Pedagogika resocjalizacyjna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 10-5S-PER1 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Pedagogika resocjalizacyjna |
Jednostka: | Instytut Pedagogiki Specjalnej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
Sposoby pomiaru efektów kształcenia: 1. Egzamin pisemny końcowy (test jednokrotnego wyboru) 2. Ocena ustnej wypowiedzi studenta podczas zajęć 3. Obserwacja aktywności studentów podczas ćwiczeń (przygotowanie do zajęć) 4. Ocena przygotowanej przez studenta na zajęcia prezentacji. 5. Ocena pracy studentów w grupach podczas zajęć. |
Pełny opis: |
WYKŁAD 1. Omówienie tematyki zajęć, podanie literatury oraz przedstawienie wymagań. Działalność resocjalizująca aktualnie. Przypomnienie pojęcia socjalizacji i wychowania oraz omówienie istoty tych procesów; wyjaśnienie pojęcia resocjalizacji oraz wychowania resocjalizującego; specyfika resocjalizacji aktualnej. 2. Współczesna pedagogika resocjalizacyjna. Rzeczywistość wychowawcza a problemy resocjalizacyjne; cele i granice kontroli społecznej; ideał i cele wychowania a cele resocjalizacji; granice resocjalizacji; resocjalizacja jako powtórna socjalizacja i „kanalizowanie instynktów”; wsparcie dla resocjalizacji ze strony nauk humanistycznych i medycznych. 3. Nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Pojęcie nieprzystosowania społecznego; przegląd wybranych definicji nieprzystosowania społecznego: definicje objawowe, teoretyczne, operacyjne i administracyjne. 4. Zadania wychowania resocjalizującego: likwidowanie przyczyn, usuwanie negatywnych zmian osobowości, utrwalanie uzyskanych rezultatów, wdrażanie do samowychowania. 5. Podstawy diagnostyki w resocjalizacji. Definicja, specyfika diagnozy resocjalizacyjnej; przedmiot, podmiot, funkcje i cele diagnozy resocjalizacyjnej; etapy procesu diagnozowania; kryteria oceny w procesie diagnozowania; uwarunkowania przebiegu procesu diagnostycznego; czynniki determinujące jakość i przebieg procesu diagnostycznego. 6. Prakseologiczne zasady projektowania systemów resocjalizacji: trzy poziomy projektowania systemu resocjalizacji; resocjalizacja jako system działań – heurystyczny model systemu działań resocjalizacyjnych; funkcje i procedury systemu resocjalizacji. 7. Opieka nad osobami nieprzystosowanymi w Polsce. Trzy płaszczyzny socjalizacji reedukacyjnej na których realizowana jest opieka intencjonalna: profilaktyka dewiacji społecznych, resocjalizacja niedostosowanych społecznie; opieka postpenitencjarna. Powtórzenie i podsumowanie materiału. Przedstawienie i omówienie zagadnień egzaminacyjnych. ĆWICZENIA 1. Etapy i typologia nieprzystosowania społecznego. Analiza przebiegu procesu wykolejenia społecznego wg koncepcji Cz. Czapówa; typologia nieprzystosowania społecznego ze względu na trzy różne czynniki etiologiczne zjawiska Cz. Czapówa oraz typologia wg C.E. Sullivana i M.Q. Granta. 2. Charakterystyka głównych objawów nieprzystosowania społecznego: nieposłuszeństwo, kłamstwo, bunt, agresja antyspołeczna, zaburzenia koncentracji uwagi, wagary, ucieczki z domu, uzależnienia (alkoholizm i narkomania), działalność przestępcza; przyczyny powstawania, charakterystyka, zapobieganie. 3. Analiza przebiegu procesu resocjalizacji. Charakterystyka czterech etapów procesu oddziaływania resocjalizacyjnego. 4. Zasady obowiązujące w procesie resocjalizacji. Niekonwencjonalność zasad w oddziaływaniu wychowawczym na niedostosowanych społecznie; charakterystyka oraz omówienie zasad oddziaływań obowiązujących w procesie resocjalizacji niedostosowanych społecznie – typologia wg Cz. Czapówa i O. Lipkowskiego 5. Resocjalizacja nieletnich w placówkach zamkniętych (zakład poprawczy i schronisko dla nieletnich). Specyfika i charakter zakładu poprawczego; kryteria kierowania do placówki; rodzaje i typy zakładów poprawczych; zadania zakładu; organizacja i zasady pobytu nieletniego w zakładzie; środki i metody wychowawcze stosowane w zakładzie. Zasady umieszczania nieletnich w schroniskach; podział schronisk dla nieletnich (zwykłe i interwencyjne); prawa i obowiązki wychowanka przebywającego w schronisku; realizacja zadań wychowawczych i dydaktycznych w schronisku; funkcja diagnostyczna schroniska. 6. Resocjalizacja w środowisku otwartym. Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy; zadania i rola kuratora sądowego dla nieletnich; działalność profilaktyczno-wychowawcza pedagoga szkolnego; kurator oraz kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą jako jedna z podstawowych instytucji resocjalizacyjnych o charakterze otwartym; ogniska wychowawcze; przykładowe środowiskowe programy pedagogiczne . 7. Instytucjonalna resocjalizacja osób dorosłych. Zakład karny jako instytucja resocjalizacyjna. Problemy wychowawcze instytucji więziennej. Czynniki zakłócające przebieg procesu resocjalizacji w zakładach karnych. 8. Zaliczenie zajęć. |
Literatura: |
Czapów Cz, Wychowanie resocjalizujące, PWN, Warszawa 1978 Lipkowski O., Resocjalizacja, WSiP, Warszawa 1987 Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wyd. 8 zmienione i rozszerzone. APS, Warszawa 2008 Literatura uzupełniająca: Borowski R., Wysocki D., Instytucje wychowania resocjalizującego, NOVUM, Płock 2001 Makowski A., Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja, PWN, Warszawa 1994 Pospiszyl K., Resocjalizacja, Wyd. Akadem. „ŻAK”, Warszawa 1998 Pospiszyl K., Żabczyńska E., Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie, PWN, Warszawa 1985 Urban B., Stanik J. M. (red.), Resocjalizacja. Tom I i II, PWN, Warszawa 2007. Wybrane artykuły z kwartalnika pod red. L. PYTKI, Opieka Wychowanie Terapia, Wyd. KKWR Wysocka E. Diagnoza w resocjalizacji, PWN, Warszawa 2008. |
Efekty uczenia się: |
PC2_KK_W02 Wyjaśnia podstawowe terminy używane w pedagogice resocjalizacyjnej, wyjaśnia jej podstawy teoretyczne oraz streszcza założenia metodyczne procesu wychowania resocjalizacyjnego oraz postępowania z jednostkami nieprzystosowanymi społecznie. PC2_KS_W01 Objaśnia koncepcję teoretyczną, cele, przebieg i zadania procesu resocjalizacji. PC2_KS_U02 Wykorzystuje zdobytą wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów resocjalizacyjnych w pracy z jednostkami nieprzystosowanymi społecznie. PC2_KS_U03 Rozpoznaje, interpretuje i prognozuje główne zaburzenia zachowania osób mających problemy z adaptacją społeczną. PC2_KS_K01 Podejmuje wyzwania zawodowe pedagoga resocjalizacyjnego i docenia sens, wartość i potrzebę podejmowania działań resocjalizacyjnych. PC2_KS_K02 Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu pedagoga resocjalizacyjnego. |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin pisemny końcowy (test jednokrotnego wyboru) |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.