Pedagogika wczesnoszkolna

Zaliczenie zdalne na podstawie prezentacji projektów opracowanych zgodnie z podanymi szczegółowymi kryteriami i pokaz projektów przez studentów na platformie MS Teams.

1.Obecność i aktywny udział studentów na zajęciach

2. Napisanie dwóch esejów.

3. Zaprojektowanie dnia zajęć zintegrowanych.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Kształcenie dla rozwoju” jako podstawowy paradygmat edukacji początkowej. Założenia koncepcji „edukacji rozwojowej”. Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10. Założenia, mechanizmy i efekty uczenia się dziecka w młodszym wieku szkolnym w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

12. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

13. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

14. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

15. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

16. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

Literatura obowiązkowa:

1.Adamek I., Bałachowicz J., Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013 i dalsze (wybrane zagadnienia).

2.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A., Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2017.

3.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2015.

4.Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

5.Bałachowicz J., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja wczesnoszkolna w dyskursie podmiotowości. Studium teoretyczno-empiryczne. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2015 (wybrane zagadnienia).

6.Black P., Ch. Harrison., C. Lee, B. Marshal, D. William, Jak oceniać, aby uczyć. Centrum Edukacji Obywatelskiej Warszawa 2006.

7.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M., Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

8.Koterwas A., Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2020.

9. Sterna D., Uczę w klasach młodszych. Przykłady oceniania rozwojowego w Szkołach Uczących Się, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa, 2015.

10.Walker T. D., Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2017

Literatura uzupełniająca:

1.Kielar – Turska M., Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. WSiP, Warszawa 1991.

2.Klus-Stańska D., (Anty)edukacja wczesnoszkolna, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015.

3.Kuszak K., Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Wydawnictwo Garmond, Poznań 2008.

4.Sowińska H., Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011 (wybrane zagadnienia).

5.„Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6.„Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia)

Metody kształcenia: wykład, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 30

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Zaliczenie zdalne na podstawie prezentacji projektów opracowanych zgodnie z podanymi szczegółowymi kryteriami i pokaz projektów przez studentów na platformie MS Teams.

1.Obecność i aktywny udział studentów na zajęciach

2. Napisanie dwóch esejów.

3. Zaprojektowanie dnia zajęć zintegrowanych.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Kształcenie dla rozwoju” jako podstawowy paradygmat edukacji początkowej. Założenia koncepcji „edukacji rozwojowej”. Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10. Założenia, mechanizmy i efekty uczenia się dziecka w młodszym wieku szkolnym

w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

12. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

13. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

14. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

15. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

16. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

Literatura obowiązkowa:

1.Adamek I., Bałachowicz J., Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013 i dalsze (wybrane zagadnienia).

2.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A., Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2017.

3.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2015.

4.Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

5.Bałachowicz J., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja wczesnoszkolna w dyskursie podmiotowości. Studium teoretyczno-empiryczne. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2015 (wybrane zagadnienia).

6.Black P., Ch. Harrison., C. Lee, B. Marshal, D. William, Jak oceniać, aby uczyć. Centrum Edukacji Obywatelskiej Warszawa 2006.

7.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M., Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

8.Koterwas A., Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2020

9. Sterna D., Uczę w klasach młodszych. Przykłady oceniania rozwojowego w Szkołach Uczących Się, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2015.

10.Walker T. D., Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2017

Literatura uzupełniająca:

1.Kielar – Turska M., Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. WSiP, Warszawa 1991.

2.Klus-Stańska D., (Anty)edukacja wczesnoszkolna, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015.

3.Kuszak K., Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Wydawnictwo Garmond, Poznań 2008.

4.Sowińska H., Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011 (wybrane zagadnienia).

5.„Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6.„Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia)

Metody kształcenia: wykład, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 30

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Zaliczenie ćwiczeń:

1.Obecność i aktywny udział studentów na zajęciach

2. Przygotowanie dwóch prac pisemnych związanych z tematyką ćwiczeń.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Edukacja alternatywna. Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10.Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim ,rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

12. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

13. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

14. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

15. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

16. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A., Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2017.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2015.

3.Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E., Ocena opisowa jako narzędzie kontroli dziecka w roli ucznia, W: J. Bałachowicz, E. Ćwikła, M. Krasuska-Betiuk, M. Kupiec, Społeczne konstruowanie roli ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Dyskursy, oczekiwania, praktyki, Warszawa:APS

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M., Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A., Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2020

7..Walker T. D., Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2017

Literatura uzupełniająca:

1.Hattie J., Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się. Biblioteka Szkoły Uczącej Się, Warszawa 2015.

2.Kuszak K., Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Wydawnictwo Garmond, Poznań 2008.

3.Sowińska H., Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011 (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M., Porozumienie bez przemocy. Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2016

5.„Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6.„Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia)

Metody kształcenia: wykład, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 30

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Zaliczenie ćwiczeń:

1.Obecność i aktywny udział studentów na zajęciach

2. Przygotowanie dwóch prac pisemnych związanych z tematyką ćwiczeń.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Edukacja alternatywna. Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10.Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim ,rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

12. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

13. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

14. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

15. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

16. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A., Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2017.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A., Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, Wydawnictwo Akademii Specjalnej, Warszawa 2015.

3.Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E., Ocena opisowa jako narzędzie kontroli dziecka w roli ucznia, W: J. Bałachowicz, E. Ćwikła, M. Krasuska-Betiuk, M. Kupiec, Społeczne konstruowanie roli ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Dyskursy, oczekiwania, praktyki, Warszawa:APS

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M., Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009 (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A., Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2020

7..Walker T. D., Fińskie dzieci uczą się najlepiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2017

Literatura uzupełniająca:

1.Hattie J., Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się. Biblioteka Szkoły Uczącej Się, Warszawa 2015.

2.Kuszak K., Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Wydawnictwo Garmond, Poznań 2008.

3.Sowińska H., Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011 (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M., Porozumienie bez przemocy. Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2016

5.„Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6.„Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia)

Metody kształcenia: wykład, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 30

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia:

aktywny udział Studentów na ćwiczeniach – udział w dyskusji, wypowiedź indywidualna na przygotowany temat, indywidualna praca pisemna i projekt grupowy.

Egzamin końcowy – pisemna lub ustna wypowiedź, pytania otwarte z zestawu zagadnień egzaminacyjnych.

Efekty kształcenia:

Ćwiczenia – Student/ka potrafi brać udział w dyskusji na przygotowany temat, uzasadnić swoje stanowisko, analizować postawione problemy, krytycznie oceniać analizowane przypadki z zastosowaniem odpowiednich pojęć. Wykazuje, że w pogłębionym stopniu zna i rozumie rolę nauczyciela w rozwijaniu postaw i zachowań uczniów. Analizuje dialog edukacyjny w kategoriach wartości. Student/ka przygotowuje indywidualną pracę pisemną – analiza przykładów praktyki edukacyjnej, wskazanie nurtu, z którego się wywodzi i możliwości adaptacji w polskiej szkole. Student/ka przygotowuje wspólny projekt grupowy związany z tematyką ćwiczeń. Potrafi krytycznie odnieść się do swojego zaangażowania w rozwój wiedzy, umiejętności i kompetencji oraz zaproponować pozytywne rozwiązania.

Egzamin końcowy- pisemny/ustny – Student/ka zna i rozumie terminologię w zakresie pedagogiki wczesnoszkolnej oraz umie ją zastosować w odniesieniu do postawionych problemów, dotyczących wychowania i kształcenia dzieci w okresie średniego i późnego dzieciństwa. Potrafi przedstawić różne ujęcie celów edukacji, potrzeby dziecka i wybrane sposoby działań edukacyjnych nauczyciela wczesnej edukacji oraz wielorakie uwarunkowania osiągnięć edukacyjnych dzieci i analizować je w kategoriach wartości. Potrafi skorzystać z podanej literatury i zintegrować czytane treści do analizy krytycznej przedstawionych problemów w trakcie egzaminu.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Edukacja alternatywna” Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10. Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim ,rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

12. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

13. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

14. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

15. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

16. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A. (2017). Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

3.Bałachowicz J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością . Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E., Ocena opisowa jako narzędzie kontroli dziecka w roli ucznia, W: J. Bałachowicz, E. Ćwikła, M. Krasuska-Betiuk, M. Kupiec, Społeczne konstruowanie roli ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Dyskursy, oczekiwania, praktyki, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M. (2009). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A. (2020). Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

7. Juul, J. (2014). Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?, Wydawnictwo MIND.

Literatura uzupełniająca:

1.Hattie J. (2015). Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się. Warszawa: Biblioteka Szkoły Uczącej Się.

2.Kuszak K. (2008). Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Poznań: Wydawnictwo Garmond.

3.Sowińska H. (2011). Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M. (2016). Porozumienie bez przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

5. „Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia).

Metody kształcenia: wykład problemowy, praca z tekstem, dialog, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne.

Sposoby pomiaru efektów kształcenia realizowanych przez przedmiot w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji: aktywność, zadania w trakcie ćwiczeń

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 15

Inne formy: 15

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

1.Obecność i aktywny udział studentów na zajęciach

2. Przygotowanie dwóch prac pisemnych związanych z tematyką ćwiczeń.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń.

1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolny. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w całożyciowym rozwoju człowieka. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej.

5. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

6. Wczesna edukacja okresem „otwarcia” szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku). Wyrównywanie szans edukacyjnych - uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka.

7. Potrzeby rozwojowe dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Oczekiwane zmiany rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

8. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych. Teoria indywidualna nauczyciela i jej implikacje dla tworzenia praktyki edukacyjnej. Poglądy nauczyciela uczniów młodszych, ich struktura, komunikacja i władza w klasie. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter

9. „Edukacja alternatywna” Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

10. Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim ,rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka.

11. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych.

12. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

13. Trudności wychowawcze w edukacji wczesnoszkolnej i sposoby rozwiązywania ich we współpracy z rodziną rodziną i środowiskiem lokalnym. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym.

14. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych.

15. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci.

16. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A. (2017). Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

3.Bałachowicz J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością . Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E., Ocena opisowa jako narzędzie kontroli dziecka w roli ucznia, W: J. Bałachowicz, E. Ćwikła, M. Krasuska-Betiuk, M. Kupiec, Społeczne konstruowanie roli ucznia edukacji wczesnoszkolnej. Dyskursy, oczekiwania, praktyki, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M. (2009). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A. (2020). Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

7. Juul, J. (2014). Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?, Wydawnictwo MIND.

Literatura uzupełniająca:

1.Hattie J. (2015). Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się. Warszawa: Biblioteka Szkoły Uczącej Się.

2.Kuszak K. (2008). Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Poznań: Wydawnictwo Garmond.

3.Sowińska H. (2011). Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M. (2016). Porozumienie bez przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

5. „Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia).

Metody kształcenia: wykład, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 30

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: aktywny udział Studentów na ćwiczeniach – udział w dyskusji, wypowiedź indywidualna na przygotowany temat, indywidualna praca pisemna i projekt grupowy.

Egzamin końcowy – pisemna lub ustna wypowiedź, pytania otwarte z zestawu zagadnień egzaminacyjnych.

Efekty kształcenia:

Ćwiczenia – Student/ka potrafi brać udział w dyskusji na przygotowany temat, uzasadnić swoje stanowisko, analizować postawione problemy, krytycznie oceniać analizowane przypadki z zastosowaniem odpowiednich pojęć. Wykazuje, że w pogłębionym stopniu zna i rozumie rolę nauczyciela w rozwijaniu postaw i zachowań uczniów. Analizuje dialog edukacyjny w kategoriach wartości. Student/ka przygotowuje indywidualną pracę pisemną – analiza przykładów praktyki edukacyjnej, wskazanie nurtu, z którego się wywodzi i możliwości adaptacji w polskiej szkole. Student/ka przygotowuje wspólny projekt grupowy związany z tematyką ćwiczeń. Potrafi krytycznie odnieść się do swojego zaangażowania w rozwój wiedzy, umiejętności i kompetencji oraz zaproponować pozytywne rozwiązania.

Egzamin końcowy- pisemny/ustny – Student/ka zna i rozumie terminologię w zakresie pedagogiki wczesnoszkolnej oraz umie ją zastosować w odniesieniu do postawionych problemów, dotyczących wychowania i kształcenia dzieci w okresie średniego i późnego dzieciństwa. Potrafi przedstawić różne ujęcie celów edukacji, potrzeby dziecka i wybrane sposoby działań edukacyjnych nauczyciela wczesnej edukacji oraz wielorakie uwarunkowania osiągnięć edukacyjnych dzieci i analizować je w kategoriach wartości. Potrafi skorzystać z podanej literatury i zintegrować czytane treści do analizy krytycznej przedstawionych problemów w trakcie egzaminu.

1. Przedstawienie problematyki przedmiotu, organizacji kształcenia, zasad zaliczenia wykładu i całości przedmiotu. Przybliżenie wymagań egzaminacyjnych i kryteriów oceny pracy egzaminacyjnej.

Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolnym. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w kształtowaniu szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku).

5. Uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka. Dziecko w przestrzeni międzyludzkiej -- rola mikrośrodowiska wychowawczego. Rodzina, przedszkole, szkoła - osobowe, emocjonalne, symboliczne i fizyczne właściwości środowiska - sprzyjające i hamujące zaangażowanie podmiotu. Przykłady relacji wychowawczo-edukacyjnych w rodzinie z punktu widzenia rodziców, dziecka, i nauczyciela.

6. Potrzeby dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Wielostronna aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Osiągnięcia rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie teorii społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

7. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

8. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych. Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim, rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Teoria indywidualna nauczyciela a konstruowana praktyka edukacji. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka

9. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter.

10. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych w modelu behawiorystycznym i w modelu konstruktywistyczno-rozwojowym.

Dyskurs krytyczno-emancypacyjny a kompetencje uczniów.

11. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

12. „Edukacja alternatywna” Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

13. Kiedy dziecko/uczeń chętnie się uczy? Miejsce edukacji szkolnej w codzienności dziecka a przeciążenie szkolne. Czas wolny dziecka a jego dobrostan i możliwości rozwojowe. Motywacja a rodzaje zadań. Rola informacji zwrotnej w procesie wspierania odpowiedzialności i samoregulacji dziecka. Aktywizujące metody pracy z dziećmi.

14. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym a wsparcie dorosłych.

15. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

16.Powtórzenie problematyki. Ustalenie stanu przygotowania do egzaminu. Przypomnienie kryteriów oceny pracy egzaminacyjnej

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A. (2017). Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

3.Bałachowicz J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością . Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E. (2021). Ocena opisowa w dyskursie kształtowania podmiotowości dziecka. Warszawa: APS.

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M. (2009). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A. (2020). Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

7. Juul, J. (2014). Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?, Wydawnictwo MIND.

Literatura uzupełniająca:

1.J. McTighe, H. F. Silver (2021). Uczyć się głębiej. Jak to zrobić na lekcji. Warszawa: CEO.

2.Kuszak K. (2008). Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Poznań: Wydawnictwo Garmond.

3.Sowińska H. (2011). Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M. (2016). Porozumienie bez przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

5. „Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia).

Metody kształcenia: wykład problemowy, praca z tekstem, dialog, dyskusja, burza mózgów, metoda projektów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne.

Sposoby pomiaru efektów kształcenia realizowanych przez przedmiot w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji: aktywność, zadania w trakcie ćwiczeń.

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 60

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 15

Przygotowanie do egzaminu: 15

Przygotowanie pracy, prezentacji: 15

Inne formy: 15

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: aktywny udział Studentów na ćwiczeniach – udział w dyskusji, wypowiedź indywidualna na przygotowany temat, przygotowanie pracy pisemnej;

Egzamin końcowy – pisemna lub ustna wypowiedź, pytania otwarte z zestawu zagadnień egzaminacyjnych.

Efekty kształcenia:

Ćwiczenia - Student potrafi brać udział w dyskusji na przygotowany temat, uzasadnić swoje stanowisko, analizować postawione problemy, krytycznie oceniać analizowane przypadki z zastosowaniem odpowiednich pojęć. Wykazuje, że w pogłębionym stopniu zna i rozumie rolę nauczyciela w rozwijaniu postaw i zachowań uczniów. Analizuje dialog edukacyjny w kategoriach wartości. Student przygotowuje indywidualną pracę pisemną – analiza przykładów praktyki edukacyjnej, wskazanie nurtu, z którego się wywodzi i możliwości adaptacji w polskiej szkole. Student potrafi krytycznie odnieść się do swojego zaangażowania w rozwój wiedzy, umiejętności i kompetencji oraz zaproponować pozytywne rozwiązania.

Egzamin końcowy- pisemny/ustny – Student zna i rozumie terminologię w zakresie pedagogiki wczesnoszkolnej oraz umie ją zastosować w odniesieniu do postawionych problemów, dotyczących wychowania i kształcenia dzieci w okresie średniego i późnego dzieciństwa. Potrafi przedstawić różne ujęcie celów edukacji, potrzeby dziecka i wybrane sposoby działań edukacyjnych nauczyciela wczesnej edukacji oraz wielorakie uwarunkowania osiągnięć edukacyjnych dzieci i analizować je w kategoriach wartości. Potrafi skorzystać z podanej literatury i zintegrować czytane treści do analizy krytycznej przedstawionych problemów w trakcie egzaminu.

PEŁNY OPIS:

1. Przedstawienie problematyki przedmiotu, organizacji kształcenia, zasad zaliczenia wykładu i całości przedmiotu. Przybliżenie wymagań egzaminacyjnych i kryteriów oceny pracy egzaminacyjnej.

Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina pedagogiczna. Edukacja dziecka w młodszym wieku szkolnym jako przedmiot pedagogiki; podstawowe pojęcia i ich zakres. Związki pedagogiki wczesnoszkolnej z innymi dyscyplinami nauki.

2. Szkoła dla dziecka jako projekt nowoczesności; rozwój teorii i praktyki edukacji wczesnoszkolnej. Przegląd najważniejszych koncepcji pedagogicznych i metodycznych w ujęciu historycznym.

3. Instytucje edukacyjne przeznaczone dla dzieci w młodszym wieku szkolnym. Szkolne i pozaszkolne formy kształcenia dzieci – ich cele i zasady funkcjonowania. Środowisko lokalne jako laboratorium edukacyjne.

4. Rola wczesnej edukacji w kształtowaniu szans życiowych dziecka. Ujęcie celów edukacji w postaci struktury kompetencji w zakresie myślenia, rozwiązywania problemów, uczenia się, poszukiwania i tworzenia informacji, komunikowania się, działania i współdziałania (kompetencje wg Zaleceń Rady z 2018 roku).

5. Uwarunkowania społeczne i pedagogiczne wczesnego rozwoju dziecka. Dziecko w przestrzeni międzyludzkiej -- rola mikrośrodowiska wychowawczego. Rodzina, przedszkole, szkoła - osobowe, emocjonalne, symboliczne i fizyczne właściwości środowiska - sprzyjające i hamujące zaangażowanie podmiotu. Przykłady relacji wychowawczo-edukacyjnych w rodzinie z punktu widzenia rodziców, dziecka, i nauczyciela.

6. Potrzeby dziecka a specyfika edukacji wczesnoszkolnej. Wielostronna aktywność dziecka jako podstawa doświadczeń rozwojowych. Osiągnięcia rozwojowe dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa – w perspektywie teorii społeczno-kulturowej. Rola indywiduacji i uspołecznienia w rozwoju podmiotowości dziecka.

7. Socjalizacja w ujęciu W. Corsaro. Rozwijanie systemu wartości dziecka i jego postaw. Role społeczne dziecka jako cel i wyznaczniki organizowania doświadczeń dzieci. Rola rówieśników, wzajemne uczenie się i nauczanie grupowe. Rola zabaw i gier w rozwoju społecznym i indywidualnym dziecka.

8. Doświadczenia dydaktyczne jako źródło potocznych koncepcji edukacji. Cechy i konsekwencje potocznych koncepcji kształcenia. Różnorodność i wymiary doświadczeń szkolnych. Obraz ucznia w dyskursie nauczycielskim, rodzicielskim i oczekiwaniach społecznych w perspektywie konstruktywizmu poznawczego i społecznego. Teoria indywidualna nauczyciela a konstruowana praktyka edukacji. Style pracy nauczycieli klas niższych a doświadczenia rozwojowe dziecka

9. Nauczyciel nauczania początkowego. Funkcje i zadania nauczyciela. Nauczyciel instruktor, facylitator, tutor, diagnosta, kapelmistrz. Dyskursy: równości i różnicy oraz jakości w edukacji dziecka. Rola nauczyciela jako promotora zmian społecznych. Złożoność i otwartość procesów pedagogicznych, ich symboliczny charakter.

10. Dyskursy wczesnej edukacji a modele wczesnej edukacji. Obraz dziecka a cele i wzorce działań edukacyjnych w modelu behawiorystycznym i w modelu konstruktywistyczno-rozwojowym.

Dyskurs krytyczno-emancypacyjny a kompetencje uczniów.

11. Zrównoważony rozwój jednostki i wspólnoty jako sens edukacji w XXI wieku. Wartości jako cele i wymiary codziennej praktyki edukacyjnej. Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, założenia, treści i modele edukacji. Rola zajęć poza klasą szkolną – przykłady polskie i skandynawskie.

12. „Edukacja alternatywna” Dziecko jako podmiotowe centrum działań nauczyciela. Dialog, partycypacja i uczenie się we wspólnocie jako podstawy demokratyzacji codzienności szkolnej. Kultura edukacji wczesnoszkolnej.

13. Kiedy dziecko/uczeń chętnie się uczy? Miejsce edukacji szkolnej w codzienności dziecka a przeciążenie szkolne. Czas wolny dziecka a jego dobrostan i możliwości rozwojowe. Motywacja a rodzaje zadań. Rola informacji zwrotnej w procesie wspierania odpowiedzialności i samoregulacji dziecka. Aktywizujące metody pracy z dziećmi.

14. Współpraca z rodzicami i z zespołem nauczycieli oraz z innymi podmiotami procesu wychowania na rzecz dobra dziecka. Relacje rodzic-nauczyciel. Rodzice a program kształcenia i wychowania dzieci. Rozpoznawanie zagrożeń dla podmiotowości dziecka. Rozwój samoregulacji, możliwości współwychowania i samowychowania dziecka w młodszym wieku szkolnym a wsparcie dorosłych.

15. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk. Struktura kompetencji profesjonalnych nauczycieli edukacji dziecka. Proces rozwoju i doskonalenia zawodowego nauczyciela.

16.Powtórzenie problematyki. Ustalenie stanu przygotowania do egzaminu. Przypomnienie kryteriów oceny pracy egzaminacyjnej

Literatura obowiązkowa:

1.Bałachowicz J., Korwin-Szymanowska A., Lewandowska E., Witkowska-Tomaszewska A. (2017). Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

2.Bałachowicz J., Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A. (2015). Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Specjalnej.

3.Bałachowicz J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością . Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP (wybrane zagadnienia).

4. Ćwikła E. (2021). Ocena opisowa w dyskursie kształtowania podmiotowości dziecka. Warszawa: APS.

5.Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M. (2009). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne (wybrane zagadnienia- część I –rozdział 1,3.).

6.Koterwas A. (2020). Doświadczenia dydaktyczne. Rekonstrukcje biografii szkolnych dorosłych absolwentów. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

7. Juul, J. (2014). Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców?, Wydawnictwo MIND.

Literatura uzupełniająca:

1.J. McTighe, H. F. Silver (2021). Uczyć się głębiej. Jak to zrobić na lekcji. Warszawa: CEO.

2.Kuszak K. (2008). Dziecko samodzielne w szkole. Empiryczne studium szkolnych losów dzieci o różnym poziomie samodzielności. Poznań: Wydawnictwo Garmond.

3.Sowińska H. (2011). Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM (wybrane zagadnienia).

4.Rosenberg M. (2016). Porozumienie bez przemocy. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

5. „Problemy Wczesnej Edukacji” (wybrane zagadnienia)

6. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (wybrane zagadnienia).

Metody kształcenia: wykład problemowy, praca z tekstem, dialog, dyskusja, burza mózgów, analiza przypadków (przykładów), projektowanie fragmentów zajęć, prezentacje multimedialne

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe: 30

Przygotowanie się do zajęć, lektury: 25

Przygotowanie do egzaminu: 25

Przygotowanie pracy, prezentacji: 15

Inne formy: 25

Sumaryczna liczba punktów ECTS: 4