Wprowadzenie do filozofii 20-3F-WDF
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2014/2015

Ayer, A.J.; 2003, Filozofia w XX wieku, Warszawa: PWN;

Bremer, J., 2005, Jak to jest być świadomym, Warszawa: IFiS PAN

Crosby, J., F., 2007, Zarys filozofii osoby, Kraków: WAM

Dennett, D., 1997, Natura umysłów, Warszawa: CIS

Haeffner, G., 2006, Wprowadzenie do antropologii filozoficznej, Kraków:WAM

Miś, A., 2006, Filozofia współczesna – główne nurty, Warszawa: Scholar;

Miłkowski, M., Poczobut, R., (red.); 2008, Analityczna metafizyka umysłu. Najnowsze kontrowersje, Warszawa: IFiS PAN

Miłkowski, M., Poczobut, R., (red.); 2012, Przewodnik po filozofii umysłu, Kraków: WAM

Mizińska, J., 2010, Podnoszenie iskier, Lublin: Wyd. UMCS

Nagel, T., 1997, Pytania ostateczne, Warszawa: Aletheia

Przybysz, P.; Dziarnowska, W.; (red.); 2012, Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu, 6(1)

Klawiter, A.; (red.); 2008, Formy aktywności umysłu. Ujęcia kognitywistyczne. Emocje, percepcja, świadomość, Warszawa: PWN

Singer, P, 2003, Etyka praktyczna, Warszawa: Książka i Wiedza

Studia z kognitywistyki i filozofii umysłu, t. 1-7

Szyszkowska, M., 2010, Filozofia codzienności w rzeczywistości neoliberalnej, Warszawa:Dom Wydawniczy Elipsa

Tatarkiewicz, W.; 2011, Historia filozofii, t. 1-3, Warszawa: PWN

White, N., 2008, Filozofia szczęścia od Platona do Skinnera, Kraków: WAM

1. Filozofia – przedmiot, metoda, geneza. Charakterystyka paradygmatów w filozofii: paradygmat ontologiczny, mentalistyczny i lingwistyczny. O kondycji współczesnej filozofii. Podstawowe nurty w filozofii współczesnej - wybór: filozofia pozytywistyczna, pragmatyczna, egzystencjalizm, filozofia życia, personalizm, fenomenologia, filozofia umysłu i neurofilozofia.

2. Szczęście jako przedmiot badań filozofii. Szczęście jako harmonia celów osobowości ludzkiej a szczęście jako życie kontemplatywne. Stoicyzm jako dążenie do uniewrażliwienia na cierpienie. Hedonizm psychologiczny a hedonizm racjonalny. Zycie pomyślne a życie moralne – tożsamość czy rozdźwięk.

3. Tożsamość osobowa w analizach filozoficznych. Charakterystyka pojęcia osoby i tożsamości osobowej. Osoba i jej ciało. Tożsamość osobowa a pamięć. Długowieczność i problem stopniowania tożsamości osobowej. Tożsamość osobowa a etyka terapii genowej i sztucznej inteligencji.

4. Wolność w perspektywie filozoficznej. Wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania wolności. Wolność oparta na uprawnieniach. Zarzut przedwczesnego określenia podmiotu i wtórnego absolutyzmu. Dylematy pojęcia wolności. Wolność a determinizm. Argumenty przeciw determinizmowi mechanistycznemu i teleologicznemu.

5. Dobro i zło w ujęciu filozoficznym. Znaczenie pojęć dobra i zła. Deontologiczne i teleologiczne teorie dobra. Dobro i zło jako możliwe wolne wybory. Warunki usprawiedliwionego zła.

6. Filozofowie o sprawiedliwości. O związkach pomiędzy sprawiedliwością a moralnością. Charakterystyka założeń wybranych teorii sprawiedliwości: teorie prawa naturalnego, utylitarystyczne teorie sprawiedliwości, teorie prawno-pozytywistyczne. Sprawiedliwość - możliwość czy przymus?

7. Piękno jako kategoria filozoficzna. Doświadczenie estetyczne a inne rodzaje doświadczeń. Piękno zhierarchizowane. Esencjalistyczne i realistyczne uzasadnienie piękna. Piękno a brzydota.

8. Bóg jako przedmiot poznania filozoficznego. Stosunek filozofii do prawd objawionych. Dowody na istnie Boga. Relacja Boga do świata. Kierunki współczesnej filozofii religii: wychodzące od – religijnego a priori”, transcendentalno-filozoficzny, sceptyczny i prakseologiczny.

9. Przyroda jako dziedzina refleksji filozoficznej. Postawy wobec przyrody - przyroda zastana, wymagająca ochrony lub podporządkowana.

10. Kultura a natura i cywilizacja w refleksji filozoficznej. Kultura jako wyalienowanie. Alienacja jako kultura. Umoralnienie, estetyzacja i biologizacja kultury.

11. Elementy filozofii egzystencjalistycznej i filozofii życia. Specyfika idei egzystencji u przedstawicieli nurtu. Kryzys egzystencjalny, sytuacje graniczne, rzucenie w świat jako podstawa ludzkiej egzystencji. Filozofia jako rozjaśnianie egzystencji. Antyesencjalizm i krytyka europejskiej kultury . Antynaturalizm metodologiczny i ontologiczny. Intuicjonizm.

12. Nurt personalistyczny w filozofii – geneza i idee. Kategoria osoby ludzkiej i jej godności oraz teocentryzm. Jednostka i osoba, alter i alienus. Kompleksyfikacja wszechświata i noosfera. Duchowy i psychiczny wymiar miłości, odpowiedzialności, psychiczności, seksualności i pracy.

13. Z zagadnień filozofii codzienności. Dialog, przyjaźń, tolerancja jako podstawy bycia we wspólnocie w ujęciu. Wolność, twórczość i samorealizacja jako możliwość życia spełnionego. Równość, preferencyjność i bezwzględność w życiu publicznym.

14. Wybrane problemy współczesnej filozofii umysłu. Relacja pomiędzy mózgiem, umysłem a ciałem. Idea obiektywności mentalnej. Kategoria nastawienia intencjonalnego i systemu intencjonalnego. Typy umysłów. Koncepcja umysłu rozszerzonego.

15. Przedmiot, zadania i metoda neurofilozofii. Wybrane problemy neurofilozofii - Świadomość i jej poziomy w ujęciu. Sposoby poznawania innych umysłów – teoria umysłu i hipoteza neuronów lustrzanych. Zmysł i namysł moralny w perspektywie neurofilozofii.