Teoretyczne podstawy pracy socjalnej

obowiązkowe

Sposób pomiaru efektów uczenia się:

Wiedza

Ocena wiedzy na podstawie:

1. Liczba punktów uzyskanych na końcowym egzaminie pisemnym zawierającym pytania zamknięte;

2. Udział w aktywnościach realizowanych podczas zajęć.

Umiejętności

Ocena umiejętności na podstawie:

1. Udział w aktywnościach realizowanych podczas wykładów;

2. Udział w aktywnościach realizowanych podczas warsztatów;

Ocena kompetencji społecznych na podstawie:

1. Udział w aktywnościach realizowanych podczas zajęć.

2. Rozumienie wagi profesjonalizmu zawodowego odzwierciedlającego się w potrzebie poszerzania wiedzy z zakresu pracy socjalnej.

TREŚCI PROGRAMOWE

Praca socjalna – między praktyką a teorią. Naukowe podstawy pracy socjalnej - teorie eksplanacyjne i prakseologiczne. Dylematy wykorzystywania podstawowych nauk społecznych do tworzenia teorii pracy socjalnej: dylemat korzystania z monokazualnych teorii eksplanacyjnych; dylemat teorii pracy socjalnej wobec zmiany paradygmatu nauk społecznych – od pozytywizmu do postmodernizmu; poszukiwania rozwiązań: konstrukcjonizm, teoria systemów, eklektyzm. Przykłady teorii eksplanacyjnych do wykorzystania w pracy socjalnej: teoria systemów; teoria przywiązania Bolwby’ego; teoria stadiów rozwoju społecznego Garvina i Seabury’ego. Procedura rozwiązywania problemów jako prakseologiczna teoria pracy socjalnej: problem z perspektywy psychologicznej; heurystyki rozwiązywania problemów w pracy socjalnej. Trzy metody pracy socjalnej – tradycyjne teorie prakseologiczne: metoda indywidualnych przypadków; metoda pracy grupowej; metoda pracy środowiskowej. Współczesne teorie prakseologiczne– modele interwencji w pracy socjalnej. Podejścia aktywizujące: budzenie sił ludzkich, empowerment, organizacja stowarzyszeń. Związki pracy socjalnej z innymi dyscyplinami i subdyscyplinami nauki (praca socjalna a socjologia, psychologia, antropologia). Różnice pomiędzy pojęciami opieka społeczna, pomoc społeczna. Potrzeby społeczne obywateli jako źródło tworzenia rozwiązań systemowych. Przedmiot i zakres pracy socjalnej, praca socjalna a pomoc społeczna. Główne pojęcia pracy socjalnej (wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki, kapitał społeczny, empowerment, zasoby i potencjały). Geneza pracy socjalnej jako dyscypliny naukowej oraz wiedzy praktycznej. Idea i rozwój samopomocy. Samopomoc a praca socjalna. Naukowe podstawy pracy socjalnej. Praca socjalna z różnymi kategoriami wspomaganych - zróżnicowanie w podejściu metodycznym.

Literatura obowiązkowa:

Frysztacki K. (2019). Wokół pracy socjalnej. Od koncepcji i teorii do kontekstów aplikacyjne-praktycznych, Wydawnictwo UJ: Kraków.

Frysztacki K. (red.) (2019). Praca socjalna 30 wykładów, WN PWN: Warszawa.

Czarnecki P.S. (2013). Praca socjalna. Difin: Warszawa.

Gray M., Webb S.A. (2013). Praca socjalna. Teorie i metody. Podręcznik akademicki, WN PWN: Warszawa.

Beckett C. (2010). Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

Grudziewska E., Sędzicki M. (red.) (2017). Praktyka pracy socjalnej. Difin: Warszawa.

Łuszczyńska M., Grudziewska E., Łuczyńska M. (red.). (2021). Praca socjalna. Wokół wolności i obywatelskości. Oficyna Wydawnicza Impuls: Kraków.

Kwak A., Wyrwich-Hejduk E. (red.) (2010). W kręgu zagadnień pracy socjalnej. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Wiedza

posiada wiedzę o znaczeniu pracy socjalnej w systemie nauk oraz o jej przedmiotowo-metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi;

zna kulturowe, polityczne, prawne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania systemu pomocy społecznej i pracy socjalnej; metody i modele pracy socjalnej;

posiada wiedzę na temat funkcjonowania człowieka w społeczeństwie, rodzajów więzi i struktur społecznych;

zna zasady interakcji pomiędzy pracownikiem socjalnym i klientami pracy socjalnej w relacjach indywidualnych, grupowych i społecznościowych.

Umiejętności

potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę, formułować i rozwiązywać różne problemy społeczne, poddawać analizie, dobierać i stosować właściwe metody oraz narzędzia;

umie wykorzystywać nowoczesne technologie w celu pozyskiwania informacji z wiarygodnych źródeł; krytycznie ocenia i analizuje zebrane dane;

potrafi przygotować prace pisemne i wystąpienia ustne dotyczące szczegółowych teorii pracy socjalnej;

potrafi brać udział w debacie związanej z zagadnieniami związanymi z pracą socjalną, oceniać różne prezentowane stanowiska i o nich dyskutować;

Kompetencje społeczne

rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego oraz uczenia się przez całe życie; dokonuje krytycznej oceny własnych kompetencji i efektów pracy;

dokonuje krytycznej oceny posiadanej wiedzy; uznaje znaczenie wiedzy w rozwiązywaniu związanych z wykonywaniem zawodu pracownika socjalnego;

Wykład

obecność na zajęciach. Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. Egzamin końcowy w formie pisemnego testu.

Konwersatorium - dr hab. Paweł Boryszewski, prof. APS

Kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej. Zaliczenie otrzymuje osoba, która uzyska 50% punktów + 1.

Konwersatorium - dr Anna Kruk

Kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej (3 pytania opisowe po 10 punktów, 50 % zalicza, czyli 15 punktów). Zaliczenie będzie przeprowadzone albo na APS, jeśli pozwoli na to sytuacja epidemiologiczna albo w formie testu na aplikacji Forms. W przypadku konieczności realizowania zaliczenia w formie testu, są możliwe zarówno pytania opisowe, jak i zamknięte. Aktywny udział i obecność na zajęciach. Dozwolone są maksymalnie 2 nieobecności.

Zaliczenie kolokwium stanowi podstawowy sposób pomiaru efektów kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności. Maksymalna liczba punktów możliwych do uzyskania to 30. Zalicza na ocenę dostateczną 15 punktów czyli 50%. Analiza sposobu wykonywania ćwiczeń i odpowiadania na pytania przez osoby studiujące

Sposób pomiaru efektów uczenia się:

Wiedza

Ocena wiedzy na podstawie:

1. Liczba punktów uzyskanych na końcowym egzaminie pisemnym zawierającym pytania zamknięte;

2. Udział w aktywnościach realizowanych podczas zajęć.

Umiejętności

Ocena umiejętności na podstawie:

1. Udział w aktywnościach realizowanych podczas wykładów;

2. Udział w aktywnościach realizowanych podczas warsztatów;

Ocena kompetencji społecznych na podstawie:

1. Udział w aktywnościach realizowanych podczas zajęć.

2. Rozumienie wagi profesjonalizmu zawodowego odzwierciedlającego się w potrzebie poszerzania wiedzy z zakresu pracy socjalnej.

TREŚCI PROGRAMOWE

Wykład:

1. Praca socjalna – między praktyką a teorią.

2. Naukowe podstawy pracy socjalnej - teorie eksplanacyjne i prakseologiczne.

3. Interdyscyplinarne źródła pracy socjalnej - pedagogiką, socjologia, psychologia, polityka społeczna.

4. Przykłady teorii eksplanacyjnych do wykorzystania w pracy socjalnej:

- teoria systemów;

- teoria przywiązania Bolwby’ego;

- teoria stadiów rozwoju społecznego Garvina i Seabury’ego.

5. Procedura rozwiązywania problemów jako prakseologiczna teoria pracy socjalnej:

- problem z perspektywy psychologicznej;

- heurystyki rozwiązywania problemów w pracy socjalnej.

6. Trzy metody pracy socjalnej – tradycyjne teorie prakseologiczne:

- metoda indywidualnych przypadków;

- metoda pracy grupowej;

- metoda środowiskowa.

7. Współczesne teorie prakseologiczne– modele interwencji w pracy socjalnej.

8. Podejścia aktywizujące: budzenie sił ludzkich, empowerment, organizacja stowarzyszeń.

Konwersatorium:

1. Związki pracy socjalnej z innymi dyscyplinami i subdyscyplinami nauki. Praca socjalna a socjologia, psychologia, antropologia.

2. Różnice pomiędzy pojęciami opieka społeczna, pomoc społeczna. Potrzeby społeczne obywateli jako źródło tworzenia rozwiązań systemowych.

3. Przedmiot i zakres pracy socjalnej, praca socjalna a pomoc społeczna.

4. Cele i zadania pracy socjalnej - zasada pomocniczości (subsydiarności).

5. Główne pojęcia pracy socjalnej (wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki, kapitał społeczny, empowerment, zasoby i potencjały).

6. Geneza pracy socjalnej jako dyscypliny naukowej oraz wiedzy praktycznej. Idea i rozwój samopomocy. Samopomoc a praca socjalna.

7. Naukowe podstawy pracy socjalnej. Koncepcja prakseologiczna.

8. Teoria eksplanacyjna (teoria stadiów rozwoju społecznego, teoria systemów społecznych, koncepcja przywiązania społecznego, modele psychodynamiczne).

9. Modele pracy socjalnej. Metody i techniki pracy socjalnej.

10. Praca socjalna z różnymi kategoriami wspomaganych - zróżnicowanie w podejściu metodycznym.

Literatura obowiązkowa:

Frysztacki K. (2019). Wokół pracy socjalnej. Od koncepcji i teorii do kontekstów aplikacyjne-praktycznych, Wydawnictwo UJ: Kraków.

Frysztacki K. (red.) (2019). Praca socjalna 30 wykładów, WN PWN: Warszawa.

Czarnecki P.S. (2013). Praca socjalna. Difin: Warszawa.

Gray M., Webb S.A. (2013). Praca socjalna. Teorie i metody. Podręcznik akademicki, WN PWN: Warszawa.

Beckett C. (2010). Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

Grudziewska E., Sędzicki M. (red.) (2017). Praktyka pracy socjalnej. Difin: Warszawa.

Łuszczyńska M., Grudziewska E., Łuczyńska M. (red.). (2021). Praca socjalna. Wokół wolności i obywatelskości. Oficyna Wydawnicza Impuls: Kraków.

Kwak A., Wyrwich-Hejduk E. (red.) (2010). W kręgu zagadnień pracy socjalnej. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Metody kształcenia: wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, dyskusja, metoda problemowa, metody aktywizujące, "burza mózgów".

Nakład pracy (z zachowaniem zasady, że 1 ECTS = 25-30 godzin aktywności):

udział w zajęciach - 60 godzin

przygotowane do zajęć - 15 godzin

przygotowanie do zaliczenia z wykładu - 15 godzin

przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń - 15 godzin

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta:105 godzin , co stanowi 4 pkt ECTS

Link do wykładu: https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3a3LKtoqtHN5hIoYNPCrZ1kSECbHxw1S3QefrQCf-wP-c1%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=2c1f8c42-bf92-40b9-bdb1-8843705daea1&tenantId=aee18df6-9fc6-4188-b9f4-b3f12e451c86

Celem zajęć jest dostarczenie wiedzy na temat teoretycznych podstaw pracy socjalnej, ze szczególnym uwzględnieniem teorii i modeli pracy socjalnej oraz wykorzystywanych metod, tj. pracy z przypadkiem, pracy z grupą oraz pracy środowiskowej (organizowanie społeczności lokalnej).

TREŚCI PROGRAMOWE

Wykład:

1. Praca socjalna – między praktyką a teorią.

2. Naukowe podstawy pracy socjalnej - teorie eksplanacyjne i prakseologiczne.

3. Interdyscyplinarne źródła pracy socjalnej - pedagogiką, socjologia, psychologia, polityka społeczna.

4. Przykłady teorii eksplanacyjnych do wykorzystania w pracy socjalnej:

- teoria systemów;

- teoria przywiązania Bolwby’ego;

- teoria stadiów rozwoju społecznego Garvina i Seabury’ego.

5. Procedura rozwiązywania problemów jako prakseologiczna teoria pracy socjalnej:

- problem z perspektywy psychologicznej;

- heurystyki rozwiązywania problemów w pracy socjalnej.

6. Trzy metody pracy socjalnej – tradycyjne teorie prakseologiczne:

- metoda indywidualnych przypadków;

- metoda pracy grupowej;

- metoda środowiskowa.

7. Współczesne teorie prakseologiczne– modele interwencji w pracy socjalnej.

8. Podejścia aktywizujące: budzenie sił ludzkich, empowerment, organizacja stowarzyszeń.

Konwersatorium:

Konwersatorium:

1. Związki pracy socjalnej z innymi dyscyplinami i subdyscyplinami nauki. Praca socjalna a socjologia, psychologia, antropologia.

2. Różnice pomiędzy pojęciami opieka społeczna, pomoc społeczna. Potrzeby społeczne obywateli jako źródło tworzenia rozwiązań systemowych.

3. Przedmiot i zakres pracy socjalnej, praca socjalna a pomoc społeczna.

4. Cele i zadania pracy socjalnej - zasada pomocniczości (subsydiarności).

5. Główne pojęcia pracy socjalnej (wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki, kapitał społeczny, empowerment, zasoby i potencjały).

6. Geneza pracy socjalnej jako dyscypliny naukowej oraz wiedzy praktycznej. Idea i rozwój samopomocy. Samopomoc a praca socjalna.

7. Naukowe podstawy pracy socjalnej. Koncepcja prakseologiczna.

8. Teoria eksplanacyjna (teoria stadiów rozwoju społecznego, teoria systemów społecznych, koncepcja przywiązania społecznego, modele psychodynamiczne).

9. Modele pracy socjalnej. Metody i techniki pracy socjalnej.

10. Praca socjalna z różnymi kategoriami wspomaganych - zróżnicowanie w podejściu metodycznym.

Literatura obowiązkowa:

Frysztacki K. (2019). Wokół pracy socjalnej. Od koncepcji i teorii do kontekstów aplikacyjne-praktycznych, Wydawnictwo UJ: Kraków.

Frysztacki K. (red.) (2019). Praca socjalna 30 wykładów, WN PWN: Warszawa.

Czarnecki P.S. (2013). Praca socjalna. Difin: Warszawa.

Gray M., Webb S.A. (2013). Praca socjalna. Teorie i metody. Podręcznik akademicki, WN PWN: Warszawa.

Beckett C. (2010). Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

Grudziewska E., Sędzicki M. (red.) (2017). Praktyka pracy socjalnej. Difin: Warszawa.

Łuszczyńska M., Grudziewska E., Łuczyńska M. (red.). (2021). Praca socjalna. Wokół wolności i obywatelskości. Oficyna Wydawnicza Impuls: Kraków.

Kwak A., Wyrwich-Hejduk E. (red.) (2010). W kręgu zagadnień pracy socjalnej. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo APS: Warszawa.

Wykład: obecność na zajęciach. Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. Egzamin końcowy w formie pisemnego testu.

Nakład pracy (z zachowaniem zasady, że 1 ECTS = 25-30 godzin aktywności):

udział w zajęciach - 60 godzin

przygotowane do zajęć - 15 godzin

przygotowanie do zaliczenia z wykładu - 15 godzin

przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń - 15 godzin

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta:105 godzin , co stanowi 4 pkt ECTS