Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wielkie problemy społeczne człowieka średniowiecza

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 20-FF-WPS
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Wielkie problemy społeczne człowieka średniowiecza
Jednostka: Katedra Profilaktyki Społecznej i Pracy Socjalnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Skrócony opis:

Zajęcia mają na celu przygotowanie studentów do myślenia w kategoriach identyfikowania i analizowania problemów społecznych oraz nabywania swoistej wrażliwości społecznej poprzez konfrontację z materiałem historycznym. Zajęcia koncentrować się będą na odkrywaniu najważniejszych wyzwań, z którymi człowiek średniowiecza musiał się mierzyć, np. głód, epidemie, życiowa niestabilność i anarchiczność społeczeństwa, wojny i najazdy, życie marginesu, środowisko naturalne, bunty społeczne i ruchy heretyckie.

Pełny opis:

Zadaniem kursu jest umożliwienie uczestnikom możliwie samodzielnego odkrywania specyfiki i odmienności społeczeństwa średniowiecznego poprzez konfrontację z różnorodnym materiałem źródłowym oraz z pomocniczą literaturą przedmiotu. Istotą zajęć będzie próba "zrozumienia" ludzi średniowiecza, tzn. dostrzeżenia bogactwa ówczesnego świata społecznego, jego uwarunkowań i poziomu skomplikowania oraz wypracowania umiejętności "współodczuwania", tj. zdolności do interpretowania postaw i zachowań społecznych z uwzględnieniem kontekstu, w którym się one wydarzają.

Kurs jest pomyślany w ten sposób, aby czas pracy studenta poza zajęciami nie przekraczał 90 min./sesję. Wszystkie lektury do przeczytania będą udostępnione w wersji elektronicznej. Ponadto metoda oceniania uczestników zakłada monitorowanie i bieżące ocenianie ich pracy przez cały semestr, co oznacza, że w końcu semestru NIE są przewidywanie jakiekolwiek testy, sprawdziany, egzaminy lub prace pisemne. W zamian za to, studenci wykonywać będą szereg aktywności, które pozwolą im wejść w interakcję z materiałem historycznym i samodzielnie wypracować swój własny pogląd na społeczeństwo średniowieczne.

Aktywności uczestników:

Kurs zakłada dwa typy zaangażowań: indywidualne i grupowe.

W wymiarze indywidualnym każdy student będzie zobowiązany do lektury wskazanych materiałów (na ogół nie wszystkich z listy dla poszczególnych sesji, zob. niżej), udziału w dyskusji na zajęciach oraz przesłania mejlem krótkiego (100 słów) podsumowania własnych obserwacji z poszczególnych sesji (więcej zob. "Opis zasad oceniania").

W wymiarze grupowym przewiduje się podział wszystkich uczestników na odpowiednią ilość grup 4-5 osobowych, w których będą ze sobą pracować przez cały semestr. Zakłada się, że studenci dobiorą się w grupy samodzielnie i przedstawią ich skład na początku Sesji 2.

Zadania grupowe:

• Każda grupa wybiera sobie źródło do przeczytania przez cały semestr (do 100 stron), aby wyniki swej pracy przedstawić na sesjach 7 i 14/15;

a) Gall Anonim, ks. II i III;

b) Wincenty Kadłubek, ks. IV;

c) Kronika wielkopolska, do roz. 40, roz. 41-161;

d) Jan Długosz, lata 1280-1299, 1300-1314, 1382-1387;

e) Jan z Czarnkowa, roz. 1-70;

f) Kronika Helmolda (wybór);

g) Thietmar, ks. VI-VIII

h) Pieśń o Rolandzie (całość)

i) Boccacio, Dekameron, dni 1, 2 i 7 (lub 8)

• Sesja 7: każda grupa dostaje 10-12 min., aby zaprezentować następujące dwa zagadnienia:

a) Przedstawienie źródła i jego autora oraz zarysowanie kontekstu

b) Kilka uwag charakteryzujących społeczeństwo, ukazujące się z treści źródła (uwagi wstępne; bez pełnej znajomości tekstu)

• Między sesją 7 a 11 każda grupa winna się stawić na dyżurze w celu skonsultowania pomysłów na realizację prezentacji końcowej

• Sesja 14 i 15: zajęcia poświęcone prezentacji Power-Point (20 min/grupa); pt. Kontekst i specyfika problemów społecznych w badanym źródle.

• Każda grupa wybiera sobie jedną sesję do „zagajenia”; chodzi o sesje 3-6, 8-13 – w sumie do wyboru 10 sesji; „zagajenie” polega na podsumowaniu treści lektur na zajęcia i powiązanie ich z danym tematem spotkania oraz zainicjowaniem rozmowy wokół dwóch zagadnień (zidentyfikowanych jako ważnych)

Program poszczególnych sesji:

1. PREZENTACJA KURSU. ŚREDNIOWIECZE - WIEDZA O EPOCE.

2. ŚREDNIOWIECZE - WSPÓŁCZESNY OBRAZ EPOKI

(Dyskusja wokół naszych wyobrażeń o epoce, co je kształtuje, jakie budzi emocje itd.)

Lektury:

a) Tadeusz Witczak, Literatura średniowiecza, Wprowadzenie w epokę, s. 5-11;

b) James B. Tschen-Emmons, Artifacts from Medieval Europe. Introduction, s. XIII-XVII

c) Henryk Samsonowicz, Wieki średnie w świadomości dzisiejszego Polaka, w: idem, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław 2009, s. 235-266.

3. CZŁOWIEK ŚREDNIOWIECZA

Lektury:

a) J. Le Goff, Człowiek średniowiecza, w: Człowiek średniowiecza, ed. J. Le Goff, s. 7-50;

4. PRZYRODA

Lektury:

a) Richard Hoffman, An Environmental History of Medieval Europe, 1-20;

b) Jan Długosz, Roczniki, lata 1279, 1287, 1310 i 1368

5. GŁÓD i PRODUKCJA ŻYWNOŚCI

Lektury:

a) Linda E. Mitchell, Domestic Arrangements of the Rural Peasant, in: idem, Family Life in the Middle Ages, s. 119-122;

b) Jan Długosz, Roczniki, lata 1282, 1310, 1315, 1317, 1319, 1344, 1362

c) Giovanni Cherubini, Chłop i życie na wsi, w: Człowiek średniowiecza, ed. J. Le Goff, s. 145-174

6. EPIDEMIA

Lektury:

a) Jan Długosz, Roczniki, lata 1348-49, 1360

b) Giovanni Boccacio, Dekameron, Prolog

c) David Clark, Germs, Genes and Civilization, 187-189

d) Wielka zaraza w świetle Kroniki oliwskiej

e) Gabriele de' Mussi, Historia de Morbo (1348) in: An Environmental History of the Middle Ages, s. 1.

7. PREZENTACJE GRUP STUDENCKICH

8. PAŃSTWO ŚREDNIOWIECZNE - ORGANIZACJA SPOŁECZNA

Lektury:

a) Jan z Salisbury, Policraticus, IV.1-8

b) Jan z Ludziska, Mowa na przyjęcie Kazimierza Jagiellończyka, w: Zrozumieć średniowiecze, ed. R. Mazurkiewicz, Warszawa 1994, s. 95-96;

c) Tomasz z Akwinu, O władzy, idem, s. 179-180

9. BEZPIECZEŃSTWO: WOJNY, NAJAZDY, PODBÓJ

Lektury:

a) Treuga Dei;

b) Anonimowego notariusza króla Beli Gesta Hungarorum, roz. 7-16;

c) Magistri Rogerii Epistola, roz. 21-23, 28;

10. WYKLUCZENIE SPOŁECZNE

Lektury:

a) Paweł Kras, Praedicatores - inquisitores – persecutores, w: Inkwizycja papieska w Europie Środkowo-Wschodniej, ed. Paweł Kras, Kraków 2010, s. 11-34;

b) Hanna Zaremska, Żydzi wobec chrześcijan;

c) Bronisław Geremek, Człowiek marginesu, w: Człowiek średniowiecza, s. 431-462;

d) Dekrety soboru laterańskiego IV o heretykach, żydach i wyprawach krzyżowych.

11. KOBIETA, DZIECKO i RODZINA

Lektury:

a) Klapisch-Zuber, Kobieta i rodzina, w: Człowiek średniowiecza, s. 353-386;

b) Linda E. Mitchell, Children and the Family, in: idem, Family Life in the Middle Ages, s. 151-170;

c) Regine Pernoud, Kobieta w czasach katedr, w: Zrozumieć średniowiecze, ed. R. Mazurkiewicz, Warszawa 1994, s. 214-217;

d) Philippe Aries, Historia dzieciństwa, s. 185-194;

12. EDUKACJA i ŻYCIE INTELEKTUALNE

Lektury:

a) Stanisław ze Skarbimierza, Mowa rektorska „O złych studentach”;

http://staropolska.pl/sredniowiecze/kazania_i_mowy/Skarbimierczyk.html

b) Akt fundacyjny królowej Jadwigi kolegium przy uniwersytecie Karola w Pradze, w: Dzieło Jadwigi i Jagiełły, s. 273, 277-279;

c) E. Gilson, Uniwersytety i scholastyka, w: Zrozumieć średniowiecze, ed. R. Mazurkiewicz, Warszawa 1994, s. 222-227;

d) S. Świeżawski, Kultura umysłowa wieków średnich, w: Zrozumieć średniowiecze, ed. R. Mazurkiewicz, Warszawa 1994, s. 228-232;

13. ZDROWIE, MEDYCYNA i ŚMIERĆ

Lektury:

a) Dialog Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (Wydra, Chrestomatia, ss. 267-277; http://staropolska.pl/sredniowiecze/poezja_swiecka/dialog_01.html);

b) Tomasz a Kempis, Rozmyślanie o śmierci (ss. 66-71);

c) Stanisław ze Skarbimierza, Kazanie przed królem i jego dostojnikami o śmierci i życiu królowej Jadwigi, in: Dzieło Jadwigi i Jagiełły, s. 296-299;

d) Maciej Włodarski, W średniowiecznym kręgu śmierci, w: Zrozumieć średniowiecze, ed. R. Mazurkiewicz, Warszawa 1994, s. 253-258;

e) Ciało, w: Historia życia prywatnego, t. 2, red. Georges Duby, Wrocław 2005, s. 447-465;

14. i 15. PREZENTACJE GRUP STUDENCKICH

Literatura:

Aries Philippe, Historia dzieciństwa, Warszawa 2010.

Człowiek średniowiecza, red. Jacques Le Goff, Warszawa 2000.

Historia życia prywatnego, t. 2, red. Georges Duby, Wrocław 2005.

Hoffman Richard, An Environmental History of Medieval Europe, Cambridge 2014.

Mitchell Linda E., Family Life in the Middle Ages, Westport 2007.

Samsonowicz Henryk, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław 2009.

Zrozumieć średniowiecze, red. Roman Mazurkiewicz, Warszawa 1994.

Metody i kryteria oceniania:

OPIS ZASAD OCENIANIA

1. Obecność na zajęciach

• Dopuszczalne dwie nieobecności

• Zwolnienia lekarskie są honorowane

• Dodatkowe nieobecności zalicza się na dyżurze wedle zasad ustalonych z instruktorem

• Nieobecność na sesjach 7 i 14-15 (tj. na prezentacjach własnej grupy) wymaga usprawiedliwienia lub pociąga za sobą konieczność napisania eseju (1000 słów) na temat przedstawiony przez grupę

2. "Podsumowanie"

Sporządzenie krótkiego „podsumowania” (100 słów) i przesłanie go mejlem do instruktora (w terminie poprzedzającym następne zajęcia) po każdej sesji z wyjątkiem sesji 7, 14 i 15. W podsumowaniu należy odnieść się do poniższego polecenia: Co na dzisiejszych zajęciach okazało się dla Pani/Pana najistotniejsze? Proszę nieco rozwinąć myśl.

3. "Zagajenie"

Każda GRUPA wybiera sobie jedną sesję do „zagajenia”; chodzi o sesje 3-6, 8-13 – w sumie do wyboru 10 sesji; „zagajenie” polega na podsumowaniu treści lektur na zajęcia i powiązanie ich z danym tematem spotkania oraz zainicjowaniem rozmowy wokół dwóch zagadnień (zidentyfikowanych jako ważnych)

4. Sesja 7

Zajęcia poświęcone będą 10-12 min. prezentacjom każdej z GRUP. Zagadnienia do omówienia:

• Przedstawienie źródła i jego autora, kontekstu historycznego;

• Kilka uwag charakteryzujących społeczeństwo, ukazujące się z treści źródła (uwagi wstępne; bez pełnej znajomości tekstu)

5. Konsultacje

Między sesją 7 a 11 każda GRUPA winna się stawić na dyżurze w celu skonsultowania pomysłów na realizację prezentacji końcowej.

6. Sesje 14-15

Zajęcia poświęcone prezentacji Power-Point (20 min/GRUPA), pt. Kontekst i specyfika problemów społecznych w badanym źródle.

Aktywność w grupach oceniana jest na podstawie:

a) Merytorycznej i koncepcyjnej jakości przedstawionej prezentacji oraz formy jej przedstawienia (50% punktów)

• Spójna struktura prezentacji (elementy powiązane ze sobą wedle rozpoznawalnego porządku);

• Logiczność wykładu (teza i uzasadnienie)

• Zakres przygotowania merytorycznego (oczytanie w temacie, realne jego opanowanie, zdolność do udzielenia satysfakcjonującej odpowiedzi na uwagę związaną bezpośrednio z tematem prezentacji)

• Jakość stawianych pytań i proponowanych odpowiedzi

b) Indywidualnej Karty Oceny (50% punktów) każdego członka grupy, sporządzonej przez pozostałych członków grupy i dostarczonej instruktorowi W CIĄGU TYGODNIA po zakończeniu sesji. Nieusprawiedliwione spóźnienie bądź niedopełnienie tego obowiązku skutkuje automatycznym odjęciem studentowi 5 pkt z jego oceny za tę aktywność.

PUNKTACJA

Obecność na zajęciach 10

„Podsumowanie” 25

„Zagajenie” 10

Sesja 7 20

Konsultacje 5

Sesje 14-15 30

SUMA 100

SKALA OCEN:

Ocena Punkty

2 ≤ 50

3 51-60

3,5 61-70

4 71-80

4,5 81-90

5 ≥ 91

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-7 (2024-02-19)