Dziecko i dzieciństwo PW-5F-DDZ
Ćwiczenia (CW) Semestr zimowy 2024/2025

1. Smolińska-Theiss B., ( 2014) Korczakowskie narracje pedagogiczne, Impuls.

2. Smolińska-Theiss B., (2014) Dzieciństwo jako status społeczny. Edukacyjne przywileje dzieci klasy średniej. Wyd. APS

3. Smolińska-Theiss B., (1993) Dzieciństwo w małym mieście, Uniwersytet Warszawski, Wydział Pedagogiczny

4. Smolińska-Theiss B., (2013) Rok Janusza Korczaka 2012. Nie ma dzieci-są ludzie. Warszawa

5. Smolińska-Theiss B., Theiss W., (2003) Stulecie dziecka: między mitem a zniewoleniem (w:)W służbie dziecku – blaski i cienie, red. J.W ilk, Lublin Katedra Pedagogiki Rodziny KUL

6. Śliwerski B., (2007) Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu, Pedagogika GW

7. Korczak J., (2017) Momenty wychowawcze. Wyd. Rzecznik Praw Dziecka

8.Korczak J., (2017) Prawo dziecka do szacunku. Wyd. Rzecznik Praw Dziecka

9. Korczak J., (2004), Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie, Wydawnictwo Santorski, Warszawa.

10. Jarosz E., (2018), Dziecięce obywatelstwo-między prawami dziecka a rzeczywistością. (w:) Pedagogika Społeczna rok XVII, nr 4(70)

11. Jarosz E., (2014) Społeczna podmiotowość dziecka - rozwój koncepcji obywatelstwa dzieci. Studia Pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne 23, 11-24.

12. Danilewicz W., Theiss W., (2014) Pedagogika Społeczna wobec zagrożeń człowieka i idei sprawiedliwości społecznej. Wydawnictwo Akademickie Żak

13. Theiss W., (1996), Zniewolone dzieciństwo. Socjalizacja w warunkach społeczno-politycznych. Warszawa, Wyd. Żak

14.Aries, P. (1995). Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach. Tłum. M. Ochab. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut

15. Bałachowicz J., (2012) Dziecko w koncepcjach pedagogicznych Marii Grzegorzewskiej i Janusza Korczaka. Warszawa, Wyd. APS

16. Kron W.F. (2012) Pedagogika. Kluczowe zagadnienia. Sopot , GWP

17. Krauze-Sikorska H., Klichowski M., (2020) Pedagogika dziecka. Podręcznik akademicki. Poznań, Wyd. UAM

18. Łopatkowa M., (1988) Elementarz wychowania małego dziecka. Warszawa, Wyd. LSW

19. Nawrot-Borowska M., Zając D., (2017) Dziecko i dzieciństwo - wybrane konteksty badań. Bydgoszcz.

20. Bińczycka J., Smolińska-Theiss B., (2005). Wymiary dzieciństwa. problemy dziecka i dzieciństwa w zmieniającym się społeczeństwie.

21. Brągiel J., Matyjas B., Segiet K., (2019) Dzieciństwo - w stronę poznania, zrozumienia i zmiany.

22. Kowalik-Olubińska M., (2012). Dzieciństwo i wczesna edukacja w dynamicznie zmieniającym się świecie.

23. Liebel M., Markowska-Manista U., (2017). Prawa dziecka w kontekście międzykulturowość. Janusz Korczak na nowo odczytany. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

24. Kehily M.J., (2008). Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem.Wydawnictwo WAM.

25. Jenks Ch., (1996). Childhood.The Open University.

26. James A., Jenks Ch., Prout A., (1999). Theorizing childhood. Polity Press.

Wiedza

Student/-ka zna i rozumie procesy związane z wychowaniem i kształceniem dzieci i uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem fazy wczesnego, średniego i późnego dzieciństwa, w perspektywie interdyscyplinarnej: psychologicznej, pedagogicznej, aksjologicznej i socjologicznej.

Zna i rozumie koncepcje dziecka i dzieciństwa (Childchood Studies) i ich uwarunkowania kulturowe i społeczne; interdyscyplinarne zagadnienia dobrostanu dziecka; perspektywy metodologiczne badań nad dzieckiem i dzieciństwem, a także wymagania etyczne badań z udziałem dzieci.

Zna i rozumie w pogłębionym stopniu wybrane fakty, obiekty i zjawiska dotyczące dziecka, jego rozwoju, czynników społecznych, psychologicznych, politycznych, kulturowych, związanych z jego dobrostanem.

Zna i rozumie założenia Konwencji o Prawach Dziecka oraz praktyczne efekty jej oddziaływania i wdrażania.

Posiada uporządkowana i podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia dotyczące dziecka i dzieciństwa, wychowania, nauczania, wsparcia oraz wybrane zagadnienia z zakresu praw dziecka.

Umiejętności

Student/-ka potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu Childchood Studies, w tym wybrane modele i koncepcje pedagogiczne oraz powiązanych z nimi dyscyplin naukowych, w celu dokonania analizy i interpretacji złożonych problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych i kulturowych, a także motywów i wzorów ludzkiego zachowania.

Potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę związaną z dzieckiem, uwarunkowaniami jego rozwoju, dobrostanu i funkcjonowania społecznego podczas wykonywania zajęć praktycznych.

Kompetencje społeczne

Student/-ka są gotowi do refleksji, w tym krytycznej oceny, odnośnie do poziomu swojej wiedzy i umiejętności z zakresu Childchood Studies oraz wykazywania umiejętności uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego w zakresie wychowania.

Jest gotowy/a do krytycznej oceny odbieranych treści dotyczących praw dziecka i dzieciństwa, uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych w obszarze praw człowieka, praw dziecka i dzieciństwa.

- aktywność i zaangażowanie studentów w czasie rzeczywistym na zajęciach

- egzamin pisemny w formie testu

- prezentacje multimedialne (ustalone kryterium oceniania prezentacji)

- praca zespołowa na zajęciach

- prowadzenie dyskusji

NAKŁAD PRACY STUDENTA

Godziny kontaktowe - 30h

Lektura tekstów na ćwiczeniach - 25h

Przygotowanie się do egzaminu - 20 h

75 h - 3 pkt. ECTS

METODY KSZTAŁCENIA:

- metoda problemowa

- dyskusja

- badania w działaniu

- zadania praktyczne

- praca z tekstem

1. Dziecko i dzieciństwo jako wartość i współczesność.

2. Kategorie dzieciństwa.

3. Historia dzieciństwa.

4. Rozwój badań nad dzieciństwem.

5. Sposoby rozumienia dzieci i dzieciństwa w perspektywie socjokultorwej.

6. Dzieciństwo: projekt w kryzysie. Zagrożenia. Nowe postaci dzieciństwa.

7. Konwencja o prawach dziecka.

8. Perspektywa "dobra dziecka" w badaniach nad dzieciństwem. Konstrukcje troski o dziecko.

9. Janusz Korczak i prawa dziecka.

10. Partycypacja dzieci a rozwój zaangażowania obywatelskiego.

11. Prawo dziecka do partycypacji.

12. Badania skoncentrowane na dzieciach, badania z udziałem dzieci, dzieci jako badacze.

13.Dziecięce obywatelstwo.

14. Raport : Dzieci się liczą.

15. Aktualne dylematy związane z dzieckiem i dzieciństwem w przestrzeni życia społecznego, kulturowego, rodzinnego.

Metody dydaktyczne wykorzystywane na zajęciach:

- metoda projektu (prezentacja multimedialna, plansze)

- metoda koncentrująca się na studencie (autoprezentacja)

- dyskusja (debata oksfordzka, dyskusja panelowa, drzewo decyzyjne)

- gry dydaktyczne, burza mózgów,

- metoda symulacji,

- metody aktywizujące,

- obecność na zajęciach.