Etyka społeczna

obowiązkowe

Sposób pomiaru

Dyskusja na forum grupy na bazie literatury przedmiotu i wybranych kazusów. Ocena znajomości literatury – kolokwium pisemne i wypowiedzi indywidualnych.

Dyskusja na forum grupy na bazie literatury przedmiotu i wybranych kazusów. Ocena znajomości literatury – kolokwium pisemne i wypowiedzi indywidualnych

Treści

Etyka społeczna w rozumieniu tradycyjnym. Określanie pola relacji doniosłych etycznie z perspektywy etyki społecznej. Etyka społeczna jako tworzenie norm porządkujących życie społeczne w układzie międzyjednostkowym i instytucjonalnym. Etyka społeczna jako dyscyplina etyki. Istota etyki społecznej. Narodziny etyki społecznej; Sofiści, Platon i Arystoteles. Nowożytne ujęcia problematyki etyki społecznej egoizm, utylitaryzm altruizm.

Idea ładu społecznego opartego na uniwersalnych wartościach. Traktowanie społeczeństwa jako całości opartej na uniwersalnych zasadach i podległej uniwersalnym regułom. Chrześcijańska etyka społeczna wieków średnich: Tomasz z Akwinu. Etyka społeczna jako zespół zasad regulujących życie społeczne w duchu odchodzącego od absolutystycznych założeń humanizmu. Nowe problemy wynikające z przekraczania absolutystycznych kodeksów etycznych

Niepokoje egzystencjalne jako punkt wyjścia etyki społecznej (A.Giddens)

Obiektywne uspołecznienie etyki jako wynik rozwoju cywilizacji współczesnej . Etyka społeczna wobec rozwoju cywilizacji technologicznej i postępów globalizacji. Współczesne rozumienie etyki społecznej. (H.Jonas; G.Picht)

Prawa człowieka i europejski uniwersalizm. Pytanie o źródła międzyludzkiej solidarności a pytanie o źródła społecznego zła.

Etyka społeczna wobec wyzwań globalizacji. Od relacji: ja – grupa, ja – wspólnota do relacji ja – ludzkość. Wymiar etyczny problemów globalnych. Społeczne nierówności i wykluczenia. Sprawiedliwość i wymiar sprawiedliwości.

Etyka społeczna a etyka życia gospodarczego. Odpowiedzialność człowiek za przyszłość stworzonej przez siebie cywilizacji, własne człowieczeństwo. Odpowiedzialność człowieka za przyszłość życia na planecie.

Literatura obowiązkowa:

R. L. Heilbroner, Wielcy ekonomiści. Czasy- życie – idee, Warszawa 1993 ( fragmenty).

Arystoteles, Etyka nikomachejska, ks. I i II, dowolne wydanie (fragmenty.)

N. Machiavelli, Książe – fragmenty.

T. Hobbes, Lewiatan (dowolne wydanie) – fragmenty.

H. Ciążela, Wokół biologii, ekonomii i moralności. Miejsce Thomasa Roberta Malthusa w historii, w: Filozofia – etyka – ekologia. Profesorowi Włodzimierzowi Tyburskiemu w darze, Toruń 2015.

E. Black, Wojna przeciwko słabym. Eugenika i i amerykańska kampania na rzecz stworzenia rasy panów, WWL Muza S A Warszawa 2004– fragmenty.

H. Ciążela, Współczesna etyka wobec wyzwań eugeniki liberalnej, w: Terytorium i peryferia cielesności, red. A. Kiepas, E. Struzik, UŚ, STUDIO-NOA, Katowice 2010.

N. Klein, Doktryna szoku (fragmenty).

J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, Warszawa 2013 (fragmenty).

A. Mac Intyre, Dziedzictwo cnoty (fragmenty).

P. Singer, Jeden świat. Etyka globalizacji (fragmenty).

B. Suchodolski, Wychowanie dla przyszłości, cz. I.( fragmenty).

G. Picht, Odwaga utopii , Warszawa 1981(fragmenty).

H. Jonas, Zasada odpowiedzialności, Kraków 1996 (fragmenty).

Literatura uzupełniająca:

Ks. J. Majka, Etyka społeczna i polityczna, Ośrodek Dokumentacji i studiów społecznych, Warszawa 1993, Część I i II.

J. Tejchman, Etyka społeczna. Podręcznik dla studentów, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002, Część I i II.

N. Chmsky, Zysk ponad ludzi. Neoliberalizm a ład globalny, tłum. . Zuber, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2000.

A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Wyd. Naukowe PWN 2001

A. Gawkowska, Biorąc wspólnotę poważnie? Komunitarystyczne krytyki liberalizmu, Wydawnictwo instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2004.

Wiedza

Student zna usytuowanie etyki społecznej jako subdyscypliny etyki

Student zna wartości i normy regulujące życie społeczne

Student zna reprezentatywne stanowiska w etyce społecznej od jej narodzin po współczesność

Student zna zasady regulujące życie społeczne w duchu odchodzącego od absolutystycznych założeń humanizmu i nowe problemy wynikające z przekraczania absolutystycznych kodeksów etycznych

Umiejętności

Student potrafi określić stosunek etyki społecznej wobec wyzwań globalizacji.

Interpretuje zmianę stosunków społecznych: od relacji: ja – grupa, ja – wspólnota do relacji ja – ludzkość

Rozpoznaje etyczny wymiar problemów globalnych

Dokonuje analizy krytycznej tekstów filozoficznych

Porównuje i odnosi się krytycznie do różnych ujęć życia społecznego

Wyraża i uzasadnia swoje stanowisko wykorzystując filozoficzne narzędzia argumentacji

Wyraża ocenę podejmowanych stanowisk

Kompetencje społeczne

Student bardziej rozumieć siebie i otaczający go świat oraz potrzebę wzajemnej współpracy

Reprezentuje postawę otwartą na krytyczny namysł nad sobą wśród innych i stosunek do drugiego człowieka

Metody: analiza tekstów, dyskusja, praca w grupach.

Kryteria oceniania: aktywny udział w zajęciach, znajomość i zdolność do dyskutowania na temat omawianych tekstów, obecność.