ćwiczenia: kolokwia – testy z pytaniami zamkniętymi;

wykonywanie zadań w małych, 2-3 osobowych grupach w trakcie ćwiczeń;

wystąpienie na ćwiczeniach (prezentacja multimedialna) i sporządzenie sprawozdania z artykułu empirycznego lub przeprowadzonego badania.

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 45

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 45 godzin

Przygotowanie się do egzaminu - 70 godzin

Przygotowanie referatu, prezentacji - 15 godzin

Łączna liczba godzin aktywności - 175

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)