Instytucje pomocy społecznej PS-3F-IPS
Wykład (WYK) Semestr letni 2020/2021

Literatura obowiązkowa:

1. Brenk M, Chaczko K., Pląsek R., Organizacja pomocy społecznej w Polsce 1918-2018. Podręcznik akademicki, Scholar Warszawa 2018.

2. Firlit-Fesnak G. Męcina J. (red.), Polityka społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2018.

3. Frysztacki K. (red.), Praca socjalna. 30 wykładów., Wydawnictwo PWN, Warszawa 2019.

4. Kaźmierczak T., Łuczyńska M., Wprowadzenie do pomocy społecznej, „Śląsk” Katowice 1998.

5. Kępski Cz., Idea miłosierdzia a dobroczynność i opieka, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.

6. Radwan-Pragłowski J., Frysztacki K., Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej. „Śląsk”, Katowice 1998.

7. Szmagalski J., Deinstytucjonalizacja pomocy społecznej – zadania dla pracy socjalnej, (w:) M Łuszczyńska (red.), Praca socjalna z osobami marginalizowanymi w społeczności lokalnej – doświadczenia polskie i norweskie. Wydawnictwo APS, Warszawa 2010

Literatura uzupełniająca

1. Brenk. M., Chaczko K., Pląsek R. (red.) Opieka społeczna w II Rzeczpospolitej, Praca Socjalna, Nr 4, 2019.

2. Chabaj-Wiater , Deinstytucjonalizacja systemu pomocy społecznej szansa na godne życie osób wymagających wsparcia i opieki, Praca Socjalna 3/ 2018.

3. Jarosz M. (red.), Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny, Wydawnictwo PAN, Warszawa 2008.

4. Kropotkin P., Pomoc wzajemna jako czynnik rozwoju, Biblioteka Klasyków Anarchizmu, Poznań 2006.

5. Racław M., Zinstrumentalizowane rodzicielstwo. Rodziny zastępcze - między usługą a odruchem serca. Perspektywa socjologiczna. Akapit, Toruń 2017: Część I. Usługi społeczne jako zjawisko socjologiczne i społeczne.

6. Sajdak W., Filantropia w polskiej myśli i działalności społecznej w pierwszej połowie XIX wieku - wybrane przykłady (w:) Zbyrad T., Krempa B. (red.), Pomoc jako zachowanie prospołeczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 17-30.

7. Wziątek-Staśko A., Wielowymiarowość wykluczenia społecznego - w poszukiwaniu nowych form zjawiska, Społeczeństwo i Edukacja, Nr 1, 2016, s. 7-22: zob.: http://www.humanum.org.pl/pl/czasopisma/miedzynarodowe-studia-humanistyczne/numery-czasopism .

Wiedza

Student/-ka zna konceptualizację pojęcia instytucji w naukach społecznych.

Posiada wiedzę o: psychologicznych i kulturowych czynnikach rozwoju pomocy społecznej; historycznych procesach instytucjonalizacji

pomocy społecznej; współczesnych procesach alokacji zasobów społecznych do rozwiązywania problemów społecznych.

Umiejętności

Student/-ka potrafi: uczyć się z analitycznym wykorzystaniem źródeł sieciowych i tradycyjnych relewantnych w stosunku do wiedzy

potrzebnej do poznania przedmiotu.

Umie radzić sobie z tłumaczeniem specjalistycznej terminologii w dwustronnej relacji: język polski - język angielski.

Kompetencje społeczne

Student/-ka rozumie potrzebę rozwijania wiedzy niezbędnej do wykonywania zawodu pracownika socjalne

Sposoby pomiaru efektów kształcenia:

Egzamin pisemny:

Wiedza - test składający się z 40 pytań (30 pytań zamkniętych; 10 pytań otwartych)

Kompetencje i umiejętności - zaliczenie laboratorium/warsztaty

TREŚCI PROGRAMOWE

Wykład:

1. Teorie zachowań pomocowych w społecznościach ludzkich.

2. Instytucja pomocy społecznej w perspektywie nauk społecznych - zakres pojęciowy.

3. Instytucja pomocy społecznej a zabezpieczenie społeczne – związki pojęciowe i funkcjonalne.

4. Kluczowe pojęcia teorii pomocy społecznej: problem społeczny, wykluczenie, subsydiarność.

5. Znaczące wydarzenia w historii instytucji pomocy społecznej.

5.1. Przesłania ze świata Starożytności.

5.2. Instytucje pomocy społecznej w Średniowieczu.

5.3. Reformacja.

5.4. Początek ery nowożytnej – angielskie poor laws.

5.6. XIX wiek – społeczne konsekwencje rewolucji przemysłowej.

5.7. Dziewiętnastowieczna filantropia, początki pracy socjalnej.

5.8. Przełom XIX i XX wieku – początki pracy socjalnej.

5.9. Początki nowoczesnej pomocy społecznej w Polsce, II Rzeczypospolita.

5.10. Pomoc społeczna w PRL.

6. Instytucja pomocy społecznej wobec problemów społecznych w skali makro i w mikroskali.

7. Pomoc społeczna w stronę koncepcji: welfare mix, od welfare do workfare.

8. System pomocy społecznej w Polsce.

9. Wybrane problemy pomocy społecznej w Polsce

wykład, pokaz, dyskusja, metody aktywizujące studenta