Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Psychologia niepełnosprawności

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: ID-2F-PYN
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Psychologia niepełnosprawności
Jednostka: Instytut Pedagogiki Specjalnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 4.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Pełny opis:

TREŚCI PROGRAMOWE

Założenia modelu biopsychospołeczego niepełnosprawności a proces rehabilitacji

Niepełnosprawność a zaburzenia zachowania, emocji oraz funkcjonowania społecznego

Proces przystosowania do niepełnosprawności

Zadania rozwojowe dzieciństwa, adolescencji oraz dorosłości a niepełnosprawność

Obraz siebie, samoocena i wartościowanie

Obraz innych ludzi i nastawienie wobec nich

Motywacja i potrzeby a jakość życia osób niepełnosprawnych

Profilaktyka i poradnictwo psychologiczne

Efekty uczenia się:

Wiedza

Zna w pogłębionym stopniu teorie oraz stan dotychczasowych badań nad psychologiczną sytuacją osób niepełnosprawnych.

Posiada usystematyzowany zasób terminologiczny z zakresu niepełnosprawności; zna pojęcia niepełnosprawności, rewalidacji i rehabilitacji z uwzględnieniem współczesnych koncepcji psychologicznych.

Zna rozszerzone psychologiczne koncepcje człowieka i ich odniesienia do niepełnosprawności oraz projektowania działań na rzecz osób z niepełnosprawnością. Zna w pogłębionym stopniu rodzaje czynników determinujących kwestię akceptacji niepełnosprawności oraz kompensacji uszkodzonych funkcji.

Zna w pogłębionym stopniu prawidłowości i zaburzenia rozwoju psychicznego i społecznego człowieka w cyklu życia. Podaje charakterystyczne cechy biologicznych i społecznych koncepcji stawania się osobą niepełnosprawną.

Umiejętności

Potrafi wykorzystywać teorie psychologiczne w celu identyfikowania złożonych i nietypowych problemów związanych z tworzenia procedur rehabilitacyjno-edukacyjnych poprzez właściwy dobór źródeł informacji, krytyczną ocenę, analizę, syntezę oraz twórczą interpretację informacji.

Potrafi wykorzystywać wiedzę psychologiczną w celu rozpoznawania potrzeb i możliwości rozwojowych osób z niepełnosprawnością oraz projektowania działań w obszarze niepełnosprawności.

Kompetencje społeczne

Jest gotów do podejmowania i wypełniania zobowiązań społecznych związanych z realizacją zadań zawodowych, inspirowania i organizowania działalności na rzecz środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością, myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Kornelia Czerwińska
Prowadzący grup: Kornelia Czerwińska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Skrócony opis:

obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie prezentacji multimedialnej, pisemny egzamin

Pełny opis:

Tematyka:

Niepełnosprawność, rehabilitacja, rewalidacja – konceptualizacja pojęć w odniesieniu do współczesnych koncepcji psychologicznych. Modele niepełnosprawności – zastosowanie i konsekwencje dla sytuacji społecznej osób z niepełnosprawnością oraz podejmowanych analiz badawczych.

Społeczny odbiór osób z niepełnosprawnością. Stereotyp osoby z niepełnosprawnością, substereotypy osób z poszczególnymi rodzajami niepełnosprawności, autostereotypy i schemat siebie u osób z niepełnosprawnością – przegląd badań krajowych. Psychologiczne koncepcje powstawania stereotypów. Znaczenie postaw społecznych w kształtowaniu miejsca osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej. Mass media a społeczny wizerunek osób z niepełnosprawnością.

Proces stawania się osobą z niepełnosprawnością – specyfika sytuacji psychologicznej osoby nagle vs. stopniowo tracącej zdrowie i sprawność w biegu życia. Nabycie niepełnosprawności w ujęciu patogenetycznym (koncepcja cierpienia totalnego) i prorozwojowym (koncepcja potraumatycznego wzrostu). Determinanty procesu radzenia sobie z utratą sprawności. Znaczenie wsparcia społecznego dla osoby z nabytą niepełnosprawnością i jej rodziny.

Psychologiczna sytuacja osób z wrodzoną niepełnosprawnością oraz ich rodzin – przegląd i analiza badań krajowych i zagranicznych dotyczących wybranych obszarów funkcjonowania osób z różnymi typami dysfunkcji (m.in. uwarunkowania akceptacji niepełnosprawności, dobrostan psychiczny, jakość życia, relacje społeczne itp.). Wpływ niepełnosprawności na realizację zadań rozwojowych w poszczególnych fazach życia (koncepcja Havighursta).

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Bedyńska, S., Rycielski, P. (2010). Kim jestem? Przeciwdziałanie stereotypizacji i stygmatyzacji osób z ograniczeniami sprawności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Brzezińska, A.I., Pluta, J., Rycielski, P. (2010). Potrzeby specyficznych grup osób z ograniczeniami sprawności. Wyniki badań. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Dobrzańska-Socha, B. (2013). Sytuacja utraty zdrowia. Problemy psychologiczne osób z kalectwem nabytym. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Dycht, M. (2014). Ku nowej tożsamości pojęciowej pedagogiki specjalnej. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 3(25), 55-70.

Gałkowski, T. (2006). Niepełnosprawność w perspektywie psychopatologii rozwojowej i rezyliencji. W: T. Gałkowski, E. Pisula (red.), Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia (s. 11-27). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.

Lipińska-Lokś J. (2010). Wybrane aspekty doświadczania niepełnosprawności. W: A. Nowicka, J. Bąbka (red.), Człowiek i jego rodzina wobec utraty zdrowia i sprawności (s. 45-63). Lubin: UZZM.

Sękowski, A., Zieliński, J. (2010). Psychospołeczne uwarunkowania zmian postaw wobec osób z niepełnosprawnością. W: Z. Palak, A. Bujnowska, A. Pawlak (red.), Edukacyjne i rehabilitacyjne konteksty rozwoju osób z niepełnosprawnością w różnych okresach ich życia (s.13-27). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Stelter, Ż. (2010). Cierpienie a utrata sprawności. W: E. Zasępa (red.), Choroba, niepełnosprawność, cierpienie oraz postawy wobec nich – w teorii i w badaniach (s. 45-69). Warszawa: Wydawnictwo APS.

Literatura uzupełniająca:

Brzezińska, A., Piotrowski, K. (2011). Formowanie się tożsamości i poczucie samodzielności a niepełnosprawność w okresie wyłaniającej się dorosłości i wczesnej dorosłości. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1(13), 91-114.

Garbat, M. (2014). Definiowanie niepełnosprawności. Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 1, 3-16.

Gołębiowska, B., Bargiel-Matusiewicz, K. (2015). Zdrowie a wzrost potraumatyczny i duchowość. W: K. Bargiel-Matusiewicz, P. Tomaszewski, E. Pisula (red.), Kulturowe oraz społeczne aspekty zdrowia i obrazu ciała (s.141-157). Warszawa: WUW.

Kowalik, S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: WaiP – rozdział 2 (Psychologiczna charakterystyka problemów osób niepełnosprawnych).

Kowalik, S. (2018). Stosowana psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar – rozdział 1 i 2.

Łuba, M. (2015). Poradnictwo psychologiczne dla osób z niepełnosprawnością. W: Cz. Czabała, S. Kluczyńska (red.), Poradnictwo psychologiczne (s. 291-322). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Majewicz, P. (2015). Pozytywna psychologia rehabilitacji jako teoretyczno-praktyczna realizacja paradygmatu pozytywnego ukierunkowania. W: J. Głodkowska (red.), Personalistyczne ujęcie fenomenu niepełnosprawności (s. 25-42). Warszawa: Wydawnictwo APS.

Sowa, J. (2011). Etyczne aspekty procesu rehabilitacji. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 2(14), 7-23.

Wolski, P. (2010). Utrata sprawności. Radzenie sobie z niepełnosprawnością nabytą a aktywizacja zawodowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Zasępa, E., Czabała, Cz., Starzomska, M. (2005). Postawy wobec niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1, 23-36.

Uwagi:

metody pracy: wykład, konwersatorium, dyskusja, analiza lektur i nagrań filmowych, warsztaty

Nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe np. wykład, ćwiczenia- 30h

Przygotowanie się do zajęć, lektury - 10h

Przygotowanie się do egzaminu - 10h

Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji - 5h

Inne formy -

Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 55h

Sumaryczna liczba punktów ECTS 2

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)