Psychologia niepełnosprawności
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | ID-2F-PYN |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Psychologia niepełnosprawności |
Jednostka: | Instytut Pedagogiki Specjalnej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
4.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Pełny opis: |
TREŚCI PROGRAMOWE Założenia modelu biopsychospołeczego niepełnosprawności a proces rehabilitacji Niepełnosprawność a zaburzenia zachowania, emocji oraz funkcjonowania społecznego Proces przystosowania do niepełnosprawności Zadania rozwojowe dzieciństwa, adolescencji oraz dorosłości a niepełnosprawność Obraz siebie, samoocena i wartościowanie Obraz innych ludzi i nastawienie wobec nich Motywacja i potrzeby a jakość życia osób niepełnosprawnych Profilaktyka i poradnictwo psychologiczne |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Zna w pogłębionym stopniu teorie oraz stan dotychczasowych badań nad psychologiczną sytuacją osób niepełnosprawnych. Posiada usystematyzowany zasób terminologiczny z zakresu niepełnosprawności; zna pojęcia niepełnosprawności, rewalidacji i rehabilitacji z uwzględnieniem współczesnych koncepcji psychologicznych. Zna rozszerzone psychologiczne koncepcje człowieka i ich odniesienia do niepełnosprawności oraz projektowania działań na rzecz osób z niepełnosprawnością. Zna w pogłębionym stopniu rodzaje czynników determinujących kwestię akceptacji niepełnosprawności oraz kompensacji uszkodzonych funkcji. Zna w pogłębionym stopniu prawidłowości i zaburzenia rozwoju psychicznego i społecznego człowieka w cyklu życia. Podaje charakterystyczne cechy biologicznych i społecznych koncepcji stawania się osobą niepełnosprawną. Umiejętności Potrafi wykorzystywać teorie psychologiczne w celu identyfikowania złożonych i nietypowych problemów związanych z tworzenia procedur rehabilitacyjno-edukacyjnych poprzez właściwy dobór źródeł informacji, krytyczną ocenę, analizę, syntezę oraz twórczą interpretację informacji. Potrafi wykorzystywać wiedzę psychologiczną w celu rozpoznawania potrzeb i możliwości rozwojowych osób z niepełnosprawnością oraz projektowania działań w obszarze niepełnosprawności. Kompetencje społeczne Jest gotów do podejmowania i wypełniania zobowiązań społecznych związanych z realizacją zadań zawodowych, inspirowania i organizowania działalności na rzecz środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością, myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)
Okres: | 2019-10-01 - 2020-02-16 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR WYK
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Kornelia Czerwińska | |
Prowadzący grup: | Kornelia Czerwińska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin | |
Skrócony opis: |
obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie prezentacji multimedialnej, pisemny egzamin |
|
Pełny opis: |
Tematyka: Niepełnosprawność, rehabilitacja, rewalidacja – konceptualizacja pojęć w odniesieniu do współczesnych koncepcji psychologicznych. Modele niepełnosprawności – zastosowanie i konsekwencje dla sytuacji społecznej osób z niepełnosprawnością oraz podejmowanych analiz badawczych. Społeczny odbiór osób z niepełnosprawnością. Stereotyp osoby z niepełnosprawnością, substereotypy osób z poszczególnymi rodzajami niepełnosprawności, autostereotypy i schemat siebie u osób z niepełnosprawnością – przegląd badań krajowych. Psychologiczne koncepcje powstawania stereotypów. Znaczenie postaw społecznych w kształtowaniu miejsca osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej. Mass media a społeczny wizerunek osób z niepełnosprawnością. Proces stawania się osobą z niepełnosprawnością – specyfika sytuacji psychologicznej osoby nagle vs. stopniowo tracącej zdrowie i sprawność w biegu życia. Nabycie niepełnosprawności w ujęciu patogenetycznym (koncepcja cierpienia totalnego) i prorozwojowym (koncepcja potraumatycznego wzrostu). Determinanty procesu radzenia sobie z utratą sprawności. Znaczenie wsparcia społecznego dla osoby z nabytą niepełnosprawnością i jej rodziny. Psychologiczna sytuacja osób z wrodzoną niepełnosprawnością oraz ich rodzin – przegląd i analiza badań krajowych i zagranicznych dotyczących wybranych obszarów funkcjonowania osób z różnymi typami dysfunkcji (m.in. uwarunkowania akceptacji niepełnosprawności, dobrostan psychiczny, jakość życia, relacje społeczne itp.). Wpływ niepełnosprawności na realizację zadań rozwojowych w poszczególnych fazach życia (koncepcja Havighursta). |
|
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: Bedyńska, S., Rycielski, P. (2010). Kim jestem? Przeciwdziałanie stereotypizacji i stygmatyzacji osób z ograniczeniami sprawności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Brzezińska, A.I., Pluta, J., Rycielski, P. (2010). Potrzeby specyficznych grup osób z ograniczeniami sprawności. Wyniki badań. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Dobrzańska-Socha, B. (2013). Sytuacja utraty zdrowia. Problemy psychologiczne osób z kalectwem nabytym. Kraków: Wydawnictwo UJ. Dycht, M. (2014). Ku nowej tożsamości pojęciowej pedagogiki specjalnej. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 3(25), 55-70. Gałkowski, T. (2006). Niepełnosprawność w perspektywie psychopatologii rozwojowej i rezyliencji. W: T. Gałkowski, E. Pisula (red.), Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia (s. 11-27). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. Lipińska-Lokś J. (2010). Wybrane aspekty doświadczania niepełnosprawności. W: A. Nowicka, J. Bąbka (red.), Człowiek i jego rodzina wobec utraty zdrowia i sprawności (s. 45-63). Lubin: UZZM. Sękowski, A., Zieliński, J. (2010). Psychospołeczne uwarunkowania zmian postaw wobec osób z niepełnosprawnością. W: Z. Palak, A. Bujnowska, A. Pawlak (red.), Edukacyjne i rehabilitacyjne konteksty rozwoju osób z niepełnosprawnością w różnych okresach ich życia (s.13-27). Lublin: Wydawnictwo UMCS. Stelter, Ż. (2010). Cierpienie a utrata sprawności. W: E. Zasępa (red.), Choroba, niepełnosprawność, cierpienie oraz postawy wobec nich – w teorii i w badaniach (s. 45-69). Warszawa: Wydawnictwo APS. Literatura uzupełniająca: Brzezińska, A., Piotrowski, K. (2011). Formowanie się tożsamości i poczucie samodzielności a niepełnosprawność w okresie wyłaniającej się dorosłości i wczesnej dorosłości. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1(13), 91-114. Garbat, M. (2014). Definiowanie niepełnosprawności. Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 1, 3-16. Gołębiowska, B., Bargiel-Matusiewicz, K. (2015). Zdrowie a wzrost potraumatyczny i duchowość. W: K. Bargiel-Matusiewicz, P. Tomaszewski, E. Pisula (red.), Kulturowe oraz społeczne aspekty zdrowia i obrazu ciała (s.141-157). Warszawa: WUW. Kowalik, S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: WaiP – rozdział 2 (Psychologiczna charakterystyka problemów osób niepełnosprawnych). Kowalik, S. (2018). Stosowana psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar – rozdział 1 i 2. Łuba, M. (2015). Poradnictwo psychologiczne dla osób z niepełnosprawnością. W: Cz. Czabała, S. Kluczyńska (red.), Poradnictwo psychologiczne (s. 291-322). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Majewicz, P. (2015). Pozytywna psychologia rehabilitacji jako teoretyczno-praktyczna realizacja paradygmatu pozytywnego ukierunkowania. W: J. Głodkowska (red.), Personalistyczne ujęcie fenomenu niepełnosprawności (s. 25-42). Warszawa: Wydawnictwo APS. Sowa, J. (2011). Etyczne aspekty procesu rehabilitacji. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 2(14), 7-23. Wolski, P. (2010). Utrata sprawności. Radzenie sobie z niepełnosprawnością nabytą a aktywizacja zawodowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Zasępa, E., Czabała, Cz., Starzomska, M. (2005). Postawy wobec niepełnosprawności i osób niepełnosprawnych. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1, 23-36. |
|
Uwagi: |
metody pracy: wykład, konwersatorium, dyskusja, analiza lektur i nagrań filmowych, warsztaty Nakład pracy studenta: Godziny kontaktowe np. wykład, ćwiczenia- 30h Przygotowanie się do zajęć, lektury - 10h Przygotowanie się do egzaminu - 10h Przygotowanie referatu, eseju, prezentacji - 5h Inne formy - Sumaryczna liczba godzin aktywności studenta: 55h Sumaryczna liczba punktów ECTS 2 |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.