Teoretyczne podstawy pracy socjalnej

obowiązkowe

Weryfikacja efektów kształcenia w ramach wykładu:

Weryfikacja zasobu wiedzy zdobytej na wykładzie i poprzez studiowanie wskazanej literatury:

1. praca pisemna na podstawie wybranej pozycji z literatury (W każdym roku akademickim inna pozycja.)

2. Egzamin pisemny

Kryterium oceny: poziom poprawności zdobytej wiedzy wykazany w (1) pracy pisemnej, (2) egzaminie pisemnym.

Miara oceny: 2-5.

Weryfikacja efektów kształcenia w ramach ćwiczeń:

kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej. Aktywny udział i obecność na zajęciach. Dozwolone są maksymalnie 2 nieobecności.

Tematy wykładów:

1. Znaczeniowy zakres przedmiotu – podstawowe pojęcia

2. Naukowe podstawy pracy socjalnej - teorie eksplanacyjne i prakseologiczne

3. Dylematy wykorzystywania podstawowych nauk społecznych do tworzenia teorii pracy socjalnej.

- Dylemat korzystania z monokazualnych teorii eksplanacyjnych

- Dylemat teorii pracy socjalnej wobec zmiany paradygmatu nauk społecznych – od pozytywizmu do postmodernizmu.

- Poszukiwania rozwiązań: konstruktywizm, teoria systemów, eklektyzm

4. Przykłady teorii eksplanacyjnych do wykorzystania w pracy socjalnej

- Teoria systemów

- Teoria przywiązania Bolwby’ego

- Teoria stadiów rozwoju społecznego Garvina i Seabury’ego

5. Procedura rozwiązywania problemów jako prakseologiczna teoria pracy socjalnej

6. Techniki pracy socjalnej oparte na procedurze rozwiązywania problemów

7. Trzy metody pracy socjalnej – tradycyjne teorie prakseologiczne

- Metoda indywidualnych przypadków

- Metoda pracy grupowej

- Metoda środowiskowa

8. Współczesne teorie prakseologiczne– modele interwencji w pracy socjalnej

9. Podejścia aktywizujące: budzenie sił ludzkich, empowerment, organizacja stowarzyszeń

Tematy ćwiczeń:

1. Instruktaż wstępny.

2. Związki pracy socjalnej z innymi dyscyplinami i subdyscyplinami nauki.(praca socjalna a socjologia, psychologia, antropologia).

3. Różnice pomiędzy pojęciami opieka społeczna, pomoc społeczna.

4. Potrzeby społeczne obywateli jako źródło tworzenia rozwiązań systemowych.

5. Przedmiot i zakres pracy socjalnej, praca socjalna a pomoc społeczna.

6. Cele i zadania pracy socjalnej- zasada pomocniczości (subsydiarności).

7. Główne pojęcia pracy socjalnej (wsparcie, profilaktyka, kapitał ludzki, kapitał społeczny, empowerment, zasoby i potencjały)

8. Geneza pracy socjalnej jako dyscypliny naukowej oraz wiedzy praktycznej. Idea i rozwój samopomocy. Samopomoc a praca socjalna.

9. Naukowe podstawy pracy socjalnej. Koncepcja prakseologiczna.

10. Teoria eksplanacyjna (teoria stadiów rozwoju społecznego, teoria systemów społecznych, koncepcja przywiązania społecznego, modele psychodynamiczne).

11. Modele pracy socjalnej. Metody i techniki pracy socjalnej.

12. Praca socjalna z różnymi kategoriami wspomaganych - zróżnicowanie w podejściu metodycznym.

Literatura obowiązkowa

1. Dubois B., Miley K., Praca socjalna, „Śląsk", Kato wice 1999, tom 1 i 2.

2. Garvin C., Seabury B., Działania interpersonalne w pracy socjalnej. Procesy i procedury, 2 tomy, „Śląsk” Katowice 1998.

3. Howe D., Krótkie wprowadzenie do teorii pracy socjalnej, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa 2011.

4. Nocuń A.W., Szmagalski J., Podstawowe umiejętności pracy socjalnej i ich kształcenie. Porozumiewanie się, rozwiązywanie problemów i konfliktów. „Biblioteka Pracownika Socjalnego”, Interart, Warszawa 1996

5. Pilch T., Lepalczyk I. (red.), Pedagogika społeczna, wyd. II, Wydawnictwo „Żak", Warszawa 1995: Lalak D., Teoretyczny i praktyczny sens metody indywidualnych przypadków; Szmagalski J., Metoda grupowa w pracy socjalnej; Pilch T., Metoda organizowania środowiska.

6. Szmagalski J., Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Przykład amerykański. Warszawa, Wyd. UW 1994, Wydawnictwo „Żak" 1996.

Literatura uzupełniająca

1. Beckett C., Podstawy teorii dla praktyków pracy socjalnej, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.

2. Gray M., Webb S.A., Praca socjalna. Teorie i metody, redakcja naukowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

3. Lishman J. Podręcznik teorii dla nauczycieli praktyki w pracy socjalnej, „Śląsk’, Katowice 1998,

Wiedza

Student posiada wiedzę z zakresu naukowych podstaw pracy socjalnej.

Student poznaje metodykę pracy z indywidualnym klientem, rodziną czy lokalnym środowiskiem.

Posiada wiedzę z zakresu sposobów właściwej komunikacji z klientem.

Umiejętności

Dostrzega, dokonuje obserwacji i interpretacji wiedzy teoretycznej w praktyce.

Potrafi pracować z klientem pomocy społecznej na każdym etapie współpracy.

Uzyskuje umiejętności interpretacji złożonych zjawisk społecznych w pracy socjalnej.

Student zna i potrafi zinterpretować problemy społeczne, związane z funkcjonowaniem metod pracy z klientem,

Student potrafi odszukać i zinterpretować informacje teoretyczne w celu pozytywnego oddziaływania na środowisko klienta.

Student potrafi twórczo wykorzystać dostępne zasoby placówki pomocy społecznej i otoczenia społecznego w celu właściwej pomocy klientowi

Kompetencje społeczne

Posiada umiejętność współpracy z innymi instytucjami w zakresie spraw klienta.

Posiada umiejętność prognozowania zmian w zakresie metod i technik pracy socjalnej z klientem.

Weryfikacja zasobu wiedzy zdobytej na wykładzie i poprzez studiowanie wskazanej literatury:

1. praca pisemna na podstawie wybranej pozycji z literatury (Howe D., Krótkie wprowadzenie do teorii pracy socjalne)

2. Egzamin pisemny

Kryterium oceny: poziom poprawności zdobytej wiedzy wykazany w (1) pracy pisemnej, (2) egzaminie pisemnym.

Miara oceny: 2-5.

Ćwiczenia:

kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej. Aktywny udział i obecność na zajęciach. Dozwolone są maksymalnie 2 nieobecności.

Osiągnięte w ramach wykładu efekty kształcenia, to jest:

W zakresie wiedzy;

Student posiada wiedzę z zakresu naukowych podstaw pracy socjalnej.

Student poznaje metodykę pracy z indywidualnym klientem, rodziną czy lokalnym środowiskiem.

W zakresie umiejętności

Student potrafi odszukać i zinterpretować informacje teoretyczne w celu pozytywnego oddziaływania na środowisko klienta.

Umiejętność podlega ocenie jakościowej na podstawie opracowania pisemnego dotyczącego książki I. Krasiejko, M. Ciczkowska-Giedziun (red.), Praca socjalno-wychowawcza z rodziną w ujęciu wybranych koncepcji, Analiza metodycznego działania z osobami potrzebującymi pomocy. To zadanie podlega ocenie w skali 2-5, która jest uwzględniana w finalnej ocenie egzaminu stanowiącej średnią arytmetyczną oceny egzaminu pisemnego i i niniejszego zdania.

Weryfikacja efektów kształcenia w ramach ćwiczeń:;

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

1. Wyklad akademicki wspomagany prezentacją PowerPoint; przedmiotu

2. Ćwiczenia; wykład, case studies, dyskusja, pogadanka, praca w zespołach zadaniowych, metoda projektowa,

3. Samodzielne studiowanie literatury przedmiotu.

Nakład pracy studenta - łącznie 5 ECTS, w tym;

- udział w wykładzie i praca samodzielna z literaturą 2 ECTS

- przygotowanie do zadań na ćwiczeniach i udział w ćwiczeniach - 3 ECTS

Osiągnięte w ramach wykładu efekty kształcenia, to jest:

W zakresie wiedzy;

Student posiada wiedzę z zakresu naukowych podstaw pracy socjalnej.

Student poznaje metodykę pracy z indywidualnym klientem, rodziną czy lokalnym środowiskiem.

W zakresie umiejętności

Student potrafi odszukać i zinterpretować informacje teoretyczne w celu pozytywnego oddziaływania na środowisko klienta.

Te efekty kształcenia są podlegają ocenie jakościowej w skali 2-5 w zależności od poziomu trafności odwołań do teorii w odpowiedziach na egzaminie pisemnym.

Weryfikacja efektów kształcenia w ramach ćwiczeń:;

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

Zob. "Podstawowe informacje o przedmiocie"

1. Wyklad akademicki wspomagany prezentacją PowerPoint; przedmiotu

2. Ćwiczenia; wykład, case studies, dyskusja, pogadanka, praca w zespołach zadaniowych, metoda projektowa,

3. Samodzielne studiowanie literatury przedmiotu.

Nakład pracy studenta - łącznie 5 ECTS, w tym;

- udział w wykładzie i praca samodzielna z literaturą 2 ECTS

- przygotowanie do zadań na ćwiczeniach i udział w ćwiczeniach - 3 ECTS